Ο Ολάντ, ο Τσίπρας και οι άλλοι

Το ισχνό αφήγημα της προσέγγισης των Ευρωπαίων σοσιαλδημοκρατών με την ευρωπαϊκή Αριστερά 

 Γράφει ο

Νίκος Τσαγκρής

Τελευταία, οι ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες μάς πάνε, με πρώτο και καλύτερο τον Ιταλό Τζιάνι Πιτέλα. Ο τύπος, ούτως ή άλλως, δεν παίζεται, αλλά στην τελευταία του συνέντευξη (στο EuroActiv.com) υπερέβαλλε εαυτόν. Γενναιότερος όλων, προέταξε τα... σοσιαλδημοκρατικά του στήθη προκειμένου να υπερασπιστεί την χώρα μας• τον Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνησή του: "οι καρχαρίες θέλουν να καταδικάσουν σε θάνατο την Ελλάδα", είπε. Αλλά δεν έμεινε εκεί, ονομάτισε τους "καρχαρίες" με ένα ασυνήθιστο, για Ευρωπαίο σοσιαλδημοκράτη, θάρρος. "Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και οι Γερμανοί είναι οι "καρχαρίες", εξήγησε. Και, κολλητά, αποκάλυψε κάτι που, πέρα από παραπολιτικές ειρωνείες, φαντάζει εξαιρετικά τολμηρό, ακόμα και για την... κόρη μας τη σοσιαλίστρια: "οι καρχαρίες θέλουν να δουν την Ελλάδα να βυθίζεται, όμως οι Σοσιαλιστές σκοπεύουν να τους εμποδίσουν", είπε χωρίς φόβο και πάθος ο φοβερός Ιταλός! Που πάει να πει ότι οι Γερμανοί και το ΔΝΤ επιχειρούσαν και πάλι τις προηγούμενες μέρες ένα πραξικόπημα κατά της κυβέρνησης Τσίπρα (this is a coup), όπως εκείνο του περασμένου Ιούλη. Τι λέτε, θα τολμούσε να πει κάτι τόσο αντισυστημικό η κληρονόμος των περιτριμμάτων του ΠΑΣΟΚ, η Ελληνίδα σοσιαλίστρια κ. Γεννηματά; 

Και όμως, ο Τζιάνι Πιτέλα το τόλμησε, το είπε καθαρά: "από τη μία το ΔΝΤ, από την άλλη οι Γερμανοί καρχαρίες του είδους του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε", είπε, "προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν διαστρεβλωμένα μέσα για να ανατρέψουν μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση..." 

 Σύγκλιση ή "ξέπλυμα"; 

Χωρίς αστεία, ο Τζιάνι Πιτέλα δεν είναι κανένα τυχαίο πρόσωπο, είναι ο επικεφαλής της ευρωομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατικών και, προφανώς, αυτά που λέει εκφράζουν κάτι παραπάνω απ' την προσωπική του άποψη: η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία επιθυμεί να διαμορφώσει ένα πλαίσιο σύγκλισης μεταξύ σοσιαλιστικών και αριστερών κομμάτων των χωρών μελών της ΕΕ, και αυτό είναι κάτι που δεν κρύβεται. Αντίθετα, η συγκεκριμένη... επιθυμία, αυτό το φλερτ των Ευρωπαίων σοσιαλιστών με την ευρωπαϊκή Αριστερά είναι πλέον δημόσιο. Και, καθώς προσωποποιείται επικοινωνιακά στην καλή επαφή του Γάλλου πρωθυπουργού Φρανσουά Ολάντ με τον Έλληνα ομόλογό του Αλέξη Τσίπρα, παίρνει διαστάσεις ενός πανευρωπαϊκού παραπολιτικού event διανθισμένου με κάθε λογής σχόλια και κουτσομπολιά. Βασικότερο και πιο ενδιαφέρον εξ αυτών, εκείνο που θέλει την αφομοιωμένη από τον συστημικό νεοφιλελευθερισμό ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία να επιχειρεί το ιδεολογικό της "ξέπλυμα" ακολουθώντας το "ελληνικό παράδειγμα" : την κομματική και κυβερνητική θεώρηση του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή, "που αμφισβητεί στην πράξη την πολιτική της λιτότητας και το σύστημα που την επιβάλλει". 

Από την άλλη, υπάρχει ο πάγιος στρατηγικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα για τη δημιουργία ενός αριστερού - προοδευτικού μετώπου απέναντι στις ακραίες, ακροδεξιές και νεοφιλελεύθερες φωνές, τόσο στο θέμα του συστημικού οικονομικού μοντέλου, όσο και στο θέμα του προσφυγικού ζητήματος. 

Επιτακτική ανάγκη 

Ουσιαστικά, το ισχνό αφήγημα της προσέγγισης των Ευρωπαίων σοσιαλδημοκρατών με την ευρωπαϊκή Αριστερά ξεκινά δυόμισι χρόνια πριν, από μια πρώτη καλή επαφή του Αλέξη Τσίπρα με τον Ματτέο Ρέντσι. Στην ίδια φάση, ο Μάσιμο Ντ' Αλέμα δούλευε ήδη την ιδέα μιας επιχείρησης - απαγκίστρωσης των Ευρωπαίων σοσιαλιστών από τον κυβερνητικό νεοφιλελευθερισμό στον οποίο είχαν ενσωματωθεί: "για μια σοσιαλιστική επανεκκίνηση με αιχμή τη στροφή κατά της λιτότητας" ήταν η... φοβερή ιδέα. 

Κατά τον Ντ' Αλέμα, η προσέγγιση με τον Αλέξη Τσίπρα ήταν απαραίτητη "προκειμένου να ανασυγκροτήσουμε την σοσιαλιστική οικογένεια με αριστερή πορεία πλεύσης». Το 2014 ο Ιταλός πολιτικός επισκέπτεται την Αθήνα και συναντά τον Τσίπρα: ο Ντ΄Αλέμα προσκάλεσε τον ΣΥΡΙΖΑ να μπει στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, ο Τσίπρας όμως επέστρεψε την πρόσκληση στον αποστολέα της, έγραφε τότε η διαδικτυακή Huffington. Ωστόσο, από τότε άρχισε να λειτουργεί μια σταθερή γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσα στους Ευρωπαίους σοσιαλιστές και τον ΣΥΡΙΖΑ, που στερεώθηκε και διευρύνθηκε κατά την περίοδο της πρωθυπουργίας του Αλέξη Τσίπρα με Ολάντ και Σουλτς και Ρέντσι και Πιτέλα... Και να οι προσκλήσεις και να τα κουτσομπολιά. Και να... οι γάμοι και τ' αρραβωνιάσματα... 

Όπως και να 'χει, (ακόμα κι αν πρόκειται περί "ξεπλύματος" που λέγαμε), η προσέγγιση σοσιαλιστών - ριζοσπαστικής Αριστεράς στη σημερινή ευρωπαϊκή συγκυρία είναι απόλυτα αναγκαία, προκειμένου να διασωθεί "ό,τι δεν έχει καταφέρει ακόμα να καταστρέψει η νεοφιλελεύθερη Δεξιά", που λέει κι ο Μποαβεντούρα ντε Σόουζα Σάντος. Σ' αυτήν, ακριβώς, την προσέγγιση ποντάρει και ο Αλέξης Τσίπρας όταν εμφανίζεται αισιόδοξος για την κατάληξη της διαπραγμάτευσης δηλώνοντας ότι "η θέση της χώρας μας και οι συμμαχίες της στην Ευρώπη είναι πολύ πιο ισχυρές από κάθε άλλη φορά από τότε που ξεκίνησε η κρίση".

Νίκος Τσαγκρής