Θέλει αρετή και τόλμη η αδέσμευτη δημοσιογραφία…

\

Ειδικά στην εποχή μας, μια εποχή πολιτικών και μιντιακών τεράτων που τρέφονται με δημοσιογραφικό αίμα

 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

 

Την 3^η Μαϊου 2022, «Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας», όπως και πέρσι και πρόπερσι την ίδια μέρα, διαβάσαμε ωραίες ανακοινώσεις για τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η αδέσμευτη, ελεύθερη, αλογόκριτη, δημοσιογραφία, οι αδέσμευτοι, ελεύθεροι, αλογόκριτοι δημοσιογράφοι στην Ελλάδα και σ’ όλο τον κόσμο.

 Στις φετινές – όπως και στις περσινές και τις προπέρσινες και… πάει λέγοντας – ανακοινώσεις για την «Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας», κυριάρχησαν απ’ τη μια οι εθιμοτυπικές – εξουσιαστικές (καθεστωτικές, κυβερνητικές, κομματικές, κλπ.) ανακοινώσεις ρουτίνας, όπως αυτή του Έλληνα κυβερνητικού εκπροσώπου Γ. Οικονόμου («Η υποστήριξη των ΜΜΕ είναι ζήτημα Δημοκρατίας» κλπ., κλπ.), που θυμίζουν το περιεχόμενο ευχετηρίων καρτών για την…  Παγκόσμια Ημέρα των Ερωτευμένων, κι απ’ την άλλη  οι πιο  μαχητικές και καταγγελτικές: αυτές των ελληνικών και ξένων δημοσιογραφικών ενώσεων και οργανώσεων, όπως η  Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΔΟΔ), οι «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα», η ΕΣΗΕΑ κ.α.

 

Οι δεύτερες – όπως και οι περσινές και οι προπέρσινες – εστίαζαν στην διεθνώς αυξανόμενη τάση εξουσιαστικών (καθεστωτικών, κυβερνητικών, εταιρικών, κομματικών, κλπ.)  παρακολουθήσεων (σ σ: κατασκοπεύσεων των κινητών τους) των αδέσμευτων δημοσιογράφων – ερευνητών με εξελιγμένα ψηφιακά μέσα, και εν τέλει την στοχοποίηση και την «εξόντωσή» τους.

 

Τελευταίο παράδειγμα, η απίστευτη και όμως… ελληνική  περίπτωση διεθνών διαστάσεων, της σκανδαλώδους παρακολούθησης του ερευνητή δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη από την ΕΥΠ Μητσοτάκη (μη… γελάτε, άμεσος προϊστάμενός της είναι) διότι, σύμφωνα με το ρεπορτάζ (insidestory.gr), «ερευνούσε  επιχειρηματικά συμφέροντα που επωφελούνταν από νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησής του»!...

 

*******

Και, βέβαια, το φαινόμενο SLAPP (Strategic lawsuits against public participation / Στρατηγικές αγωγές κατά της δημόσιας συμμετοχής), την διαρκώς αυξανόμενη βιομηχανία αγωγών από πολιτικούς αξιωματούχους (και άλλα φυσικά ή νομικά δημόσια πρόσωπα –ακόμα και κυβερνήσεις– κατά  δημοσιογράφων που, ασκώντας το βασικό καθήκον τους, τους κρίνουν ή τους επικρίνουν. Αποσκοπώντας, βέβαια, στη λογοκρισία, τον εκφοβισμό και τη φίμωση των δημοσιογράφων… «επικριτών τους», καθώς τους επιβαρύνουν με το κόστος μιας νομικής υπεράσπισης μέχρι να εγκαταλείψουν την κριτική ή την αντίθεσή τους.

 

Όπως η απίστευτη και όμως… ελληνική περίπτωση εξώδικου τελεσίγραφου μετά απειλής αγωγής τύπου SLAPP, ενός αριστερού, υποτίθεται, πολιτικού αξιωματούχου (του βουλευτή Επικρατείας και κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, Πάνου Σκουρλέτη, κατά του έγκριτου δημοσιογράφου – πολιτικού αναλυτή Γιώργου Λακόπουλου, επειδή…  τόλμησε να αναδείξει και να καυτηριάσει πολιτικές πράξεις και θέσεις και συμπεριφορές του…

 

Πράξεις, θέσεις, και συμπεριφορές που –κατά τη γνώμη του Γ. Λακόπουλου και όχι μόνον– συνιστούσαν ένα διαρκές  φαινόμενο υπονόμευσης του προσυνεδριακού και συνεδριακού εγχειρήματος του Αλέξη Τσίπρα για μια κυβερνητική προοπτική του κόμματος της αξιωματικής  αντιπολίτευσης: «Ο θρίαμβος Τσίπρα στο συνέδριο μετέτρεψε τον Σκουρλέτη σε μαινόμενο υπονομευτή του επιτεύγματος να βγει το κόμμα ενωμένο και πιο ισχυρό από την κορυφαία εσωτερική διαδικασία του»…    

Κατά τα λοιπά, την 3^η Μαϊου 2022, «Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας», μάθαμε ότι, στη φάση της διακυβέρνησης Μητσοτάκη, η Ελλάδα κατρακύλισε 38 ολόκληρες θέσεις προς τον πάτο του δείκτη των «Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα» για την ελευθερία του Τύπου, και ότι βρίσκεται πλέον στην 108η θέση της παγκόσμιας κατάταξης: κάτω από χώρες όπως η Τυνησία, το Τόγκο, η Μποτσουάνα...

*******

Και, βέβαια, στη χειρότερη θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών. Πιο χαμηλά ακόμα και από την Ουγγαρία του ακροδεξιού Ορμπάν!.. Και να φανταστείτε πως είχα δεοντολογικές  επιφυλάξεις όταν, μόλις προχθές, έγραφα ότι «όπως ο Μητσοτάκης, έτσι και ο Ορμπάν έχει δημιουργήσει ένα στημένο περιβάλλον Μέσων Ενημέρωσης όπου, εκτός από όλα τα δημόσια μέσα ενημέρωσης, ακόμη και το 50% των εμπορικών μέσων ελέγχεται από το κυβερνητικό κόμμα και χρηματοδοτείται από κυβερνητικές πηγές».

 

Πώς να το κάνουμε, ειδικά στην εποχή μας, μια εποχή πολιτικών και μιντιακών τεράτων που τρέφονται με δημοσιογραφικό αίμα, θέλει αρετή και τόλμη η αδέσμευτη δημοσιογραφία... Και συμπεριφορική προσοχή: γιατί,  αν είσαι δημοσιογράφος και αρχίσεις τα κολλητιλίκια με τους πολιτικούς και τους εκδότες, να συχνάζεις στα στέκια τους, να ζυμώνεσαι μαζί τους, το πιθανότερο είναι να προσεγγίζεις τα πολιτικά και κοινωνικά πράγματα με τον τρόπο που τα προσεγγίζουν εκείνοι, με την ελαφρότητα, δηλαδή, και την αλαζονεία, και τον συμφεροντολογικό κυνισμό, την ανηθικότητα εν τέλει, του επαγγελματία πολιτικού και του εκδότη –που δεν είναι εκδότης, εφοπλιστης, εργολάβος ή προμηθευτής του Δημοσίου είναι– τότε… 

Τότε, θα χάσεις την επαφή σου με την πεμπτουσία της πολιτικής (την αέναη ανθρώπινη δράση για την αριστοτελική «αγαθή κοινωνία» στην εξέλιξή της) και της δημοσιογραφίας, (την συνείδηση ότι η ενημέρωση είναι η ψυχή της δικαιοσύνης), και θα αρχίσεις να μοιάζεις με τους επαγγελματίες πολιτικούς: να ασκείσαι κι εσύ, όπως εκείνοι, στην κατεργασία παραπολιτικών στοιχείων που συνθέτουν μικροπολιτικά σενάρια τόνωσης και επιβίωσης του συστήματός που τους βολεύει…

 

Σενάρια που καταλήγουν στα ηλεκτρονικά και έντυπα πρωτοσέλιδα, καθώς και στα δελτία των οκτώ, ως πολιτικές εξελίξεις. Να κάνεις, εν τέλει, ό,τι κάνουν οι πολιτικοί και οι εκδότες ενώ εξακολουθείς να δηλώνεις «δημοσιογράφος, μέλος της ΕΣΗΕΑ»...

Πότε Όρμπαν, πότε Μακρόν, πάντα... Μητσοτάκης

\

Οι εφιαλτικές ομοιότητες του κυβερνητικού προφίλ του Έλληνα πρωθυπουργού, με αυτά των νεοεκλεγέντων ηγετών Γαλλίας και Ουγγαρίας

 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής 

Λίγο μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος των Γαλλικών εκλογών, οι υπουργοί Μπαρμπαρά Πομπιλί και Ζοέλ Ζιρό απαθανατίστηκαν από τις κάμερες να χορεύουν υπό τους ήχους του One More Time των Daft Punk στο Πεδίο του Άρεως, στο Παρίσι, στη σκιά του Πύργου του Άιφελ, εκεί όπου οι υποστηρικτές του Μακρόν είχαν συγκεντρωθεί για να γιορτάσουν τη νίκη τους.

Η σκηνή  θεωρήθηκε ολωσδιόλου εκτός τόπου και χρόνου από πολλούς, ανάμεσά τους κι από τον αρχηγό των Πράσινων, Ζουλιέν Μπαγιού, ο οποίος έκρινε 'απρεπείς' τους πανηγυρισμούς «τη στιγμή που η χώρα είναι κατακερματισμένη» και  σύγκρινε τον DJ στη γιορτή του Μακρόν με 'την ορχήστρα στον Τιτανικό καθώς βυθιζόταν'.

Φανταστείτε την ίδια σκηνή α λα ελληνικά: Να έχει επικρατήσει στις… μαγιάτικες εκλογές ο Μητσοτάκης και, λίγο μετά την ανακοίνωση του εκλογικού αποτελέσματος, οι υπουργοί Άδωνης Γεωργιάδης, Μάκης Βορίδης και Θάνος Πλεύρης να χορεύουν υπό τους ήχους του One More Time  στο Ζάππειο, όπου συγκεντρώθηκαν, λέει, οι φανατικοί νεοδημοκράτες για να γιορτάσουν τη νίκη του κόμματός τους. Μιλάμε, σκέτος εφιάλτης!..

Θα μου πείτε, «και γιατί να έχει επικρατήσει ο Μητσοτάκης και όχι ο Τσίπρας στις… μαγιάτικες εκλογές και να μη χορεύουν  (στη θέση των Γεωργιάδη, Βορίδη και Πλεύρη) οι Πολάκης, Φίλης και… Σκουρλέτης, ας πούμε;».

Θα σας απαντήσω ότι η φαντασία σας κρασάρει την πραγματικότητα όπως ένα μπλέντερ τα υλικά μιας παράταιρης συνταγής: καμιά σχέση δεν έχει ούτε ο Μακρόν ούτε ο Μητσοτάκης με τον Τσίπρα, ενώ ο δεύτερος ταιριάζει με τον πρώτο. Αν όχι απόλυτα, κατά το ήμισυ…

*******

Το άλλο του μισό (του κ. Μητσοτάκη) φέρει αρκετά από τα εξουσιαστικά αποτυπώματα που αφήνει στο «σώμα» της Ευρώπης ο ακροδεξιός Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτωρ Ορμπάν: χρησιμοποιεί κάθε μέσο που διαθέτει μια αυταρχική κυβέρνηση στο οπλοστάσιο της, ξοδεύοντας τους πόρους του κράτους για τη χρηματοδότηση του καθεστώτος που τον στηρίζει…

Όπως ο Μητσοτάκης, έτσι κι εκείνος, έχει δημιουργήσει ένα στημένο περιβάλλον Μέσων Ενημέρωσης όπου, εκτός από όλα τα δημόσια μέσα ενημέρωσης, ακόμη και το 50 τοις εκατό των εμπορικών μέσων ελέγχεται από το κυβερνητικό κόμμα και χρηματοδοτείται από κυβερνητικές πηγές.

Κατά τα λοιπά, όπως ο Μητσοτάκης, έτσι και ο Μακρόν, αντί να αποστασιοποιηθεί από την άκρα δεξιά, «παίζει επικίνδυνα στο τερέν της υιοθετώντας σκληρή στάση για τη μετανάστευση, με τους αστυνομικούς να καταστρέφουν σκηνές προσφύγων στο Καλαί, επικαλούμενος τη γλώσσα του ιδρυτή της ακροδεξιάς ομάδας Action Française στην γαλλική εθνοσυνέλευση».

Γενικότερα, όπως ο Μητσοτάκης έτσι και ο Μακρόν, κατά τη διάρκεια αυτής της πρώτης προεδρικής θητείας του απέκτησε τη φήμη του «προέδρου των πλουσίων». αφού «μείωσε τον φόρο περιουσίας, επιδίωξε αντιδημοφιλείς μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό σύστημα και επέβαλε φόρο στα καύσιμα που πυροδότησε το κίνημα των κίτρινων γιλέκων. Ένα αυταρχικό στυλ συνέβαλε στην ευρέως διαδεδομένη εντύπωση ότι η δεδηλωμένη πρόθεση του κ. Μακρόν να μετασχηματίσει και να απελευθερώσει τη γαλλική οικονομία θα πραγματοποιούνταν εις βάρος των λιγότερο εύπορων»*.

*******

Η εφημερίδα Le Monde περιέγραψε την επικράτηση του Μακρόν στον δεύτερο γύρο ως «μια βραδιά δίχως θρίαμβο» εξαιτίας του «ιστορικού αποτελέσματος» της ακροδεξιάς. Ενώ το κανάλι France 24 χαρακτήρισε τη νίκη του ως «Πύρρειο», υπονοώντας ότι βασίστηκε σε απώλειες τόσο σημαντικές που ισοδυναμεί σχεδόν με ήττα.

Επί της ουσίας, ωστόσο, η «δεύτερη φορά Μακρόν» – λόγω της εφιαλτικής αύξησης των δυνάμεων της ακροδεξιάς και όχι μόνο – θα μείνει στην ιστορία σαν ντεζαβού στο τετράγωνο (déjà-vu2) της παρθενικής ανόδου του στον προεδρικό θώκο της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας, όπως την όριζε τότε, (7 Μαΐου 2017)  ο Γάλλος οικονομολόγος και αρθρογράφος της Monde Diplomatique Φρεντερίκ Λορντόρν: «δεν είναι παρά μια επιθανάτια συστημική κραυγή αγωνίας, ο τελευταίος σπασμός του συστήματος…».

Και το εξηγούσε ως εξής:  «Στον Εμμανυέλ Μακρόν εκφράζεται με τον καλύτερο τρόπο η αγωνία μιας εποχής ετοιμοθάνατης που δεν θέλει να πεθάνει. Είναι βέβαιο πως ένας κόσμος καταδικασμένος, αλλά αποφασισμένος να μην εγκαταλείψει τίποτα πίσω του, θα έβρισκε στο τέλος το ιδανικό φερέφωνο, ένα άτομο ικανό για όλες τις αντιφάσεις που απαιτεί η συγκεκριμένη κατάσταση: να μιλάει χωρίς να λέει τίποτα, να μη λέει τίποτα αλλά να μην παύει στιγμή να “το σκέφτεται”, να είναι ταυτόχρονα εντελώς κενός και επικίνδυνα πλήρης».

Τέλεια: Ένα άτομο «να μιλάει χωρίς να λέει τίποτα, να μη λέει τίποτα αλλά να μην παύει στιγμή να “το σκέφτεται”, να είναι ταυτόχρονα εντελώς κενός και επικίνδυνα πλήρης»!.. Μα δεν είναι σαν να περιγράφει επακριβώς το κυβερνητικό προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη;

*Κριτικά στοιχεία για τον Μακρόν από την αρθρογραφία της  Pauline Bock στον Guardian

Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και το «Νέο Εμείς», εντός του

Ένα «Εμείς» δημοκρατικό, ακομπλεξάριστο, απαλλαγμένο από δογματικές ιδεοληψίες, το οποίο θα περιλαμβάνει ανθρώπους  από τη ριζοσπαστική Αριστερά ως το προοδευτικό κέντρο, που υπερασπίζονται  ατομικά, κοινωνικά δικαιώματα και ελευθερίες

 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

Παρά τις εγωκεντρικές μουτζούρες ορισμένων εκ των εκφραστών των ακυρωμένων (από το 75% των συνέδρων) μειοψηφικών «θέλω» που, μετά το θριαμβικό «κλείσιμο» του Αλέξη Τσίπρα, κατάφεραν να λεκιάσουν την αυλαία του 3^ου Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, το εν λόγω συνέδριο ήταν πράγματι, «ένα  συνέδριο τομής και συνέχειας», ιδιαίτερα όσον αφορά τον επιθυμητό μετασχηματισμό του κόμματος:   

«Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ επιδιώκει να περιλάβει όσους και όσες εμπνέονται από τις πιο λαμπρές παραδόσεις της Αριστεράς: από τη δημιουργία του ΕΑΜ και την Εθνική Αντίσταση, τους δημοκρατικούς αγώνες κατά του μετεμφυλιακού κράτους, τον αγώνα του 114, τον αντιδικτατορικό αγώνα και την εξέγερση του Πολυτεχνείου, το μεταπολιτευτικό κύμα του εργατικού και φοιτητικού ριζοσπαστισμού και τη δημοκρατική έκρηξη του '81, παρά τις όποιες αντιφάσεις της».

Αυτή η παράγραφος της πολιτικής απόφασης, ιδιαίτερα το υπογραμμισμένο τμήμα της, αποτελεί προοίμιο του «Νέου Εμείς» του μετασυνεδριακού ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ που, κατά τη γνώμη μου, είναι η μέγιστη τομή και, αν ευδοκιμήσει στην πράξη, η μέγιστη κατάκτηση του νέου ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ: Το «Νέο Εμείς» περιλαμβάνει ανθρώπους με διαφορετικές παραδόσεις, ανθρώπους από τη ριζοσπαστική Αριστερά ως το προοδευτικό κέντρο, που υπερασπίζονται ατομικά, κοινωνικά δικαιώματα και ελευθερίες, αποσαφηνίζουν οι συντάκτες της πολιτικής απόφασης του Συνεδρίου…

Και το αιτιολογούν ως εξής: «Οι βαθιές αλλαγές και οι μεγάλες τομές που έχει επειγόντως ανάγκη η ελληνική κοινωνία δεν είναι υπόθεση ενός κόμματος. Είναι υπόθεση της ίδιας της κοινωνίας, της αυτενέργειας και της διαπλαστικής δράσης των κοινωνικών μερίδων, των ομάδων και των ανθρώπων που συνιστούν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της».

*******

Αυτό το «Νέο Εμείς» του νέου (μετασυνεδριακού) ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, καταστατικά τουλάχιστον, εξοστρακίζει το παλιό «Εμείς» του ΣΥΡΙΖΑ της «πρώτη φορά Αριστεράς»: εκείνο το δογματικό, το σεχταριστικό, το περιοριστικό για ένα σύγχρονο κυβερνητικό κόμμα της Αριστεράς «Εμείς». Για το οποίο, από το 2019 ήδη (μετά την εκλογική «ήττα» της 7^ης Ιουλίου και με αφορμή τους προβληματισμούς και τις εσωκομματικές κόντρες για το «άνοιγμα» του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης προς την κεντροαριστερά και την ηλεκτρονική εγγραφή νέων μελών μέσω iSYRIZA), έγραφα στην ΑΥΓΗ* ότι ήταν καιρός να απαλειφθεί από την αριστερή κουλτούρα: 

 

«Είναι καιρός να απαλειφθεί από την αριστερή κουλτούρα η αβάσταχτη ελαφρότητα της βεβαιότητας ότι “Εμείς” είμαστε καλύτεροι απ’ τους “Άλλους”: «Εγώ είμαι άραγε Εμείς;», αναρωτιέμαι κάθε φορά που ακούω -από φίλους και συντρόφους – κυρίως όμως από κομματικούς αξιωματούχους – αυτό το αλαζονικό και ναρκισσιστικό «Εμείς»…

 

Περιττό να πω ότι ήταν αυτό ακριβώς το «Εμείς» (το αλαζονικό, το ναρκισσιστικό, το σεχταριστικό) που σφράγιζε (από τότε!) τη ρητορική του βουλευτή Επικρατείας και γραμματέα του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Πάνου Σκουρλέτη (και όλων των εκφραστών των μειοψηφικών τάσεων εντός και εκτός(!) ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, σε κάθε αναφορά τους στον επιθυμητό ΣΥΡΙΖΑ: «Εμείς δεν πιστεύουμε σε ένα κόμμα οπαδών. Δεν θέλουμε followers(!), θέλουμε μέλη που να έχουν μια ουσιαστική σχέση με την πολιτική, να συνδιαμορφώνουν τα πράγματα»…\

*******

Ρητορική που, ενώ σε πρώτη ανάγνωση έμοιαζε σωστή, καθώς κινείτο στο πλαίσιο των χρηστών κομματικών ηθών της ανανεωτικής Αριστεράς, άδειαζε ωστόσο, αν όχι το κόμμα του οποίου ο ίδιος ηγείτο (τον προσυνεδριακό ΣΥΡΙΖΑ), την συντριπτική πλειονότητα των εκατομμυρίων δημοκρατών, σοσιαλδημοκρατών και ανένταχτων αριστερών κάθε κομματικής προέλευσης που τον ψήφισαν και τον στήριξαν, χαρίζοντάς του αυτό το (ζωογόνο για μια κυβερνώσα Αριστερά) 32%. Και εξακολουθούν να τον στηρίζουν, με την επιθυμία να τον ξαναψηφίσουν…

Ήταν η ρητορική εκείνου του παλιού, του αλαζονικού, του ναρκισσιστικού, του σεχταριστικού «Εμείς» που, κρατώντας… Ομπρέλα, έφτασε ως το 3^ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και εκφράστηκε ως αντίθεση στην πρόταση Τσίπρα για άμεση εκλογή της ηγεσίας από τη βάση του κόμματος. Και μειοψήφησε, και συνετρίβη, και μετά το θριαμβικό «κλείσιμο» του Αλέξη Τσίπρα, αποχώρησε θορυβωδώς ηττημένη. Μαζί με τους… ομπρελοφόρους εκφραστές της  και την αβάσταχτη ελαφρότητα της βεβαιότητας τους ότι «Εμείς» είμαστε καλύτεροι απ’ τους «Άλλους». 

 Αυτό που έμεινε και, ελπίζουμε, θα σφραγισθεί (στις 15 Μαϊου) με τις ψήφους  δεκάδων χιλιάδων μελών της κομματικής βάσης, είναι ο Νέος ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ με πρόεδρο τον Αλέξη Τσίπρα κι ένα  «Νέο Εμείς» που θα περιλαμβάνει «ανθρώπους με διαφορετικές παραδόσεις, ανθρώπους από τη ριζοσπαστική Αριστερά ως το προοδευτικό κέντρο, που υπερασπίζονται ατομικά, κοινωνικά δικαιώματα και ελευθερίες».

 

Άλλωστε, «οι βαθιές αλλαγές και οι μεγάλες τομές που έχει επειγόντως ανάγκη η ελληνική κοινωνία δεν είναι υπόθεση ενός κόμματος. Είναι υπόθεση της ίδιας της κοινωνίας, της αυτενέργειας και της διαπλαστικής δράσης των κοινωνικών μερίδων, των ομάδων και των ανθρώπων που συνιστούν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της.

 

* «Ο ΣΥΡΙΖΑ και η αβάσταχτη ελαφρότητα του «Εμείς»:  https://www.avgi.gr/politiki/324126_o-syriza-kai-i-abastahti-elafrotita-toy-emeis  

Η αριστερή κουλτούρα αγαπά το Πάσχα

Ο επαναστατικός ρομαντισμός που αναδύεται από τις τελετουργίες της Ακολουθίας των Παθών, συγκινούσε πάντα – και εξακολουθεί να συγκινεί – τους Έλληνες σοσιαλιστές και κομμουνιστές.   

 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

 

Έχουν γραφτεί άπειρα δοκίμια συγκριτικής φιλοσοφίας για τη σχέση του χριστιανισμού με τον κομμουνισμό, τη σχετικότητα της μαρξιστικής κοσμοθεωρίας με τη χριστιανική θρησκεία. Ωστόσο, αυτό που, αναμφισβήτητα, συγκινούσε πραγματικά και «συνέδεε» (και νομίζω πως ακόμα συγκινεί και συνδέει) τους Έλληνες κομμουνιστές με τον χριστιανισμό -την αριστερή κουλτούρα, εάν θέλετε, με τη χριστιανική αντίστοιχη- είναι η μυθοπλασία των Παθών του Ιησού από τη Ναζαρέτ για τις ιδέες του: η Προδοσία, η Σύλληψη, η Δίκη, η Σταύρωση, ο Επιτάφιος θρήνος, η Ανάσταση…

 

Αναζητήσατε τα αίτια αυτής της συγκίνησης στα προσόμοια, με εκείνα του Ιησού από τη Ναζαρέτ, πάθη τους (προδοσίες, συλλήψεις, βασανιστήρια, φυλακίσεις, δίκες, εκτελέσεις, επιτάφιους θρήνους) κατά τη μακρά περίοδο των πολιτικών - ιδεολογικών διωγμών τους. Και βέβαια στον επαναστατικό ρομαντισμό που αναδύεται από το σενάριο, τη σκηνοθεσία, τα σκηνικά, τα κοστούμια, τις τελετουργικές και τις ωδικές ερμηνείες της Ακολουθίας των Παθών, του Επιταφίου και της Ανάστασης. Με αναπόφευκτη συνέπεια το ανομολόγητο -σχεδόν μεταφυσικό- δέος που προκαλεί στους θεατές της αυτή η μοναδική ανα - παράσταση. Δέος με τα χαρακτηριστικά της παιδικής αθωότητας, όπως προσπαθώ να το αποτυπώσω στο βιωματικό αφήγημα που ακολουθεί…

 

*******

Ετοιμαζόμαστε, θυμάμαι, από νωρίς. Και μη θαρρείτε ότι γινόταν τίποτα σπουδαίο. Μέσα μας μόνο κάτι περίεργο συνέβαινε. Κάτι μοναδικό, που είχε τη μυρωδιά βιολέτας, τη γεύση της ανάλαδης φακής κι αυτή την πένθιμη μελαγχολία του σούρουπου. Όμως, μελαγχολία πιο βαθιά απ' τις μελαγχολίες τις καθημερινές. Ίσως γιατί τη μέρα αυτή του Επιταφίου η δύση του ήλιου ήταν πάντα μυστική. Απλώς σκοτείνιαζε και, μέσα απ' τα μαύρα σύννεφα, έτρεχαν κι έπεφταν στη γη χοντρές, αραιές σταγόνες. Σαν δάκρυα της θλίψης ακριβά... Και τότε αυτό συνέβαινε: ντυνόμαστε, παίρναμε τα κεριά, κίτρινα πάντα, και ανηφορίζαμε στον χωματόδρομο, ώς τις γραμμές του τρένου...

 

Η νύχτα ήταν πυκνή σαν φτάναμε στο κουρείο του Θανάση. Ήτανε ο θείος μας και κράταγε το μαγαζί ανοιχτό για να μας περιμένει. Μπαίναμε μέσα, μας καλοδεχότανε, μας γέμιζε με χάδια και φιλιά κι αμέσως έπιανε να κουβεντιάζει μυστικά με τη μητέρα. Εμείς ξαπλώναμε στον ψάθινο μεγάλο καναπέ και αρχίζαμε γκριμάτσες στους καθρέφτες. Τεράστιοι, κρυστάλλινοι, οβάλ, μέσα στην ακριβή κορνίζα, έπιαναν από το πάτωμα σχεδόν ώς το ταβάνι. Στο πάνω μέρος, στην κορυφή, υπήρχαν τα αετώματα με σκαλιστά αγγελάκια. Μπροστά τους οι περίτεχνες ξύλινες κομμωτικές πολυθρόνες, με προεξέχοντα τα αναπαυτικά στηρίγματα ποδιών και τα απαλά πτυσσόμενα μαξιλαράκια.

 

Ήταν κουρείο κι όμως έμοιαζε, στα παιδικά μας μάτια, σαν ανάκτορο. Με τα μπαρόκ φωτιστικά, τις ξύλινες λακαρισμένες τουαλέτες με τους γυαλισμένους μπρούντζους, γεμάτες με ξεχωριστά καλλυντικά και ηδονικά μυρωδικά μέσα σε εξαίσια γυάλινα, χρωματιστά δοχεία... Έτσι ξεχνιόμαστε, χαζεύαμε. Και πότε - πότε, βγάζοντας κρυφά από την τσέπη το κλεψιμαίικο κουλουράκι της Λαμπρής, δαγκώναμε, γεμάτοι τύψεις που παραβιάζαμε την αυστηρή νηστεία, μια τόση δα μπουκιά. Μέχρι που ακούγαμε τις πένθιμες καμπάνες να χτυπούν…

 

Αμέσως βγαίναμε έξω. Τα καταστήματα έκλειναν σιγά - σιγά, τα φώτα σβήνανε κι ο δρόμος γέμιζε με ήχους εκκωφαντικούς απ’ τις αδέσποτες μεγάλες τρακατρούκες που έσκαγαν ξαφνικά μπροστά σου και τους θορύβους των δικτυωτών ρολών που, κατεβαίνοντας, ασφάλιζαν και κλείδωναν τότε τα μαγαζιά...

Σε λίγο ακούγαμε από μακριά την μπάντα να παιανίζει πένθιμα κι έφτανε αυτό για να ξαναφουντώσει μέσα μας η ιερή αγωνία για το δράμα του Ιησού. Ύστερα βλέπαμε τα εξαπτέρυγα από μακριά κι ευθύς ανάβαμε τα κίτρινα κεριά, καθώς η λυπημένη ατμόσφαιρα της νύχτας εξέπεμπε μια μελωδία δοξαστική, λυτρωτική, γενναία, εν χορώ: «Αι γενεαί πάσαι ύμνον τη ταφή σου προσφέρουσι, Χριστέ μου»...

 

Και τότε βλέπαμε τον Επιτάφιο, τον πιο ωραίο. Με αψίδες από άσπρα κι άλικα γαρίφαλα που έπαιρναν σχήμα μίτρας ποιμαντορικής μέσα στη λάμψη από τα αναμμένα φαναράκια στις γωνιές και στην κορυφή - τα πλαϊνά ανθοστόλιστα με άσπρες και μοβ βιολέτες και βελούδινους πανσέδες. Κι έτσι όπως πέρναγε μπροστά μας μες στη νύχτα, ιπτάμενος, στους ώμους των πιστών, φάνταζε στα αθώα μάτια μας, τα παιδικά, σαν την «Αγιά Σοφιά», να περπατάει κι αυτή ανάμεσα στα πλήθη των πιστών. Αμέσως, ασυνείδητα, με δέος που έφτανε απ’ τη γη ώς τον ουρανό, ενώναμε τα δάχτυλα του δεξιού χεριού, τα φέρναμε στο σώμα εμπρός και κάναμε το σήμα τον σταυρού...

 

Ο εφιάλτης της 21ης Απριλίου 1967

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

Ξυπνήσαμε μέσα σ' έναν εφιάλτη. Φανταστείτε: ξυπνάτε αύριο και υπό την απειλή των όπλων, των βασανιστηρίων, της εξορίας, της φυλακής, του θανάτου, σας απαγορεύουν να ξανακούσετε τα τραγούδια του Κωνσταντίνου Αργυρού ή τα τραπίδια του Snik, να ξαναδείτε το Σασμό, το Survivor και το "Καλό Μεσημεράκι", να είσαστε μειοψηφικός Συριζαίος, να διαβάζετε την... Εποχή, να αγωνίζεστε δουλεύοντας μέρα νύχτα για να αγοράσετε το τελευταίο μοντέλο της Apple iPhone,  ή να παρακολουθείτε βρίζοντας τα δελτία ειδήσεων της Σίας Κοσιώνη και τις επικές φανφάρες του Πορτοσάλτε...   

Κάπως έτσι, αλλά όχι ακριβώς... Το πρωινό της 21ης Απριλίου του 1967, ξυπνήσαμε και είδαμε τα τανκ των συνταγματαρχών στους δρόμους. Ο εφιάλτης είχε γίνει πραγματικότητα. Ξέραμε από την πρώτη στιγμή ότι εκείνο το βράδυ δεν θα μπορούσαμε να πάμε στις μπουάτ της Πλάκας. Το μεσημέρι δεν θα μπορούσαμε να συναντήσουμε τους φίλους μας στα γραφεία των Λαμπράκηδων και η πορεία ειρήνης που ήδη οργανώναμε δεν θα γινόταν ποτέ. Τέρμα ο Θεοδωράκης, τέρμα ο Σαββόπουλος, ο Ζωγράφος, ο Μητρόπονος. Τέρμα ο Μάνος Λοΐζος, η Μαρία Φαραντούρη, ο Λεοντής, ο Μαρκόπουλος, ο Μαρίνος, η Χωματά,η Δαλάκου, η Αστεριάδη. Και ο Ρίτσος, ο Ελύτης, ο Καζαντζάκης, ο Σεφέρης, ο Τσίρκας, ο Λουντέμης, ο Κουν, ο Χατζιδάκις, η Μελίνα. Κυρίως τέρμα στα όνειρά μας ν' αλλάξουμε τον κόσμο, τέρμα στα όνειρα για δημοκρατία, ελευθερία, ισότητα, δικαιοσύνη. 

Όμως αυτά τα όνειρα ήταν ολόκληρη η ζωή μας και, όταν ξυπνήσαμε εκείνο το πρωί, ήταν ζωή απαγορευμένη. Κι έπρεπε να διαλέξουμε. Ζωή χωρίς ζωή, σαν θάνατος, ή η ζωή μας, όπως τη θέλαμε και την ονειρευόμασταν εμείς. Κι έτσι διαλέξαμε τον θάνατο. Των άλλων: εκείνων που μας κλέψαν τη ζωή… 

Ήταν η αρχή του χρονικού ενός προαναγγελθέντος πολιτισμικού θανάτου που χρειάστηκαν εφτά χρόνια για να επέλθει. Και κυνηγητό, παρανομία, ξύλο, βασανιστήρια, φυλακές, εξορίες... 

Σήμερα, πενήντα πέντε χρόνια μετά, βιώνουμε ατομικά, μοναχικά και φοβισμένα μιαν κατ' ευφημισμόν Δημοκρατία, έναν πολιτισμό όπου ευδοκιμούν τα βασικά ένστικτα του οικονομισμού: ο πολιτικός κυνισμός, ο μεσσιανισμός των αγορών, η αλαζονεία του πλούτου, η μιζέρια της φτώχειας... 

Γι' αυτόν τον πολιτισμό παλέψαμε; Ε,όχι δα. Όμως μια χαρά καλύτερα από τότε τα περνάμε: είμαστε ελεύθεροι κι όποτε θέλουμε, αν θέλουμε, μπορούμε να διαλέξουμε ζωή, πολιτική, πολιτισμό. Ή, αν έχουμε τα κότσια, να αντισταθούμε, να ανατρέψουμε, να πάμε αλλού. Όπου είναι η... ουτοπία που ονειρευόμαστε... 
 

Ο Κυριάκος, ο Ζελένσκι κι εμείς, οι «τι ψηφίσατε ρε μ@λ@κες»

Πως ο «σαρκομπερλουσκονισμός», μεταλλαγμένος σε «επικοινωνιακή στρατηγική», επηρέασε τις επόμενες φάρες των πολιτικών ηγετών της Δύσης

 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

Περπατάω σε εμπορικό δρόμο του Παγκρατίου. Τα μαγαζιά άδεια. Άδεια η πιτσαρία, άδειο το τυροπιτάδικο, ο μανάβης χτυπάει μύγες και ο βιβλιοπώλης ψαρεύει πελατεία στην εξώπορτα. Αυτή η μεσημεριάτικη βόλτα, αυτή η εικόνα της έρημης αγοράς με «φτιάχνει», καθώς ανταποκρίνεται στις σκέψεις μου για τoν πόλεμο, την ενεργειακή κρίση, την ακρίβεια, την πείνα.

Η ίδια βόλτα με «χαλάει» όταν φτάνω σ’ έναν «Γερμανό» για να αλλάξω τα ακουστικά του κινητού μου (που είναι και walkman, και ράδιο, και φωτογραφική μηχανή, και βιντεοκάμερα) και πέφτω σε έναν συνωστισμό, σαν  αυτόν που περιέγραφε η κ. Ρεπούση, αν θυμάστε, στο περίφημο «αναθεωρημένο βιβλίο της ιστορίας»: Τέσσερις – πέντε μασκοφόροι πελάτες μέσα, στα τριανταπέντε τετραγωνικά του καταστήματος, και καμιά εικοσαριά απ’ έξω, στην ουρά, με τις μάσκες στα χέρια. Να στριμώχνονται διαγκωνιζόμενοι προκειμένου να μπουν μέσα. Προκειμένου να αποκτήσουν το πιο δημοφιλές γκάτζετ της εποχής μας. Ή κάποιο αξεσουάρ του.

Εδώ έχουμε την ένδειξη μιας παρανοϊκής, μπορούμε να πούμε, κοινωνικής  συμπεριφοράς. Αφού διαπιστώνουμε έκπληκτοι ότι, πέρα από τη «δίψα» του δυτικού κόσμου για τα καύσιμα της Gazprom και δίπλα στην φοβερή ακρίβεια και στο φάσμα της πείνας από την επερχόμενη επισιτιστική κρίση που, σύμφωνα με όλους τους αναλυτές, μας απειλεί, υπερέχει το κόλλημά μας με ένα γκάτζετ.

*******

Το κινητό τηλέφωνο!.. Που μαζί με το παραδοσιακό μας κόλλημά με την τηλεόραση και το πιο σύγχρονο με το ιντερνέτ και τις επικοινωνιακές πλατφόρμες του, συνιστούν μια μαζική κοινωνική ψύχωση που μεταβάλλει σε είδη πρώτης ανάγκης (πιο αναγκαία κι απ’ τα τρόφιμα;) τα απόλυτα παιγνίδια της επικοινωνίας: μια αρρωστημένη εξάρτηση, άξια… ψηφιακής ψυχανάλυσης.

Η κοινωνιολογική εκτίμηση είναι ότι είμαστε εγκλωβισμένοι σε μια τερατώδη παγίδα που ονομάζεται «κοινωνία της πληροφορίας». Και ότι,εντός της, η πολιτική, που στη χειρότερη ήταν «η τέχνη του εφικτού», τώρα είναι η «τέχνη της επικοινωνίας». Οι ειδικοί αναλυτές, μάλιστα, δείχνουν τους Σίλβιο Μπερλουσκόνι και Νικολά Σαρκοζί ως… πιονέρους    της συγκεκριμένης «τέχνης»: ήσαν οι δυο πρώτοι Ευρωπαίοι πολιτικοί, που ανταποκρίνονταν απολύτως στον πολιτισμό της μιντιοκρατίας και ταυτόχρονα τον διαμόρφωναν…

Κυβερνούσαν υιοθετώντας μιαν υποτιθέμενη διαφάνεια. Δεν είχαν κανένα μυστικό από μας, η πολιτική και η προσωπική τους ζωή συνυπήρχαν πλάι-πλάι στο προσκήνιο της επικαιρότητας. Η πολιτική τους καθοριζόταν από καινούργιους κανόνες: «Το look τους, ο ενδυματολογικός τους κώδικας ήταν εξίσου σημαντικός με έναν νέο νόμο του κράτους»…  

Και το κινητό τους, εξίσου σημαντικό με την έλλειψη καυσίμων, την πείνα, την ακρίβεια ίσως; Γιατί όχι; Η υποψία μπορεί να υπήρξε ακραία αλλά, καθώς ο «σαρκομπερλουσκονισμός», μεταλλαγμένος σε «επικοινωνιακή στρατηγική… μεταλαμπαδεύτηκε στις επόμενες φάρες πολιτικών ηγετών, ευδοκίμησε και η κοινωνική υποψία που, δικαίως ή αδίκως, τους συνοδεύει. Αφού οι συγκεκριμένες φάρες πολιτικών, μερικώς ή ολοσχερώς, εργαλειοποίησαν προς ίδιον όφελος όχι μόνο τα… κινητά τους, άλλα σύσσωμο το ψηφιακό  οπλοστάσιο…

*******      

Και το έστρεψαν κατά των εσωτερικών ή εξωτερικών πολιτικών αντιπάλων τους, «πυροβολώντας» επί της ουσίας,      Δημοκρατίες και Κοινωνίες των Πολιτών συλλήβδην: κορυφαίο παράδειγμα το δίδυμο Ντόναλντ Τραμπ – Βλαντιμίρ Πούτιν και ο επταετής (2016 – 2021) κυβερνοπόλεμος του δεύτερου για την εκλογική  επικράτηση και τη συντήρηση στην εξουσία του πρώτου με τις γνωστές συνέπειές του για την ομοσπονδιακή Δημοκρατία των ΗΠΑ, καθώς και για τις ευρωαμερικανικές και ευρωρωσικές σχέσεις.    

Μια άλλη υποκατηγορία της συγκεκριμένης μετά – σαρκομπερλουσκονικής φάρας πολιτικών –πραγματικές επικοινωνιακές φούσκες– είναι αυτή των ανέμελων – αφημένων στα επικοινωνιακά επιτελεία τους– ηγετών, τύπου Μπόρις Τζόνσον και Κυριάκου Μητσοτάκη: ασκούν τα κυβερνητικά τους καθήκοντα με την γραφική αλαζονεία κακομαθημένων πριγκίπων ιδιόκτητων βασιλείων και είναι επιρρεπείς σε επικοινωνιακές γκάφες λόγω χαρακτήρα ο πρώτος (βλέπε «Partygate»* και άλλα… ξεφαντώματα), λόγω ασχετοσύνης ο δεύτερος (βλέπε συνάντηση με τους «Ντάλτον»** και άλλες περιπέτειες)…

Ωστόσο, ο πληρέστερος εκφραστής της εν λόγω μεταμπερλουσκονικής φάρας πολιτικών – ως ιδανικός χρήστης και «εργαλειοποιητής» όχι μόνο του… κινητού του, αλλά σύσσωμου του ψηφιακού  οπλοστασίου – είναι ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ  Ζελένσκι: χρησιμοποιεί το smartphone του, την μυθοπλαστική ρητορική του Tic Tok, το Instagram και τις Skype εφαρμογές με τέτοια μαεστρία που έχει παραμυθιάσει τη συστημική Δύση ότι είναι ο… «σύγχρονος Τσόρτσιλ»!..

Τελευταίο του… κατόρθωμα (μετά το παραμύθιασμα του ελληνικού κοινοβουλίου με την skype – τσόντα των νεοναζί) η περίφημη πόζα στρατιώτη – αρχάγγελου* (με το χέρι στο πηγούνι) στη βιντεοσκοπημένη συνέντευξή του προς το Associated Press∙ την οποία, εύστοχα σχολίασε η Έλενα Ακρίτα (στο Facebook) ως εξής: Η χώρα του καταστρέφεται κι αυτός βάζει μέικαπ, το χέρι στο πηγούνι και ποζάρει με φόντο μια εθνική τραγωδία. Ντροπή!

Ντροπή και για μας, τους «τι ψηφίσατε ρε μ@λ@κ@ες»... Που βαδίζουμε στους δρόμους του πολέμου, της κυβερνητικής αναλγησίας και της ακραίας ένδειας σαν υπνωτισμένοι: έρμαια μια αρρωστημένης εξάρτησης, άξιας… ψηφιακής  ψυχανάλυσης.

*Τα κορονοπάρτι που οργάνωνε ο Μπόρις Τζόνσον στη Ντάουνινγκ στριτ

** Η στημένη φωτογράφηση μιας δήθεν τυχαίας συνάντησης του πρωθυπουργού με τον έφιππο «Ντάλτον» του Θεσσαλικού κάμπου

«Ευτυχώς, ο Αλέξης το ‘χει πάρει επάνω του!..»

Οι προσδοκίες της κοινωνίας των πολιτών της Δημοκρατικής Παράταξης από το 3ο  Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ 

 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής 

Αλλαγή εδώ και τώρα θέλει ο κόσμος. Λιγότερα συνθήματα και πιο πολλή δουλειά, που λέει και το τραγούδι. Που πάει να πει μια λαϊκή, μια δημοκρατική κυβέρνηση να νοιάζεται για το λαό και όχι για τους ολιγάρχες. Να ακουμπήσει η κοινωνία  επάνω της. Να στυλωθεί, να ορθοποδήσει, να ανασάνει: «Ευτυχώς που έχουμε τον Τσίπρα που το παλεύει και μπορεί να το κάνει πράξη», μου λέει ένας γνωστός «προεδρικός» του ΣΥΡΙΖΑ, που συνάντησα στην μεγάλη απεργιακή συγκέντρωση της περασμένης Τετάρτης, στο Σύνταγμα…

«Ο Αλέξης το ‘χει πάρει επάνω του!..», μου εξηγεί όταν βλέπει το σκωπτικό μου χαμόγελο. «Μην το γελάς», συνεχίζει ακάθεκτος: «Τόσα χρόνια στην πολιτική δεν έχω ξαναδεί τέτοιο πράμα… Μέρα νύχτα στον αγώνα!..  Από πόλη σε πόλη κι από περιοχή σε περιοχή, κι ο κόσμος να τον αποθεώνει!»

Ένας άλλος, μεσαίο στέλεχος σε ακριτική περιοχή αυτός, μου ανοίγεται χωρίς επιφυλάξεις, όταν προσπαθώ να τον «ψαρέψω» για τα εσωκομματικά του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ ενόψει του συνεδρίου. Τις έριδες, τους συσχετισμούς, τις προσυνεδριακές εξελίξεις εν γένει: «κοίτα, ο προσυνεδριακός διάλογος δείχνει μέχρι στιγμής ότι η βάση του κόμματος αδυνατεί να κατανοήσει, ή ότι αδιαφορεί για τις… λεπτές αποχρώσεις και διαφορές των κειμένων των διαφόρων τάσεων», μου λέει με έκδηλο τον σαρκασμό στο γελαστό του βλέμμα.

Ύστερα σοβαρεύει – γίνεται δραματικά ερωτηματικός: «Φίλε μου, η βάση του κόμματος στέκεται εναγωνίως σε πιο απλά ζητήματα, το εξής ένα: θα καταφέρει αυτό το κόμμα στις επόμενες εκλογές να δώσει μια κυβέρνηση η οποία θα βελτιώσει (κατ' ελάχιστον έστω) τη ζωή του κοσμάκη, ή θα μας πάρει και θα μας σηκώσει η ακροδεξιά εταιρεία;» μου εξηγεί…

*******

Ακολούθως, απλά και λαϊκά, αναλύει τους λόγους για τους οποίους «η βάση του κόμματος στέκεται εναγωνίως» σ’ αυτό το «απλό ζήτημα» που, ειρήσθω εν παρόδω, απασχολεί –κατά τη γνώμη μου– και το σύνολο του εκλογικού σώματος της Δημοκρατικής Παράταξης:

«Φαίνεται να επικρατεί η άποψη – σ σ: στη βάση του ΣΥΡΙΖΑ – ότι καλός είναι ο όμιλος προβληματισμού, αλλά τα μακαρόνια έχουν το φαΐ. Κι όσο ακριβαίνουν τα μακαρόνια, τόσο φτηναίνουν οι συζητήσεις για το αν –π.χ.- είναι πιο δημοκρατικό να εκλέγεται ο Τσίπρας από 5000 και όχι από 50000 μέλη», ολοκληρώνει, τρολάροντας τους… ομπρελομάχους∙ αφήνοντας ωστόσο για το τέλος, μια αδιευκρίνιστη δυσοίωνη ουρίτσα: Συγνώμη, ο πρόεδρος ήθελα να πω, γιατί μπορεί να υπάρχει και άλλος υποψήφιος πρόεδρος. Πού ξέρεις;

Ιδέα δεν έχω. Εξάλλου, το… συνεδριακό ρεπορτάζ ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει ότι η κυριαρχία του Αλέξη Τσίπρα στις εσωκομματικές εκλογές (σ σ: στις εκλογές για την ανάδειξη των συνέδρων) ερμηνεύεται ως επιβεβαίωση και στήριξη των επιλογών που έχει κάνει ο πρώην πρωθυπουργός για ένα ανοιχτό συνέδριο. Και, βέβαια, ως προοίμιο θριαμβικής επανεκλογής του (!) από τη βάση του κόμματος.

Αλλά ποιό ρεπορτάζ, ποιό συνέδριο και ποιό κόμμα: από τότε που ο Γκράμσι διατύπωνε την ιδέα ενός κόμματος που θα λειτουργούσε ως «συλλογικός διανοούμενος», μέχρι χθες που το κόμμα (ο ΣΥΡΙΖΑ) δεν λειτουργούσε καν  – ή, όταν λειτουργούσε, λειτουργούσε ως συλλογικός… ψυχαναλυτής – τίποτε δεν είναι όπως τότε…

******* 

Σήμερα, πέντε μέρες πριν την έναρξη του το 3^ου  Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ –ΠΣ και μερικούς μήνες πριν τις επερχόμενες εκλογές, εκκρεμούν (ως μερικώς απραγματοποίητα, υπονομευμένα ή απαράληπτα από τα μέλη και τα στελέχη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης) δυό περίφημα αξιώματα* του Αλέξη Τσίπρα για τον ΣΥΡΙΖΑ και το μέλλον του, που διατυπώθηκαν προ τριετίας, την επομένη των εκλογών της 7^ης Ιουλίου 2019. Αξιώματα που οφείλουν να θυμηθούν, να ανιχνεύσουν και να ενστερνιστούν ή όχι, οι 5000 σύνεδροι:  

● Το πρώτο, που εκτιμά ότι «το 32%, (μόλις 4 μονάδες κάτω από το ποσοστό του εκλογικού μας θριάμβου του 2015) μάς καθιστά την μεγάλη δύναμη της δημοκρατικής και προοδευτικής παράταξης στον τόπο μας», εκκρεμεί ως αναπόδεικτη εκτίμηση με ορίζοντα τις επόμενες εκλογές.

● Το δεύτερο, που υποστηρίζει ότι αυτό το 32%  «αποτελεί λαϊκή εντολή μετασχηματισμού μας από ένα κόμμα με τεράστια αναντιστοιχία μελών και ψηφοφόρων, σε μια μεγάλη παράταξη, σε ένα σύγχρονο και μαζικό, αριστερό, προοδευτικό κίνημα», το φέρει   και ως προσωπικό του στοίχημα..

«Ο Αλέξης το ‘χει πάρει επάνω του!..», όπως μου είπε γνωστός «προεδρικός» του ΣΥΡΙΖΑ, που συνάντησα στην μεγάλη απεργιακή συγκέντρωση της περασμένης Τετάρτης, στο Σύνταγμα: μέρα νύχτα στον αγώνα!..  Από πόλη σε πόλη κι από περιοχή σε περιοχή, κι ο κόσμος να τον αποθεώνει!

Ωστόσο, το βασικό στοίχημα του 3^ου Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, είναι αυτό που, ως εναγώνιο ερώτημα, ταλανίζει την κοινωνία των πολιτών της δημοκρατικής παράταξης  - και όχι μόνο: θα καταφέρει αυτό το κόμμα στις επόμενες εκλογές να δώσει μια κυβέρνηση η οποία θα βελτιώσει (κατ' ελάχιστον έστω) τη ζωή του κοσμάκη, ή θα μας πάρει και θα μας σηκώσει η ακροδεξιά εταιρεία;

*Περιλαμβάνονται στην επίσημη δήλωσή του για το εκλογικό αποτέλεσμα της 7^ης Ιουλίου 2019

 

Ευρωπαίοι πολιτικοί: οι χρήσιμοι ηλίθιοι των Γερμανών και του Πούτιν

Αλήθειες και ψέματα για τις… ανάρμοστες σχέσεις Γερμανίας – Πούτιν και τις συνέπειές της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στα πέριξ 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

Ένα από τα πλέον εντυπωσιακά και πολυδιαβασμένα δημοσιογραφικά κείμενα αυτής της εβδομάδας, σε διεθνή κλίμακα, ήταν το άρθρο της διαδικτυακής πολιτικής επιθεώρησης POLITIKO υπό τον τίτλο «Γερμανοί πολιτικοί, οι χρήσιμοι ηλίθιοι του Πούτιν».

Ο τίτλος του συγκεκριμένου άρθρου είναι όλα τα λεφτά, καθώς προϊδεάζει τον αναγνώστη για κάποια εκκωφαντική αποκάλυψη άγνωστων πτυχών των σχέσεων του Πούτιν με κάποιους – ή και όλους – τους  Γερμανούς πολιτικούς ηγέτες.

Ωστόσο, αμέσως μετά, στους υπότιτλους που ακολουθούν, ο κειμενογράφος φροντίζει να αποφορτίσει την βαρύγδουπη αποκαλυπτικότητα του τίτλου και ταυτόχρονα να την χρωματίσει γεωπολιτικά, με την φράση: «Δεν πρέπει να εκπλήσσει κανέναν το γεγονός ότι το Βερολίνο πέρασε τα τελευταία 16 χρόνια στη λάθος πλευρά της ιστορίας σε ότι αφορά την στρατηγική που ακολούθησε απέναντι στη Ρωσία».

Πράγματι, αυτό που το συγκεκριμένο άρθρο «αποκαλύπτει» δεν πρέπει να εκπλήσσει κανέναν, καθώς πρόκειται για την –πασίγνωστη στην ευρωπαϊκή και διεθνή γεωπολιτική διπλωματία– πεισματική εμμονή της Γερμανίας της κ. Μέρκελ να συνομιλεί και να συναλλάσσεται μονομερώς με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, παραβλέποντας τον μακρύ κατάλογο των γεωπολιτικών παραπτωμάτων του στην περιοχή της πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ και πέρα απ’ αυτήν…

Την εισβολή στη Γεωργία, ας πούμε, ή την προσάρτηση της Κριμαίας, τις δολοφονίες «εχθρών» στο εξωτερικό, τα εγκλήματα πολέμου στη Συρία και το «παιγνίδι» με τους Ρωσόφιλους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία: «που δεν άνοιξε απλώς την πόρτα στον Πούτιν να προχωρήσει παραπέρα, αλλά ουσιαστικά τον ενθάρρυνε να το κάνει»..

*******

Αυτό που εκπλήσσει (τους πάντες, φαντάζομαι) είναι το σημείο όπου ο συγγραφέας του άρθρου τονίζει πως η συγκεκριμένη, ‘ανάρμοστη’ υποτίθεται για τη Δύση, γερμανική στρατηγική «δεν ήταν παρά μια καταστροφική γκάφα, που θα έδινε στην Μέρκελ μία θέση στο πάνθεον της πολιτικής αφέλειας, δίπλα στον Νέβιλ Τσάμπερλεν, τον Βρετανό πρώην πρωθυπουργό».

Με αποτέλεσμα η «Ευρωπαία αυτοκράτειρα» Μέρκελ, να γίνεται κάτι σαν το… αφελές Ριτσάκι του Μπόστ!.. Κι ακόμα χειρότερα: μια «χρήσιμη ηλίθια του Πούτιν» που – όπως και οι υπόλοιποι «χρήσιμοι ηλίθιοι» της γερμανικής πολιτικής ηγεσίας – παρέβλεπε τα επαναλαμβανόμενα επεκτατικά παραπτώματα του Ρώσου προέδρου επί 16 συναπτά έτη!..   

Έτσι, χωρίς… πρόγραμμα, που έλεγε και η μακαρίτισσα η Μαρία Ρεζάν: χωρίς εθνικούς, κρατικούς και επιχειρηματικούς, συμφεροντολογικούς εν γένει, υπολογισμούς και στόχους – χωρίς το παραδοσιακό made in… Deutschland πρόσταγμα «Πρώτα η Γερμανία», που διαχρονικά συνοδεύει την γερμανική στρατηγική. Το πιστεύει κανείς;  

Ούτε καν οι συστημικοί γερμανόφιλοι αναλυτές, υποθέτω, αφού κάτι τέτοιο θα ανέτρεπε ακόμα και το σημερινό (μετά την εισβολή στην Ουκρανία) αφήγημά τους. Το οποίο, αφού τοποθετεί την αρχή της «ρωσόφιλης» γερμανικής στρατηγικής στην Ostpolitik του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας (SPD), που «είχε σκοπό να φέρει τη Σοβιετική Ένωση, πολιτικά κατ’ αρχήν και οικονομικά δευτερευόντως, πιο κοντά στην Ευρώπη (σ σ: διάβαζε Γερμανία)», παραδέχονται ότι σταδιακά επικράτησε το… δευτερευόντως:    

«Η αφοσίωση στην ύπαρξη ειδικής σχέσης της Γερμανίας με τη Ρωσία (σ σ: η ρωσόφιλη γερμανική στρατηγική) εκδηλώθηκε  ακόμη και όταν ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν εισέβαλε στη Γεωργία το 2008 και προσάρτησε την Κριμαία το 2014», γράφει η Judy Dempsey(*): «Τα ισχυρά επιχειρηματικά λόμπι της Γερμανίας και οι  ρωσόφιλοι σοσιαλιστές προτίμησαν να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους με τη Ρωσία, παρά την κατάφωρη αδιαφορία του Κρεμλίνου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία του Τύπου και την κοινωνία των πολιτών»

*******

Όχι λοιπόν, οι Γερμανοί πολιτικοί δεν είναι οι «χρήσιμοι ηλίθιοι του Πούτιν», λέω εγώ, αλλά οι παρτάκηδες αβανταδόροι του, με κίνητρο την αποκομιδή εθνικών, κρατικών, επιχειρηματικών (συμφεροντολογικών εν γένει και όχι ιδεολογικών), ανταλλαγμάτων: «ενώ η Μέρκελ δείχνει να φέρει το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης (σ σ: για τη διαπλοκή συμφερόντων μεταξύ Γερμανίας – Ρωσίας), η αλήθεια είναι ότι ολόκληρη η πολιτική τάξη της Γερμανίας είναι ένοχη», καταλήγει… ιδεολογικά** ο αρθρογράφος του ΠΟΛΙΤΙΚΟ.

Και, για του λόγου το… ανασφαλές, προσθέτει ότι ακόμα και  ο σημερινός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, όταν ήταν υπουργός Οικονομικών και αντικαγκελάριος της Μέρκελ (και οι  Σοσιαλδημοκράτες του αποτελούσαν την κινητήρια δύναμη πίσω από τους αγωγούς Nord Stream), υποστήριζε την ιδέα ότι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του Πούτιν ήταν «ο  ατέρμονος διάλογος»…

«Ίσως την υποστηρίζει και σήμερα, μετά την εισβολή στην Ουκρανία», σκέφτομαι καθώς θυμάμαι την διστακτικότητα σε βαθμό ματαίωσης που επιδεικνύει ο Γερμανός καγκελάριος στις πρόσφατες συνόδους κορυφής της ΕΕ, απέναντι σε αιτήματα όπως αυτό του Κιέβου για ταχεία ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το άλλο των χωρών της Βαλτικής για ενδεχόμενη διακοπή της αγοράς ενέργειας από τη Ρωσία. Κυρίως όμως σε ζητήματα άμεσης αντιμετώπισης της αβάσταχτης ενεργειακής κρίσης που πλήττει τις χώρες της Ένωσης.     

Και σκέφτομαι ότι, ακόμα κι αν οι Γερμανοί πολιτικοί είναι, πράγματι, οι «χρήσιμοι ηλίθιοι του Πούτιν, οι μισοί και παραπάνω Ευρωπαίοι πολιτικοί είναι οι «χρήσιμοι ηλίθιοι» των Γερμανών, αφού στα χρόνια της Μέρκελ (της οικονομικής κρίσης) αλλά και σήμερα, στα χρόνια του Σολτς (της ενεργειακής και επισιτιστικής κρίσης),  ακολουθούν υποτασσόμενοι – άλλοι με υπερβάλλοντα ζήλο, όπως ο δικός μας Κυριάκος Μητσοτάκης – τις συστημικές επιλογές. Που δεν είναι παρά οι συμφεροντολογικές made in… Deutschland επιλογές με πρόταγμα το παραδοσιακό, «Πρώτα η Γερμανία».

* Αρχισυντάκτρια – υπεύθυνη του ιστολογίου Ευρωπαϊκής στρατηγικής των Carnegie Europe

** Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, «χρήσιμοι ηλίθιοι» αποκαλούνταν από τους συστημικούς   της Δύσης  οι μετριοπαθείς κεντροαριστεροί  που έδιναν βάση στα επιχειρήματα των «ιδεολογικών αντιπάλων» πίσω από το «Σιδηρούν Παραπέτασμα».

 

Κάντο όπως τότε (το 2015), με τον Τσίπρα!..

 Να επαναξιώσουμε τις εκλογές ως βασικό εργαλείο της Δημοκρατίας, ικανό να εξοστρακίσει τον κ. Μητσοτάκη και την κυβέρνησή του

 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

 

«Ο κ. Μητσοτάκης αντιλαμβάνεται ότι πέφτει και θέλει να ελέγξει τα πάντα», ήταν η αντίδραση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην νυχτερινή – διάβαζε, λαθραία – τροπολογία, μέσω της οποίας θέλησε να  αλλάξει τον ισχύοντα νόμο περί Τύπου.

Υπερβολές, αστοχίες, ανακρίβειες!.. Και επί της ουσίας της συγκεκριμένης νομοθετικής λαθροχειρίας, αλλά κυρίως όσον αφορά τα κίνητρα που την προκάλεσαν…

 

Όχι ότι αν ο Μητσοτάκης «έπεφτε» θα ήταν απίθανο να μην το… αντιληφθεί, μέσα στην γενικότερη πολιτική ανεμελιά του.  Μα δυστυχώς δεν πέφτει, απλά αρχίζει να παραπατά: να χάνει τον στομφώδη  βηματισμό του για την ακρίβεια, καθώς κλονίζεται το σταθερό επικοινωνιακό έδαφος που, με το αζημίωτο, του εξασφάλιζαν μέχρι σήμερα  οι μιντιακοί ολιγάρχες.

 

Να αισθάνεται όχι ότι «θέλει να ελέγξει τα πάντα», αλλά ότι αρχίζει να χάνει τον έλεγχο των πάντων. Και, ανακλαστικά, να τα βάζει με τις εφημερίδες∙ που στην πλειονότητα τους –  ακόμα και οι «ελεγχόμενες» – αρχίζουν σποραδικά να ανοίγουν ρωγμές στο εικονικό ενημερωτικό σκηνικό, και να φανερώνουν σημεία της θλιβερής κυβερνητικής και κοινωνικής πραγματικότητας της χώρας.

 

*****

Επί της ουσίας της εν λόγω νυχτερινής κυβερνητικής λαθροχειρίας, όπως τα είπε ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ στην αρχική καταγγελτική του ανακοίνωση: παραβίαση συγκεκριμένων άρθρων του Συντάγματος, απόπειρα περιορισμού της δημοκρατίας και της ελευθερίας της γνώμης, αλλά και δωράκι του πρωθυπουργού προς στο πρακτορείο διανομής (συμφερόντων Μαρινάκη).

 

Ωστόσο, η πρώτη φράση της συγκεκριμένης ανακοίνωσης («Ο κ. Μητσοτάκης αντιλαμβάνεται ότι πέφτει») είναι άκυρη.

Διότι αν «έπεφτε», ακόμα κι αν δεν το αντιλαμβανόταν… ο ίδιος, θα το αντιλαμβανόμαστε εμείς (η Δημοκρατία, ο ελληνικός λαός) που θα τον είχαμε ρίξει: «Τα αυταρχικά καθεστώτα πέφτουν με πάταγο, κ. Μητσοτάκη. Δεν θα σας ρίξουμε εμείς, η δημοκρατία θα σας ρίξει», επαναλαμβάνει, με κάθε ευκαιρία, ο θεσμικός ηγέτης του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Τσίπρας.

 

Ας μην κοροϊδευόμαστε: τα τραγικά έως και εγκληματικά   λάθη στη διαχείριση της πανδημίας (αλλά και τώρα, στη διαχείριση της ενεργειακής κρίσης, της ακρίβειας, της πρόληψης των γενικότερων συνεπειών του πολέμου που απειλούν άμεσα τη χώρα μας με επισιτιστική και ανθρωπιστική κρίση) έχουν κάνει τον κ. Μητσοτάκη να κλονίζεται και να παραπατά. Και να φοβάται τις εκλογές!...

 

Να τις μεταθέτει  στο… απώτερο  μέλλον, βέβαιος  ότι «στη σημερινή συγκυρία, ο λαός θα τον τιμωρήσει», όπως είχε προαναγγείλει ο his master's voice Στέλιος Πέτσας.

 

*****

Σωστά: τώρα πια, καθώς οι συνέπειες του πολέμου  πλήττουν ανελέητα την Ευρώπη και μεταβάλλουν την χώρα μας σε έναν τόπο απίστευτης ακρίβειας, λιτότητας, περαιτέρω απορρύθμισης των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων, και αβάσταχτης αύξησης του χρέους, η ανάπηρη Δημοκρατία μας συντρίβεται – οι εκλογές επιστρέφουν άρδην στην ακραία απαξίωση της εποχής των μνημονίων. 

 

Ακριβώς όπως το διατύπωνε ο Τσόμσκι: «Στις ευρωπαϊκές χώρες της κρίσης, οι εκλογές δεν παίζουν πια σχεδόν κανένα ρόλο, ακριβώς όπως και στις χώρες του Τρίτου Κόσμου, που διοικούνται από διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. (…) Η αντιπροσώπευση εξαντλείται στην εκπροσώπηση οικονομικών συμφερόντων, με αποτέλεσμα αυτά να καθορίζουν την πολιτική»…

 

Ωστόσο, αν θέλουμε, μπορούμε να το κάνουμε όπως τότε (τις μέρες του 2015, λέω) με τον Τσίπρα!.. Να διαψεύσουμε τον Τσόμσκι!.. Να αποκαταστήσουμε την πραγματική Δημοκρατία στη χώρα μας… Να αποδείξουμε ότι μπορούμε να επαναξιώσουμε τις εκλογές ως βασικό εργαλείο της Δημοκρατίας, ικανό να εξοστρακίσει τον κ. Μητσοτάκη και την κυβέρνησή του – να αποδώσει στον Ελληνικό λαό μια αντιπροσωπευτική των συμφερόντων του κυβέρνηση: όπως τότε, με τον Τσίπρα!...

 

ΥΓ: Γράφω να «διαψεύσουμε», να «αποδείξουμε», να «επαναξιώσουμε», γιατί αυτή είναι δουλειά δική μας, δουλειά όλων των δημοκρατικών Ελλήνων και όχι μόνο του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ.