Η κ. πρόεδρος στο ντιβάνι του Λακάν

Μια... ψυχαναλυτική προσέγγιση της εμμονικής αντίδρασης της κ. Γεννηματά στην συνεργασία του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος με τον Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής  

(Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής, 30/9/2018)  

Η επίμονη δυσφορία της κ. Γεννηματά για την επίμονη  βεβαιότητα των ευρωσοσιαλιστών ότι η αναγέννηση της Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας περνά μέσα από τη συμμαχία με την Ελληνική Αριστερά (τον Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ) προσομοιάζει με τη φροϋδική «Δυσφορία μέσα στον πολιτισμό», μια ψυχαναλυτική σκέψη που προτείνει την ιδέα της «ενόρμησης του θανάτου»,  σύμφωνα με την οποία η επιθετικότητα και η καταστροφή (του άλλου) είναι βιολογικώς εγγενή στοιχεία της ανθρώπινης ιδιοσυστασίας.

Δείτε και μόνοι σας: «ο Αλέξης Τσίπρας να πάει από εκεί που ήρθε…  Ο Τσίπρας και οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ θα συντριβούν..  Ο Τσίπρας θα ηττηθεί με εκκωφαντικό τρόπο… Ο Τσίπρας έχει προ πολλού διαβεί τον πολιτικό του Ρουβίκωνα και οδεύει προς την απέναντι όχθη της αβύσσου».  

Αλλά η «δυσφορία μέσα στον πολιτισμό» της κ. Γεννηματά δεν περιορίζεται στα φροϋδικά συμπτώματα της επιθετικότητας και της καταστροφής∙ εκδηλώνεται και με τα χαρακτηριστικά που της προσέδωσαν οι ψυχαναλυτικές προεκτάσεις του Λακαν και των λακανιστών: Η ενόρμηση  θανάτου είναι το πραγματικό Κακό, είναι αυτό που μας οδηγεί να πράξουμε ενάντια στα συμφέροντά μας…  Συνιστά μια τάση αυτο–υπονόμευσης, αποφαίνεται ο Σλαβόϊ Ζιζεκ. Και είναι σαν να περιγράφει τις συνέπειες της επαναλαμβανόμενης άρνησης της κ. Γεννηματά να αποδεχτεί  την ιδέα των Μπούλμαν και Μοσκοβισί (και των λοιπών ευρωσοσιαλιστών συντρόφων της) για  τον καταλυτικό ρόλο του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα κοινό μέτωπο των προοδευτικών δυνάμεων.

*******

Το θέμα είναι ότι οι Ούντο Μπούλμαν και Αλέξης Τσίπρας συμφωνούν πως επιτακτική ανάγκη είναι το κοινό μέτωπο όλων των προοδευτικών δυνάμεων της ΕΕ, αναγνωρίζοντας πως ο ΣΥΡΙΖΑ διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο σε αυτό το μέτωπο. Κι ενώ το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα οραματίζεται έναν νέο πολιτικό πολιτισμό, «μια μεγάλη συμμαχία από τον Τσίπρα μέχρι τον Μακρόν» για να αντιπαρατεθεί η δημοκρατική Ευρώπη με τον Σαλβίνι, τον Ορμπάν και τη Λεπέν, η κ. Γεννηματά… δυσφορεί μέσα (σ’ αυτόν) τον πολιτισμό. 

Και όχι μόνο: το αφήγημα της προσέγγισης των Ευρωπαίων σοσιαλδημοκρατών με την ευρωπαϊκή Αριστερά ξεκινά τεσσεράμισι χρόνια πριν, στη φάση που ο Μάσιμο Ντ' Αλέμα δούλευε ήδη την ιδέα μιας επιχείρησης - απαγκίστρωσης των Ευρωπαίων σοσιαλιστών από τον κυβερνητικό νεοφιλελευθερισμό στον οποίο είχαν ενσωματωθεί: «για μια σοσιαλιστική επανεκκίνηση με αιχμή τη στροφή κατά της λιτότητας» ήταν η... φοβερή ιδέα.

Κατά τον Ντ' Αλέμα, η προσέγγιση με τον Αλέξη Τσίπρα ήταν απαραίτητη "προκειμένου να ανασυγκροτήσουμε την σοσιαλιστική οικογένεια με αριστερή πορεία πλεύσης». Το 2014 ο Ιταλός πολιτικός επισκέπτεται την Αθήνα και συναντά τον Τσίπρα: ο Ντ΄Αλέμα προσκάλεσε τον ΣΥΡΙΖΑ να μπει στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, ο Τσίπρας όμως επέστρεψε την πρόσκληση στον αποστολέα της, έγραφε τότε η διαδικτυακή Huffington.

Ωστόσο, από τότε άρχισε να λειτουργεί μια σταθερή γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσα στους Ευρωπαίους σοσιαλιστές και τον ΣΥΡΙΖΑ, που στερεώθηκε και διευρύνθηκε κατά την περίοδο της πρωθυπουργίας του Αλέξη Τσίπρα με Ολάντ και Σουλτς και Ρέντσι και Πιτέλα... Και να οι προσκλήσεις και να τα κουτσομπολιά. Και να... οι γάμοι και τ' αρραβωνιάσματα... 

*******
Και να ο μεγάλος φθόνος του Βενιζέλου για τον Τσίπρα –   νάτος πάλι ο… Λακάν και το διαγνωστικό σχήμα «Φθόνος – Μίσος – Παράνοια»: όπου η παράνοια αποσκοπεί να ταυτίσει την απόλαυση με τον «τόπο» του Άλλου και το πολιτικό ύφος της συνιστά απόλυτη την εχθρότητα προς τον «εχθρό» (στην περίπτωσή μας τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ). Ως τρομακτικό Άλλο, ως ακάθαρτο Άλλο και ως Άλλο που, ακριβώς, απολαμβάνει∙ διότι «φθόνος είναι και ο συντετριμμένος θαυμασμός»*. Δεν είναι;   

Και να η εξ αυτού (του βενιζέλειου φθόνου) εκπορευόμενη δυσφορία (της Φώφης) γι’ αυτόν τον νέο ευρωσοσιαλιστικό πολιτισμό, δυσφορία που δεν της επιτρέπει να στοιχηθεί ούτε στο ελάχιστο με τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία: αν το κάνει (αν διαφοροποιηθεί από την κεντροδεξιά επιλογή Βενιζέλου και  «ξανασκεφτεί» σοσιαλιστικά), θα αφομοιωθεί από την Αριστερά. Και όπως όλοι πια συμφωνούν σε Ελλάδα και Ευρώπη, Αριστερά είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και ηγέτης της ο Τσίπρας…

Προχθές στις Βρυξέλες, η κ. Γεννηματά ανανέωσε τη δυσφορία της για τον «καταλυτικό ρόλο του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ» στο ευρωπαϊκό προοδευτικό μέτωπο – έδειξε πως προτιμά να πολιτεύεται με πλαστή σοσιαλιστική ταυτότητα. Όπως ο Βενιζέλος και οι προηγούμενοι… κεντροαριστεροί ηγέτες του ΠΑΣΟΚ.

*το απόφθεγμα ο φθόνος είναι συντετριμμένος θαυμασμός" είναι του Δανού φιλόσοφου Σέρεν Κίρκεγκορ ( 1813-1855) 

Ο εφιάλτης στο δρόμο με τις κάλπες

Προβολή του παρόντος πολιτικού σκηνικού στο εκλογικό  μέλλον υπό το πρίσμα ενός εκλογολόγου

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής(23/9/2018)

Είναι κοινό παραπολιτικό μυστικό ότι οι δυνάμεις της συντήρησης  δουλεύουν τη μηχανή της συγκυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας – ΚΙΝΑΛ. «Δεν έχουν άλλη επιλογή», είναι η εκτίμηση  κορυφαίου εκλογολόγου, που αποτελεί κομβικό γρανάζι της συγκεκριμένης «μηχανής», ονόματα δεν λέμε…

«Με τον Κυριάκο στο τιμόνι, η αυτοδυναμία αποκλείεται», μας λέει: «Η διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ, στο καλύτερο σενάριο, προϋπολογίζεται στις 5 plus μονάδες, και αυτό μας δίνει ένα εκλογικό αποτέλεσμα αντιστρόφως ανάλογο με αυτό των εκλογών του Σεπτέμβρη του 2015»…

»Το  δεύτερο καλύτερο σενάριο κατεβάζει τη διαφορά στις δύο  μονάδες», συνεχίζει ο εκλογολόγος: «’Οπως καταλαβαίνεις, και στις δύο περιπτώσεις οι έδρες δεν βγαίνουν, η τσόντα είναι απαραίτητη, και μοναδική συμβατή τσόντα (βγάλε έξω ΚΚΕ και Χρυσή Αυγή) είναι το ΚΙΝ.ΑΛ της Φώφης∙ δεδομένου ότι, ειδικά στο δεύτερο σενάριο, με την προβλεπόμενη ακραία πόλωση, κανένα από τα υπόλοιπα κόμματα δεν φαίνεται ικανό να φτάσει στο όριο του 3%».

Σ’ αυτό το σημείο, ο συνομιλητής μου μού θύμισε τις βασικές αρχές της… επιστήμης του. Ότι οι εκλογικές μετρήσεις αποδίδουν προβλέψεις περιορισμένου χρόνου. Και ότι, ειδικά στις μέρες μας «που ο πολιτικός χρόνος είναι αφόρητα πυκνός», μοιάζουν στην κυριολεξία με στιγμιαίες φωτογραφίες: «Ωστόσο, αν είχαμε σήμερα εκλογές η συγκυβέρνηση με το ΚΙΝΑΛ είναι μονόδρομος για τη ΝΔ», κατέληξε…

*******

Δεν κατέληξε… εντελώς, διότι δεν του επέτρεψα να καταλήξει. Προσπάθησα να εκμαιεύσω πληροφορίες για τη λειτουργία της «μηχανής». Του μηχανισμού που «δουλεύει» την συγκυβέρνηση Κυριάκου – Φώφης: τα πρόσωπα, την στρατηγική, την τακτική.

«Τα ξέρεις», μου απάντησε: «τα έχεις περιγράψει σε αρκετά κείμενά σου». Και μου θύμισε ένα απ’ αυτά (ΑΥΓΗ 22/4/2018), με τίτλο «Διαδικτυακά πυρά εναντίον Τσίπρα», που μιλούσε για το τρίγωνο Μητσοτάκη – Σαμαρά – Βενιζέλου και την πολιτική – επιχειρηματική συγγένειά του με «μια σειρά μεγάλης επιδραστικότητας και αντικυβερνητικής τοξικότητας ειδησεογραφικά σάιτ. και εκδοτικά συγκροτημάτα εντύπων και ηλεκτρονικών ΜΜΕ, με προεξάρχον όλων το Μαρινάκειο δημοσιογραφικό… alter ego…».

Τίποτε άλλο για πρόσωπα και για πράγματα δεν μου είπε ο εκλογολόγος. Μου αποκάλυψε μόνο ότι το βασικό μέλημα της «μηχανής» είναι η πάση μύηση της Φώφης στην ιδέα της «προτιμότερης Δεξιάς». «Ξέρεις», μου είπε: «σου έχω ξαναμιλήσει για την εργώδη προσπάθεια του Βενιζέλου να επιβάλλει στην πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ την αναγκαιότητα της συντριβής του ΣΥΡΙΖΑ και τον σχηματισμό κυβέρνησης ΚΙΝ.ΑΛ – Νέας Δημοκρατίας ως προϋπόθεση επιβίωσης του ΠΑΣΟΚ∙ επισείοντας την απειλή απορρόφησης του ΚΙΝΑΛ απ’ τον ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα και πριν τις εκλογές, αν το πρώτο στραφεί προς το δεύτερο…».       

Ξέρω, όμως τελευταία βλέπω την Φώφη να παλινδρομεί σε θέση ίσων αποστάσεων, ή περίπου. Κάπου… δεξιά προς τα αριστερά: «Η στρατηγική ήττα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και η αποτροπή της παλινόρθωσης της Δεξιάς έχει ως απαράβατη προϋπόθεση ένα ισχυρό Κίνημα Αλλαγής», είναι η τελευταία της δήλωση…

*******

«Τι βλέπεις για ΣΥΡΙΖΑ;», ήταν η τελευταία ερώτησή μου στον εκλογολόγο. «Ακριβώς τα ίδια. Ή αντιστρόφως ανάλογα», μου απάντησε. Και εννοούσε ότι, και με αντεστραμμένα σενάρια, αν δηλαδή πάρει ο ΣΥΡΙΖΑ την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, «η τσόντα είναι απαραίτητη, και μοναδική συμβατή τσόντα (βγάλε έξω ΚΚΕ και Χρυσή Αυγή) είναι το ΚΙΝΑΛ της Φώφης∙ δεδομένου ότι, ειδικά στο δεύτερο σενάριο, με την προβλεπόμενη ακραία πόλωση, κανένα από τα υπόλοιπα κόμματα δεν φαίνεται ικανό να φτάσει στο όριο του 3%»…

Χάλια, ε; Ευτυχώς, καθώς χαιρέτησα τον εκλογολόγο  επανήλθα σε ενεστώτα χρόνο. Ο οποίος, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, βρίσκεται σε ικανή απόσταση από τον εκλογικό τοιούτο. Το είπε και ο… επιστήμων άλλωστε,  ότι «οι εκλογικές μετρήσεις αποδίδουν υλικό προβλέψεων περιορισμένου χρόνου. Και, ειδικά στις μέρες μας, που ο πολιτικός χρόνος είναι αφόρητα πυκνός, μοιάζουν  στην κυριολεξία με φωτογραφίες της στιγμής». Δεν είναι;

Προς το παρόν έχουμε απ’ τη μια την Αριστερά (που την λες και «κεντροαριστερά») με το βλέμμα στη δεύτερη τετραετία, να προσπαθεί να κυβερνήσει χωρίς να χάσει τη φυσιογνωμία της ως ριζοσπαστική Αριστερά, κι απ’ την άλλη τη Δεξιά (ακροδεξιότερη παρά ποτέ), με τον σούπερ διαπλεκόμενο αρχηγό της να επιχειρεί αλλεπάλληλες γελοίες κι άδοξες πρόβες πρωθυπουργού. Και στη μέση την κ. Γεννηματα, να ποζάρει ως Σειρήνα της κυβερνητικής εξουσίας, πατώντας στα περιτρίμματα του ΠΑΣΟΚ.

Δράμα; Ή μήπως μαύρη κωμωδία με τίτλο «Ο εφιάλτης στο  δρόμο με τις κάλπες»;

Ο Τσίπρας ο Κυριάκος και η αποδόμηση

Καθώς ολοκληρώνεται η πασαρέλα στη ΔΕΘ, αυτό που μένει είναι τα μέτρα της κυβέρνησης «για εκείνους που σήκωσαν δυσανάλογα τα βάρη της κρίσης»

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

(Από την ΑΤΓΗ της Κυριακής 16/9/2018)

Δεν κάνω προβλέψεις. Σ’ αυτές επιδίδεται, πάντα αποτυχημένα,  ο αντιπρόεδρος της ΝΔ, Άδωνης Γεωργιάδης. «Ο πρόεδρος θα αποδομίσει… εντελώς (sic) τις παροχές Τσίπρα», προέβλεπε προ ημερών, σε συνάδελφο που καλύπτει το ρεπορτάζ της Ν.Δ., όταν τον ρώτησε «τι σχεδιάζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην πορεία του προς την ΔΕΘ». ..

Η… «πορεία του Κυριάκου προς τη ΔΕΘ»!  Όπως η πορεία του Μάο προς το Πεκίνο!..  Για την ανατροπή του Τσιανγκ Κάι Σεκ ο δεύτερος, για την ανατροπή του Αλέξη Τσίπρα ο πρώτος. Με τη διαφορά ότι ο δεύτερος διέθετε εκατοντάδες χιλιάδες… followers (τον «Κόκκινο Στρατό»), ενώ ο πρώτος δεν διαθέτει παρά τον follower Βαγγέλη Μαρινάκη.

Α, και τον ξεθωριασμένο κόκκινο σύμβουλο. Ο οποίος, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, συμβούλευσε τον Κυριάκο  να ανεβάσει τους τόνους κατά της κυβέρνησης στην …πορεία προς τη ΔΕΘ. Και τον ορμήνεψε να εκμεταλλευτεί την ακροδεξιά υπεραξία που θα του προσφέρει η συγκέντρωση των μακεδονομάχων που θα πλαισιώσει την εμφάνισή του στο Βελίδειο: «Χωρίς ξεβράκωτους απόγονους του Μεγαλέξανδρου και μασκοφόρες θεούσες με παναγιές αυτή τη φορά, πρόεδρε…. Σημαιοφόροι με τον ήλιο της Βεργίνας στη θέση του σταυρού μόνο… Και πρόσεξε μην σου ξεφύγει καμιά ατάκα για… ακύρωση της συμφωνία Τσίπρα – Ζάεφ παλι».         

*******

Χωρίς πλάκα, λέγεται ότι ο «ξεθωριασμένος κόκκινος σύμβουλος» είπε στον Κυριάκο να μην τραβήξει τη συνέντευξη Τύπου στις τρεισήμισι ώρες όπως ο Τσίπρας: «για να δείξεις ότι δεν παίζεις τον Φιντέλ Κάστρο, αλλά τον Πινοσέτ που σου ταιριάζει κι όλας», φημολογείται ότι του είπε για να τον πείσει. Άδικο είχε; Θα… χρονομετρήσω και θα σας πω.  

Σοβαρά τώρα: αυτό που θέλω να πω είναι ότι η γελοιότητα της πολιτικής του Κυριάκου Μητσοτάκη  στην… πορεία προς την ΔΕΘ, ξεπερνά τη  γελοιότητα της γενικότερης πολιτικής του κόμματός του (που δεν είναι παρά η διαρκής και με κάθε μέσον υπονόμευση του Αλέξη Τσίπρα και της κυβέρνησής του) και δεν απέχει από την γελοιότητα της ΔΕΘ, ως πολιτικού τόπου ή ως πεδίου πολιτικών μαχών…

Θυμάστε εκείνη την παλαιά διαφήμιση στην οποία ο αρτοποιός έλεγε με έπαρση «σαράντα χρόνια φούρναρης, έχω ψήσει!...». Ε, λοιπόν, σαράντα χρόνια δημοσιογράφος έχω παρακολουθήσει, (έχω «καλύψει», έχω διαχειριστεί) τις πολιτικές ρητορείες όλων των πρωθυπουργών της μεταπολίτευσης, καθώς και τις διαμάχες τους με τους αρχηγούς της μείζονος και ελάσσονος αντιπολίτευσης. Βαρετές και ανούσιες και αναξιόπιστες πρόζες: οι ετήσιες εκθέσεις … ιδεών των πολιτικών αρχηγών, όπως λέγαμε μεταξύ μας οι δημοσιογράφοι – πολλοί το γράφαμε κιόλας.

Μόνο το περίφημο «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης» του ΣΥΡΙΖΑ (ΔΕΘ 2014) αποδείχτηκε πολιτικά ενδιαφέρον και κοινωνικά διαδραστικό αφού, κατά κάποιο τρόπο, ήταν αυτό που «έβγαλε κυβέρνηση». Κι ας αποδείχτηκε, εκ του αποτελέσματος, ότι δεν ήταν παρά μια (εν μέρει, ας πούμε,) προγραμματική αυταπάτη…

*******

Ωστόσο, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η ΝΔ πιστεύει ότι και η φετινή ΔΕΘ «βγάζει κυβέρνηση». Όχι η όλη ΝΔ, η ακροδεξιά πτέρυγά της μόνο. Που υπό την καθοδήγηση των Άδωνη Γεωργιάδη και Μάκη Βορίδη διατηρεί τον έλεγχο του «παιγνιδιού». Και του Κυριάκου: η ετήσια έκθεση… ιδεών που θα εκφωνηθεί φέτος από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, «διασκευάζεται διαρκώς ώστε να υπερβεί σε παροχολογία (σ. σ: ποσοτικά εννοούσε,  προφανώς) αυτήν του αγαπημένου σου Τσίπρα», μου την έλεγε, προ ημερών, δεξιός κονδυλοφόρος.

-Μα έλεγε «δεν θα ακολουθήσω τον Τσίπρα στην ακατάσχετη παροχολογία», έτσι δεν έλεγε; του απάντησα χολωμένος.

Χολωμένος, διότι γνωρίζω εκ πείρας (είπαμε «σαράντα χρόνια φούρναρης…») ότι η «παροχολογία» παραμένει ως βασικό όπλο στην φαρέτρα των κυβερνητικών κομμάτων. Δεδομένου ότι σ’ αυτήν – στην ποιότητα και την ποσότητα των προεκλογικών υποσχέσεων – ανταποκρίνονται εκλογικά, συμφεροντολογικά, κι ας ξεγελιούνται κάθε φορά, οι πολίτες. Και γνωρίζω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η Αριστερά και ότι είναι κυβερνητικό κόμμα. Και ότι κυβερνητικό πρέπει να παραμείνει, αν θέλουμε να παραμείνει η Αριστερά στην κεντρική πολιτική σκηνή – να μην επιστρέψει στο περιθώριο.

Πάση θυσία κυβέρνηση; Όχι, βέβαια. Ωστόσο, ευτυχώς, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ακόμα κυβέρνηση και, οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ δεν ήταν παροχολογία, κυβερνητικά μέτρα ήσαν. Τα οποία, παρά την πρόβλεψη του Άδωνη, είναι αδύνατον να… αποδομηθούν, καθώς είναι ασφαλώς δομημένα, αφού οσονούπω θα κυρωθούν απ’ την Βουλή. Και με την ψήφο του Αδώνιδος υποθέτω. Τι, όχι;       

Όταν ο Γκράμσι συνάντησε τη… Φώφη

Οι δυνάμεις της συντήρησης δεν διεκδικούν πολιτική – ιδεολογική ηγεμονία, αλλά πάση θυσία επιβίωση της κλονισμένης κυριαρχίας τους 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής
 Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής (9/9/2018)

Υπάρχουν πολιτικοί και «αναλυτές» που συνδέουν την έξοδο της χώρας από το τρίτο μνημόνιο με την μετατόπιση της πολιτικής ηγεμονίας προς τα αριστερά ή προς τα δεξιά, καθένας προς την κατεύθυνση της επιθυμίας του: προς το τέλος της ηγεμονίας της Αριστεράς ο ένας, προς το τέλος της ηγεμονίας της Δεξιάς ο άλλος.

Είναι προφανές ότι η εν λόγω θεωρητική «διελκυστίνδα» τροφοδοτείται από την λυσσαλέα επιχείρηση των δυνάμεων της συντήρησης (που, δυνητικά, εκφράζονται από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης) κατά των δυνάμεων της προόδου (που, επίσης δυνητικά, εκφράζονται από το κυβερνόν κόμμα) με στόχο την στρατηγική ήττα του δεύτερου, διεξάγεται δε.. ερήμην της υπαρκτής πολιτικής ηγεμονίας. Αν υπάρχει πολιτική (και, επομένως, ιδεολογική) ηγεμονία εν τοις πράγμασι, και αν γνωρίζει κανείς ποιος την κατέχει και με ποιόν τρόπο την ασκεί∙ σε μια χώρα που εξέρχεται (αν εξέρχεται) από την δεκαετή οικονομική κατοχή με ανεξέλεγκτο το κράτος και την κοινωνία των πολιτών ταξικά κατακερματισμένη.

Απ’ αυτή την άποψη, μέσα στο συγκεκριμένο, άκρως διαταραγμένο, κρατικό και κοινωνικό τοπίο, θα αποτελούσε ερευνητικό  άθλο ο τεκμηριωμένος εντοπισμός μιας κατέχουσας την κυριαρχία κοινωνικής τάξης – μιας κατέχουσας την ηγεμονία πολιτικής παράταξης: κατά τον Αντόνιο  Γκράμσι, η ηγεμονία μιας τάξης επί της άλλης (της αστικής επί της εργατικής, στην περίπτωσή του) επιβάλλεται με έναν συνδυασμό (μια «συνεργασία», ας πούμε εμείς) των μηχανισμών καταστολής του κράτους με τους μηχανισμούς συναίνεσης της κοινωνίας των πολιτών. Και είναι ο Γκράμσι που, πρώτος, προτείνει την πολιτική ηγεμονία της Αριστεράς με την αστική… συνταγή.

*******

Να λοιπόν μια σχετική «συνταγή», καμωμένη από  έναν – δυό μεταγκραμσιανούς… μαγείρους: οργανώνουμε μια κοινωνική και πολιτική συμμαχία, (σ. σ: «ιστορικό μπλοκ» κατά τον Γκράμσι, «συνασπισμός εξουσίας» κατά τον Πουλαντζά), η οποία «ενοποιεί τις κυρίαρχες τάξεις σε κάθε ιδιαίτερη κοινωνία», «τραβά» τις ενδιάμεσες (μικροαστική τάξη, διανόηση) προς την πλευρά της, ακυρώνει την αυτόνομη ταξική πολιτική οργάνωση της εργατικής τάξης και άλλων κυριαρχούμενων τάξεων (π.χ. αγροτική) και κατακτά την συναίνεση, προσωρινά ή μονιμότερα, και μέρους των κυριαρχούμενων τάξεων»

Ψιλά γράμματα, θα μου πείτε, ειδικά εάν κληθούμε να εκτελέσουμε τη «συνταγή» στην παρούσα Ελληνική πραγματικότητα: με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ να παλεύει ακόμα (τρία χρόνια μετά την… κατάληψη της εξουσίας) για τον έλεγχο του κράτους, και με τον κομματικό μηχανισμό του ΣΥΡΙΖΑ να στοχάζεται και να… αναστοχάζεται την εφαρμογή της… συνταγής στο επίπεδο της κοινωνίας των πολιτών. Γνωρίζοντας, προφανώς (ή μήπως όχι;), ότι η«ευρωκομμουνιστική» ανάγνωση του Γκράμσι – κατά την οποία πρώτα κατακτάμε (με εκλογικές διαδικασίες) την ηγεμονία και μετά απλώς «καταλαμβάνουμε» το κράτος – δεν είχε ποτέ καμία πειστική εφαρμογή. Αντίθετα, ήταν το κράτος που κατάφερνε να «κατακτά» τα ευρωαριστερά κόμματα που επιχειρούσαν ηγεμονία: αυτό που μπορεί να κάνει το κυριαρχούμενο «ιστορικό μπλοκ» είναι να κλονίσει την ηγεμονία των «πάνω» μέσα από τον συνδυασμό πολέμου θέσεων και πολέμου κινήσεων ως βασικό βήμα για την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας*.

*******

Μιλώντας για ηγεμονία, θα ήταν κρίμα να παραλείψουμε  την τέλεια περιγραφή του μέγιστου πολιτικού συγγραφέα Πέρρυ Άντερσον: Η ηγεμονία εμφανίζεται σαν κίνηση ενός εκκρεμούς, τα δύο άκρα του οποίου είναι ο καταναγκασμός και η συναίνεση: ό,τι τώρα δίνει την κίνηση στο εκκρεμές είναι η δύναμη ή ισχύς των δρώντων…  

«Οι βασικοί δρώντες του χαώδους και πολυπολικού παρόντος  είναι, από την εποχή του Μπους ήδη, όμηροι του διλήμματος Ηγεμονία ή Επιβίωση;», μας διορθώνει ο Τσόμσκι. Το οποίο δίλημμα, προβαλλόμενο στο πολυπολικό παρόν, φωτογραφίζει τους μεταμοντέρνους και αρκούντως paranoid ηγέτες (Τραμπ και Πούτιν και Μέϊ και Ερντογάν, και πάει λέγοντας) που διεκδικούν, όχι πια την πολιτική – ιδεολογική ηγεμονία, αλλά την πάση θυσία επιβίωση της κυριαρχίας τους…   

Περίπου όπως και οι δυνάμεις της συντήρησης στη χώρα μας. Που δεν κρύβουν την αγωνία τους για το μέλλον της κλονισμένης κυριαρχίας τους επί του «κατειλημμένου» από την… ελαττωματική Αριστερά κράτους, και επί της χαμένης (μέσα στην  κατακερματισμένη κοινωνία των πολιτών)  πάλαι – ποτέ κυρίαρχης, μεσοαστικής τάξης. Με τους τωρινούς εκπροσώπους της (Μητσοτάκης – Σαμαράς – Βενιζέλος) να συνάδουν τη «Συμφωνία της επιβίωσης», σε λιμπρέτο  Φώφης Γεννηματά: στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ είναι να πάνε εκεί από όπου ήρθαν…

 

Δημήτρης Μπελαντής, Ο Γκράμσι, η ηγεμονία, η μεταδημοκρατία» (Δρόμος της Αριστεράς)

    

Ο Βορίδης και οι 10 μικροί Γεωργαλάδες

Εκφραστές  ακραίων «αντιπολιτευτικών» ιδεών οι οποίες  συναγωνίζονται σε τοξικότητα τις αντικομουνιστικές ιδέες που εμπότιζαν τη μήτρα της ΝΔ: Την ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή…

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

(Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 2/9/2018)

«Το παίζει Μπαλτάκος στη θέση του Μπαλτάκου», ήταν η ιδέα μου για τον ρόλο του Μάκη Βορίδη στη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη αλλά, σύμφωνα με τον αξιοσέβαστο Γ.Ν., ήταν μια ιδέα… ελαττωματική.

Ο Γ. Ν. είναι απόμαχος νεοδημοκράτης, επιτελικός του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ως μαθητής μάλιστα, πρόλαβε να περάσει και από τη Νεολαία της ΕΡΕ, λίγο πριν διαλυθεί, το 1966 –1967. Ύστερα Παρίσι, κ.λπ., κ.λπ. Και έγινε πυρ και μανία όταν του είπα την ιδέα μου για το… πρόσωπο. Ακόμα περισσότερο όταν του ζήτησα την (κατέχουσα το τεκμήριο της ιδεολογικής εντοπιότητας) δική του για εκείνο το ΕΠΕΝίτικο φιστίκι («οι ιδέες της Αριστεράς  είναι ελαττωματικές») που πέταξε τις προάλλες: «Aνόητα αντικομουνιστικά καμώματα, αγαπητέ μου», ήταν η πρώτη του αντίδραση. Και ύστερα, πυρ και μανία, άρχισε να λούζει τον Βορίδη  με ένα πλήθος… κοσμητικών επιθέτων από εκείνα που, συχνά – πυκνά, εξαπολύουν τα στελέχη της λαϊκής Δεξιάς κατά των ακροδεξιών «μουσαφιραίων», όπως τους λένε: «O τύπος αυτός εισέβαλε στο κόμμα ως μετανοούσα χουντική  Μαγδαληνή και, τώρα, το παίζει Γεωργαλάς στη θέση του Γεωργαλά»…             

«Γεωργαλάς στη θέση του Γεωργαλά»!.. Αναμφισβήτητα αυτή είναι μια ιδέα… ελαττωματική, ωστόσο επιτρέπει την φαντασίωση ενός πλήθους ιστορικών αναγωγών που αιτιολογούν την στρατηγική του αντισύριζα μένους της ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Που συναγωνίζεται την αντικομμουνιστική τοξικότητα των ιδεών Γεωργαλά που εμπότιζαν τη μήτρα της ΝΔ, την ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

*******

Σημειωτέον ότι η… ιδέα του Μάκη Βορίδη ως «Γεωργαλά στη θέση του Γεωργαλά», μας επιτρέπει να φανταζόμαστε τον «τσεκουροφόρο μουσαφιραίο» σαν καθοδηγητή του αντισύριζα παρακομματικού προπαγανδιστικού μηχανισμού της ΝΔ. Θέση αντίστοιχη μ’ αυτήν που κατείχε ο Γεωργαλάς στο τέλος της δεκαετίας του ’50, όταν (ως ειδικός σε θέματα ψυχολογικού πολέμου και ιδεολογικής προπαγάνδας) ανέλαβε τον συντονισμό του  αντικομουνιστικού παρακρατικού μηχανισμού της ΕΡΕ…

Και βέβαια, μας επιτρέπει να φανταζόμαστε τον συγκεκριμένο «Γεωργαλά στη θέση του Γεωργαλά» να κάνει Εθνική Ηθική Διαπαιδαγώγηση (την αλήστου μνήμης ΕΗΔ) στους δέκα (και είκοσι, και τριάντα) μικρούς Γεωργαλάδες των ελεγχόμενων από τον αντισύριζα παρακομματικό προπαγανδιστικό μηχανισμό της ΝΔ Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Τους εξωνημένους με θέσεις στα ψηφοδέλτια της ΝΔ και άλλες δημοσιογραφοκτόνες χορηγίες και, «πρέπει να υπάρξει στρατηγική ήττα των ιδεών της Αριστεράς για να μην ξαναέρθει η Αριστερά στην εξουσία. Γιατί οι ιδέες της είναι ελαττωματικές». 

Όμως δεν είναι η φαντασία αυτή αλλά η πολιτική πραγματικότητα εντός της. Και αλλοίμονο, η δημοσιογραφική πραγματικότητα εντός της πολιτικής: η σχέση των δημοσιογράφων με τους πολιτικους είναι εξαιρετικά δύσκολη. Δεν βρίσκονται στην ίδια πλευρά του λόφου και, εάν βρεθούν, τότε οι δημοσιογράφοι έχουν προδώσει τους αναγνώστες, τους τηλεθεατές τους και τους ακροατές τους. Οι αποστάσεις ασφαλείας πρέπει να τηρούνται συστηματικά και συνειδητά. Όσες φορές ο κανόνας παραβιάζεται και οι δημοσιογράφοι γίνονται «κολλητοί με τους πολιτικούς, χάνουν οι πολίτες, καθώς γίνονται θεατές ενός στημένου παιχνιδιού*.

*******  

Λοιπόν, που λέτε, ο κ. Βορίδης δεν είπε «ουτοπικές», ούτε «ανεδαφικές», ούτε «αναχρονιστικές». Είπε «ελαττωματικές» («Οι ιδέες της Αριστεράς είναι ελαττωματικές») και αυτός είναι ένας ρατσιστικός χαρακτηρισμός που τον χρησιμοποιούν κατά κόρον οι νεοναζί, οι φανατικοί εθνικιστές, οι ακροδεξιοί εν γένει, εναντίον κάθε «διαφορετικού». Ένας μισαλλόδοξος χαρακτηρισμός που, εάν δεν του ξέφυγε από κεκτημένη ΕΠΕΝίτικη ταχύτητα, χρησιμοποιήθηκε σκόπιμα, προκειμένου να διεγείρει μισαλλόδοξα ένστικτα. Να συνδαυλίσει την στρατηγική της έντασης που εκφράζει. Να δηλώσει ίσως τον ιδεολογικό του ρόλο στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης: υπεύθυνος ψυχολογικού πολέμου και ιδεολογικής προπαγάνδας. Ή άλλως, (δίκιο είχε ο απόμαχος Καραμανλικός Γ.Ν!) «Γεωργαλάς στη θέση του Γεωργαλά».   

Μιλάμε για ΤΗΝ… ελαττωματική στρατηγική: ο Γεωργαλάς είχε απέναντί του το (καμουφλαρισμένο με τα αρχικά ΕΔΑ) Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος και μπορούσε να επισείει τον μπαμπούλα του «κομμουνιστικού κινδύνου» (θα κατέβουν οι εαμοβούλγαροι και θα σας πάρουνε τα σπίτια, τα χωράφια, τις γυναίκες, τις… λίρες), ενώ ο Βορίδης έχει απέναντί την εκλεγμένη κυβέρνηση της Αριστεράς.

Μιας Αριστεράς που έχει αποδείξει στην πράξη την ευρωπαϊκή  αξιοπιστία της και, ακόμα, μια αξιοθαύμαστη επιδραστική λειτουργικότητα στο περιβάλλον της ευρωζώνης και της Δύσης εν γένει. Μιας Αριστεράς τόσο… ελαττωματικής που, μετά τον προχθεσινό ανασχηματισμό, προσδιορίζεται ήδη ως  Κεντροαριστερά: απ’ τη μια η πρόοδος κι απ’ την άλλη η συντήρηση. Με τους Γεωργαλάδες της.

*Από τα Απλά Μαθήματα Δημοσιογραφίας του Λέοντα Καραπαναγιώτη