28 Ιουνίου 2017

Ο Αλέξης και το ΠΑΣΟΚ της… Χάϊδως


Η εσχάτη κληρονόμος των περιτριμμάτων του "Κινήματος" εμμένει πεισματικά στον πολιτικό πολιτισμό του βαθέως ΠΑΣΟΚ 


Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

«Ο Αλέξης Τσίπρας χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια του… Θα ηττηθεί στις εκλογές με εκκωφαντικό τρόπο… Ευτέλισε αξίες της Αριστεράς και πρόδωσε τους προοδευτικούς πολίτες που τον εμπιστεύθηκαν… Όλοι έχουν αντιληφθεί ότι ο κ. Τσίπρας έχει προ πολλού διαβεί τον πολιτικό του Ρουβίκωνα και οδεύει προς την απέναντι όχθη της... αβύσσου»… Τάδε έφη Φώφη Γεννηματά, θυγατέρα Γεωργίου, ιδρυτικού μέλους, βουλευτή και υπουργού του ΠΑΣΟΚ, εσχάτη κληρονόμος των περιτριμμάτων του πάλαι ποτέ ενδόξου κόμματος του Ανδρέα Παπανδρέου, στην τρομακτική αποσύνθεση του οποίου και η ίδια συνέβαλε… 

Και εξακολουθεί να συμβάλλει, «ευτελίζοντας οριστικά τις αξίες του σοσιαλισμού και προδίδοντας φρικτά ακόμα και τους ελάχιστους προοδευτικούς πολίτες που απέμειναν να την εμπιστεύονται» θα λέγαμε… Μιμούμενοι τον δικό της άκρως πλεγματικό λόγο: «Τώρα, καθώς χάνει τα… περιτρίμματα κάτω από τα πόδια της, εμφανίζεται υποδυόμενη την πασιονάρια ενός φανταστικού “μεγάλου ρεύματος πλειοψηφίας” ενώ έχει προ πολλού διαβεί τον πολιτικό της Ρουβίκωνα και οδεύει προς στην απέναντι όχθη της... αβύσσου… Εκεί όπου την προσμένει τα φαντάσματα του Γιωργάκη Παπανδρέου και του Ευάγγελου Βενιζέλου…» 

Θα λέγαμε… Αλλά δεν λέμε, η παραδοσιακή Αριστερά επιμένει να εκφράζεται στο πλαίσιο του ευγενούς, παραδοσιακού, πολιτικού της πολιτισμού: Ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ (της κυβερνώσας «ναυαρχίδας» της Αριστεράς) έτεινε χείρα βοηθείας στο (συγγενές υποτίθεται) κομματίδιο που θαλασσοπνίγεται. Κι εκείνο (δια της… καπετάνισσας Φώφης) τον καθυβρίζει και τον προσβάλει με δηλητηριώδεις χρησμούς και συκοφαντίες… Και ώ του θαύματος, σύσσωμος ο Τύπος (εφημερίδες, τηλεοράσεις, social media) αποθεώνει την… καπετάνισσα. Απ’ την οποία… «έφαγε πόρτα ο Τσίπρας»… 

Τι έγινε ρε παιδιά; Έχει η Φώφη media; Έχει το ΠΑΣΟΚ δημοσιογράφους; 

Δεν ανέλαβε… κατέλαβε 

Το μόνο που δεν διέθετε το ΠΑΣΟΚ όταν το 1981 ανέλαβε την κυβερνητική εξουσία ήταν κομματικοί δημοσιογράφοι. Θα μου πείτε, «τι να τους κάνει τους κομματικούς δημοσιογράφους ένα κόμμα το οποίο, με δημοκρατικές διαδικασίες αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της χώρας;». Έχετε δίκιο: προφανώς δεν αντιλαμβάνεσθε την συγκεκριμένη αναγκαιότητα, δεδομένου ότι δεν υπήρξατε ποτέ στελέχη του ΠΑΣΟΚ στην περίοδο που ανήλθε το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση κι ο λαός… στην εξουσία. Προφανώς έχετε υπ’ όψιν σας το μεθύστερο μεταπολιτευτικό αυτονόητο, την ενθουσιώδη υποδοχή που, παραδοσιακά, επιφύλασσαν τα «αστικά» («κεντροδεξιά» ή «κεντροαριστερά») ΜΜΕ σε κάθε περίπτωση που τα αντίστοιχα «αστικά» κόμματα του αντίστοιχου «αστικού» διπόλου κέρδιζαν εκλογές και ανελάμβαναν την κυβερνητική εξουσία… 

Όμως ΠΑΣΟΚ δεν ήταν αστικό κόμμα, ήταν αριστερό (σοσιαλιστικό) κόμμα∙ και δεν ανέλαβε αλλά… κατέλαβε την εξουσία – έτσι πίστευε τουλάχιστον. Και δεν είχε κομματικούς δημοσιογράφους, (τι πρόβλημα κι αυτό!..) γι αυτό αποφάσισε να… φτιάξει. Και επιστράτευσε τον φουκαρά τον Πόπωτα (τοπικός Βολιώτης εκδότης) που, τσάτρα – πάτρα έστησε δυο εφημερίδες (Γνώμη – Ειδήσεις) οι οποίες λειτούργησαν ως φυτώρια παραγωγής ΠΑΣΟΚ – δημοσιογράφων υπό την καθοδήγηση ορισμένων έμπειρων κεντροαριστερών «δασκάλων» της δημοσιογραφίας, προερχομένων από τον «αστικό» αθηναϊκό Τύπο και την εποπτεία δύο -τριών κομισάριων του ΠΑΣΟΚ. Απ’ αυτούς που είχαν… καταλάβει την εξουσία… 

Σαν κατσαπλιάδες 

Ένας εξ’ αυτών μάλιστα, όνομα και μη χωριό, κουμπάρος του Ανδρέα και μετέπειτα αρχικομισσάριος του καθεστώτος, μου διηγήθηκε πως το ΠΑΣΟΚ κατέλαβε την εξουσία: «μπουκάραμε στα υπουργεία σαν κατσαπλιάδες. Μπροστά ο Τσοχατζό… Κυριακές κατά προτίμηση… Μπαίναμε στα γραφεία των διευθυντών, πετάγαμε έξω τα πράγματα τους, τους πίνακες, ακόμα και τα γραφεία τους. Πήγαινε τη Δευτέρα ο δεξιός στο γραφείο του και ήταν αγνώριστο. Και… κατηλειμένο. «Λάθος, δεν είναι το δικό σας γραφείο», του έλεγε ο… καταληψίας: τα παράπονά σας στον υπουργό… 

Πολιτικός πολιτισμός ΠΑΣΟΚ! Που εξελίχθηκε και… βάθυνε. Και μετεξελίχθηκε σε δεσπόζοντα πολιτικό και δημοσιογραφικό και κοινωνικό τοιούτο, υπό την επωνυμία «αυριανισμός». Και μετά θάνατον… εκσυγχρονίστηκε σπουδάζοντας στα ΙΕΚ Τάπερμαν. Και όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου συνετρίβη (και στα τρία του επίπεδα, πολιτικό κοινωνικό και δημοσιογραφικό,) στα χέρια του Γιωργάκη. Και του Ευάγγελου, του επονομαζόμενου Βενιζέλου… Τώρα, η εσχάτη κληρονόμος των περιτριμμάτων του ΠΑΣΟΚ βάλθηκε να αποδείξει ότι το έχει και με τα περιτρίμματα του πολιτικού πολιτισμού που κληρονόμησε. Και απαντά σε άπταιστα… αυριανικά στο χέρι πολιτικής βοήθειας (μέσω συνεργασίας) που της άπλωσε ο Αλέξης Τσίπρας: «ματαιοπονείς» … προδίδεις»… «ευτελίζεις»… «λαϊκίζεις»… 

Θα μου πείτε «και τι την ήθελε ο Τσίπρας τη συνεργασία με τα… περιτρίμματα;». Άβυσσος η ψυχή του Συριζαίου, θα σας απαντήσω. Ωστόσο σίγουρα, ο πολιτικός πολιτισμός όποιου Συριζαίου δεν θα έπεφτε ποτέ τόσο χαμηλά, όσο ο… τοιούτος του Παγκάλου περιτρίμματος: «η Φώφη δεν είναι για τίποτε ικανή… Αν έχει ανάγκη από δουλειά, να καθαρίζει σκάλες… ή να κάτσει σπίτι της να μαγειρεύει...

21 Ιουνίου 2017

Τρολ δημοσιογραφία και τρολ πολιτική


Βιώνουμε ήδη την πολιτική ως παραπολιτικό συνακόλουθο της τρολ – δημοσιογραφίας

 Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής  

Ο Πρωθυπουργός, ως πρωθυπουργός, όφειλε να ενημερώσει τους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης για τη συμφωνία που αποκόμισε η χώρα μας στο Eurogroup. Οι αρχηγοί των κομμάτων της αξιωματικής αντιπολίτευσης βούτηξαν την ευκαιρία από τα μαλλιά. Ντύθηκαν, πλύθηκαν, έβαλαν τα καλά τους, βγήκαν on the stage, στο Μέγαρο Μαξίμου, και έκαναν το σόου τους. Απέναντι στον Τσίπρα. Με τις τηλεοπτικές κάμερες να τους σημαδεύουν κατάμουτρα. Μη χάσουν λέξη από τη… γλώσσα του σώματος. Η γλώσσα του πνεύματος εκφράστηκε στο επίπεδο του πολιτικού πολιτισμού τους… Σε άπταιστα τρολ: ● «Ο Κουτσούμπας τρολάρει Τσίπρα… », τρολάριζαν σε λίγο οι ηλεκτρονικές εκδόσεις των τρολ εφημερίδων: «Εδώ μιλάμε για πραγματική επανάσταση», του είπε, προσφέροντάς του τη Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση… 
● «Εσύ υπέγραψες δύο αχρείαστα μνημόνια», τρόλαρε η Φώφη τον πρωθυπουργό. Κι εκείνος απάντησε: «Εσείς μας βάλατε στα Μνημόνια… Εγώ θα σας βγάλω..». 

«Εκατοντάδες «δημοσιογράφοι» πληρώνονται για να γράφουν - και άλλοι τόσοι γράφουν για να πληρώνονται - σχόλια και κείμενα μίσους κατά ΣΥΡΙΖΑ, και εκατοντάδες άλλοι πληρώνονται για να απαντούν - ή απαντούν για να πληρώνονται - στα σχόλια μίσους κατά ΣΥΡΙΖΑ με σχόλια μίσους κατά Ν.Δ.», έγραφα προ ημερών, αναφερόμενος στην κατάντια της δημοσιογραφίας και των ΜΜΕ Και κατέληγα στην πικρή διαπίστωση ότι βιώνουμε ήδη την «δημοσιογραφία» ως βιοτεχνία πολιτικής μισαλλοδοξίας… 

 Πολιτικά τρόλ 

Όπως βλέπετε, στο συγκεκριμένο σχόλιο βάζω τις λέξεις δημοσιογράφοι και δημοσιογραφία σε εισαγωγικά, προκειμένου να σηματοδοτήσω την απόκλιση των συγκεκριμένων «δημοσιογράφων» απ’ τους κανονικούς δημοσιογράφους, και της συγκεκριμένης δημοσιογραφίας απ’ την κανονική δημοσιογραφία. Υπήρξα επιεικής: θα απέδιδα πιο σωστά τη μεταλλαγμένη σε «βιοτεχνία πολιτικής μισαλλοδοξίας» δημοσιογραφία, αν έβαζα στη θέση της λέξης «δημοσιογράφοι» τη λέξη τρολ, και στη θέση της λέξης «δημοσιογραφία» τη λέξη τρολάρισμα. 

Αντίστοιχη, θα μπορούσε να πει κανείς, είναι και η κατάσταση στην πολιτική σκηνή της χώρας: Εκατοντάδες «πολιτικοί» πληρώνονται για να τρολάρουν - και άλλοι τόσοι τρολάρουν για να πληρώνονται – τρολ και σχόλια και πρόζες μίσους κατά ΣΥΡΙΖΑ, και εκατοντάδες άλλοι πληρώνονται για να απαντούν - ή απαντούν για να πληρώνονται - στα τρολ και τα σχόλια και τις πρόζες μίσους κατά ΣΥΡΙΖΑ, με τρολ, σχόλια και πρόζες μίσους κατά Ν.Δ., κλπ, κλπ. Και βέβαια, απ’ αυτή την άποψη –αν αυτή η άποψη είναι κοντά στην πραγματικότητα (που είναι!)– μπορούμε να πούμε ότι βιώνουμε ήδη την πολιτική ως συνακόλουθο της τρολ – δημοσιογραφίας, που δεν είναι παρά «η δημοσιογραφία ως βιοτεχνία πολιτικής μισαλλοδοξίας»… 

 Στην ελληνική Wikipedia, (διαδικτυακή «εγκυκλοπαίδεια»), στο λήμμα Τρολ, υπάρχει μια ερμηνευτική ανάλυση που, ενώ λόγω της διατύπωσής της (94 λέξεις - μια μόνο τελεία) και της έκτασής της μοιάζει με… τρολ, είναι αρκούντως κατατοπιστική όσον αφορά την πραγματική έννοια της λέξης και της πράξης: στη γλώσσα του Διαδικτύου, η λέξη τρολ (troll) περιγράφει κάποιον χρήστη του Ίντερνετ με πονηρά προκλητικές, σκόπιμα ανόητες ή επιτηδευμένα εκτός θέματος θέσεις και απόψεις σε μία online ανοιχτή κοινότητα, όπως ένα φόρουμ συζήτησης, mailing list, chat room ή blog, με πρωταρχική πρόθεση να προκαλέσει και να ερεθίσει άλλους χρήστες ή με κάθε τρόπο να επιφέρει διαταραχή σε μια διαδικτυακή συζήτηση για οποιοδήποτε θέμα και να πετύχει μια αλυσίδα αντιδράσεων από άλλους χρήστες. Η συμπεριφορά αυτή που λέγεται τρολάρισμα (trolling) πολλές φορές συνοδεύεται από αμφιλεγόμενη διαμάχη των υπολοίπων περί του σκοπού του… 

Τζάμπα κόπος 

Δεν θα πω –δεν είμαι σε θέση να πω–, ότι εκατοντάδες άτομα εργάζονται σε 12ωρες βάρδιες για λογαριασμό του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, «βομβαρδίζοντας» το ίντερνετ με αποδομητικά τρολαρίσματα για τον Αλέξη Τσίπρα, τα πρόσωπα και τα πράγματα της κυβέρνησής του. Ούτε θα πω – δεν είμαι σε θέση να πω– και το αντίθετο, ότι δεκάδες άτομα εργάζονται σε12ωρες βάρδιες, απαντώντας στα αποδομητικά τρολαρίσματα για τον Αλέξη Τσίπρα και τα πρόσωπα και τα πράγματα της κυβέρνησής του, «βομβαρδίζοντας» το ίντερνετ με αποδομητικά σχόλια για τον πρόεδρο της Ν.Δ., Κυριάκο Μητσοτάκη, τα πρόσωπα και τα πράγματα του κόμματός του. Θα πω μόνο ότι, αν πράγματι ισχύει το δεύτερο (που δεν ισχύει), τζάμπα κόπος και τζάμπα έξοδα, αφού ο πρόεδρος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι παρά ένα πολιτικό τρολ, που τρολάρει τον εαυτό του και το κόμμα του. Ακολουθώντας (με την διαδικτυακή έννοια) το σούπερ – τρολ της ελληνικής πολιτικής σκηνής, τον αντιπρόεδρο του κόμματός του Άδωνη Γεωργιάδη…

14 Ιουνίου 2017

Τα media στην εποχή των Τεράτων


Τα Ένα χάος εκκωφαντικό, μάταιο, ανήκουστο, ακατανόητο στο οποίο ελάχιστοι δημοσιογράφοι ζουν για να εργάζονται και ακόμα λιγότεροι εργάζονται για να ζουν 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής    

«Όταν το παλιό πεθαίνει και το καινούργιο δεν μπορεί να γεννηθεί είναι η εποχή των τεράτων» έλεγε ο Αντόνιο Γκράμσι και, αν πάρουμε τοις μετρητοίς το συγκεκριμένο απόφθεγμα του αγαπημένου Ιταλού στοχαστή, το μιντιακό σύμπαν της χώρας μας βιώνει την εποχή των τεράτων: «Εφημερίδες χωρίς συντάκτες, κανάλια δίχως δελτία ειδήσεων και μυθοπλασία, που πνίγει την ενημέρωση για να παίζει το στοίχημα, είναι ο κανόνας που θέλουν να επιβάλουν τα νέα καρτέλ μαζί με την παλιά διαπλοκή…», επιχειρεί να περιγράψει την τερατογένεση η ΕΣΗΕΑ σε μια πρόσφατη ανακοίνωσή της. Χωρίς να έχει συνείδηση ότι η ίδια είναι μια βασική μητέρα του «τέρατος» στον χώρο των media… 

Ωστόσο, από κεκτημένη δημοσιογραφική εγγύτητα ίσως, η συγκεκριμένη ανακοίνωση περιγράφει ορισμένα σημεία των συμφορών που κατατρύχουν τα ΜΜΕ, τη δημοσιογραφία, τους δημοσιογράφους, και κατ’ επέκταση την ενημέρωση και τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης στην εποχή των τεράτων: Εφημερίδες χωρίς συντάκτες. Ακόμα χειρότερα, εφημερίδες με απλήρωτους για δύο, τρεις, τέσσερις, πέντε και έξι μήνες, συντάκτες∙ που υπό το κράτος της βίας των απολύσεων και της ανεργίας, παράγουν μυθοπλασία (συνήθως αντικυβερνητική –ενίοτε φιλοκυβερνητική) αντί ειδήσεων. Μυθοπλασία σύμφωνη με τα επιχειρηματικά συμφέροντα των διαπλεκομένων (παλαιάς ή νέας διαπλοκής) εκδοτών τους. Που, (ιδού κάτι τερατώδες) είναι συμφέροντα κομματικά, ανεξάρτητα αν πρόκειται για κομματικά ή ιδιωτικά ΜΜΕ, ιδιωτικές ή κομματικές επιχειρήσεις… 

Λειτούργημα και επάγγελμα 

Οι εκδότες είναι (οφείλουν να είναι) επιχειρηματίες που επιχειρούν στα Μέσα Ενημέρωσης και τα Μέσα Ενημέρωσης είναι (οφείλουν να είναι) επιχειρήσεις που διά των δημοσιογράφων και των τεχνικών του Τύπου, ας πούμε, παράγουν και πωλούν στο καταναλωτικό κοινό, με συγκεκριμένο αντίτιμο, το αγαθό της ενημέρωσης. Υπ’ αυτή την έννοια οι δημοσιογράφοι είναι (οφείλουν να είναι) εξειδικευμένοι στην παραγωγή του αγαθού της ενημέρωσης επαγγελματίες. Και ως τέτοιοι πρέπει να αντιμετωπίζονται, ανεξάρτητα αν εργάζονται σε ιδιωτικά, ή δημόσια, ή κομματικά ΜΜΕ. Δυστυχώς, αυτή η οικονομοτεχνική και δεοντολογική «κανονικότητα», καταστρατηγήθηκε βάναυσα τα τελευταία χρόνια σε όλα τα επίπεδα της σύγχρονης βιομηχανίας της ενημέρωσης. Και είναι αυτή η καταστρατήγηση που συνετέλεσε και συντελεί καθοριστικά στην αποτροπή του θανάτου του παλιού και της γέννησης του νέου στον χώρο των ΜΜΕ. Με αποτέλεσμα την υφιστάμενη εποχή των δημοσιογραφικών τεράτων… 

Εδώ οφείλω να πω ότι σωστά καταλάβατε, όσοι καταλάβατε, πως η επιμονή μου στο γεγονός ότι τα ΜΜΕ είναι επιχειρήσεις που πρέπει να αντιμετωπίζονται ως τέτοιες και οι δημοσιογράφοι επαγγελματίες που πρέπει να αντιμετωπίζονται ως τέτοιοι, (και πάντως όχι ως ιδεολογικοί… εθελοντές) σχετίζεται και με τις πρόσφατες απεργιακές κινητοποιήσεις στον ραδιοφωνικό σταθμό «Στο Κόκκινο» και τα κομματικά και δημοσιογραφικά συμπαραμαρτούντα: φυσικά και η δημοσιογραφία είναι λειτούργημα, (δεδομένου ότι ασκεί έναν ευρύτατο και σοβαρότατο κοινωνικό ρόλο) αλλά και το λειτούργημα επάγγελμα είναι, όπως κάθε εργασία κοινωνικά ή νομικά αποδεκτή, που ασκείται για βιοπορισμό: η Ενημέρωση είναι μέγιστο ανθρώπινο δικαίωμα, ένα δικαίωμα που προκειμένου να αποδοθεί δίκαια και αληθινά, προϋποθέτει την ανεξαρτησία των δημοσιογράφων και, η ανεξαρτησία των δημοσιογράφων προϋποθέτει πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα… 

 Εργάζομαι για να ζω 

Κάποτε ο Ραιημόν Αρόν* ήταν άρρωστος. Μόλις αποθεραπεύτηκε, είπε: «Ελπίζω τώρα να μου απομένουν μερικά χρόνια για να εργασθώ». Γι' αυτόν, η ζωή ήταν η εργασία!.. «Πόσο διαφορετική είναι η φύση των ανθρώπων! Υπάρχουν άνθρωποι, σαν τον Ραιημόν Αρόν, που ζουν για να εργάζονται. Εγώ εργάζομαι για να ζω», σχολίαζε τον φίλο του ο Ευγένιος Ιονέσκο: «μου είναι αρκετά οδυνηρή η ζωή, για να εργάζομαι κι από πάνω. Αν και η δουλειά είναι πληκτική, είναι ακόμη πιο πληκτικό να μην εργάζεσαι καθόλου. Αντιλαμβανόμενος ότι δεν μπορώ να κάνω πλέον τίποτα για να αλλάξω τη ροή των πραγμάτων, γνωρίζοντας πως όλες μου οι προσπάθειες κατορθώνουν ίσα-ίσα να προσθέσουν μια σταγόνα νερού στον ωκεανό (…..) 'Ίσως είμαι υπερβολικά φιλόδοξος. Μαρτυρώ. Κανείς δεν λαμβάνει υπόψη τις μαρτυρίες μου. Γράφω λοιπόν, αποκλειστικά για να εκφραστώ…». 

Είναι γνωστό βέβαια ότι τόσο ο Αρόν όσο και ο Ιονέσκο ήσαν στυγνοί επαγγελματίες και δεν δέχονταν μύγα στο σπαθί τους στο θέμα της ελευθερίας έκφρασης… Σήμερα, στην εποχή των τεράτων, ελάχιστοι δημοσιογράφοι ζουν για να εργάζονται και ακόμα λιγότεροι εργάζονται για να ζουν δεδομένου ότι οι μισοί είναι άνεργοι και οι άλλοι μισοί εμποδίζονται να εργάζονται ως επαγγελματίες, να αμείβονται επαρκώς δηλαδή, προκειμένου να καταφέρνουν να ζουν – είτε γράφουν για να ζουν είτε γράφουν για να εκφράζονται… Άλλωστε, όλος ο κόσμος… εκφράζεται: ένα χάος εκκωφαντικό, μάταιο, ανήκουστο, ακατανόητο...

* Γάλλος διανοούμενος, συγγραφέας και δημοσιογράφος  

13 Ιουνίου 2017

Άκης Πάνου: Ο Μάνος ήταν αίσθηση...



 Όταν, μετά τον φόνο, ο Άκης Πάνου μεταφέρθηκε στις φυλακές Κομοτηνής, με πήρε στο τηλέφωνο. Νίκο θέλω να έρθεις να στα πω, θέλω να τα γράψεις εσύ, μου είπε. Συμφωνήσαμε, μάλιστα, να κάνει εκείνος τις ενέργειες για την άδεια από το υπουργείο Δικαιοσύνης, προκειμένου να μπω μέσα να πάρω τη συνέντευξη.
Δεν πέρασαν παρά τέσσερις – πέντε ημέρες και έφτασε στην εφημερίδα η άδεια εισόδου μου στις φυλακές Κομοτηνής μαζί με ένα χειρόγραφο σημείωμα του υπουργού. Ήταν ο Βαγγέλης Γιαννόπουλος τότε: «Να δώσεις τους χαιρετισμούς μου στον Άκη Πάνου»…

Μιλούσαμε δύο ολόκληρες μέρες, ο διευθυντής των φυλακών  μας είχε παραχωρήσει το γραφείο του, γέμισα έξι – επτά κασέτες των 90 λεπτών: η συνέντευξη για τον φόνο με τα πριν και τα μετά, μια συνοπτική βιογραφία, πολλές λεπτομέρειες για τις σχέσεις του με τις εταιρίες δίσκων και τους καλλιτέχνες που συνεργάστηκε.

Στο τέλος του ζήτησα να μου πει τη γνώμη του για τον Μάρκο, τον Τσιτσάνη, τον Ζαμπέτα, τον Χατζιδάκι, τον Θεοδωράκη, τον Σαββόπουλο… Κάποιους ξεχωριστούς, εν πάση περιπτώσει, συνθέτες ανάμεσα στους δεκάδες εξαιρετικούς Έλληνες τραγουδοποιούς. Σήμερα, λογω της επετείου, δημοσιεύω εδώ την γνωμη του Άκη Πάνου για τον Μάνο... 



Με τον Άκη Πάνου στις φυλακές Κομοτηνής


"Από τους πιο σοβαρούς άνδρες που γνώρισα..." 

*Ο Χατζιδάκις ήτανε περισσότερο αίσθηση, παρά ανθρώπινο κατασκεύασμα. Η αίσθηση που υπάρχει στα τραγούδια του είναι καταπληκτική. Ακούγοντας τις μελωδίες του, πιστεύεις ότι αυτά τα τραγούδια έχουν γραφτεί από έναν άνθρωπο που είχε μόνο πνεύμα, δεν είχε καθόλου ύλη.

Έχουν λεχτεί πολλά  πράγματα για τον Μάνο τον Χατζιδάκι. Εγώ τον γνώρισα πολύ λίγο, δυο τρεις συζητήσεις κάναμε μαζί, και σε βεβαιώ (επειδή είχα ακούσει πολλά – αδελφή τον λέγανε και τα λοιπά – ο ίδιος δεν ενδιαφερότανε για αυτό, στα παλιά του τα παπούτσια τους είχε γραμμένους) μπορώ να πω ότι σαν χαρακτήρας, σαν άνθρωπος, ήταν από τους πιο σοβαρούς άντρες που έχω γνωρίσει.

Σαν δημιουργός είπαμε, ήταν μια αίσθηση σκέτη. Μια αίσθησή που πέρασε μέσα στα τραγούδια που έγραψε, και ακόμα σ’ αυτά που διασκεύασε. Έκανε, ας πούμε, τις Πασχαλιές μέσα από την  νεκρή γη. Τα τραγούδια αυτά τα ακούω, αλλά δεν τα ακούω σαν δεύτερες εκτελέσεις, τα ακούω σαν καινούργια τραγούδια, σαν κάτι άλλο. Γιατί μέσα από αυτά, αυτό που ξεχωρίζω είναι η αίσθηση Χατζιδάκις.

* Ανέκδοτο - αδημοσίευτο απόσπασμα από συνέντευξη του Άκη Πάνου στον Νίκο Τσαγκρή © Νίκος Τσαγκρής. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την άδεια του συγγραφέα 




                                                      
***************************

Η... έμμετρη γνωριμία Άκη - Μάνου*

Το 1975, ο Άκης Πάνου έστειλε την παρακάτω σύντομη επιστολή στους διευθυντές των τότε κρατικών ραδιοφωνικών σταθμών:


«Κύριε διευθυντά,
παρακαλώ γνωρίσατέ μου τους λόγους εξωστρακισμού της εργασίας μου όσο και εμού, από τα αφ’ ημάς μέσα ενημέρωσης».


Ο Μάνος Χατζιδάκις, τότε διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος, του απάντησε με την παρακάτω επιστολή:

«Δεν γνωρίζω την περίπτωσή σας και σας διαβεβαιώ ότι εις όλας τας αλλαγάς που επιχειρούμεν προς το καλύτερον των προγραμμάτων του ΕΙΡΤ, δεν έπεσαν εις την αντίληψήν μου, ούτε η εργασία σας, ούτε ο εξωστρακισμός της εργασίας σας, κατά συνέπειαν. Ως εκ τούτου, δεν αντιλαμβάνομαι το πνεύμα της διαμαρτυρίας σας».
Υπογραφή : Μάνος Χατζιδάκις


Η ανταπάντηση του Άκη στο Μάνο ήταν έμμετρη.

Ομολογώ πως τά’χασα και ντράπηκα λιγάκι
παίρνοντας την απάντηση του Μάνου Χατζιδάκι
εκ της οποίας φαίνεται σαφώς πως δεν υπάρχω
ή ότι ψύλλους στ’ άχυρα επί ματαίω ψάχνω.

Δεν είναι αλήθεια και μικρό, μια φυσιογνωμία
της μουσικής της διεθνούς όπως o κατωτέρω
να σου δηλώνει καθαρά και εν πάση συντομία
«σας θεωρώ ανύπαρκτο, ποιος είστε, δεν σας ξέρω…»

Βεβαίως είναι φυσικό, ο ΜάνοςΧατζιδάκις
να αγνοεί το ασήμαντο καθ’ όλα άτομό μου.
Ομοίως είναι φυσικό, σαν άνθρωπος πολλάκις
να βρίζω τη μικρότητα και το φιλότιμό μου.

Όμως δεν απευθύνθηκα στον ΜΑΝΟ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ
αλλά εις την διεύθυνση και επανειλημμένως.
Αν μ’ αγνοεί ο μουσουργός (*) πικραίνομαι λιγάκι,
αλλά ο σιορ διευθυντής, τι λέει τ’ ανθρωπάκι;

Υπάρχουνε τραγούδια μου γνωστά και ουκ ολίγα
που τά’ γραψα όσες φορές με τσίμπησε η μύγα.
Τραγούδια που εμπήκανε στου καθενός το στόμα
και μόνο η διεύθυνσις τα αγνοεί ακόμα.

Τα ράφια του αρχείου σας αν ψάξετε λιγάκι
θα βρείτε τα τραγούδια μου τα ταλαιπωρημένα
εκεί στα ακατάλληλα, στο πίσω το ραφάκι,
Όχι εκεί, λίγο πιο κει, αυτά τα αραχνιασμένα.
 Αλλά μια και είμαι άγνωστος να συστηθώ μου μένει,
ελπίζω εις δικαίωσιν όσον κι οι πεθαμένοι.Γεννήθηκα, μεγάλωσα και μένω στην Αθήνα,
είμαι υιός του Στέφανου και της Ελευθερίας.
Τα παιδικά παιχνίδια μου μπουζούκι, μαντολίνα,
επάγγελμά μου μουσικός μηδέν κατηγορίας.Οι αριθμοί ταυτότητας και διαβατηρίου,
μητρώου στρατιωτικού και απολυτηρίου,
νομίζω δεν χρειάζονται και δεν τους παραθέτω,
στεφανοχάρτι τό’χασα και τρέχα γύρευέ το.Οι οφθαλμοί μου γαλανοί. Και το ανάστημά μου
δεκαοκτώ εκατοστά, ή ένα και εβδομήντα.
Άτεκνος με μια σύζυγο, τα τρία τα σκυλιά μου,
πρόπερσι σαραντάρησα και πάω για πενήντα.Με ότι κι αν ασχοληθώ έχω επιτυχία,
γράφω στιχάκια, μουσική, σκαλίζω, ζωγραφίζω.
Κουσούρια: ο εγωισμός και η βωμολοχία
αν και αποφεύγω να μιλώ και πιο πολύ να βρίζω.Ελλείψεις: ανοργάνωτος στας δημοσίας σχέσεις
και χλευαστής της ανθρωπιάς και της δικαιοσύνης
που αν υπάρχουν μέσα σου, έτσι και ψευτοδέσεις
τα ρίχνεις στον απόπατο, σκουπίζεσαι και φεύγεις.Άπιστος ως το κόκκαλο για κείνα που δεν είδα.
Φανατικός εθνικιστής, μ’ όλη τη γη πατρίδα.
Δείχνω πως τους ανάξιους τους θεωρώ μεγάλους
ώστε να αποθρασύνονται, να μου πατάν τους κάλους.Ελπίζω να σας φτάνουνε ετούτα τα στοιχεία.
Αν πάλι δεν σας φτάνουνε, ζητήσατέ μου κι άλλα,
κόλλες και γραμματόσημα στοιχίζουνε ψιχία
(ανάθεμά σε βρωμερή, απαίσια κουφάλα

Αυτό δεν ήταν για σας και να με συγχωρείτε.
Ήτανε για το δόντι μου, που πρέπει να το βγάλω.
Από ένα δόντι ο άνθρωπος, πόσο ταλαιπωρείται.
Διατελώ μετά τιμής. Αυτά και τίποτε άλλο.

Άκης Πάνου του Στεφάνου.
Καλλιτέχνης γενικώς,
για την περίπτωσή μας
τραγωδός εμπειρικός.


Με έκπληξη ο Άκης Πάνου έλαβε την παρακάτω ευγενέστατη και σοβαρότατη απάντηση του Χατζιδάκι στο δικό του δηκτικό στιχούργημα:

Ζητώ συγνώμη διότι δεν εγνώριζα την περίπτωσίν σας. Πληροφορηθείς την γνησιότητα της εργασίας σας και του ήθους σας εις τον επαγγελματικό τομέα, εζήτησα και άκουσα τον δίσκο σας. Νά’ στε δε σίγουρος, ότι εφ’ εξής δεν πρόκειται ν’ αφήσω τους παραγωγούς μας να αγνοήσουν εις τα προγράμματά τους την μουσικήν εργασίαν σας.
Μετά τιμής
Μ. Χατζιδάκις
Διευθυντής προγράμματος το ΕΙΡΤ
25/6/75
 

* Αναδημοσίευση από το περιοδικό ΛΑΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

7 Ιουνίου 2017

Σόιμπλε-Λαγκάρντ όπως Μπόνι & Κλάιντ


Το συστημικό «τρικ» που υποτάσσει το παρόν και το μέλλον του ελληνικού λαού στα εκλογικά συμφέροντα του γερμανικού  CDU   

 Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής 

«Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο», είπε η κ. Λαγκάρντ, «είναι διατεθειμένο να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα και να δώσει στους Ευρωπαίους πιστωτές περισσότερο χρόνο μέχρι να διευθετηθεί η διαμάχη τους αναφορικά με την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, χωρίς όμως εκταμίευση κεφαλαίων προς την Ελλάδα»… Αλλά η μόνη διαμάχη που υπάρχει ανάμεσα στους ευρωπαίους δανειστές «αναφορικά με την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους» είναι η διαμάχη του συνόλου, σχεδόν, των «Ευρωπαίων πιστωτών» με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ο οποίος είναι ο μόνος που ζητά χρόνο, επαναλαμβάνοντας εμμονικά ότι η συζήτηση για το ελληνικό χρέος οφείλει (!) να μετατεθεί στο 2018.

Έτσι, γίνεται φώς – φανάρι ότι η «παρέμβαση» της Κριστίν Λαγκάρντ στην (έως και ανύπαρκτη) «διαμάχη των ευρωπαίων πιστωτών αναφορικά με την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους» ήταν στημένη: Κριστίν Λαγκάρντ και Βόλφγκανγ Σόιμπλε κατέληξαν σε μια συμπαιγνία που κρατά το ΔΝΤ στο πρόγραμμα και εξασφαλίζει στο CDU της κ. Μέρκελ τον απαιτούμενο χρόνο και χώρο για έναν άπταιστο προεκλογικό αγώνα: να φτάσει στις κάλπες της 24ης Σεπτεμβρίου και να βγει απ’ αυτές χωρίς τις απώλειες ψήφων που θα επέφερε μια άμεση λύση του Ελληνικού ζητήματος, είτε με την πλήρη συμμετοχή του ΔΝΤ και την άμεση ελάφρυνση του χρέους, είτε με την πλήρη απουσία του και την αναγκαστική μεταφορά της υποχρέωσης απομείωσης του χρέους στους ευρωπαίους δανειστές… 

Δημιουργική ασάφεια 

Φυσικά, η εν λόγω συμπαιγνία δεν εμποδίζει την έγκριση της αξιολόγησης και την απελευθέρωση της δόσης των 7,5 δισ. ευρώ ώστε η Ελλάδα να εξοφλήσει τα ομόλογα που λήγουν τον Ιούλιο και να διαθέσει ένα μέρος στην πληρωμή ληξιπρόθεσμων χρεών του Δημοσίου προς ιδιώτες. Αλλά ακριβώς επειδή δεν την εμποδίζει ως προς την συγκεκριμένη, άμεση αναγκαιότητά της, την παγιδεύει σε μια αθέλητη αποδοχή της υποταγμένης στην προεκλογική αναγκαιότητα του Σόϊμπλε της Μέρκελ και του κόμματός τους, του CDU, συμπαιγνίας: παραμονή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα έως τις εκλογές του φθινοπώρου με τρόπο που δεν θα αναγκάζει την κ. Μέρκελ να παραδέχεται, κατά την προεκλογική περίοδο, ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν θα πάρει ποτέ πίσω μέρος των δανεικών (ύψους μερικών δισ. Ευρώ) που ξόδεψε για τη… διάσωση της Ελλάδας. Επιδεικνύοντας την προσωρινή ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους που συντάσσει ήδη το ΔΝΤ. Η οποία, θα περιλαμβάνει μεν ελάφρυνση, αλλά δεν θα αναφέρει συγκεκριμένους αριθμούς, ξεκαθαρίζοντας ότι αυτοί θα καθοριστούν επακριβώς το 2018. 

Χειραγώγηση – καταστολή ίσως, των αντικειμενικών πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων που καθορίζουν τα συμφέροντα μιας χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (το παρόν και το μέλλον της Ελλάδας και των Ελλήνων) υπέρ των εκλογικών συμφερόντων του κυβερνώντος κόμματος μιας άλλης χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα έλεγε κανείς. Αλλά αυτή θα ήταν μια ελλιπής θεώρηση… 

Διπλό έγκλημα 

Η παγίδα στήθηκε με τη συμπαιγνία Σόϊμπλε – Λαγκάρντ… Οι οι συγκεκριμένοι συμπαίκτες είναι εκλεκτοί συστημικοί παίκτες-εκφραστές μιας διατλαντικής, ας πούμε, συστημικής συνεργασίας… Το γερμανικό CDU είναι το πλέον συστημικό κόμμα της Γερμανίας και της Ευρώπης, (και του κόσμου μετά την ήττα του Ομπάμα και τη νίκη Τραμπ)… Το CDU είναι το κυβερνόν κόμμα της Γερμανίας αλλά και της Ευρώπης: η γερμανική κυβέρνηση, με άξονα το CDU και καγκελάριο την πρόεδρό του Άνγκελα Μέρκελ, ηγεμονεύουν την Ευρωπαϊκή Ένωση ως εκφραστές και τοποτηρητές του συστήματος, ενός παγκοσμιοποιημένου άκρατου οικονομισμού... 

Στο απόλυτο παρόν, μετά την απώλεια του καλού αμερικανού συστημικού Μπαράκ Ομπάμα, την αντικατάστασή του απ’ τον απομονωτικό και πολιτικά αλλοπρόσαλλο Τραμπ, τη Βρετανική έξοδο από την ΕΕ (Brexit), την άνοδο των εθνικισμών μετά την οικονομική και την προσφυγική κρίση, την έξαρση των εφιαλτικών τρομοκρατικών επιθέσεων των τζιχαντιστών του ισλαμικού κράτους στις ευρωπαϊκές μητροπόλεις, την αναδυόμενη χαώδη πολυπολικότητα και τον κλονισμό της «παγκοσμιοποίησης, οι «Γερμανοί» απέμειναν ως οι μόνοι θεματοφύλακες του «συστήματος»: το γερμανικό CDU πρέπει να κυβερνά και μετά τις εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου, η Άνκγελα Μέρκελ και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε –ή κάποιος Σόιμπλε – πρέπει να συνεχίσουν να ηγεμονεύουν την Ευρωπαϊκή Ένωση (και όχι μόνον) ως εκφραστές και τοποτηρητές των κανόνων του νεοφιλελεύθερου οικονομισμού στα επόμενα χρόνια, τα πέτρινα χρόνια του «συστήματος»… 

Η συμπαιγνία Σόϊμπλε – Λαγκάρντ, καθώς υποτάσσει το παρόν και το μέλλον των Ελλήνων στα εκλογικά συμφέροντα του γερμανικού CDU – που είναι τα συστημικά συμφέροντα – στοιχειοθετεί ένα έγκλημα κατά της Ελλάδας κι ένα έγκλημα κατά της ευρωπαϊκής Δημοκρατίας∙ η οποία, ούτως ή άλλως, κείται ημιθανής, θύμα μιας ακολουθίας δολίων επιθέσεων των γνωστών - αγνώστων εξωπολιτικών κέντρων λήψεως αποφάσεων.