Ο Ιβάν το ποδόσφαιρο και τα media

Βιώνουμε ένα παράπλευρο εξουσιαστικό εποικοδόμημα, με βάση στήριξης μια τερατώδη συγχώνευση των χούλιγκανς του ποδοσφαίρου με τους χούλιγκανς της δημοσιογραφίας 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

(Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 18/3/2018)

Την Τρίτη έληξε το αυτόφωρο και ο πιστολέρο της Κυριακής εμφανίστηκε. Και ζήτησε συγνώμη για τον «φόνο», δηλώνοντας «όμηρος του τελείως αρρώστου ποδοσφαιρικού κατεστημένου»… 

Πριν τον «φόνο», ο πιστολέρο ήταν ο επιχειρηματίας, μιντιάρχης και πρόεδρος της ΠΑΕ ΠΑΟΚ Ιβάν Σαββίδης, εκλεκτό μέλος του «εξυγιασμένου», όπως το χαρακτήριζε, «ποδοσφαιρικού κατεστημένου». Πόζαρε μάλιστα ως ο βασικός εξυγιαντής του, ανάμεσα σε δύο ακόμα εκλεκτά μέλη του ποδοσφαιρικού κατεστημένου και δεδηλωμένους «εξυγιαντές», τους κκ. Μελισσανίδη και Αλαφούζο, προέδρους των ΠΑΕ ΑΕΚ και Παναθηναϊκού αντίστοιχα. Τέταρτο, εκλεκτό επίσης μέλος του ίδιου κατεστημένου, ήταν η ίδια η αρρώστια του: ο πρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός Βαγγέλης Μαρινάκης! Που… εξυγιάνθηκε από τον επιχειρηματία, μιντιάρχη και πρόεδρο της ΠΑΕ ΠΑΟΚ. Τον Ιβάν τον εξυγιαντή. 

Μέχρι που στο 90′ του ντέρμπι ΠΑΟΚ-ΑΕΚ οι γηπεδούχοι σκόραραν αλλά οι διαιτητές αποφάσισαν ότι το γκολ ήταν οφσάιντ και το ακύρωσαν. Καθιστώντας και πάλι το ποδοσφαιρικό κατεστημένο «τελείως άρρωστο». Και τότε ο Ιβάν ο εξυγιαντής έκανε ντου στο γήπεδο με το όπλο του και τους μπράβους του. Για να το… ξαναμαναεξυγειάνει… 

Ας βγούμε απ’ τον τραγέλαφο: ο Ιβάν Σαββίδης δεν είναι παρά ένας ακόμα μετασοβιετικός ολιγάρχης που βγήκε στην ευρωπαϊκή πιάτσα για να… επενδύσει. Και σαν καλός μετασοβιετικός ολιγάρχης επενδυτής, ξεκίνησε το επενδυτικό του σαφάρι στη χώρα μας με την ποδοσφαιρική Ανώνυμη Εταιρία ΠΑΟΚ… 

 ******* 

Φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν ο ομόλογος, ας πούμε, του κ. Σαββίδη, ο μετασοβιετικός ολιγάρχης επενδυτής στη Αγγλία – ιδιοκτήτης της Τσέλσι Ρομάν Αμπράμοβιτς, εισέβαλλε ένοπλος στο κατάμεστο Στάμφορντ Μπριτζ στο 90′ του «ντέρμπι» Τσέλσι – Γιουνάϊτεντ, ας πούμε, επειδή οι διαιτητές αποφάσισαν ότι το γκολ της ομάδας του ήταν οφσάιντ και το ακύρωσαν: 
● O Αμπράμοβιτς θα συλλαμβανόταν επ’ αυτοφώρω!.. Από τους άνδρες του σώματος ασφαλείας που ο ίδιος πληρώνει, για να αστυνομεύουν το γήπεδο της ομάδας του!.. 
● Η ομάδα του θα υφίστατο άμεσα την τιμωρία που υποδεικνύει για αυτές τις περιπτώσεις ο αγγλικός αθλητικός νόμος: άμεσος υποβιβασμός στη Β’ κατηγορία (Championship) κλπ. κλπ. 

Τα ίδια ακριβώς έπρεπε να συμβούν και στην Τούμπα, στην περίπτωση του ένοπλου εισβολέα Σαββίδη και της ομάδας του. Και θα μπορούσαν να συμβούν: νόμοι υπάρχουν και είναι αντίστοιχα αυστηροί με τους βρετανικούς, ίσως και αυστηρότεροι. Και στο πολιτικό και στο αθλητικό επίπεδο της Δικαιοσύνης. Όμως, επί των ολιγαρχών του χρήματος, εντοπίων ή… μετασοβιετικών, σπάνια εφαρμόζονται. Ειδικά όταν οι ολιγάρχες τυγχάνει να είναι εκλεκτά μέλη του ποδοσφαιρικού κατεστημένου. Αν μάλιστα… τυγχάνει να είναι ταυτόχρονα και εκλεκτά μέλη του μιντιακού κατεστημένου, η ατιμωρησία είναι ο εκ των ων ουκ άνευ νόμος 

******* 

Αλλά αυτό είναι το λιγότερο: από τη στιγμή που ο Ιβάν Σαββίδης απέκτησε τα media («το ανοσοποιητικό σύστημα του επιχειρηματία»» – όπως ό ίδιος, κυνικά, τα είχε χαρακτηρίσει) και προστέθηκε στους κορυφαίους μιντιάρχες της χώρας (Μαρινάκης – Αλαφούζος – Σαββίδης) που, ταυτόχρονα και αντίστοιχα, είναι ιδιοκτήτες τριών εκ των μεγαλυτέρων ελληνικών Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιριών, βιώνουμε ένα πρωτοφανές, παράπλευρο των πολιτειακών, εξουσιαστικό εποικοδόμημα. Το οποίο, πέρα από τον υποβόσκοντα εντός του «μπερλουσκονισμό», διευρύνει τη βάση στήριξής του σε μια τερατώδη (αλληλοσπαρασσόμενη) συγχώνευση των χούλιγκαν του ποδοσφαίρου με τους χούλιγκαν της δημοσιογραφίας: των οπαδικών στρατών των Μαρινάκη – Σαββίδη – Αλαφούζου (ως προέδρων των ΠΑΕ ΟΣΦΠ, ΠΑΟΚ και ΠΑΟ αντίστοιχα) με τους δημοσιογραφικούς «στρατούς» των ιδίων, ως καναλαρχών – μιντιαρχών. Στα πρότυπα του ποδοσφαιροδημοσιογραφικού ομίλου ΣΚΑΪ του Αλαφούζου, για να πάρουμε μια ιδέα. 

Το θλιβερό σ’ αυτή την υπόθεση είναι ότι, ενώ προ διετίας ο «μετασοβιετικός ολιγάρχης» τόλμησε να αποκαλύψει ότι στην ελληνική πραγματικότητά τα media είναι «το ανοσοποιητικό σύστημα του επιχειρηματία», η συγκλονιστική αυτή δημόσια ομολογία εγκατεστημένης διαφθοράς, αντιμετωπίστηκε είτε ως αφορμή για παραπολιτικές εγκλήσεις και αντεγκλήσεις, είτε ως κοσμική γραφικότητα. Απ’ όλες τις πλευρές. Πολιτικές και μιντιακές, εκ δεξιών και εξ ευωνύμων. 

Αφέθηκαν τα ΜΜΕ να απαξιωθούν απολύτως ως προϊόντα ενημέρωσης. Και να πτωχεύουν, και το ένα μετά το άλλο να κλείνουν και στη θέση τους να ανοίγουν άλλα, ίδια με τα προηγούμενα: media – ανοσοποιητικά συστήματα αλλοτρίων πολιτικοοικονομικών συμφερόντων. Μέσα διαπλοκής δηλαδή. Ακριβώς όπως, κυνικά, τα αποκάλυψε ο αυτοπροσδιοριζόμενος και ως… «όμηρος του τελείως αρρώστου ποδοσφαιρικού κατεστημένου». Ο πιστολέρο της Τούμπας. Ο Ιβάν ο… εξυγιαντής.

Η έκτη «επέλαση των αγανακτισμένων»

Καθώς τα συστημικά κυβερνοκόμματα εξακολουθούν να εφαρμόζουν με ευλάβεια τους προτεσταντικούς κανόνες δημοσιονομικής προσαρμογή, ο ευρωσκεπτικισμός χτυπάει κόκκινο, συντρίβοντάς τα.  

                                                                             

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

(Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 11/12/2018)

Δεν χρειάζεται και καμιά βαθυστόχαστη πολιτική ανάλυση   για να εντοπίσει και να φωτίσει κανείς τις αιτίες του ιταλικού… «κακού». Το «πρωτοφανές πολιτικό σκηνικό λαϊκιστικού χάους και πολιτικής καχυποψίας» που, σύμφωνα με τους «προοδευτικούς» Ευρωπαίους δημοσιογράφους, προέκυψε μετά τις εκλογές της 4^ης Μαρτίου στη γειτονική μας χώρα, δεν είναι παρά ένα αναγνωρίσιμο, για εμάς τους Έλληνες, σκηνικό…

Θυμόμαστε όλοι, φαντάζομαι, το κύμα λαϊκής οργής κατά του τραπεζοκεντρικού ευρωπαϊκού συστήματος διακυβέρνησης που εκφράστηκε από τα «κινήματα των αγανακτισμένων». Των εκατοντάδων χιλιάδων  απεγνωσμένων από ανελέητα μέτρα λιτότητας Ευρωπαίων  πολιτών που, κατά τη τριετία 2011 – 2013, κατελάμβαναν τις πλατείες μεσογειακών μητροπόλεων στρεφόμενοι κατά των διεφθαρμένων κυβερνητικών κομμάτων – πολιτικών συστημάτων των χωρών τους. Και των διαχειριστών τους, των προθύμων – ανεξάρτητα εάν δήλωναν φιλελεύθεροι ή σοσιαλδημοκράτες – πολιτικών εκτελεστών των κελευσμάτων του ευρωπαϊκού νεοφιλελευθερισμού.

Κάτι νέο, κάτι αντισυστημικό, κάτι που, ανεξαρτήτως ιδεολογίας και πολιτικών αρχών, θα αποσπούσε την προσοχή της ευρωπαϊκής πολιτικής ηγεσίας από τους αριθμούς και θα την έστρεφε στους ανθρώπους, ήταν το συλλογικό –διαδικτυακό στην αρχή– «θέλω» αυτών των θυμικών (των «αντιπολιτικών»,  όπως τα αποκαλούν οι συστημικοί αναλυτές) κινημάτων. Ευτυχώς στην Ελλάδα υπήρξε και, κατά βάση, εξέφρασε αυτά τα κινήματα ο Αλέξης Τσίπρας, ο ολόφρεσκος ηγέτης του αντισυστημικού ΣΥΡΙΖΑ. Και μόνο κατ’ ελάχιστον ο ακροδεξιός  Μιχαλολιάκος και ο ανεξάρτητος αντισυστημικός κεντροδεξιός Πάνος Καμμένος. Ενώ στην Ιταλία, ελλείψει καθαρής αντισυστημικής Αριστεράς, τους «αγανακτισμένους» μονοπώλησε ο πράγματι αντιπολιτικός –έως και γραφικός – Μπέπε Γκρίλο και στην Ισπανία ο Πάμπλο Ιγλέσιας  με τους Podemos.

*******

Αυτό που προέκυψε από την «επέλαση των αγανακτισμένων»  (ας ονομάσουμε έτσι την γενικότερη αντίδραση των λαών του μεσογειακού Νότου –και όχι μόνον– κατά των συστημικών πολιτικών λιτότητας) είναι η έκτη διαδοχική, εντός πενταετίας,  εκλογική κατάρρευση ή και συντριβή, των συστημικών κυβερνοκομμάτων της κεντροαριστεράς και της κεντροδεξιάς∙ σε Ελλάδα (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ), Ισπανία (PSOE, Partido Popular ), Γαλλία (PS, Les Républicains ), Πορτογαλία (PSD, CDS/PP), Γερμανία (SPD, CDU) και τώρα στην Ιταλία: «Θρίαμβος του Κινήματος Πέντε Αστέρων, κατάρρευση του Δημοκρατικού Κόμματος, κομπάζουν τα ιταλικά αντισυστημικά ΜΜΕ. «Μια κυβέρνηση του Κινήματος Πέντε Αστέρων και της Λέγκας του Βορρά θα ήταν καταστροφική για την Ιταλία και την Ευρώπη», τσουβαλιάζοντας το Κ5Α με τους ακροδεξιούς οι συστημικοί αναλυτές. Και καλούν τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και την Φραγκφούρτη να… αποτρέψουν την «καταστροφή»

Όταν οι "άντε γαμηθείτε" του Μπέπε Γκρίλο καλούνται να κυβερνήσουν, ο εξευτελισμός του ιταλικού (και του ευρωπαϊκού) πολιτικού συστήματος γίνεται τέλειος, ήταν η πρώτη μου αντίδραση στο ιταλικό… «κακό». Αλλά το Κίνημα των Πέντε Αστέρων που σάρωσε στις Ιταλικές εκλογές και έστειλε για… πίτσα τον Ρέντζι, τον Μπερλουσκόνι, την Αριστερά και τον Πάπα, δεν είναι πια οι "άντε γαμηθείτε" του γραφικού Μπέπε Γκρίλο» αλλά, ένα ακόμα κόμμα – δημιούργημα της ανάγκης… 

*******

Η «ανάγκη» δεν είναι πια ο μηδενιστικός αντιευρωπαϊσμός, αλλά η αξιόπιστη διεκδίκηση αναθεωρήσεων των ευρωζωνικών θεσμών υπέρ των εργαζομένων. Τις οποίες ήταν αδύνατον να εμπιστευτούν οι Ιταλοί εργαζόμενοι στα διεφθαρμένα (και απολύτως αναξιόπιστα) κυβερνοκόμματα της Δεξιάς και της κεντροαριστεράς: το Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Λουϊτζι Ντι Μάιο προτιμήθηκε από την πλειονότητα του ιταλικού εκλογικού σώματος με σημαία του την επαναδιαπραγμάτευση του Συμφώνου Σταθερότητας και την κατάργηση της εργασιακής μεταρρύθμισης του 2014. Αλλά τις ίδιες επιλογές περιελάμβαναν κατά προτεραιότητα όλα σχεδόν τα προγράμματα όλων σχεδόν των συντετριμμένων κομμάτων των ιταλικών εκλογών∙ των PD του Ρέντσι και Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι μη εξαιρουμένων. Γιατί λοιπόν προτιμήθηκε το Κ5Α του Λουϊτζι Ντι Μάιο; Δεν αποτελεί αυτή η προτίμηση τεκμήριο αξιοπιστίας αυτού και αναξιοπιστίας των άλλων; 

Απ’ αυτή την άποψη, πράγματι, «όταν οι "άντε γαμηθείτε" του Μπέπε Γκρίλο καλούνται να κυβερνήσουν, ο εξευτελισμός του ιταλικού (και του ευρωπαϊκού) πολιτικού συστήματος γίνεται τέλειος»∙ καθώς, οι «άντε γαμηθείτε» του Μπέπε Γκρίλο (η μετεξέλιξή τους, έστω) απολαμβάνουν μεγαλύτερη αξιοπιστία από αυτήν που απολάμβαναν προ κρίσης και έχασαν κατά τη διάρκειά της τα συστημικά κυβερνοκόμματα και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί.

Και έπεται συνέχεια. Όσο η προτεσταντική ευλάβεια στους   κανόνες της δημοσιονομικής προσαρμογής παρατείνεται, οι ελπίδες για κοινωνική και οικονομική σύγκλιση  σβήνουν, ο ευρωσκεπτικισμός αυξάνεται και πληθύνεται: οι Ιταλοί, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της βρετανικής  Express  είναι οι πρώτοι σε ευρωσκεπτικισμό Ευρωπαίοι. Δεύτεροι οι Έλληνες.

Ηθικό πλεονέκτημα για πάντα

Τρεις βεβαιότητες και ένα ρεπορτάζ για την «υπόθεση Ράνιας Αντωνοπούλου» και το πέρασμά της από τα social media

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

(Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 3/3/2018)

Έχω τη βεβαιότητα ότι η κοινή γνώμη γνώριζε, ή ψυλλιαζόταν, ή υπέθετε ότι «η υπόθεση Ράνιας Αντωνοπούλου» (η… αποκάλυψη ότι η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας ελάμβανε το επίδομα ενοικίου που δικαιούτο – αλλά, ντροπή της που το ελάμβανε, γιατί είναι πλούσια) δεν ήταν παρά ένα ακόμα  τέχνασμα των επικοινωνιακών μηχανισμών του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης με στόχο το περίφημο «ηθικό πλεονέκτημα της αριστεράς».

Είναι μια βεβαιότητα η οποία τεκμηριώθηκε από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα που επικρατούσε στον «αέρα» των αριστερόστροφων timeline των social media κατά τη διάρκεια του πενθημέρου που «έπαιζε» το «σκάνδαλο». 

Μια άλλη βεβαιότητα, τεκμηριωμένη από την ίδια περιρρέουσα ατμόσφαιρα, είναι η αντιφατική βεβαιότητα ότι ο ίδιος αριστερόστροφος κόσμος των social media – παρ’ όλο που γνώριζε, ή ψυλλιαζόταν, ή υπέθετε πως «η υπόθεση Ράνιας Αντωνοπούλου» δεν ήταν παρά ένα ακόμα τέχνασμα των επικοινωνιακών μηχανισμών του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης – ήθελε, ή επιθυμούσε, ή ζητούσε ανοιχτά την αποπομπή της «πέτρας του σκανδάλου» από την κυβέρνηση: προφανώς επειδή θεωρούσε ότι, παρ’ όλο που η υπουργός εισέπραττε νόμιμα το επίδομα, το γεγονός ότι το εισέπραττε δεν ήταν ηθικό ούτε δίκαιο∙ συνέβαλε δε στην αποδόμηση του «ηθικού πλεονεκτήματος» της Αριστεράς.

Η τρίτη διαδικτυακή βεβαιότητα, που ήθελε τον πρωθυπουργό να ζητά την παραίτηση της κ. Αντωνοπούλου πιεσμένος ασφυκτικά από διακεκριμένους κυβερνητικούς και κομματικούς…  followers, παρέμεινε ατεκμηρίωτη: ένα μετέωρο τρολάρισμα για πάντα.

*******

Το παράδοξο είναι ότι, ενώ το «σκάνδαλο  Αντωνοπούλου» καταγράφεται ως το πρώτο μεταξύ των πολλοστών τοιούτων (των στημένων με στόχο την αποδόμηση του ηθικού πλεονεκτήματος της Αριστεράς σκανδάλων) που εξελίχθηκε και γιγαντώθηκε και, εν τέλει, διευθετήθηκε μέσω των social media, ήταν ένα παραδοσιακό «σκάνδαλο»∙ με εφημερίδα,  ρεπόρτερ και πηγή…

Είναι γνωστό ότι ή εφημερίδα είναι ο «Ελεύθερος Τύπος» και ότι ο ρεπόρτερ που αποκάλυψε ότι «η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας ελάμβανε το επίδομα ενοικίου που δικαιούτο – αλλά, ντροπή της που το ελάμβανε, γιατί είναι πλούσια…», είναι ο υπεύθυνος του εργατικού ρεπορτάζ της εφημερίδας… Παραμένει άγνωστη η πηγή του ρεπόρτερ. δεδομένου ότι ο καλός ρεπόρτερ δεν αποκαλύπτει την πηγή του. Εκτός κι αν… θέλει.

Ε, λοιπόν… θέλω και σας αποκαλύπτω ότι αξιόπιστη πηγή μου μού αποκάλυψε πως η «πηγή» του ρεπόρτερ που αποκάλυψε ότι «η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας ελάμβανε το επίδομα ενοικίου που δικαιούτο – αλλά, ντροπή της που το ελάμβανε, γιατί είναι πλούσια», είναι αξιωματούχος του υπουργείου εργασίας. Δηλαδή κυβερνητικό στέλεχος. Δηλαδή στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ!..

Δεν το πιστεύω. Όχι ότι αποκλείω τα συντροφικά μαχαιρώματα  (αλλοίμονο, πενήντα χρόνια στην αριστερά είδα πολύ «αίμα»…) αλλά, στην περίπτωσή μας, μοιάζει ασύμβατη με συριζαίο  η μόχλευση του νόμιμου σε ανήθικο: εκείνο το «αλλά, ντροπή της που το ελάμβανε, γιατί είναι πλούσια», μέσα στην εν γένει «αποκάλυψη, που την καθιστούσε  άκρως τοξική για το   «ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς».

*******

Όπως και να ‘χει, η «υπόθεση Ράνιας Αντωνοπούλου» πήρε, εν τέλει, τη μορφή μιας ακόμα γκεμπελικής παγίδας με "τυράκι" τον όρο "ηθικό πλεονέκτημα». Απ’ αυτές που, κατά το επικοινωνιακό δοκούν, στήνουν  τα κόμματα της αντιπολίτευσης με τη συνδρομή των ΜΜΕ που ελέγχουν: όπως η περίπτωση με τις «off shore εταιρείες για βουλευτές», προ διετίας αν θυμάστε∙ που ενώ πέρασε συναινετικά απ' τη Βουλή,  ακολούθως χαλκεύτηκε από την κορυφαία φυλλάδα της στημένης αντικυβερνητικής δημοσιογραφίας ως «κυβερνητική γκάφα». Επαναφέροντας στο προσκήνιο το θέμα της... απώλειας ή μη του ηθικού πλεονεκτήματος της Αριστεράς.

Και τότε, ξαφνικά όπως και τώρα, ο δωρολήπτης της Ζήμενς, ο εντολοδόχος της τρόικας, ο αρμοστής του Σόϊμπλε, ο σφαγέας των δημοσίων υπαλλήλων, άρχισε να μιλά για το χαμένο "ηθικό πλεονέκτημα της Aριστεράς",  καταναλώνοντάς το!  

Αλλά το πραγματικό πλεονέκτημα της Αριστεράς είναι άτρωτο, ρε φίλε… Είναι η ασύγκριτη αγωνιστική ιστορία της και η δημοκρατική – πατριωτική της κουλτούρα… Η παραδειγματική αφοσίωση των απλών ανθρώπων που την υπερασπίζονται και την υπηρετούν στις παραδοσιακές ανθρωπιστικές της αξίες.

Στο προκείμενο, η γενναία κριτική και αυτοκριτική, όπως εκδηλώθηκε στα social media, αλλά και στα κομματικά ΜΜΕ. Κι ακόμα, όπως εκφράστηκε έμπρακτα με την αντεπίθεση πολιτικού ήθους και διαφάνειας του πρωθυπουργού στην «υπόθεση Ράνιας Αντωνοπούλου»: εμείς  δεν πρόκειται ποτέ να ταυτίσουμε το ηθικό με το νόμιμο…  

Η θεωρία συνωμοσίας των πέντε

Όταν οι εμπλεκόμενοι στο σκάνδαλο NOVARTIS πολιτικοί αρνούνται την οφειλόμενη έμπρακτη υπαγωγή τους στους θεσμούς της Δημοκρατίας..,

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

(Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 25/2/2018)

Κάποιες φράσεις θα ήσαν υπέροχες αν εκφέρονταν με  συμφραζόμενα ονοματεπώνυμα. Έτσι, εκείνη η διατύπωση γνωστού συνταγματολόγου σχετικά με την κοινοβουλευτική τάξη που λέει ότι "οι πολιτικοί οφείλουν να δέχονται έμπρακτα την υπαγωγή τους στους θεσμούς της Δημοκρατίας" μοιάζει, στην περίπτωσή μας, ανακριβής: τα συμφραζόμενα ονοματεπώνυμα στην επίδικη φράση αφορούν  τους κατηγορούμενους για εμπλοκή στο σκάνδαλο NOVARTIS Αντώνη Σαμαρά, Ευάγγελο Βενιζέλο, Δημήτρη Αβραμόπουλο, Ανδρέα Λοβέρδο και Άδωνη Γεωργιάδη. Οι οποίοι, αν και δηλώνουν πολιτικοί, όχι μόνο δεν "υπάγονται έμπρακτα στους θεσμούς της Δημοκρατίας" αλλά, έργω και λόγω, προσβάλουν βάναυσα και χυδαία δύο εξ αυτών: το θεσμό της Δικαιοσύνης και το θεσμό του Πρωθυπουργού.

Αναζητώντας την ψυχολογική βάση της συγκεκριμένης παραβατικής συμπεριφοράς των εμπλεκομένων στο σκάνδαλο NOVARTIS πολιτικών (την άρνηση υπαγωγής τους στους θεσμούς της δημοκρατίας), καταλήξαμε σε μια εντυπωσιακή   εξήγηση της φροϋδικής σχολής: διεγείρεται το υπερεγώ τους, το  υπεύθυνο για την τήρηση του νόμου, της τάξης και της ηθικής ψυχικό κομμάτι των ανθρώπων από την βρεφική, ακόμα, ηλικία: οι συγκεκριμένοι πολιτικοί αρνούνται να δεχτούν την πραγματικότητα. Όπως τα βρέφη στο ναρκισσιστικό τους στάδιο, δεν έχουν αντίληψη άλλων ατόμων – είναι οι παντοδύναμοι κυρίαρχοι του σύμπαντος∙ η πραγματικότητα είναι μια σκληρή και τραυματική αντίληψη γι’ αυτούς. Γενικότερα η διαφθορά έχει να κάνει με την αφαίρεση της σκέψης, της αντίληψης και του χρέους, και την εφαρμογή πρώιμων ψυχικών μηχανισμών*.

*******

Εντυπωσιακότερο είναι το γεγονός ότι η πανομοιότυπη, σχεδόν συλλογική αντίδραση των πέντε κατηγορουμένων (μέσω των μηνύσεων και της ρητορικής τους) στις κατηγορίες της δικογραφίας, συνιστά μια τερατώδη θεωρία συνωμοσίας: μια συμμορία με αρχισυμμορίτη τον Αλέξη Τσίπρα και μέλη  αξιωματούχους της δικαστικής και της κυβερνητικής εξουσίας, καθώς και του FBI, χειραγωγούν τις έρευνες για ένα διεθνές σκάνδαλο και στήνουν το κατηγορητήριο με κουκουλοφόρους ψευδομάρτυρες προκειμένου να εξοντώσουν τους… εξοντωμένους…

Για μια «σταλινικής εμπνεύσεως σκευωρία, από ανθρώπους που δεν διστάζουν καταπατώντας αξίες, νόμους και θεσμούς, να προβούν σε απόπειρα πολιτικής εξόντωσης του αντιπάλου τους», μιλάει ο κατηγορούμενος Σαμαράς, τοποθετώντας εαυτόν σε ρόλο ζώντος πολιτικού αντιπάλου του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα∙ ενώ όλοι γνωρίζουμε ότι πρόκειται περί ενός πολιτικά «εξοντωμένου» απ’ τον ελληνικό λαό, πρώην πρωθυπουργού….

Στο τέλος της πολυσέλιδης μηνυτήριας αναφοράς του κατά Τσίπρα και άλλων δαιμονίων, που δεν είναι παρά η παρανοϊκή θεωρία συνωμοσίας των πέντε για το ελληνικό σκάνδαλο NOVARTIS, ο κ. Σαμαράς  δίνει και τον… γενικότερο στόχο της   συνωμοσίας. Που δεν είναι παρά… η ανατροπή της αστικής Δημοκρατίας:  «Την αστική Δημοκρατία, πάντως, δεν θα την ανατρέψουν! Και την Ελλάδα δεν θα την πληγώσουν άλλο! Θα τους πάω ως το τέλος!..  

*******

Οι θεωρίες συνωμοσίας (και οι κατασκευαστές τους) πρέπει να ερμηνεύονται με την εφαρμογή των εννοιών της Ψυχιατρικής στην κοινωνική σκέψη, υποστηρίζει ο αμερικανός ιστορικός Richard Hofstadter*: πρόκειται για δύο φαινόμενα παράνοιας. Μόνο που ο ψυχιατρικά παρανοϊκός βλέπει τον κόσμο ολόκληρο να συνωμοτεί εναντίον του, ενώ ο κοινωνικά παρανοϊκός θεωρεί ότι η δίωξη από μέρους σκοτεινών δυνάμεων στρέφεται εναντίον της ομάδας του, του έθνους του, της θρησκείας του*.

Απ’ αυτή την άποψη, ο εκ των εμπλεκομένων  στο σκάνδαλο NOVARTIS Αντώνης Σαμαράς, υπάγεται στους κοινωνικά παρανοϊκούς. Το ίδιο περίπου συμβαίνει και με τον Ευάγγελο Βενιζέλο, αφού με την δίωξή του, εκτός των άλλων, κινδυνεύουν… «να αλλοιωθούν θεμελιώδεις αρχές και θεσμοί του πολιτεύματός, όπως η διάκριση των εξουσιών και η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης». Οι υπόλοιποι ταιριάζουν περισσότερο στην κατηγορία των ψυχιατρικά παρανοϊκών, αυτών που «βλέπουν τον κόσμο ολόκληρο να συνωμοτεί εναντίον τους».

Αν σ’ όλα αυτά προσθέσουμε την οπτική του Ουμπέρτο Έκο  που θέλει κάθε θεωρία συνωμοσίας να κατευθύνει τη δημόσια φαντασία προς ανύπαρκτους κινδύνους αποσπώντας την από τις πραγματικές απειλές, παίρνουμε μια ιδέα για τη κοινωνική ζημιά που προκαλεί η θεωρία συνωμοσίας των πέντε του σκανδάλου NOVARTIS.

Ωστόσο, η μέγιστη ζημιά είναι πολιτική και προέρχεται απ’ το γεγονός ότι οι εμπλεκόμενοι στο σκάνδαλο πολιτικοί αρνούνται την οφειλόμενη έμπρακτη υπαγωγή τους στους θεσμούς της Δημοκρατίας επιδιδόμενοι σε… μηνυτήριες θεωρίες συνωμοσίας. Αλλά, όπως λέει ο Τσόμσκι, αυτός που αντλεί το μεγαλύτερο όφελος από τις φαντασιοκοπίες για μιαν  υποτιθέμενη συνωμοσία είναι ακριβώς οι θεσμοί που η θεωρία συνωμοσίας ήθελε να πλήξει.

* justsayeverything.com    

* Richard Hofstadter «The Paranoid Style in American Politics» 

*Ουμπέρτο Έκο, θεωρίες συνωμοσίας (Θανάσης Γιαλκέτσης, efsyn.gr)

  

Ο Ευκλείδης και η «μεσαία τάξη»

Μια… δημιουργική ασάφεια στη σχέση ΣΥΡΙΖΑ – μεσαίων στρωμάτων, που χρειάζεται άμεσο ξεκαθάρισμα

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

(Από τη σημερινή ΑΥΓΗ)

«Ευτυχώς που ο Ευκλείδης, ως από μηχανής θεός, έσκασε μύτη μεταξύ Μακεδονικού και Novartis και με έκανε να χαμογελάσω», μου είπε ο φίλος μου ο Μεσαίος. Και όταν είδε την απορία ζωγραφισμένη στο πρόσωπό μου, μου εξήγησε ότι αναφέρεται στον υπουργό ΟικονομικώνΕυκλείδη Τσακαλώτο∙  και ότι αυτό που τον έκανε να χαμογελάσει ήταν «η αναφορά του Ευκλείδη σε πιθανές φοροελαφρύνσεις της μεσαίας τάξης», κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Εμπορικό και Βιομηχανικό  Επιμελητήριο …

 Συνταξιούχος των 1500 ευρώ είναι ο φίλος μου∙ όσο για το «Μεσαίος», δεν είναι το… βαφτιστικό του αλλά το παρατσούκλι του. Που υποδηλώνει την «ταξική» του προέλευση και, ταυτόχρονα, σαρκάζει τον κοινωνικό ξεπεσμό του. Την εισοδηματική ελεύθερη πτώση του, ακριβέστερα: διευθυντικό στέλεχος πολυεθνικής  με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα 50.000 ευρώ προ κρίσης, μεγάλο σπίτι σε ακριβή περιοχή της Αθήνας, εξοχικό, δυο αυτοκίνητα, το ένα μεγάλου κυβισμού. Πρόλαβε να πάρει τη σύνταξή του (3.000€) πριν την κρίση και τώρα…

«Τώρα, με τις περικοπές καθαρίζω 1.480 € το μήνα. Και περιμένω να δω αν θα μου την… κόψουν κι άλλο το ’19, με τη ρύθμιση του φίλου σου του Κατρούγκαλου», μου λέει... Αβάσταχτη η φορολογία εισοδήματος (με βάση ακόμα την ‘παλιά’, προ κρίσης, σύνταξη), τερατώδης ο ΕΝΦΙΑ, η γυναίκα του άνεργη, το ίδιο κι η  κόρη του, ο γιός του φοιτητής, να τους συντηρεί και να τους χαρτζιλικώνει: «αδυνατούσα να πληρώσω, μπήκα στο νόμο Κατσέλη, κατέθεσα πινακίδες, και περιμένω…». 

*******

Και… περιμένοντας, άκουσε εκείνη την αναφορά του Ευκλείδη Τσακαλώτου στα μεσαία στρώματα και χάρηκε: «…έχουμε ζορίσει τα μεσαία στρώματα και αυτό έγινε για δύο λόγους. Επειδή είχαμε απόλυτη προτεραιότητα για την ανθρωπιστική κρίση και γιατί μας πήρε χρόνο και η δημοσιονομική προσαρμογή, αλλά και για να αντιμετωπίσουμε το μεγάλο πρόβλημα της φοροδιαφυγής. Ακριβώς επειδή υπερβαίνουμε τους στόχους και αντιμετωπίζουμε την φοροδιαφυγή έχει δημιουργηθεί ένας χώρος 3,5 δισ. ευρώ τα επόμενα πέντε χρόνια που μας επιτρέπει να σχεδιάσουμε φοροελαφρύνσεις για τα μεσαία στρώματα…»

Φυσικά, δεν είναι μόνο ο  Ευκλείδης και η κυβέρνησή ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ  που έχουν… ζορίσει τα μεσαία στρώματα: αυτό που σήμανε την αρχή του τέλους κάθε οικονομικής παραχώρησης προς την ευρωπαϊκή μεσαία τάξη είναι το πέρασμα της οικονομικής κρίσης από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη, 2007 – 2008. Στην Ελλάδα, το «πειραματόζωο» του μεταμοντέρνου καπιταλιστικού συστήματος, το μεγάλο κούρεμα των μεσαίων στρωμάτων ξεκινά το 2010, με το πρώτο μνημόνιο. Το σύνολο των μέτρων καθώς και οι παρενέργειές τους (πρωτόγνωρη ύφεση, και πλήρης τραπεζική αδράνεια) «χτυπούν» τη μεσαία τάξη στις ρίζες της.

Η συνέχεια είναι γνωστή: ο οκταετής φαύλος κύκλος νέων μέτρων για νέο δανεισμό, και νέα ύφεση και νέα μέτρα και νέος δανεισμός και νέα ύφεση και νέα μέτρα. Με τη μεσαία τάξη στο κέντρο του κύκλου, απαξιωμένη, ξεζουμισμένη, φτωχοποιημένη, να εκπίπτει, και να διολισθαίνει στην νεοταξική κατηγορία των νεόπτωχων: «Απ’ τα ψηλά στα χαμηλά», που λέει κι ο φίλος μου ο… «Μεσαίος».

*******

 Έχω ξαναγράψει ότι, στη ρητορική (και εν μέρει στην πράξη) της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, κάθε αναφορά στην αναγκαιότητα εξαιρέσεων από περικοπές και ελαφρύνσεων από φορολογικά βάρη, εξαντλείτο στα «κατώτερα εισοδηματικά στρώματα», ενώ τα μεσαία στρώματα (η έκπτωτη στην περιοχή των φτωχών, πάλαι ποτέ «μεσαία τάξη») έμεναν εκτός… σχεδίου. Μέχρι που τα έβαλε στο σχέδιο ο κ. Τσακαλώτος στην ομιλία του στο ΕΒΕΑ: «Μπορούμε να έχουμε ένα δικό μας εναλλακτικό σχέδιο για την ανάπτυξη…». Και λίγο παρακάτω, «έχει δημιουργηθεί ένας χώρος 3,5 δισ. ευρώ τα επόμενα πέντε χρόνια που μας επιτρέπει να σχεδιάσουμε φοροελαφρύνσεις για τα μεσαία στρώματα».

Ωστόσο, είμαι υποχρεωμένος να ομολογήσω ότι διαβάζοντας την επόμενη παράγραφο* όπου, προφανώς, ο υπουργός επιχειρεί να ξεκαθαρίσει την (ιδεολογική;) σχέση της κυβέρνησης με τα «μεσαία στρώματα», έπαθα… δημιουργική ασάφεια: «…Δεν θεωρώ ότι είναι ο δικός μας ρόλος να δώσουμε την έμφαση στο θέμα αυτό και να πούμε ότι η βασική μας σχέση με τα μεσαία στρώματα θα είναι μέσα από τη μείωση της φορολογίας. Πιστεύω ότι είναι μια ιδεολογική μάχη και πρέπει να…».

Μπέρδεμα. Αγαπάμε Ευκλείδη, όμως οφείλει ένα ξεκάθαρο… ριμέικ της αναφοράς του στη σχέση ΣΥΡΙΖΑ – μεσαίας τάξης. Αν μη τι άλλο, να μάθουμε αν χαμογέλασε δικαίως ή αδίκως ο σύντροφος ο… «Μεσαίος».

*Η ομιλία του Ευκλείδη Τσακαλώτου στο ΕΒΕΑ, στο www.avgi,gr της 13^ης/2/ 2018  

  

Ο Μάνος Χατζιδάκις στην Αντίσταση

 Άγνωστες πληροφορίες που τεκμηριώνουν το φλογερό  «παρών» του σπουδαίου Έλληνα συνθέτη στους αντιστασιακούς αγώνες της γενιάς του 

ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΛΑΔΟΓΙΑΝΝΗ*

(Από την ΑΥΓΗ της 16/2/2018)

Στο ξεκίνημά του, ο εικοσάχρονος Χατζιδάκις (γεννήθηκε το 1925) δίνει το «παρών» στους αντιστασιακούς αγώνες της γενιάς του. Έμενε εξάλλου στο Παγκράτι με τη μεγάλη αγωνιστική παράδοση και θα ήταν φυσικό να έχει ζήσει βαθιά την φοβερή γερμανική επιδρομή και τη θυσία των τριών νεαρών στον κοντινό Υμηττό (Δ. Παλαιολογόπουλου, Το Παγκράτι στην Εθνική Αντίσταση, 2004, 66,93). Μετά τον Δεκέμβρη του 1944, τον βρίσκουμε έξω από την Αθήνα, κυνηγημένο από τους Άγγλους, όπως μας λέει η φίλη του Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ, με την οποία και απέδρασε από την πρωτεύουσα (Α. Βάκη - Ι. Χανδρινού: Musicpaper.gr).

Λίγους μήνες μετά την Βάρκιζα, τον Μάιο του 1945 (και μέχρι τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου), ο Μάνος Χατζιδάκις εμφανίζεται να συνεργάζεται στο περιοδικό Νέα Γενιά της ΕΠΟΝ, που κυκλοφορούσε και στην περίοδο της Κατοχής και, τώρα, συνέχιζε, νόμιμα, από τον Οκτώβριο του 1944 μέχρι τον Μάιο του 1947. Η συνεργασία του Χατζιδάκι προκύπτει από τα τεύχη του περιοδικού που διαθέτουμε και είναι όσα διέσωσε η έκδοση της «Σύγχρονης Εποχής» (2007). Χαρακτηριστικό είναι και το ψευδώνυμο με το οποίο υπογράφει τις συνεργασίες του: Πέτρος Γρανίτης. Το ίδιο ψευδώνυμο, ωστόσο, παρουσιάζεται, την ίδια εποχή, και στο περιοδικό Λεύτερα Νιάτα (Ιούν, 1943 - Μάιος 1946) που εξέδιδε στη Θεσσαλονίκη η ΕΠΟΝ Μακεδονίας, αλλά δεν μπορέσαμε να εξασφαλίσουμε το έντυπο και να εξετάσουμε περαιτέρω το θέμα (O.Bαρών, Ελληνικός νεανικός τύπος (1941-19045), Α, 1987, 216, 249).

Το ψευδώνυμο Πέτρος Γρανίτης, πραγματικά, απαιτεί μεγάλη επινοητική φαντασία· μια τέτοια ονοματοποιία, καταφέρνει να είναι αιχμηρή πολιτικά (αφού παραπέμπει στον Στάλιν), ρυθμική φωνητικά και ευφωνική φθογγικά. Με αυτό το ψευδώνυμο υπογράφει δώδεκα ποιήματα στη στήλη «Τ’ αετόπουλά μας», προγραμματισμένη για την διασκέδαση των μικρών αναγνωστών. Είναι το μέρος του περιοδικού όπου επιδιώκεται η σύνδεση με την καθημερινότητα του παιδιού. Υπάρχουν θέματα που θα λέγαμε ότι συγχρονίζονται με μια ημερολογιακή λογική (άνοιξη, Πάσχα, τρύγος) και όλη η ύλη είναι προσαρμοσμένη σε αυτή. Ωστόσο, ο συγχρονισμός δεν είναι μόνο ημερολογιακός· είναι και πολιτικός και πολιτιστικός. Θέματα όπως η ειρήνη, τα δικαιώματα των παιδιών του πολέμου, παραστάσεις Θεάτρου Σκιών από παιδιά, εμπειρίες από τον πόλεμο, ιστορίες παιδιών από ξένες χώρες κ.ά. προβάλλουν την πολιτική αγωγή του περιοδικού, προς την οποία προσαρμόζεται και η υπόλοιπη ύλη της στήλης.

Γενικά, η στήλη έχει στόχο την καλλιτεχνική αγωγή και την δημιουργία εύφορης διάθεσης, ανεμελιάς και γενικά ό,τι μπορούσε να προσφέρει βοήθεια στο παιδί να ξεχάσει για λίγο τα μεγάλα προβλήματα, πολλά από τα οποία είχαν να κάνουν με την επιβίωση. Δημιουργείται, λοιπόν, ένας χώρος μιας ή δύο σελίδων, με τον γνωστό επονίτικο τίτλο «Τ’ αετόπουλά μας», όπου καταχωρούνται ποιήματα, κεφάτα σημειώματα, παιχνίδια, μικρής έκτασης χρονογραφικά κείμενα ή ακόμη επιστολές και ανταποκρίσεις από δραστηριότητες παιδιών της ΕΠΟΝ διαφόρων συνοικιών. Την ύλη συνοδεύουν μικρά σκίτσα, σχετικά με τα κείμενα, ενώ υπάρχουν και οι σταθερές ζωγραφιές της στήλης (παιδιά, λουλούδια, εικόνες πόλης και χωριού) που ξεχωρίζουν το μέρος αυτό από τις υπόλοιπες σελίδες και από την άλλη ύλη του περιοδικού. Από όλα τα δημοσιεύματα, τα ποιήματα έχουν ξεχωριστή θέση· το περιεχόμενό τους ευθυγραμμίζεται τόσο με την παιδαγωγική αντίληψη αυτού του μέρους όσο και με το στόχο της καλλιτεχνικής απόλαυσης («Η δράση της ΕΠΟΝ», Νέα Γενιά, τχ. 56, 1945, 18-20). Έτσι, τα ποιήματα πλησιάζουν τον κόσμο του παιδιού, τις εμπειρίες τους, ενώ η τραγουδιστική φόρμα δημιουργεί την επιθυμία της αποστήθισης των ποιημάτων-τραγουδιών.

Συνήθως το θέμα στα ποιήματα του Χατζιδάκι είναι σχετικό με τα υπόλοιπα κείμενα της στήλης «Τ’ αετόπουλα», που δείχνουν την πολιτική και παιδαγωγική κατεύθυνση, και υπογράφονται κυρίως από την Νίκη Στέφη (Σοφία Μαυροειδή - Παπαδάκη). Αλλά υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα ίδια τα ποιήματα φέρνουν νέα θέματα, με στόχο πάντα την συναισθηματική συμμετοχή, χωρίς να ευθυγραμμίζονται με την κεντρική θεματολογία.

Τα ποιήματα έχουν τους παρακάτω τίτλους: Το τραγούδι, Ειρήνη, Καψερούλα, Κυπαρισσάκι, Παιδί και χελιδόνι, Τ’ αδενικά παιδάκια, Χαρά στη θάλασσα, Το μπουκάλι, Η βαρκούλα, Το χιόνι, Το λουτρό. Να σημειωθεί ότι το «Κυπαρισσάκι», με το οποίο παίρνει το πρώτο βραβείο (1960) στο Β΄ Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού του ΕΙΡ, είναι διασκευή του ομότιτλου ποιήματος της Νέας Γενιάς.

Σε όλα τα ποιήματα φέρεται κάποιος να μιλάει, σε τρίτο ενικό πρόσωπο, και εμφανίζεται σαν ένας φίλος των παιδιών, με τρόπο που οι μικροί αναγνώστες να αισθάνονται οικεία με την ποίηση. Εκείνο όμως που περισσότερο θέλγει είναι η ρυθμική απόδοση του θέματος. Τα ποιήματα νομίζεις ότι ακολουθούν το χορό ανέμελων και χαρούμενων παιδιών· υψώνουν την φωνή τους και όλη η σελίδα θαρρείς πως μπαίνει στο ρυθμό τους. Εκτός από την ευφωνία που φέρνει η ομοιοκαταληξία, το βάρος του ποιήματος πέφτει στον έντονο ρυθμό, που προκύπτει από πολλά στοιχεία: πολλά φωνήεντα, σταθερό διάστημα τόνων, στίχος μικρής έκτασης και γρήγορης εκτέλεσης, που και αυτός συντείνει στην εντύπωση παιδικού χορού ή παιχνιδιού. Ακόμη, μια έκφραση που στοχεύει στη συναισθηματική συμμετοχή και απόλαυση, με κύρια χαρακτηριστικά: ευανάγνωστες παρομοιώσεις, ευχάριστες εικόνες, τρυφερή αφέλεια και αξιοποίηση της παιδικής εμπειρίας.

Με αυτά τα μέσα τα παιδιά μπορούν να «συζητούν» θέματα δύσκολα και να κοινοποιούνται παγκόσμια, ατομικά ή οικογενειακά προβλήματα, όπως π.χ. η ειρήνη και η ελευθερία, ή θέματα αρρώστιας, πείνας και υποσιτισμού, φτώχειας, θανάτου, σχολείου. Αλλά και η φαντασία δεν παραβλέπεται, όπως στο ποίημα «Παιδί και χελιδόνι» (τχ. 50, Μάης 1945) που ξεκινάει με το τετράστιχο: Χελιδόνι, χελιδόνι/ που πετάς στον ουρανό,/ τι είναι πίσω απ’ το βουνό/ π’ αγναντεύω απ’ το μπαλκόνι; Είναι η ίδια λυρική αισθητική του γνωστού μας ποιήματος/τραγουδιού «Τα παιδιά κάτω στον κάμπο», που γράφει, αυτή την εποχή, για το θεατρικό έργο «Απόψε θα θερίσουμε» του Αλέξη Δαμιανού (για την παράσταση ο Νίκος Ζαχαριάδης έγραψε υμνητική κριτική στον «Ριζοσπάστη»), τραγούδι που αργότερα θα περιληφθεί στην ταινία του Ντούσαν Μακαβέγιεφ, «Sweet Movie» (1974). Εξάλλου, η σταθερή σχέση με το θέατρο, που διαρκεί καθ’ όλη τη μουσική ζωή του Χατζιδάκι, δίνει στα τραγούδια του (ή σταθεροποιεί) την αμεσότητα, την αισθητική της ακρόασης και μιας τρυφερής επαφής που νομίζεις ότι αγγίζει και περνά πάνω από τα πράγματα. Είναι μια μορφή τελετουργίας που δένει πολύ στενά το τραγούδι με τη συναισθηματική συμμετοχή του κοινού του.

Όντας στον χώρο της ΕΠΟΝ, ο Μάνος Χατζιδάκις γράφει τα πρώτα του ποιήματα, ενώ σχεδόν ταυτόχρονα (Αύγουστος του 1944), εμφανίζεται επαγγελματικά στη σύνθεση, συνεργαζόμενος με το Θέατρο Τέχνης, στον «Τελευταίο Ασπροκόρακα» του Αλέξη Σολωμού. Όμως, η σχέση του με την ΕΠΟΝ, που ξεκινάει στην Κατοχή, θα συνεχιστεί και στα κατοπινά δύσκολα χρόνια, όπως δείχνει και η συνεργασία του με του Ενωμένους Καλλιτέχνες, το 1946, με τους οποίους και μοιράζεται την εμπειρία των διωγμών από τις φασιστικές συμμορίες της επαρχίας.

Αλλά ο δημιουργός Χατζιδάκις, που ασκεί την ευαισθησία του αντιστεκόμενος και στρατευμένος στην ελευθερία, θα μείνει στην ιστορία και για κάτι άλλο που «ανακαλύπτει» την ίδια πάνω κάτω εποχή. Πρόσεξε και έδειξε και σε μάς ό,τι, ώς τότε, το προσπερνούσε η μικροαστική ηθικολογία και ο σνομπισμός: τις πηγές της λαϊκότητάς μας, το ρεμπέτικο και το θέατρο σκιών. Στην περίφημη διάλεξή του στο Θέατρο Τέχνης, στα 1948, είδε στο ρεμπέτικο την εξέλιξη του βυζαντινού μέλους και πρόσεξε την «στοιβαγμένη ζωτικότητά» του, όπως και τον «γυαλένιο ήχο» του μπουζουκιού. Με τον τρόπο αυτό ο Χατζιδάκις εμπλούτιζε, εκείνη την εποχή, με νέες πηγές τη λαϊκότητα των εικαστικών τεχνών, που μόλις είχε εμπλουτιστεί με τα ονόματα του Θεόφιλου και του Παναγή Ζωγράφου, με τις πηγές που ενώνουν τη βυζαντινή με τη νεοελληνική μουσική παράδοση. Μάλιστα μπορούμε να παρατηρήσουμε, διαβάζοντας τα ποιήματα της Νέας Γενιάς, ότι ο Χατζιδάκις είχε εσωτερικεύσει τον ρυθμό από τον «Ανδρέα Zέππo» και από το «Θα πάω εκεί στην αραπιά». Αλλά της ίδιας περίπου εποχής (1949-1950) είναι και «Το καταραμένο φίδι» από την παράδοση του Καραγκιόζη, που ανεβαίνει από το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου στα 1951, προπορευόμενος της ανακάλυψης του Καραγκιόζη από τον ελληνικό υπερρεαλισμό (Νίκος Εγγονόπουλος, 1969). Αλλά από την εξαιρετικά γόνιμη αυτή αφετηρία δεν λείπει και ο κινηματογράφος· ο Χατζιδάκις, στα 1946, συνθέτει την πρώτη του εργασία για την ταινία «Αδούλωτοι σκλάβοι».

Ο Μάνος Χατζιδάκις, από τη στιγμή που ξεκινάει την καλλιτεχνική του διαδρομή, μας δίνει την αίσθηση μιας προσωπικότητας φλεγόμενης από πυρακτωμένη δημιουργικότητα, που ζητά να διοχετεύσει την ορμητική της δύναμη σε δράσεις και τομείς που απαιτούν ευαισθησία, ένταση, πάθος, αλλά και πολιτική συνείδηση.

*Η Γεωργία Λαδογιάννη διδάσκει Νεοελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Το παλίμψηστο της κλεπτοκρατίας

Όταν οι πολιτικοί διεκδικούν το δικαίωμα στην κλοπή, τη μίζα, 

τη δωροδοκία, χωρίς ηθικούς και νομικούς περιορισμούς

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

(Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 11/2/20180

«Οι πολιτικοί δεν σταμάτησαν να κλέβουν, αλλά έχουν σταματήσει να αισθάνονται ντροπή όταν το πράττουν. Τώρα ζητούν με πείσμα το δικαίωμα να κάνουν φανερά ό,τι έκαναν με μυστικότητα»…

Η φράση αυτή του Πιερκαμίλο Νταβίγκο πέρασε αστραπιαία απ’ το μυαλό μου τη νύχτα που είδα στον «αέρα» του ΣΚΑΪ τον Ευάγγελο Βενιζέλο, χωρίς ίχνος ντροπής, να ζητάει τα ρέστα από τους προστατευόμενους μάρτυρες (‘κουκουλοφόρους’ τους αποκάλεσε) που είχαν το... θράσος να τον κατηγορήσουν, "κοτζάμ υπουργό", ότι τα έπαιρνε από τη Novartis.

Έτσι ακριβώς: «Οι πολιτικοί δεν σταμάτησαν να κλέβουν, αλλά έχουν σταματήσει να αισθάνονται ντροπή όταν το πράττουν. Τώρα ζητούν με πείσμα το δικαίωμα να κάνουν φανερά ό,τι έκαναν με μυστικότητα», δήλωνε ο Ιταλός δικαστής Πιερκαμίλο Νταβίγκο (22/4/2010), σε μια ιστορική συνέντευξή του στην “Corriere della Sera”. O Νταβίγκο είναι ένας από τους εισαγγελείς που, πριν 26 χρόνια, ηγήθηκαν της εισαγγελικής έρευνας κατά της πολιτικής διαφθοράς, η οποία έγινε γνωστή ως "Επιχείρηση Καθαρά Χέρια".

Καθώς διάβαζα τη δεύτερη φράση της δήλωσής του, που σε απλά ελληνικά σημαίνει ότι οι σημερινοί  πολιτικοί διεκδικούν πεισματικά το δικαίωμα να κλέβουν στα φανερά, ένα ζωγραφικό παλίμψηστο αποκαλύφθηκε στο νου μου, που ήταν λέει, το παλίμψηστο της μεταπολιτευτικής κλεπτοκρατίας.  Με τα γιγάντια πορτραίτα των στιγματισμένων του πολιτικού συστήματος ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας, και τις εικόνες των… δικών μας, της NOVARTIS,  σε γκρο πλαν ανάμεσά τους: Σαμαράς και Βενιζέλος και Λοβέρδος και Άδωνης∙ και οι λοιποί της δικογραφίας… παλίμψηστοι…

 *******

Μέσα στο κάδρο και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, και δίπλα του η Μαρεβα και ο μίστερ Μπόργιανς-Παπασταύρου, και η Ντόρα κι ο Χριστοφοράκος. Πικετοφόροι - διαδηλωτές μπρος στο άγαλμα του Αγνώστου, να διεκδικούν το δικαίωμα στην κλοπή, τη μίζα, τη δωροδοκία, χωρίς ηθικούς και νομικούς περιορισμούς: να κάνουν φανερά ό,τι έκαναν μέχρι τώρα, (αυτοί και οι πολιτικοί τους πρόγονοι) με μυστικότητα. Με μια κάποια ντροπή…. 

Αλλά ποιά μυστικότητα και ποιά ντροπή; Είναι νωπές οι ξεδιάντροπες κοινοβουλευτικές σιωπές με τις οποίες καταπίνουν τα αμείλικτα κατηγορητήρια του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα (στις αλλεπάλληλες συζητήσεις σε επίπεδο αρχηγών για τη διαφθορά και τη Δικαιοσύνη) οι… παλίμψηστοι Κυριάκος και Ευάγγελος και Λοβέρδος και Άδωνης. Αντιδρώντας σαν εκπρόσωποι μιας πολιτικής κλεπτοκρατίας πιο προωθημένης απ' αυτήν που καταγγέλλει ο Πιερκαμίλο Νταβίγκο: κλέβουμε στα φανερά και χωρίς καμιά ντροπή.

Ο δικαστής Νταβίγκο ηγείται της Ιταλικής Ένωσης Δικαστών, (κάτι σαν τη δική μας «Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων») και μέσα από τη συνέντευξη του στην “Corriere della Sera” προειδοποιούσε τον Ματέο Ρέντσι για τα πρωτοφανή επίπεδα ανόδου της διαφθοράς και της διαπλοκής των πολιτικών: η διαφθορά των πολιτικών σήμερα, είναι ακόμη χειρότερη, από αυτήν του 1992, είχε πει, ξεσηκώνοντας πολιτική θύελλα για το ρόλο της δικαιοσύνης στην Ιταλία, ασκώντας σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση για την αδυναμία της να αντιμετωπίσει αυτή τη γάγγραινα που σαπίζει το σώμα της πολιτικής.

*******

Η ελληνική κυβέρνηση (και η ελληνική Δικαιοσύνη) αν μη τι άλλο προσπαθούν. Κάνουν ό,τι μπορούν προκειμένου να αντιμετωπίσουν «αυτή τη γάγγραινα που σαπίζει το σώμα της πολιτικής» και στη δική μας χώρα. Μα είναι αμφίβολο αν, και στην περίπτωση του «NOVARTIS gate», θα πετύχουν να σπάσουν το κέλυφος της σκανδαλώδους ασυλίας που έχουν πετύχει οι ίδιοι οι πολιτικοί για την πάρτη τους: η πολιτική και οι πολιτικοί τοποθετούνται υπεράνω του νόμου, δεν υπόκεινται στη δικαιοσύνη. Έτσι η κοινωνία, οι πολίτες, δεν θεωρείται ότι έχουν έννομο συμφέρον να εγκαλούν την πολιτική τάξη για τυχόν βλάβες που τους προξενεί.

Ακριβέστερα, «η πολιτική αυτονομία και η πολιτική ασυλία της κρατικής εξουσίας, η απουσία πολιτικού δικαίου και, συνακόλουθα, δικαιϊκής ευθύνης της πολιτικής εξουσίας, ο σκοπός της πολιτικής που ορίζει κατά βούληση η πολιτική τάξη, το πολιτικό προσωπικό που ενσαρκώνει εν λευκώ τις ιδιότητες του εντολέα και του εντολοδόχου, του ελέγχοντος και του ελεγχομένου, συνθέτουν το πολιτειακό θερμοκήπιο της ιδιοποίησης και της διαφθοράς στο περιβάλλον της νεοτερικότητας»*

Έτσι η πολιτική πράξη καταντάει ένα παιχνίδι διαφθοράς που σκοτώνει την πολιτική. Όσο για τους πολιτικούς είναι αμφίβολο αν σταματήσουν κάποτε να εγκληματούν και να αισθάνονται ντροπή όταν το πράττουν… Κι αφήστε τον Αριστοτέλη να… πιστεύει ότι, ευλόγως, το πολιτικό έγκλημα τιμωρείται αυστηρότερα στη δημοκρατία επειδή προκαλεί συλλογική, άρα μεγαλύτερη βλάβη, απ’ ότι το κοινό έγκλημα. 

*Γιώργος Κοντογιώργης, Διαφθορά και πολιτικό σύστημα (1) myriobiblos.gr

     

«Μέχρι το τέλος με τον Τσίπρα»…

 

Το «Μακεδονικό» ως αφορμή οριστικής συντριβής του  βασικού αντιπολιτευτικού στρατηγικού θεωρήματος του Κυριάκου Μητσοτάκη

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρή
(Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 4/2/2018)

Το μεγαλύτερο στρατηγικό λάθος του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι η ίδια η στρατηγική του, το γεγονός πως στον πυρήνα της δεσπόζει το μέγα λάθος ότι «το μεγαλύτερο στρατηγικό λάθος του κ. Τσίπρα είναι η συμμαχία του με τον κ. Καμμένο». Αυτό το μέγα λάθος, διατυπωμένο εδώ όπως το άρθρωνε ο τέως Κνίτης – σύμβουλός του (19/11/2017),  στην "Ελευθερία του Τύπου" του Βαγγέλη Μαρινάκη, διαπερνά οριζοντίως και καθέτως τη μικρή αντιπολιτευτική ιστορία του αρχηγού της ΝΔ, συντρίβοντάς την…

Συντρίβοντας μαζί της και την εν λόγω εφημερίδα. Η οποία δεν είναι διόλου απίθανο να εκδόθηκε με μοναδικό σκοπό να… επικοινωνήσει το μέγα λάθος ότι «το μεγαλύτερο στρατηγικό λάθος του κ. Τσίπρα είναι η συμμαχία του με τον κ. Καμμένο»: η καθημερινή «Ελευθερία του Τύπου» έχει κλείσει εδώ και ένα μήνα, όμως ακόμα γελάμε στο σπίτι με τα διαρκώς επαναλαμβανόμενα face πρωτοσέλιδά της, του τύπου «Ο Πάνος  Καμμένος σε νέες περιπέτειες με ολίγη από… Βενεζουέλα». Κι από κοντά η απογευματινή έκδοση του ίδιου πολιτικομιντιακού ομίλου (ΤΑ ΝΕΑ) να αναπαράγει το ίδιο έργο σε… Bollywood διασκευές.  

Φυσικά, κεντρική ιδέα του δεσπόζοντος στον πυρήνα της στρατηγικής της ΝΔ «μεγάλου λάθους» είναι η διάλυση της συμμαχίας Τσίπρα – Καμμένου δια της (κατ’ αρχήν γκεμπελικής και μετέπειτα μαφιόζικης) μεθόδου της «δολοφονίας χαρακτήρων». Που θεωρείται ως το πλέον αποτελεσματικό επικοινωνιακό  όπλο στη φαρέτρα των σύγχρονων πολιτικών στρατηγείων. 

*******

Στην προκειμένη περίπτωση, η ιδέα (το «μέγα λάθος» που λέγαμε) ήταν η «δολοφονία» του πραγματικού χαρακτήρα του Πάνου Καμμένου: η εικονική μετάλλαξή του (μέσω face δημοσιευμάτων, κυρίως) σε ένα… «ψεκασμένο» ακροδεξιό τέρας.   Σε έναν εθνολαϊκιστή μπαμπούλα που «θα προκαλούσε ακραίες αντιδράσεις ιδεολογικού χαρακτήρα στον ΣΥΡΙΖΑ και στην κοινοβουλευτική του ομάδα∙ αντιδράσεις  ικανές να διαλύσουν «τη συμμαχία του κ. Τσίπρα με τον κ. Καμμένο» και να προκαλέσουν την πτώση της κυβέρνησης!

Ευσεβείς πόθοι, εδραιωμένοι σε μια εξαιρετικά λανθασμένη εκτίμηση (του τέως Κνίτη συμβούλου του κ. Μητσοτάκη  προφανώς) για την ποιότητα της συλλογικής συνείδηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ καθώς και για τον πραγματικό χαρακτήρα του Πάνου Καμμένου και της συμμαχίας ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ: Από τη στιγμή που η αυτοδυναμία δεν προέκυψε, η συνεργασία με τους ΑΝΕΛ ήταν μονόδρομος» έγραφα στην «Εποχή» τις επόμενες μέρες των εκλογών, όταν ετέθη το μικροδίλημμα «με το Ποτάμι ή με τους ΑΝΕΛ»: «Οι ΑΝΕΛ πηγάζουν από τις λαϊκές πλατείες των αγανακτισμένων – το Ποτάμι, από τα βρωμερά κανάλια της διαπλοκής», ήταν η συνοπτική εξήγησή μου…   

Πώς να το κάνουμε, η λαϊκή εντολή ήταν (και είναι)  αντιμνημονιακή – αντισυστημική. Και το μόνο αντιμνημονιακό σχήμα με κοινοβουλευτική εκπροσώπηση στη νέα Βουλή ήταν (και είναι) αυτό των ΑΝΕΛ. Αυτό μέτρησε στο μετεκλογικό σώμα και πνεύμα ΣΥΡΙΖΑ και έδεσε τη «συμμαχία του κ. Τσίπρα με τον κ. Καμμένο», που λέει κι ο… σύμβουλος.

*******

Το «Μακεδονικό», δεδομένης της εθνικοπατριωτικής θέσης του Πάνου Καμμένου στο θέμα της ονομασίας, εισπράχθηκε από τη Νέα Δημοκρατία και ως μια τελευταία ευκαιρία να αποδείξει πως το στρατηγικό θεώρημά της, ότι «το μεγαλύτερο στρατηγικό λάθος του κ. Τσίπρα είναι η συμμαχία του με τον κ. Καμμένο», δεν συνετρίβη στα πρωτοσέλιδα της… συντετριμμένης «Ελευθερίας του Τύπου» και των άλλων ΜΜΕ του πολιτικομιντιακού ομίλου Μαρινάκη. Ότι στη φάση των διαπραγματεύσεων για το «μακεδονικό», με δεδομένη την κυβερνητική βούληση να εκμεταλλευτεί την προσφερόμενη ευκαιρία επίλυσής του, μπορεί να της κάτσει μέχρι και η διάλυση  της… «συμμαχίας του κ. Τσίπρα με τον κ. Καμμένο», ακόμα και η πολυπόθητη πτώση της κυβέρνησης…

Ωστόσο, «θα μείνουμε μέχρι το τέλος με τον Τσίπρα» –και αυτό ανεξάρτητα από την όποια εξέλιξη στο «μακεδονικό»– δήλωνε στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας ο Πάνος Καμμένος: «οι ΑΝΕΛ κάναμε μία έντιμη συμφωνία με τον ΣΥΡΙΖΑ και τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, και αυτή την έντιμη συμφωνία θα την τιμήσουμε μέχρι το τέλος της τετραετίας», ξεκαθάρισε∙ συντρίβοντας οριστικά με αυτή τη δήλωση το στρατηγικό θεώρημά της ΝΔ ότι «το μεγαλύτερο στρατηγικό λάθος του κ. Τσίπρα είναι η συμμαχία του με τον κ. Καμμένο». Έτσι πάει… περίπατο ο βασικός στρατηγικός στόχος του Κυριάκου Μητσοτάκη, η πτώση της κυβέρνησης  δια της (κατ’ αρχήν γκεμπελικής και μετέπειτα μαφιόζικης) μεθόδου της «δολοφονίας χαρακτήρων».