29 Απριλίου 2016

Το Κουρείο (Όταν πηγαίναμε στον Επιτάφιο*)



Γράφει ο
Νίκος Τσαγκρής
Ετοιμαζόμαστε, θυμάμαι, από νωρίς. Και μη θαρρείτε ότι γινόταν τίποτα σπουδαίο. Μέσα μας μόνο κάτι περίεργο συνέβαινε. Κάτι μοναδικό, που είχε τη μυρωδιά βιολέτας, τη γεύση της ανάλαδης φακής και αυτή την πένθιμη μελαγχολία του σούρουπου. Όμως πολύ περισσότερο από κάθε μέρα. Ίσως γιατί, τη μέρα αυτή του Επιταφίου, η δύση του ήλιου ήταν πάντα μυστική. Απλώς σκοτείνιαζε και μέσα απ' τα μαύρα σύννεφα, έτρεχαν κι’ έπεφταν στη γη χοντρές, αραιές σταγόνες. Σαν δάκρυα της θλίψης ακριβά…. Και τότε αυτό συνέβαινε: ντυνόμαστε, παίρναμε τα κεριά, κίτρινα πάντα, και ανηφορίζαμε στον χωματόδρομο, ως τις γραμμές του τρένου...

Η νύχτα ήταν πυκνή σαν φτάναμε στο κουρείο του Θανάση. Ήταν ο θείος μας και κράταγε το μαγαζί ανοιχτό, για να μας περιμένει. Μπαίναμε μέσα, μας καλοδεχότανε, μας γέμιζε με χάδια και φιλιά κι αμέσως έπιανε να κουβεντιάζει μυστικά με τη μητέρα. Εμείς ξαπλώναμε στον ψάθινο μεγάλο καναπέ και αρχίζαμε γκριμάτσες στους καθρέφτες. Τεράστιους, κρυστάλλινους, οβάλ, μέσα στην ακριβή κορνίζα, έπιαναν απ' το πάτωμα σχεδόν, ως το ταβάνι. Στο πάνω μέρος, στην κορυφή, υπήρχαν τα αετώματα με σκαλιστά αγγελάκια. Μπροστά τους οι περίτεχνες ξύλινες κομμωτικές πολυθρόνες, με προεξέχοντα τα αναπαυτικά στηρίγματα ποδιών και τα απαλά πτυσσόμενα μαξιλαράκια.




Ήταν κουρείο κι όμως έμοιαζε, στα παιδικά μας μάτια, σαν ανάκτορο. Με τα μπαρόκ φωτιστικά, τις ξύλινες λακαρισμένες τουαλέτες  με τους γυαλισμένους μπρούντζους, γεμάτες με ξεχωριστά καλλυντικά και ηδονικά μυρωδικά μέσα σε εξαίσια γυάλινα, χρωματιστά δοχεία... Έτσι ξεχνιόμαστε, χαζεύαμε. Και πότε – πότε, βγάζοντας κρυφά από την τσέπη το κλεψιμαίικο κουλουράκι της Λαμπρής, δαγκώναμε, γεμάτοι τύψεις που παραβιάζαμε την αυστηρή νηστεία, μια τόση δα μπουκιά. Μέχρι που ακούγαμε τις πένθιμες καμπάνες να χτυπούν…

Αμέσως βγαίναμε έξω. Τα καταστήματα έκλειναν σιγά – σιγά, τα φώτα σβήνανε κι ο δρόμος γέμιζε με ήχους εκκωφαντικούς απ’ τις αδέσποτες μεγάλες τρακατρούκες, που έσκαγαν ξαφνικά μπροστά σου, και τους θορύβους των δικτυωτών ρολών που, κατεβαίνοντας, ασφάλιζαν και κλείδωναν τότε τα μαγαζιά...

Σε λίγο ακούγαμε από μακριά την μπάντα να παιανίζει πένθιμα κι έφτανε αυτό για να ξαναφουντώσει μέσα μας η ιερή αγωνία για το δράμα του Ιησού. Ύστερα βλέπαμε τα εξαπτέρυγα από μακριά κι ευθύς ανάβαμε τα κίτρινα κεριά, καθώς η λυπημένη ατμόσφαιρα της νύχτας εξέπεμπε μια μελωδία δοξαστική, λυτρωτική, βυζαντινή, εν χορώ, γενναία: Αι γενεαί πάσαι ύμνον την ταφήν σου προσφέρουσι, Χριστέ μου...



Και ξάφνου βλέπαμε τον Επιτάφιο, τον πιο ωραίο. Με αψίδες από άλικα γαρίφαλα που έπαιρναν σχήμα μίτρας ποιμαντορικής μέσα στη λάμψη απ' τα αναμμένα φαναράκια στις γωνιές και στην κορυφή – τα πλαϊνά ανθοστόλιστα με άσπρες και μοβ βιολέτες και πανσέδες.Κι έτσι όπως πέρναγε μπροστά μας μες στη νύχτα,ιπτάμενος, στους ώμους των πιστών, φάνταζε στα αθώα μάτια μας, τα παιδικά, σαν την «Αγιά Σοφιά», να περπατάει και αυτή ανάμεσα στα πλήθη των πιστών. 

Τότε, ασυνείδητα, με δέος που έφτανε απ’ τη γη ως τον ουρανό, ενώναμε τα δάχτυλα του δεξιού χεριού, τα φέρναμε στο σώμα εμπρός και κάναμε το σήμα τον σταυρού...    

*Από τη συλλογή Εγώ Εμείς Αυτοί είμαστε, Εκδόσεις Καστανιώτη

26 Απριλίου 2016

Νεοφιλελέδες και ξετσίπωτα διεφθαρμένοι


Πολιτικοί που διεκδικούν το... δικαίωμα στην κλοπή, τη μίζα τη δωροδοκία, χωρίς ηθικούς και νομικούς περιορισμούς   

“Οι πολιτικοί δε σταμάτησαν να κλέβουν, αλλά έχουν σταματήσει να αισθάνονται ντροπή, όταν το πράττουν. Τώρα ζητούν με πείσμα το δικαίωμα να κάνουν φανερά ό,τι έκαναν με μυστικότητα", δήλωσε ο Ιταλός δικαστής Πιερκαμίλο Νταβίγκο σε πρόσφατη (22/4/2010) συνέντευξή του, στην “Corriere della Sera”. O Πιερκαμίλο Νταβίγκο είναι Ιταλός δικαστής, ένας από τους εισαγγελείς που πριν 24 χρόνια ηγήθηκαν της εισαγγελικής έρευνας κατά της πολιτικής διαφθοράς που είναι γνωστή ως "Επιχείρηση Καθαρά Χέρια". 

Καθώς διάβαζα τη δεύτερη φράση της δήλωσής του, που σε απλά ελληνικά σημαίνει ότι οι σημερινοί πολιτικοί διεκδικούν πεισματικά το δικαίωμα να κλέβουν στα φανερά, ήρθε στο νου μου, υποσυνείδητα, η εικόνα του Κυριάκου Μητσοτάκη. Δίπλα του η σύζυγός του και ο μίστερ Μπόργιανς-Παπασταύρου, ο Σαμαράς, η Ντόρα κι ο Χριστοφοράκος. Ως πικετοφόροι - διαδηλωτές μπρος στο άγαλμα του Αγνώστου, να διεκδικούν το δικαίωμα στην κλοπή, τη μίζα τη δωροδοκία, χωρίς ηθικούς και νομικούς περιορισμούς: να κάνουν φανερά ό,τι έκαναν μέχρι τώρα, (αυτοί και οι... προγονοί τους) με μια - κάποια μυστικότητα και μια - κάποια ντροπή. 

Αλλά ποιά μυστικότητα και ποιά ντροπή; Είναι νωπή ακόμα η ξεδιάντροπη σιωπή με την οποία κατάπιαν το αμείλικτο κατηγορητήριο του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα (στην προ μηνός συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών για τη διαφθορά και τη Δικαιοσύνη) οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Ευάγγελος Βενιζέλος. Αντιδρώντας σαν εκπρόσωποι μιας πολιτικής κλεπτοκρατίας πιο προωθημένης απ' αυτήν που καταγγέλλει ο Πιερκαμίλο Νταβίγκο: κλέβουμε στα φανερά και χωρίς καμιά ντροπή... 

Η... ενάρετη Γερμανία 

Ο δικαστής Νταβίγκο ηγείται της Ιταλικής Ένωσης Δικαστών, (κάτι σαν τη δική μας ¨Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων) και μέσα από τη συνέντευξη του στην “Corriere della Sera” προειδοποίησε τον Ματέο Ρέντσι για τα πρωτοφανή επίπεδα ανόδου της διαφθοράς και της διαπλοκής των πολιτικών: η διαφθορά των πολιτικών σήμερα, είναι ακόμη χειρότερη, από αυτήν του 199 είπε, ξεσηκώνοντας πολιτική θύελλα για το ρόλο της δικαιοσύνης στην Ιταλία, ασκώντας σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση για την αδυναμία της να αντιμετωπίσει αυτή τη γάγγραινα που σαπίζει το σώμα της πολιτικής 

Στην πραγματικότητα ο ιταλός εισαγγελέας έθεσε το εκρηκτικό θέμα της πολιτικής διαφθοράς επί του ιταλικού τάπητος, ωστόσο τα σκάγια πήραν ολόκληρη την Ευρώπη. Εντάξει, η Ιταλία κατέχει την 61η θέση στη λίστα διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας για το 2015 και την προτελευταία θέση της σχετικής λίστας των κρατών-μελών της ΕΕ, πάνω μόνο από τη Βουλγαρία. 

Αλλά και η Γερμανία, ας πούμε, δεν πάει πίσω: στη χώρα της προτεσταντικής... κανονικότητας η πολιτική διαφθορά ευδοκιμεί, (είναι γνωστό άλλωστε ότι εκεί η δωροδοκία είναι, τρόπον τινά, θεσμοθετημένη) και το κόστος της πιθανολογείται στα 200 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, («Welt Online»). Είναι χαρακτηριστικό το ότι η... ενάρετη Καγκελάριος Α. Μέρκελ έχει απορρίψει επανειλημμένως το Σύμφωνο κατά της διαφθοράς του ΟΗΕ, παρά τις διεθνείς πιέσεις και παρά το γεγονός ότι έχει επικυρωθεί από τη συντριπτική πλειονότητα (πάνω από 160 χώρες) των χωρών - μελών του ΟΗΕ... 

Το παράνομο είναι νόμιμο! 

 "Δεν ντρέπονται καθόλου", σχολιάζει στο TVX (20 Απρ. 2016) ο Στέλιος Κούλογλου: "μια εβδομάδα μετά τα Panama Papers, που αποκάλυπταν τις χιλιάδες offshore που είχαν στήσει προσωπικότητες και εταιρείες για να φοροδιαφεύγουν, τι νομίζετε ότι ψήφισε η πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου; Την νομική προστασία των μυστικών των εταιρειών, απέναντι σε πιθανές απόπειρες να δοθούν στη δημοσιότητα!..

" Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ αποκαλύπτει ότι την πρωτοβουλία για την νομοθεσία είχε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα της κυρίας Μέρκελ, του κυρίου Σόιμπλε (και της ΝΔ), με το επιχείρημα ότι όλο και περισσότερες επιχειρήσεις πέφτουν θύματα διαρροών και βιομηχανικής κατασκοπείας!.. 

Μοιάζει απίστευτο αλλά αυτή είναι η πολιτική αλήθεια τους και είναι μια "αληθεια" που διασταυρώνεται με την εμβληματική, της πολιτικής διαφθοράς, ατάκα των καιρών μας: «Ηθικό είναι το νόμιμο»! Και ακόμα χειρότερα, αφού, σύμφωνα και με τον ιταλό εισαγγελέα Πιερκαμίλο Νταβίγκο τώρα ζητούν να κάνουν και το παράνομο νόμιμο, "να κάνουν φανερά ό,τι έκαναν με μυστικότητα". 
Γενικότερα, η πολιτική όπως ασκείται στους καιρούς μας, δεν είναι παρά ένα εγκληματικό παιχνίδι με τη διαφθορά, που την σκοτώνει: "η πολιτική είναι νεκρή, αφού νεκρές είναι και οι ιδεολογίες και οι φιλοσοφίες από τις οποίες ισχυρίζεται πως κατάγεται", είναι η πλέον απαισιόδοξη εκδοχή. Η πλέον αισιόδοξη είναι η αρχαία εκδοχή που θέλει τη Δημοκρατία να ανασταίνει την πολιτική. Όσο για τους πολιτικούς είναι αμφίβολο αν σταματήσουν κάποτε να κλέβουν, και να αισθάνονται ντροπή όταν το πράττουν.

Νίκος Τσαγκρής

20 Απριλίου 2016

Ο ΣΥΡΙΖΑ και το "Ελληνικό παράδειγμα"


Όταν το κόμμα που γέννησε την ευρωπαϊκή Αριστερά του παρόντος δυσκολεύεται αποδεχτεί την... πατρότητά της.  

Ο σημερινός "ΣΥΡΙΖΑ", ό,τι απέμεινε απ' τον αρχικό ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή, προκειμένου να σταθεροποιηθεί στο παρόν και να αναπτυχθεί στο μέλλον ως κόμμα-κορμός της Ελληνικής Αριστεράς που είναι (που έγινε κατά την περίοδο 2010 - 2015, για την ακρίβεια), οφείλει πρώτα απ' όλα να αξιοποιήσει την κυβερνητική εμπειρία που ευτύχησε (ή μήπως ατύχησε;) να βιώσει και εξακολουθεί να βιώνει: να ερευνήσει χωρίς προκαταλήψεις και δογματικά ταμπού τη μυθική ανάδυσή του στην κυβερνητική εξουσία μέσα απ' αυτή την πρωτοφανή, για το πολιτικό σύστημα της χώρας, φαντασμαγορία κοινωνικοπολιτικών και κομματικών αναδιατάξεων που μοχλεύτηκαν από τη οικονομική κρίση, αλλάζοντας άρδην το πολιτικό σκηνικό. Να μελετήσει από στιγμή σε στιγμή, από μέρα σε μέρα κι από μήνα σε μήνα την κυβερνητική εμπειρία• που δεν είναι μια οποιαδήποτε κυβερνητική εμπειρία, αλλά η πρώτη κυβερνητική εμπειρία της Ευρωπαϊκής Αριστεράς: το περίφημο "Ελληνικό παράδειγμα", όπως ορίζεται διεθνώς. 

Αυτό το "Ελληνικό παράδειγμα" (με την εξάμηνη επική διαπραγμάτευση, το δημοψήφισμα, τον εξαναγκαστικό συμβιβασμό, τη "διάσπαση", την προσφυγή στις κάλπες εν μέσω capital control και την ολική επαναφορά του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβερνητική εξουσία) προσλαμβάνεται ως βασικό status της Αριστεράς του παρόντος από δεκάδες αριστερούς διανοητές και πολιτικούς επιστήμονες ανά την Ευρώπη και τον κόσμο. Και το περιεργάζονται, το μελετούν, το αναλύουν: η πολιτική φυσιογνωμία της Αριστεράς του παρόντος αναδύεται από το «Ελληνικό παράδειγμα», ξεκινά την αφήγησή του για την "Αριστερά του Μέλλοντος" ένας από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους κοινωνιολόγους και θεωρητικούς της εποχής μας, ο Μποαβεντούρα ντε Σόουζα Σάντος. 

 Αλλαγή εκ των έσω 

 Αν η Αριστερά του ευρωπαϊκού παρόντος αναδύεται απ' το "Ελληνικό παράδειγμα", ο ΣΥΡΙΖΑ, ως το κόμμα που γέννησε αυτό το "παράδειγμα", οφείλει κάποτε να το αποδεχτεί ως δημιούργημά του. Οι δε θέσεις του οφείλουν, αν μη τι άλλο, να αναδιαμορφωθούν σε μια σχέση αλληλεπίδρασης μ' αυτό το "παράδειγμα": ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι (δεν δικαιούται πια να είναι) κόμμα διαμαρτυρίας. Δεν υπάρχει γι' αυτόν περιθώριο επιστροφής στη χορεία των κομμάτων που επιμένουν να αρνούνται τον δημοκρατικό πλουραλισμό και το κράτος δικαίου• όλα εκείνα τα κόμματα ή κομματίδια που, όπως γράφει ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιώργος Χ. Σωτηρέλης*, "ταυτίζουν τον Μαρξ με τον Στάλιν, συγχέουν τον σοσιαλισμό με τη «δικτατορία του προλεταριάτου», εξαντλούν τη μαχητικότητά τους σε ασκήσεις επαναστατικής γυμναστικής, καλλιεργούν έναν τυφλό και ισοπεδωτικό καταγγελτισμό ή επιδίδονται με πάθος σε άγονους διαγωνισμούς αριστεροσύνης που δεν είναι παρά ένα κράμα των πλέον χαρακτηριστικών παιδικών ασθενειών της Αριστεράς: του χονδροειδούς αριστερισμού, του αφόρητου δογματισμού και του πολιτικού παλαιοημερολογιτισμού". 

Μελετώντας το "Ελληνικό παράδειγμα", το πρώτο που μαθαίνουμε είναι ότι η Αριστερά του παρόντος είναι μια Αριστερά που κατοικεί στην Ευρώπη και νοιάζεται γι' αυτήν. Ότι παλεύει να αλλάξει την Ευρώπη εκ των έσω, με τη δύναμη του κοινωνικού δικαίου που εκφράζει, διευρύνοντας διαρκώς τις συμμαχίες της, στο κομματικό, το κοινωνικό και το κυβερνητικό επίπεδο... 

Οι δικτατορίες του 21ου 

Ο Μποαβεντούρα ντε Σόουζα Σάντος, και πάλι, είναι εκείνος που μας δίνει ένα "ιδεολογικό" περίγραμμα της ανάγκης που γεννά αυτές τις «συμμαχίες»: είναι η επιθετικότητα της κυρίαρχης (σ. σ: της νεοφιλελεύθερης) Δεξιάς, σε συνδυασμό με την παγίδα των ευρωπαϊκών θεσμών, που τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν τόσο καταστροφική για τα δικαιώματα των πολιτών και για την αξιοπιστία του δημοκρατικού καθεστώτος, ώστε οι δυνάμεις της Αριστεράς πείθονται πλέον ότι οι νέες δικτατορίες του 21ου αιώνα θα έρθουν –έχουν έρθει– σαν πολύ χαμηλής έντασης δημοκρατίες. Συμφωνούν, λοιπόν, ότι αυτό που διακυβεύεται τώρα είναι η ίδια η επιβίωση μιας δημοκρατίας αντάξιας του ονόματός της. Και ότι οι διαφορές σχετικά με το τι σημαίνει αυτή η δημοκρατία είναι τώρα λιγότερο πιεστικές από την ανάγκη να διασωθεί ό,τι δεν έχει καταφέρει ακόμα να καταστρέψει η Δεξιά… 

Σταματάω αναγκαστικά εδώ, δεν διαθέτω άλλο χώρο. Να σας πω μόνο ότι, καθώς γράφω αυτό το άρθρο για τον ΣΥΡΙΖΑ -το κόμμα "ΣΥΡΙΖΑ", όχι την κυβέρνηση- μένω κατάπληκτος από την καλή διάθεση με την οποία το γράφω, την απουσία της βαρεμάρας που, συνήθως, με καταλαμβάνει όταν γράφω για ένα -οποιοδήποτε- κόμμα. Σκέφτομαι ότι αυτό, ίσως, είναι ευχάριστο. Όχι για μένα, βέβαια, αλλά για το κόμμα για το οποίο γράφω. Αφού μπορεί να σημαίνει ότι δεν είναι πια... οποιοδήποτε κόμμα, αλλά το κόμμα που γέννησε το "Ελληνικό παράδειγμα". Το ότι οφείλει κάποτε να το αποδεχτεί ως δημιούργημά του, είναι θέμα κομματικού... πατριωτισμού. 

 *Από παλαιότερο άρθρο του για την Αριστερά, στο ΒΗΜΑ

Νίκος Τσαγκρής

13 Απριλίου 2016

Η Ευρώπη χάνεται, κι αυτοί... χτενίζονται!


Μοιάζει εξωφρενικό, αλλά μόνο η κυβερνώσα ευρωπαϊκή Αριστερά (Ελλάδα - Πορτογαλία) νοιάζεται για την αποτροπή της διαφαινόμενης ευρωπαϊκής διάλυσης  

"Η ΕΕ ή θα αλλάξει ή θα καταρρεύσει", προφήτευε την περασμένη Κυριακή ο Ετιέν Μπαλιμπάρ από ένα πρωτοσέλιδο τιτλάκι της Εποχής, απογοητεύοντας σφόδρα τον υποφαινόμενο θαυμαστή του, φαντάζομαι και αρκετούς ακόμα φαν του: η άποψη ότι η Ε.Ε. θα καταρρεύσει αν δεν αλλάξει αποτελεί κοινό τόπο για τους Έλληνες, καιρό τώρα, ενώ ως εντύπωση, διαπερνά απ' άκρου σε άκρον την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Έτσι, καθώς διατυπώνεται ως προφητεία από έναν στοχαστή του διαμετρήματος του Ετιέν Μπαλιμπάρ, προκαλεί, αν μη τι άλλο, τη θυμηδία που περιβάλει τους "μετά Χριστόν προφήτες". 

Στο απόλυτο ευρωπαϊκό παρόν, η "προφητεία Μπαλιμπάρ" είναι μια σχεδόν πανευρωπαϊκή λαϊκή πεποίθηση, που τείνει να μεταβληθεί σε οριστικό παράδειγμα μιας αυτοεκπληρούμενης προφητείας κατά τον ορισμό του W.I.Thomas: όταν οι άνθρωποι θεωρούν ορισμένες καταστάσεις πραγματικές, αυτές γίνονται πραγματικές στις επιπτώσεις τους. 
- Μα, θα μου πείτε, κατέρρευσε η Ευρωπαϊκή Ένωση; 
- Όχι... εντελώς, αλλά "αν δεν αλλάξει θα καταρρεύσει", θα σας απαντήσω. Kι ας μην ονομάζομαι... Μπαλιμπάρ. 

 Ας σοβαρευτούμε: το καμπανάκι "η Ευρώπη αν δεν αλλάξει θα καταρρεύσει" το χτυπά ο Αλέξης Τσίπρας από το 2010 μέχρι σήμερα διαρκώς και, έκτοτε, το χτυπούν, επίσης διαρκώς, δεκάδες Ευρωπαίοι διανοούμενοι, από τον Χάμπερμας και τον Ζακ Ζυλιάρ ως τον Ζίζεκ, τον Μπαλιμπάρ και τον Ρίχαρντ Πρεχτ∙ τελευταία δε, το χτυπούν και το ξαναχτυπούν, με το δικό τους... αφαιρετικό τρόπο, ακόμα και "συστημικοί" Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Ιταλός Ρέντσι και ο Γερμανός Γκάμπριελ. 

Πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ 

Ας μην κοροϊδευόμαστε, η Ευρώπη ήδη καταρρέει, κι αν δεν καταρρέει, παραπαίει έτοιμη να καταρρεύσει. Και, παρά την βεβαιότητα ότι αν δεν αλλάξει θα καταρρεύσει, τίποτε δεν γίνεται ώστε να αλλάξει (για να μην καταρρεύσει), κάτι που καθιστά την βεβαιότητα ότι η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει ενστικτώδη, τυφλή, ανώφελη: μια αρνητική βεβαιότητα, ό,τι πρέπει για να εκπληρωθεί ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. 

Φαίνεται περίεργο, αλλά μόνο η σύγχρονη ευρωπαϊκή Αριστερά μοιάζει να νοιάζεται για την αποτροπή της διαφαινόμενης ευρωπαϊκής κατάρρευσης. Μέρος της Αριστεράς, για να είμαστε ακριβείς, δεδομένου ότι στη βάση της, στον κοινωνικό της περίγυρο, στην περιοχή των συλλογικοτήτων και των κινημάτων, υπάρχουν δυνάμεις που μάλλον εύχονται την ευρωπαϊκή κατάρρευση παρά την αποτροπή της - ιδιαίτερα την κατάρρευση της ευρωζώνης: δεν δίνουν δεκάρα για την αλλαγή και την σωτηρία της Ευρώπης πιστεύοντας, ότι μέλλον είναι στρατευμένο στις ιδέες τους. 

Αναμφίβολα πάντως, είναι ο κυβερνών ΣΥΡΙΖΑ που προκάλεσε τον κλονισμό του ευρωπαϊκού συστήματος εξουσίας, αποκαλύπτοντας τα ελλείμματα Δημοκρατίας και ισοτιμίας που διέπουν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Και είναι ο Αλέξης Τσίπρας που έθεσε επί τάπητος το θέμα της ευρωπαϊκής επανίδρυσης• ως υπαρξιακό ζήτημα, όχι μόνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και της ευρωπαϊκής Αριστεράς: η ουσιαστική επανίδρυση της Ευρώπης σε δημοκρατική, κοινωνική και οικολογική βάση, είναι υπαρξιακή υπόθεση της ευρωπαϊκής αριστεράς στο σύνολό της, ανεξάρτητα από ιστορικές διαιρέσεις, πολιτικές διαδρομές και κομματικές ταυτότητες... 

Εξορκισμοί και ευχέλαια 

Ενώ λοιπόν είναι κοινός τόπος ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παραπαίει "ακυβέρνητη", έτοιμη να καταρρεύσει υπό το βάρος των οικονομικών και γεωπολιτικών "συμφορών" που την πλήττουν, τι εξωφρενικό!, μόνο η κυβερνώσα - η 'κυβερνητική", εάν θέλετε,) ευρωπαϊκή Αριστερά (Ελλάδα - Πορτογαλία - Ισπανία - Βρετανία - Ιρλανδία, κλπ,) ανησυχεί. Διακηρύσσοντας σε όλους τους τόνους ότι η Ε.Ε. πρέπει να αλλάξει για να μην καταρρεύσει: Αντίθετα, η ευρωπαϊκή Δεξιά ζει με την αυταπάτη μιας συντήρησης του υπαρκτού ευρωσυστήματος με αντιτρομοκρατικά ξόρκια και ανθρωπιστικά ευχέλαια, ενώ οι εκ δεξιών και εξ ευωνύμων ακραίοι, φαντασιώνουν την ευρωπαϊκή κατάρρευση ως εθνικιστικό θρίαμβο ή ως... ανατροπή, αντίστοιχα. Και οι σοσιαλδημοκράτες... χτενίζονται. Παρακολουθώντας στενά την κυβερνώσα Αριστερά. Να μην τους ξεφύγει... 

Φυσικά, η κατάσταση δεν σώζεται με "καμπανάκια" και προφητείες του τύπου "ή ΕΕ θα αλλάξει ή θα καταρρεύσει", και αυτό το γνωρίζει, ασφαλώς, και ο Τσίπρας και ο Μπαλιμπάρ. Αφού, ιδιαίτερα ο πρώτος, αλλά και ο δεύτερος (κι ας τον αδικώ τεχνηέντως στον πρόλογό μου), καθώς και οι περισσότεροι αριστεροί πολιτικοί και διανοούμενοι που νοιάζονται για το παρόν και το μέλλον της Ε.Ε., συμβάλλουν τακτικά με ιδέες και προτάσεις για την αποτροπή της κατάρρευσης: το ζητούμενο είναι μια ολοκληρωμένη πρόταση για μια νέα Ευρώπη. Και το σίγουρο είναι ότι για μια νέα Ευρώπη απαιτείται και μια νέα Αριστερά, η οποία θα δρα ως δύναμη μετασχηματισμού και του ίδιου του εαυτού της.

Νίκος Τσαγκρής

6 Απριλίου 2016

Τα Wikileaks και μια θεωρία συνωμοσίας


Ένας κόσμος σαν videogame που παίζεται με δυό συγκρουόμενα level (επίπεδα). Το επίπεδο της πολιτικής και το επίπεδο του χρήματος 

Πράγματι, θα ήταν μεγάλη ανοησία να δημιουργηθεί πιστωτική ασφυξία στην Ελλάδα λίγο πριν το δημοψήφισμα που θα κρίνει το Brexit. Αλλά μπορεί και όχι. Διότι η στρατηγική της κωλυσιεργίας της αξιολόγησης, που κρυφίως μεθόδευε ο κ. Τόμσεν με την ομάδα του, θα ήταν μια μεγάλη ανοησία αν το ΔΝΤ ενδιαφερόταν για την παραμονή της Μεγάλης Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τότε, πράγματι, δεδομένου ότι ένα πιστωτικό γεγονός στη ευρωζώνη λίγο πριν το δημοψήφισμα θα καθιστούσε το Brexit αναπότρεπτο, ο κ. Τόμσεν, η ομάδα του (ό,τι ο συγκεκριμένος κύριος και η ομάδα του εκπροσωπούν εντός - ή εκτός; - ΔΝΤ, εν πάση περιπτώσει), θα είχαν διαπράξει μια μεγάλη ανοησία: 

- "...μια ανοησία που οφείλουμε όλοι να αποτρέψουμε", κατέληγε ο Αλέξης Τσίπρας στην απάντησή του προς την Κριστίν Λαγκάρντ, μεταφέροντας, ως όφειλε, στο πολιτικό level (επίπεδο) την ερμηνεία του για τις αποκαλύψεις των Wikileaks 

- Όλοι πλην του κ. Τόμσεν και της ομάδας του, θα διόρθωναν οι Wikileaks, αν... μιλούσαν: στο δικό τους level, το μόνο σαφές είναι ότι ο Τόμσεν "συνωμοτεί" με τους ανθρώπους της ομάδας του προκειμένου να καθυστερήσει η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος. Τα "γιατί" της "συνωμοσίας" αφήνονται στην κρίση του... κοινού. 

Η κοινωνία των υποκλοπών 

"Η Λαγκάρντ δεν έχει σχεδόν καμία αμφιβολία ότι η Αθήνα έκανε τη διαρροή στα Wikileaks", γράφει η γερμανική Handelsblatt. Γιατί όχι; Κάποτε πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε μέλη μιας παγκόσμιας κοινωνίας υπό διαρκή παρακολούθηση: "μια κοινωνία που γνωρίζει ότι παρακολουθείται διαρκώς, δεν αργεί να μεταμορφωθεί σε μια υπάκουη και δειλή κοινωνία. Αλλά, μόλις φτάσει σ’ αυτό το στάδιο, η κοινωνία αναπτύσσει πάντοτε αντιστάσεις", εξηγεί ο συγγραφέας του βιβλίου "Η αυτοκρατορία της γενικευμένης παρακολούθησης", Ιγκνάσιο Ραμονέ. 

Απ' αυτή την άποψη, η ελληνική διαρροή στα Wikileaks (αν υπάρχει ελληνική διαρροή στα Wikileaks) αποδεικνύει ότι η ελληνική κοινωνία (στο επίπεδο της πολιτικής εκπροσώπησής της, τουλάχιστον) αναπτύσσει αντιστάσεις στην "αυτοκρατορία της γενικευμένης παρακολούθησης": τα Wikileaks είναι ο βασικός φορέας αντίδρασης στην "αυτοκρατορία της παρακολούθησης", που δεν είναι παρά η αυτοκρατορία του χρήματος. 

Ο Τζούλιαν Ασάνζ, ιδρυτής των Wikileaks , υποστηρίζει ότι οι διαδικτυακοί κολοσσοί (Google, Apple, Amazon, Facebook) ευρίσκονται σε απ' ευθείας ιδεολογική και κοσμοθεωρητική σύνδεση με την κρατική μηχανή, (ειδικά με ανθρώπους του State Department) και ότι αυτοί οι "στενοί δεσμοί" υπηρετούν σήμερα τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών. 

Συνοπτικά, για να μην πελαγοδρομούμε, μπορούμε να παρομοιάσουμε την "αυτοκρατορία της παρακολούθησης" με ένα videogame που παίζεται με δυό συγκρουόμενα level (επίπεδα). Το επίπεδο της πολιτικής (στο οποίο κινείται και η ελληνική κυβέρνηση με τον Αλέξη Τσίπρα) με βασικό αρωγό τα Wikileaks, και το επίπεδο του χρήματος (η παγκόσμια οικονομική ελίτ) με αρωγό το Ίντερνετ. Ολόκληρο το Ίντερνετ και όσους το χρησιμοποιούν ως μηχανισμό υποκλοπής... 

Μια θεωρία συνωμοσίας 

Επανερχόμενοι στην ελληνικού ενδιαφέροντος διαρροή των Wikileaks και στα ¨γιατί¨ της "συνωμοσίας", συμπίπτουμε μόνο με την γενική διαπίστωση ότι ο Πωλ Τόμσεν και η ομάδα του πιάστηκαν επ' αυτοφώρω να "συνωμοτούν" προκειμένου να ενορχηστρώσουν ένα πιστωτικό γεγονός. Αυτό είναι αυταπόδεικτο, αφού οι "συνωμότες" αναζητούν επίμονα ένα "event", (ένα συμβάν στα ελληνικά) που στη γλώσσα του ΔΝΤ σημαίνει "μια χρηματοπιστωτική κρίση", ένα πιστωτικό γεγονός. Οι ερμηνευτές των διαρροών των Wikileaks "χαρίζουν" στους "συνωμότες" ως πρόσχημα (για τη "συνωμοσία" τους) το βρετανικό δημοψήφισμα. Κι αυτό μόνο και μόνο επειδή στο διάλογο Τόμσεν - Βελκουλέσκου υπάρχει μια αμφίσημη σε σχέση με τον χρόνο του "event" αναφορά (πριν ή μετά το Brexit;), που αφήνει τα περιθώρια μιας θεωρίας συνωμοσίας για τους... "συνωμότες": μήπως εκτός του πιστωτικού γεγονότος και δι'αυτού μεθόδευαν και το Brexit; 

Είναι γνωστό ότι στο δεύτερο επίπεδο του videogame "Η αυτοκρατορία της παρακολούθησης", στο επίπεδο του χρήματος, εκατοντάδες κερδοσκοπικά funds ανά τον κόσμο (Times) ετοιμάζονται για το μεγάλο σορτάρισμα που θα τους προσφέρει ένα Brexit˙ ενώ, εντός Βρετανίας μόνο, τάσσονται υπέρ της εξόδου από την ΕΕ πάνω από 250 ηγετικά στελέχη επιχειρήσεων. Ανάμεσά τους ο Μάικλ Γκέχεγκαν, πρώην διευθύνων σύμβουλος της HSBC, και ο Τιμ Μάρτιν, επικεφαλής του ομίλου JD Wetherspoon. 

Στο πρώτο επίπεδο του "videogame", στην Ελληνική πίστα, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛ τα δίνει όλα για να κλείσει άμεσα η διαπραγμάτευση, χωρίς εξωπραγματικές απαιτήσεις για επιπρόσθετα μέτρα πέρα από όσα ορίζει η συμφωνία του περασμένου Ιουλίου. Με την ελπίδα ότι η διαρροή των Wikileaks θα λειτουργήσει ως αρωγός των προσπαθειών της.

Νίκος Τσαγκρής