29 Δεκεμβρίου 2011

Νέα καπνογόνα διαφθοράς


Νάτη πάλι η διαφθορά σε πρώτο πλάνο. Με τον ανόσιο Εφραίμ και τους οσίους εισαγγελείς να σκεπάζουν, με επικοινωνιακά καπνογόνα, την οριστική σφαγή της ελληνικής μεσαίας τάξης. Που ολοκληρώνει οσονούπω ο Χαλίφης - στη θέση του Χαλίφη ΓΑΠ - Παπαδήμιος ο Τραπεζίτης. 

Ναι, η διαφθορά είναι αγαπημένο θέμα. Ειδικά όταν εκδηλώνεται σε αντικρινές όχθες, όταν προσωποποιείται σε διακεκριμένους αντιπάλους, όταν πλήττει διασημότητες της πεντάρας. Τότε η αδρεναλίνη ανεβαίνει, η έξαψη κορυφώνεται. Μα και όταν δεν εκδηλώνεται, όταν δεν προσωποποιείται, η διαφθορά παραμένει αγαπημένο θέμα: τρέφεται με φήμες στα καφέ του Κολωνακίου, με «εμπιστευτικές πληροφορίες» στα δημοσιογραφικά γραφεία, με σχόλια και αναθέματα στις οικογενειακές συγκεντρώσεις.

Ακολούθως, η διαφθορά ξαναγίνεται μια γνώριμη και έξυπνη αμαρτία που φωλιάζει μέσα μας, έτοιμη να ξεμυτίσει στην πρώτη ευκαιρία: στην κοινωνία του χρήματος, ένας άνθρωπος θεωρείται τελείως ανόητος αν δεν κλέβει. Αυτή η στάση εικονογραφείται θαυμάσια από τον ετήσιο εθνικό διαγωνισμό για το ποιός θα εξαπατήσει περισσότερο την Ψωροκώσταινα σε απόκρυψη φόρων. Για να τους βάλει στην τσέπη…

«Θα ήταν ηλίθιος αν δεν τα ‘παιρνε!..» Είναι μια φράση που ακούγονταν όλο και πιο συχνά στη μικρή μας χώρα. Ακόμα και από κορυφαίους πολιτικούς παράγοντες, ακόμα και για μιζαδόρους της πολιτικής τύπου Siemens, Ferrostaal και Βατοπεδίου. Είναι η φράση που τοποθετεί την κοινωνική ηθική στον πάτο των εθνικών μας, να πούμε, αρετών και την πολιτική ηθική κάτω απ’ τον πάτο των αντίστοιχων πολιτικών. Μια φράση που οριοθετεί την χώρα μας ως διεφθαρμένη χώρα…

Μας συνέβη, όπως συνέβη πριν από πολλά χρόνια στις ΗΠΑ. Να πως το περιέγραφε (1951) ο αμερικανός κοινωνιολόγος, καθηγητής του Κολούμπια και συγγραφέας του « Μίντλ-Τάουν» Ρόμπερτ Σ. Λύντ: «Σήμερα οι ελέφαντες (σ.σ: εννοεί τα νέα οικονομικά τζάκια), ημιεξημερωμένοι και απατεώνες, έχουν αναπτυχθεί και… ευημερούν πολυτελώς μέσα στα πράσινα βοσκοτόπια ισχύος που άφησε ελεύθερα η δημοκρατία. Σήμερα εμείς, σαν έθνος, η Γερουσία μας, τα ιδρύματά μας, φοβόμαστε και στεκόμαστε με δέος μπροστά σ’ αυτές τις μυστικές δυνάμεις– που λέγονται οργανωμένες επιχειρήσεις, οργανωμένα επαγγέλματα, οργανωμένη εργασία, οργανωμένος πατριωτισμός και οργανωμένη θρησκεία. Με αποτέλεσμα την ανάπτυξη μιας κοινωνίας εκβιασμού, που δίνει το παράδειγμα σε κάθε άνθρωπο να επιδιώκει να αρπάζει ό, τι μπορεί για τον εαυτό του…»…

Λοιπόν, σήμερα κι εμείς ως έθνος, η Βουλή μας, οι πολιτικοί ηγέτες μας, οι βουλευτές μας, οι δικαστικοί μας, οι δημοσιογράφοι μας, φοβόμαστε και στεκόμαστε με δέος μπροστά σ’ αυτές τις «μυστικές δυνάμεις που λέγονται οργανωμένες επιχειρήσεις», κεντρικές τράπεζες, πολυεθνικές, καρτέλ, μονοπώλια. Κάνουμε τα στραβά μάτια στις παρανομίες τους, με την «απουσία» μας διευκολύνουμε τα ασύδοτα deal τους. Ούτως ή άλλως, είμαστε μέρη αυτής της τάξεως πραγμάτων, μέλη της «κοινωνίας του εκβιασμού» που οι ίδιοι δημιουργήσαμε ή ανεχτήκαμε. Και, άμα λάχει, όταν μας τα δίνουν, τα παίρνουμε˙ αφού… «θα ήμασταν ηλίθιοι αν δεν τα παίρναμε»!..

Μην ακούτε τους πολιτικούς και τους δημοσιογράφους υποκριτές: Το χρήμα μπορούσε πάντα να διατάζει τις εξουσίες. Και τις τέσσερις εξουσίες: Νομοθετική, Εκτελεστική, Δικαστική και Δημοσιογραφική. Και το έκανε. Απλά, στις μέρες μας τό ‘χει παρακάνει…

Νίκος Τσαγκρής (Άρθρο δημοσιευμένο στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ)

25 Νοεμβρίου 2011

Η Ανάγνωση ως... διαστροφή




Υποτίθεται πως είμαι δημοσιογράφος. Αν, ωστόσο, με ρωτούσε κάποιος – σοβαρά μιλάμε – να του πω τι ακριβώς είμαι, θα του απαντούσα «αναγνώστης». Αφού, από τότε που έμαθα γραφή και ανάγνωση, άρχισα να διαβάζω μανιωδώς ό,τι τυπωμένο έβρισκα γύρω μου. Αδιακρίτως, ενστικτωδώς, όπως τρώμε: δοκίμαζα το «φαγητό» και αν ήταν νόστιμο το έτρωγα, αν ήταν άνοστο το πετούσα. Και έψαχνα χωρίς χρονοτριβή το επόμενο «πιάτο»...

Είμαι, ήδη, αναγνώστης 50 ετών, αλλά αισθάνομαι αχόρταγος, όπως τότε που έκανα κοπάνες απ' το γυμνάσιο και τρύπωνα στις βιβλιοθήκες, να βρω κάτι νόστιμο να διαβάσω. Τώρα πια μπορώ να ομολογήσω ότι η ανάγνωση είναι το πάθος μου, η μικρή μου διαστροφή: μια συνουσία μυστική με κορμιά – κείμενα σε ατελείωτες χάρτινες σελίδες˙ με την ολοκλήρωση να μην έρχεται ποτέ!...

Γράφω αυτό το κείμενο στο «καφέ» ενός μεγάλου βιβλιοπωλείου της Αθήνας, με μια τσάντα, φίσκα από τυπωμένα αντικείμενα του πόθου μου, κάτω απ’ το τραπέζι. Λίγο πριν, περιδιαβάζοντας στους πάγκους, με χιλιάδες βιβλία απλωμένα γύρω, έμενα έκθαμβος σαν... Θέμος Αναστασιάδης μπρος στις ημιτσίτσιδες μοντέλες που κοσμούν τις εκπομπές του!..

Όταν γράφω ως δημοσιογράφος – μια και κάποτε, εντελώς τυχαία, απέκτησα αυτήν την ιδιότητα – προσπαθώ να γράφω σαν συγγραφέας περισσότερο, παρά σαν δημοσιογράφος. Ελπίζω ότι αυτό δεν είναι ψώνιο, κεκτημένο απ' τη βασική μου ιδιότητα, του αναγνώστη λογοτεχνίας, αλλά αντανακλαστική, αμυντική, κίνηση επιβίωσης στον παρακμάζοντα χώρο της ανάγνωσης.

Ήδη στα τέλη του 19ου αιώνα, ο Χ. Τζ. Γουέλς προφήτευε την κατάργηση της ανάγνωσης και την αντικατάστασή της απ' την τηλεόραση και το βίντεο. Προέβλεπε, μάλιστα, ότι η προφορική γλώσσα θα εκφυλιζόταν σε ημιάναρθρους γρυλισμούς, τουλάχιστον για μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Ευτυχώς, προς το παρόν τουλάχιστον, ο... μελλοντολόγος επιβεβαιώνεται μόνο ως προς το δεύτερο. Αφού, ιδιαίτερα ο τηλεοπτικός λόγος, τείνει να εκφυλιστεί σε ημιάναρθρους γρυλισμούς.

Ευτυχώς ο γραπτός λόγος αντέχει, ακόμα και ως ρεπορτάζ, στις σελίδες των εφημερίδων. Ωστόσο καθώς ο «πολιτισμός της ανάγνωσης» πλήττεται βάναυσα από τον «πολιτισμό της εικόνας», τα ευγενή μέταλλα αισθητικής και κουλτούρας που, ανά τους αιώνες, προήγαγε ο γραπτός λόγος, μεταλλάσσονται, σκουριάζουν, ατροφούν. Ενώ οι αναγνώστες, εμείς οι αδιόρθωτοι αναγνώστες, είμαστε ήδη μία... δακτυλοδεικτούμενη μειονότητα...

Νίκος Τσαγκρής (χρονογράφημα δημοσιευμένο στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ και στο περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ)

14 Νοεμβρίου 2011

Εθνικοσοσιαλιστική κυβέρνηση!


Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΡΟΥΣΗ Καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου grousis@ath.forthnet.gr
Πρώτη φορά δεν επιτρέπεται να παραχωρηθεί ούτε λεπτό ανοχής απέναντι στη νέα κυβέρνηση, όχι μόνον από τους πολιτικοποιημένους αριστερούς πολίτες, αλλά ακόμη από κάθε στοιχειωδώς ορθολογικά σκεπτόμενο άνθρωπο ο οποίος έχει υποστεί τις συνέπειες της πολιτικής που αυτή η κυβέρνηση θα συνεχίσει και θα εντείνει.
Ετσι λοιπόν η σύνθεση της νέας κυβέρνησης μικρή σημασία έχει για το μέλλον του λαού μας. Αυτός θα είναι στο ίδιο έργο θεατής. Και αυτό θα συμβεί διότι αυτή η κυβέρνηση:


*Είναι προϊόν της ξεδιάντροπης, εκβιαστικής, κατοχικού τύπου, επέμβασης του ευρωπαϊκού ιμπεριαλιστικού κέντρου για συναίνεση στην κορυφή, έτσι ώστε αυτή να μπορέσει, όσο γίνεται, να αντισταθμίσει τη δεδομένη απώλεια κοινωνικής συναίνεσης από τη βάση. Αυτό είναι αναγκαίο για να συνεχιστεί, όσο πιο απρόσκοπτα για τους κυρίαρχους, η βάρβαρη αντιλαϊκή πολιτική.


*Η ιδέα του σχηματισμού της υιοθετήθηκε και στηρίχθηκε με πάθος από τους ιδεολογικούς εκπροσώπους της αστικής τάξης και με λιγότερη ή περισσότερη θέρμη από τις συνιστώσες του μπλοκ αστικής εξουσίας, δηλαδή από το κατέχον το πρώτο βραβείο νεοφιλελευθερισμού ΠΑΣΟΚ, το προς στιγμήν «δεν σε παίζω με την μπάλα μου» κυβερνητικό εξαπτέρυγο ΛΑΟΣ, τη δήθεν αντιμνημονιακή Ν.Δ., τη δήθεν ταγμένη στη συναίνεση, για να επιβιώσει πολιτικά, «Δημοκρατική Συμμαχία», και πιο χαλαρά από τους Πασόκους με πολιτικά της αστικοθεσμολάγνου «Δημοκρατικής Αριστεράς».


*Είναι προϊόν της σχετικής αυτοτέλειας των πολιτικών του συστήματος, οι οποίοι ναι μεν είναι υπηρέτες της αστική τάξης, από την άλλη όμως προσπαθούν να διαφυλάξουν και τα προσωπικά τους ιδιοτελή συμφέροντα, λειτουργώντας όπως γράφει ο Νίτσε σαν «ειδωλολάτρες» του εξουσιαστικού θρόνου, ή «αναρριχητικοί και ακόλαστοι» πίθηκοι.


Αυτό αποδείχθηκε περίτρανα τόσο από τη εμμονή του Γιώργου Παπανδρέου να παραμένει γαντζωμένος με νύχια και με δόντια στην εξουσία όσο και από την άρνηση του Αντώνη Σαμαρά να υποστεί τη φθορά της πριν καν τη γευτεί.


*Είναι βέβαιο ότι θα διέπεται από τη μονοδιάστατη δογματική σκέψη με βάση την οποία το καλό των λαών ταυτίζεται με τα συμφέροντα του κεφαλαίου και των νόμιμων ή παράνομων τοκογλύφων, και με βάση την οποία δεν έχουμε άλλη λύση παρά την υποταγή στα κελεύσματα των δυναστών μας.


*Είναι επίσης βέβαιο ότι πρώτη φορά θα τηρήσει τις υποσχέσεις της, μια και αυτές δεν τις έδωσε στον λαό, αλλά στους δυνάστες του. Με βάση αυτές θα συνεχίσει την πολιτική της πολύπλευρης έντασης της εκμετάλλευσης του λαού, του ξεπουλήματος της χώρας, της έντασης της εξάρτησης και του αυταρχισμού. Εξ ου και δεν θα είναι κυβέρνηση «εθνικής σωτηρίας» αλλά κυβέρνηση λαϊκής καταστροφής .


*Είναι βαθιά αντιδημοκρατική, όχι μόνον διότι συγκροτήθηκε κατ' απαίτησιν ξένων κέντρων, όχι μόνον διότι αποτελεί προϊόν παρασκηνιακών παζαριών πίσω από την πλάτη του λαού, και όχι προϊόν λαϊκής εντολής, όχι μόνον διότι θα εφαρμόσει και θα δεσμεύσει τον λαό μας για δεκαετίες με μια συμφωνία με την οποία διαφωνεί στη συντριπτική του πλειοψηφία, όχι μόνον διότι ο έχων τον πρώτο λόγο σε αυτήν είναι παντελώς άγνωστος και ουδέποτε κριθείς από τον λαό, ενώ αντίθετα είναι γνωστός και ευμενώς αποδεκτός από τους διεθνείς τοκογλύφους, μια και ως τραπεζίτης ανήκει στη φάρα τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι μέλος του λόμπι Trilateral Commission (τριμερής επιτροπή), ενός οργανισμού που έφτιαξαν τη δεκαετία του '70 εκπρόσωποι πολυεθνικών εταιρειών και που έχει ρητό στόχο τον περιορισμό των δημοκρατικών κατακτήσεων των λαών και την αύξηση της εξουσίας αυτών των εταιρειών (1).


*Τέλος, είναι βαθιά αντιδημοκρατική, διότι σε αυτήν θα συμμετέχει, στο πλαίσιο της ανοιχτής πια εθνικοσοσιαλιστικής συμμαχίας, και η φύσει αντιδημοκρατική ακροδεξιά, και μάλιστα με εκπρόσωπό της, μεταξύ άλλων, τον Μάκη Βορίδη, τον τσεκουροφόρο τέως πρόεδρο της ΕΠΕΝ, κόμματος που ίδρυσε ο δικτάτορας Παπαδόπουλος!


Στην πραγματικότητα είχαμε από την άποψη της πολιτικής που πρόκειται να εφαρμοστεί πολύ κακό για το τίποτα. Με άλλα λόγια «ώδινεν όρος και έτεκεν μυν».


Αλλά ακόμη και ο τρόπος που το λαϊκό ένστικτο αντιμετώπισε την καθυστέρηση της συγκρότησης αυτής της κυβέρνησης είναι ενδεικτικός του χαρακτήρα της. Οι απλοί άνθρωποι, σε αντίθεση με την αγωνία των κατακτητών και των ντόπιων παπαγάλων τους, όχι μόνον δεν αγωνιούσαν, αλλά διασκέδαζαν με το σίριαλ αυτής της καθυστέρησης. Και διασκέδαζαν διότι αυτή:


*Γελοιοποιούσε το φθαρμένο στη λαϊκή συνείδηση κυρίαρχο πολιτικό σύστημα.


*Αποκάλυπτε το πραγματικό ποιόν των πολιτικών των αστικών κομμάτων.


*Εκνεύριζε τους απεχθείς καταχτητές μας.


*Τάραζε τις μισητές αγορές.


*Εστω και για λίγες μέρες διακόπηκαν οι ανακοινώσεις λήψης αντιλαϊκών μέτρων.


Τώρα που η νέα κυβέρνηση είναι πραγματικότητα, η γνήσια δηλαδή αντι-Ε.Ε. αριστερά επιβάλλεται, δίχως την παραμικρή χρονοτριβή, να στραφεί, αν όχι άμεσα μετωπικά, τουλάχιστον συντονισμένα εναντίον της, εναντίον του μπλοκ εξουσίας που τη στηρίζει εναντίον των ξένων αφεντικών της.


ΥΓ.: Να υποθέσω ότι στην επέτειο του Πολυτεχνείου, για να το τιμήσει εκ μέρους της κυβέρνησης, θα καταθέσει στεφάνι ο Μάκης Βορίδης;


(1) Βλέπε άρθρο του Γ. Βασάλου στο gttp://www.aristerovima.gr


10 Νοεμβρίου 2011

Κάτι χρωστάει ο Παπαδήμος



"Δεν είμαι πολιτικός", έσπευσε να δηλώσει ο νέος πρωθυπουργός της χώρας Λουκάς Παπαδήμος, αμέσως μόλις έλαβε την εντολή σχηματισμού της κυβέρνησης, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Αλλά, ένας βουλευτής, ένας υπουργός, ακόμα κι ένα εξωκοινοβουλευτικό στέλεχος ενταγμένο σε κορυφαίες λειτουργίες ενός κομματικού μηχανισμού, εξ ορισμού είναι πολιτικός. Πολλώ μάλλον, ένας πρωθυπουργός!
Από το μεσημέρι της Πέμπτης 10 Νοεμβρίου 2011 ο κ. Παπαδήμος, θέλει -δεν θέλει, είναι και πολιτικός. Και ως πολιτικός (και μάλιστα ανωτάτου επιπέδου) οφείλει να τηρεί στο έπακρο τις υποχρεώσεις του.
Μία από αυτές είναι ασφαλώς και το να δίνει εξηγήσεις. Για όσα πράττει, αλλά και για όσα έχει πράξει, ως παράγων του δημόσιου βίου, κατά το παρελθόν.


Για παράδειγμα:
► Ως διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, το 1999-2001, αν είχε αντιληφθεί τί συνέβαινε στο χρηματιστήριο.
► Ποιά ήταν η συμβολή του στην ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη, κάτι που έχει διαφανεί ότι ήταν αποτέλεσμα "δημιουργικής λογιστικής" και που ο Γάλλος Πρόεδρος Σαρκοζί αποκάλεσε "λάθος".
► Τί ακριβώς συνέβη με την Goldman Sachs, σε σχέση πάντα με την είσοδο της χώρας στην ευρωζώνη.
► Αν εξακολουθεί να πιστεύει ότι η αναδιάρθρωση του χρέους (το λεγόμενο κούρεμα) επιφέρει "πολύ μικρότερα οικονομικά οφέλη, από ό,τι συχνά προβλέπεται" και ότι αυτή "η διαδικασία συνεπάγεται σημαντικούς κινδύνους για την Ελλάδα και την ευρωζώνη", όπως ο ίδιος έγραφε, μόλις πριν από δυόμισι εβδομάδες.
Δεν θα μπορέσει να αποφύγει αυτού του είδους τις εξηγήσεις ο κ. Παπαδήμος. Ακόμα και αν τις παρακάμψει, πολιτική θα είναι η στάση του. Και ως τέτοια, θα εκτιμηθεί. Δεόντως...


Κ.Ξ.(Ελευθεροτυπία)

25 Οκτωβρίου 2011

Μια σφαίρα στον θώρακα


Εντελώς τυχαία, σε μια περιστασιακή επέμβαση, οι γιατροί
βρήκαν στον θώρακα 86χρονου μια σφαίρα που είχε ξεμείνει εκεί από τότε που πολέμησε στο Αλβανικό μέτωπο. Η είδηση έκανε θραύση. Η εχθρική σφαίρα πήρε μια περίοπτη θέση στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και προκάλεσε μιαν απρόβλεπτη συγκίνηση στο πατριωτικά αδρανές ελληνικό σύμπαν του 21ου αιώνα…

Φαντάστηκα τους αποδέκτες της είδησης να αισθάνονται μια βαθιά τρυφερότητα για τον 86χρονο και να φαντασιώνουν, εμπρός στην εικόνα της μπρούτζινης σφαίρας, εικόνες από το αλβανικό μέτωπο: Τα χιονισμένα βουνά της Πίνδου, τους Έλληνες φαντάρους να σέρνουν τα πόδια τους τραβώντας τα μουλάρια με τα εφόδια, τις μάχες στα χαρακώματα, την ιταλική σφαίρα να καρφώνεται στο στήθος του Έλληνα φαντάρου. Που τώρα είναι 86 χρόνων. Και οι γιατροί βρήκαν μετά από 48 χρόνια την ιταλική σφαίρα στον θώρακά του.

Όμως, όλοι ξέρουμε τι συνέβη στo Αλβανικό μέτωπο. Γιατί λοιπόν τόση συγκίνηση, τόσες πληγές ν’ ανοίγουν πάλι, ξαφνικά, στη θέα μιας σφαίρας που ταξίδεψε στο χρόνο, από το '40 έως το '98, κρυμμένη στο θώρακα ενός συμπατριώτη μας;

«Οι μεγαλύτερες πληγές προέρχονται απ’ αυτό που βλέπεις παρά απ' αυτό που ξέρεις» έλεγε ο Ρολάν Μπαρτ: μέσα από την σφαίρα που βγήκε από τον θώρακα του 86χρονου, απελευθερώθηκαν εικόνες που συγκινούν και πληγώνουν, οι εικόνες του Αλβανικού μετώπου. Ιστορίες που τις ξέραμε μεν, αλλά η εχθρική σφαίρα που βγήκε από τον θώρακα του πολεμιστή 48 χρόνια μετά, μας έκανε να τις ξαναδούμε εικονογραφημένες, σαν μέσα από μια κλειδαρότρυπα.

Η εικόνα είναι ανίκητη, έχει πάντα την τελευταία λέξη: Καμιά γνώση δεν μπορεί να της αντισταθεί, να τη διευθετήσει, να την εκλεπτύνει...

Ο Ρολάν Μπαρτ είναι ακαταμάχητος όταν μιλάει για την εικόνα: η εικόνα αποτέμνεται. Είναι καθαρή και ξάστερη σαν γράμμα. Ακριβής, πλήρης, επιτηδευμένη, οριστική, δεν μου αφήνει καμιά θέση. Είμαι αποκλεισμένος από την εικόνα όπως κι από την αρχέγονη σκηνή. Που, ίσως, και αυτή να μην υπάρχει παρά μόνο στο βαθμό που αποτέμνεται απ' το περίγραμμα της κλειδαρότρυπας...

Η εικόνα της μπρούτζινης σφαίρας, καθώς βγήκε (40 χρόνια μετά!) από τον θώρακα του 86χρονου έγινε μια εικόνα ακριβής, πλήρης, επιτηδευμένη. Μια εικόνα οριστική για μια στιγμή της ιστορίας μας και του ρόλου των συμπατριωτών μας σ' αυτήν. Μια εικόνα που πληγώνει και συγκινεί…

Νίκος Τσαγκρής, 1998 ( χρονογράφημα δημοσιευμένο στο ΕΘΝΟΣ)

19 Σεπτεμβρίου 2011

Τα μεγάλα Ναι και τα μεγάλα Όχι


Κορυφαίο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ μου εμπιστεύτηκε την απαισιοδοξία του για σύντομη έξοδο της χώρας από τη στενωπό της κρίσης. Τον ρώτησα τι, κατά την γνώμη του, φταίει και μου απάντησε με ένα πονηρό χαμόγελο. Ύστερα το ξανασκέφτηκε και, «αγαπητέ μου, στην εποχή μας είναι εξαιρετικά δύσκολο, ακόμα και για τον πιο χαρισματικό πολιτικό, να πει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο Όχι», μου απάντησε σιβυλλικά…

Αναπόφευκτα συνέδεσα τον χρησμό αυτό με την αδυναμία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ να συνθέσει και να υποστηρίξει με γενναιότητα μια «εθνική», να πούμε, στάση, απέναντι στο πρόβλημα χρέους που βυθίζει τη χώρα. Την αδυναμία του, εν τέλει, να πει, το μεγάλο ΟΧΙ στην οικονομική κατοχή της χώρας από τις δυνάμεις της τρόικας…

Εύκολο είναι; Η άρνηση είναι μια πολυτελής λειτουργία. Τόσο πολυτελής, όσο η ρήξη, όσο η επανάσταση. Είναι φυσικό, λοιπόν, να μην χωράει στην εφαρμοσμένη πολιτική, που είναι μια λειτουργία ευτελής, μια διαδικασία.

Αλλά και όταν η πολιτική ασκείται ως πολιτική, ως θεώρηση δηλαδή των πολιτικών προβλημάτων με στόχο την εφικτή λύση τους, η άρνηση, όταν εκδηλώνεται, εκδηλώνεται στα πλαίσια του εφικτού. Είναι άρνηση-θέση, ή ακόμα και άρνηση-κατάφαση…

Κατά τον Νίτσε, η άρνηση εκδηλώνεται ως θέληση δύναμης και μπορεί να θέσει σε κίνηση όλη την ανθρώπινη Ιστορία. Θέληση δύναμης, που μπορεί να μεταμορφώνει τον άνθρωπο σε υπεράνθρωπο.

Για τον Φρόιντ, η άρνηση είναι η εκδήλωση των δυνάμεων της ζωής που επιθυμούν να αρνούνται οτιδήποτε αντιτίθεται σ’ αυτές, ενώ για τον Χέγκελ, η άρνηση εξακολουθεί να δρα σε όλη την ανθρώπινη Ιστορία παράγοντας το καινούργιο, κάθε φορά το καινούργιο.

Ο Μαρξ αντιλαμβάνεται την άρνηση ως άρνηση της εργασίας, η οποία πολεμά τη φύση και τους ανθρώπους, δημιουργεί τον αλλοτριωμένο από τις ανθρώπινες και κοινωνικές αφθονίες κόσμο: «η ανθρωπότητα, λοιπόν, οφείλει να οικειοποιηθεί αναλογικά (κολεκτιβίστικα) αυτόν τον κόσμο ύστερα από την κατάργηση της περιουσίας και της γραφειοκρατικής τάξης των υπαλλήλων του κράτους, πράγμα που θα επιτρέψει στη δημιουργική πολυδραστηριότητα των ανθρώπων να αναπτυχθεί υλιστικά και πνευματικά, σαν παιχνίδι…».

Αυτά, στη σφαίρα της φιλοσοφίας και της ψυχανάλυσης. Στο πεδίο της πολιτικής ο πήχης χαμηλώνει: Το παιχνίδι της πολιτικής είναι, κατά συνθήκη, ένα στημένο παιχνίδι. Τις περισσότερες φορές βρώμικο, λίγες φορές καθαρό, αλλά σπάνια τόσο καθαρό όσο η απόλυτη θέση ή η απόλυτη άρνηση, σπάνια τόσο αποτελεσματικό όσο ένα μεγάλο Ναι ή ένα μεγάλο Όχι.

14 Σεπτεμβρίου 2011

Ένα ενθύμιο από τον Στέλιο...

 

Οι φίλοι του Στέλιου Καζατζίδη θα θυμούνται, φαντάζομαι, τη διαμάχη του με τον συνθέτη Χρήστο Νικολόπουλο για την πατρότητα κάποιων τραγουδιών. Το θέμα είχε κινηθεί - πρίν 14, περίπου, χρόνια - από τον δεύτερο, με αποτέλεσμα την αντίδραση του Καζατζίδη και τη δημόσια (και δικαστική αργότερα) κόντρα τους, με άκομψους χαρακτηρισμούς ένθεν - κακείθεν...

Τότε είχα γράψει στην καθημερινή στήλη μου, στο ΕΘΝΟΣ, ένα χρονογράφημα για την άχαρη αυτή διαμάχη και την αμετροεπή - από πλευράς του Χρήστου - διεκδίκηση. Με την πλαγίως διατυπωμένη υποσημείωση ότι ο Χρήστος Νικολόπουλος είχε ωφεληθεί τόσο πολύ από τη συνεργασία του με τον Στέλιο, ωστε θα περίμενε κανείς να του χαρίσει, ως δώρο ευγνωμοσύνης, τα διεκδικούμενα τραγούδια...

Δυο - τρείς μέρες μετά, μπήκε στο γραφείο μου, στην εφημερίδα, ο στιχουργός και φίλος του Στέλιου Καζατζίδη Λευτέρης Χαψιάδης. "Με παρακάλεσε ο Στέλιος να σου φέρω αυτό το δίσκο", μου είπε, προτείνοντάς μου ένα L.P. με τον τίτλο "ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΖΑΤΖΙΔΗΣ, Τα βιώματά μου", με μια ιδιόχειρη αφιέρωση του σπουδαίου τραγουδιστή στο εξώφυλλο: Στον Νίκο Τσαγκρή, στον άγνωστο φίλο μου με την φαρμακερή πέννα. Σ' ευχαριστώ, Σ. Καζατζίδης. Καλή χρονιά...

Νίκος Τσαγκρής







6 Σεπτεμβρίου 2011

Βλάκας είσαι και φαίνεσαι...


Η βλακεία είναι τόσο αφοπλιστική, που μπορεί άνετα να εκληφθεί και ως ευφυΐα. Το ίδιο άνετα, ένας βλάκας μπορεί να «εξοντώσει» έναν ευφυή....

Συζητούν, να πούμε, ένας βλάκας με έναν ευφυή. Ο βλάκας: «Είσαι βλάκας»!...

Τι απαντάει ο ευφυής; Το πιθανότερο είναι να απαντήσει: « βλάκας είσαι και φαίνεσαι…». Μια άλλη απάντηση είναι: Πώς το κατάλαβες αφού είσαι τόσο βλάκας; Στην περίπτωση αυτή ο ευφυής ρισκάρει, απαντάει στον βλάκα με ερώτηση, ποντάροντας στη βεβαιότητα ότι ο βλάκας δεν θα έχει απάντηση. Όμως, στην περίπτωσή μας ο βλάκας απαντά: Βλακείες… Πράγμα που μπορεί να σημαίνει ότι ο βλάκας δεν είναι βλάκας αλλά , κάνει το βλάκα. Άλλωστε, το να φαίνεσαι ηλίθιος στα μάτια ενός βλάκα, είναι μια ηδονή υψηλής αισθητικής, υποστηρίζουν κάποιοι ευφυείς. Που μπορεί να είναι και βλάκες που υποδύονται τους ευφυείς κάνοντας τους…βλάκες, κάτι διόλου δύσκολο, αφού είναι!...

Οι μεγαλύτερες πολιτικές και διπλωματικές βλακείες της “νέας εποχής” (άλλη βλακεία αυτή!) εκδηλώθηκαν από τον Αμερικανό πρόεδρο Μπους και το επιτελείο του, λίγο μετά την επίθεση στους δίδυμους πύργους. Τότε, μεταξύ των άλλων είχε βγει ο πρώην διευθυντής της CIA Τζέιμς Γούσλεϊ και απευθυνόμενος προς την Κύπρο εκτόξευσε μια μεγάλη βλακεία: Θα μπείτε στην Ε.Ε. σε 300-400 χρόνια, εκτός αν μας δώσετε αμέσως πληροφορίες για τα χρήματα του Μπιν Λάντεν… Τρία χρόνια αργότερα η Κύπρος μπήκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για να αποδειχθεί η βλακεία του Τζέϊμς Γούσλεϊ. Εκτός κι αν πιστεύει κανείς ότι η Κύπρος μπήκε στην Ε.Ε. επειδή… έδωσε πληροφορίες για τους τραπεζικούς λογαριασμούς του Μπιν Λάντεν στην κυβέρνηση Μπους. Βλακείες!...

Ωστόσο, στη διπλωματία, πολύ περισσότερο απ’ ό, τι σε οποιοδήποτε άλλο επάγγελμα, δεν φτάνει να είσαι ευφυής, χρειάζεται να είσαι τόσο ευφυής ώστε να μεταβάλλεσαι αναλόγως των περιστάσεων, σε βλάκα, σε άνθρωπο με κοινό νου, σε ευφυή ή σε ιδιοφυή. Αυτό το καταφέρνει θαυμάσια η Τουρκική διπλωματία. Που κάνει πάντα το βλάκα, για τις υποχρεώσεις της απέναντι στην Κύπρο, το άνοιγμα των λιμένων και των αεροδρομίων της στο Κυπριακό εμπόριο. Και αντιμετωπίζει πάντα τα τελεσίγραφα της Ε.Ε (που την καλεί κάθε τόσο να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της) δια της… ευφυούς διπλωματικής μεθόδου της βλακείας: Κάνουμε το βλάκα κι… έχει ο Αλάχ!..

Το κακό είναι ότι μόνο ο κοινός νους είναι σε θέση να διακρίνει ότι βλακείες όπως η τουρκικές απαντήσεις στα – εμφανώς βλακώδη – «τελεσίγραφα» της Ε.Ε., εκπεφρασμένες από έναν ευφυή μπορούν να εξοντώσουν κάθε «αντίπαλο», από τον πιο βλάκα έως τον πιο ευφυή. Απ’ αυτήν την άποψη στην Ελλάδα δεν τα πάμε καθόλου καλά: απουσιάζει ο κοινός νους…

Όλοι θεωρούμε εαυτούς ευφυείς, ανεξαρτήτως εάν είμαστε βλάκες ή άνθρωποι με κοινό νου ή ευφυείς ή ιδιοφυείς. Ιδιαίτερα στην περίπτωση για την οποία συζητάμε, οι διπλωμάτες μας θεωρούν εαυτούς ευφυέστερους των πολιτικών και οι πολιτικοί μας θεωρούν εαυτούς ευφυέστερους των διπλωματών. Ένδειξη ότι ο χώρος των πολιτικών και των διπλωματών αντιμετωπίζει σοβαρό έλλειμμα κοινού νου. Ενώ είναι αμφίβολο εάν αντιμετωπίζει αντίστοιχο έλλειμμα βλακείας…

Νίκος Τσαγκρής (Χρονογράφημα δημοσιευμένο στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ)

15 Αυγούστου 2011

Δυο... ποδάρια τον Αυγουστο


Τελικά δεν άντεξα. Άφησα τον καναπέ της τηλεοπτικής δημοκρατίας κι έπεσα – όπως όλοι όσοι εγκαταλείπουν την ευεργετική ασυνειδησία της εικονικής πραγματικότητας – θύμα της… μαζικής δημοκρατίας. Φόρτωσα τα γυναικόπαιδα στο Ι.Χ. και βγήκα στην εθνική οδό, ως θύμα της… «βραχυπρόθεσμης απόλαυσης», που λέει και ο φυγάς, από τον μάταιο τούτο κόσμο, στοχαστής Παναγιώτης Κονδύλης: «Στη μαζική δημοκρατία καταρρέει η αυτοπειθαρχία, που έχει ως σκοπό την επίτευξη εσωτερικών και εξωτερικών στόχων και την υποταγή της καθημερινής δραστηριότητας σε μακροπρόθεσμες επιδιώξεις, και έρχεται στο προσκήνιο η κατάφαση της βραχυπρόθεσμης απόλαυσης, του στιγμιαίου και του αυθόρμητου, καθώς και η απόρριψη του εξωτερικού ελέγχου, της πειθάρχησης και της εξουσίας…»

Ακριβώς! Παραμονή του εορτασμού της Χάρης Της, στην εθνική οδό επικρατούσε το στιγμιαίο και το αυθόρμητο, η απόρριψη κάθε εξωτερικού ελέγχου, κάθε πειθαρχίας στα… κελεύσματα της εξουσίας. Κάθε αυτοπειθαρχίας. Το πλήρες χάος, η πεμπτουσία της… μαζικής δημοκρατίας, το τέλος του ανθρώπου!..

Προσαρμόστηκα χωρίς σκέψεις και αναστολές, και άρχισα τα σλάλομ με το κονσερβοκούτι μου ανάμεσα στα χιλιάδες κονσερβοκούτια, που σερφάριζαν από ζώνη κυκλοφορίας σε ζώνη κυκλοφορίας, προκειμένου να κερδίσουν ένα-δυο μέτρα στον δρόμο προς την πραγμάτωση της… βραχυπρόθεσμης απόλαυσης…

Τελικά, αποκομίζοντας μια μοναδική εμπειρία της… μαζικής δημοκρατίας (θυμάμαι ακόμα τη μυρωδιά των γυναικείων ποδιών που πρόβαλλαν από το παράθυρο του διπλανού Ι.Χ και τον σκοτωμό των… μαζανθρώπων στα διόδια, προκειμένου να βουτήξουν το δωρεάν δείγμα του εσπρέσο που μοίραζαν καλλίγραμμες δεσποινίδες) έφτασα στον τόπο της… βραχυπρόθεσμης απόλαυσης, στο μικρό σπίτι στο λιβάδι…

Ωστόσο, η αυθεντικότητα, το βασικό σύνδρομο που, κατά τον στοχαστή Π. Κονδύλη, συνοδεύει τον άνθρωπο της μαζικής δημοκρατίας, εκδηλώθηκε μόνο από την δωδεκάχρονη κόρη μου, η οποία επί τριήμερον ξεσάλωσε κυριολεκτικά στον τόπο της… βραχυπρόθεσμης απόλαυσης. Οι υπόλοιποι προτιμήσαμε απολαύσεις στιγμιαίες, όπως το ξεκοκκάλισμα δευτερότριτων ψαριών (τα «πρώτα» είναι απλησίαστα στο επίπεδο της μαζικής δημοκρατίας) σε παράλιες ψαροταβέρνες. Ψάρια βρεγμένα με ξεθυμασμένα δευτερότριτα κρασιά (τα καλά εμφιαλωμένα είναι απλησίαστα στο επίπεδο της μαζικής δημοκρατίας). Και με πολιτικές κουβέντες του τύπου «πάω που λες να πιάσω μια ομπρέλα για να γλυτώσω από το καταραμένο το όζον και πόσα λες πως πλήρωσα. Δέκα ευρώ ρε ‘συ! Συνολικά είκοσι ευρώ για τρείς φρεντοτσίνο και μια τρύπια ομπρέλα!..»

Ακολούθησε η πλήρης κατάρρευση της αυτοπειθαρχίας, η πλήρης πολιτική λειτουργία στο στυλ της… μαζικής Δημοκρατίας: κουβέντες για… βραχυπρόθεσμες εισοδηματικές επιδιώξεις του τύπου «από Σεπτέμβρη θα πάρουμε το αίμα μας πίσω» ή « άντε, να καταρρεύσει αυτή η γαμημένη η ευρωζώνη να επιστρέψουμε στη δραχμούλα μας…». Ε, λοιπόν, σας διαβεβαιώ: είναι προτιμότερο να παρακολουθείς τη μαζική δημοκρατία από την T.V., παρά να τη βιώνεις!..

Νίκος Τσαγκρής

22 Ιουνίου 2011

Να γιατί πάω πλατεία...


"Είμαι σε μια ηλικία που έχω καταλάβει πια πως πολλοί άνθρωποι δεν είναι γεννημένοι για να είναι ελεύθεροι. Είναι γεννημένοι για να είναι σκλάβοι.

Υπάρχει η εντύπωση πως όλα τα πουλιά θα πετάξουν μακριά, αν τους ανοίξεις την πόρτα του κλουβιού. Δεν είναι έτσι. Κάποια πουλιά δεν θα βγουν ποτέ έξω από το κλουβί και κάποια άλλα – και αυτό είναι πολύ πιο θλιβερό- θα βγουν, θα κάνουν μερικά διστακτικά βήματα και θα επιστρέψουν στο κλουβί. 

Σε κάποιους ανθρώπους, τους αρέσει να είναι σκλάβοι. Και τους ενοχλούν αυτοί που δεν αντέχουν την σκλαβιά. «Γίνε κι εσύ σκλάβος» σου λένε, «είναι ωραία να είσαι σκλάβος». Οι δρόμοι είναι για τους ανθρώπους που θέλουν να ζουν ελεύθεροι και αξιοπρεπείς. Μαζί με αυτούς τους ανθρώπους θέλω να είμαι. " Να γιατί πάω πλατεία...

Είναι ένα απόσπασμα κειμένου υπό τον τίτλο Ελεύθεροι και σκλάβοι (http://pitsirikos.net/2011/06/%ce%b5%ce%bb%ce%b5%cf%8d%ce%b8%ce%b5%cf%81%ce%bf%ce%b9-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%83%ce%ba%ce%bb%ce%ac%ce%b2%ce%bf%ce%b9/ ) του εξαιρετικού γραφέα και πρωτοπόρου μπλόγκερ Πιτσιρίκου (τον αποκαλώ γραφέα γιατι θεωρώ ότι δεν του ταιρίάζει ούτε η βρωμισμένη ιδιότητα του δημοδιογράφου, ούτε η διαρκώς εκπίπτουσα ιδιότητα του συγγραφέα).

Λοιπόν, το κειμενάκι αυτό με εκφράζει απολύτως και το προσυπογράφω ως ομολογία της συμμετοχής μου στο "Κίνημα των Αγανακτισμένων".

*Θα ήθελα να το διαβάσουν όλοι οι... σκεπτικιστές - με την Πλατεία - αριστεροί φίλοι μου.
*Όλα τα "κουρασμένα" - βολεμένα κεντροαριστερά παληκάρια του Fasebook που προπαγανδίζουν μνημονιακή νηστεία και προσευχή, διδάσκοντας το πολιτικό σαβουάρ βιβρ της υπομονής και της εγκαρτέρισης.
*Ένας παλαιός σύντροφος και φίλος της φυλακής (στην περίοδο της χούντας) που, τώρα στα γεράματα, αυτομόλισε από το στρατόπεδο των εντίμων - ενεργών πολιτών για να περάσει απέναντι, στο σαράϊ της εξουσίας...

4 Ιουνίου 2011

Πραγματική Δημοκρατία Τώρα

Πέρα από την οικονομική κρίση και το μνημόνιο, αυτό που ενώνει τους «αγανακτισμένους» πολίτες της Ελλάδας και της Ευρώπης είναι το αίτημα ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΩΡΑ!… «Μα δεν έχουμε πραγματική Δημοκρατία; Υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη γι αυτό από τις καθημερινές διαδηλώσεις στο Σύνταγμα και στον Λευκό Πύργο;», απαντούν οι… αγανακτισμένοι πολιτικοί. «Στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα», παπαγαλίζει και ο πρωθυπουργός της χώρας ως πιστό αντίγραφο πολιτικά αγραμμάτων δημοσιογράφων και πολιτευτών που, στην πρώτη στραβή, ψελίζουν «στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα», νομίζοντας ότι έτσι… καθάρισαν. 


Η ρήση αυτή, υποκρύπτει μιαν αβάσταχτη ελαφρότητα όταν δεν χρησιμοποιείται για να αποκρύψει άγνοια ή πολιτική υστεροβουλία. Αφού, απεκδύει τη Δημοκρατία από το ουσιαστικό της περιεχόμενο και την μεταβάλει σε μια σκέτη διαδικασία, την εκλογική διαδικασία. Γιατί, την εκλογική διαδικασία υποδείκνυαν, ως πανάκεια, όλοι αυτοί που προσέφευγαν στην ευκολία της ρήσεως «στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα»… Αλλά τι ακριβώς είναι η δημοκρατία; Ακόμα και ετυμολογικά, δημοκρατία σημαίνει κάτι αντίθετο της αριστοκρατίας, μια λαϊκή εξουσία ενάντια στους πλούσιους και τους εκ’ καταγωγής ευγενείς. Αυτή η αρχική καθεστωτική ουσία, καθώς εφαρμοζόμενη εξελίσσεται, αλλάζει διαρκώς στόχευση. Ο Κλεισθένης προχωρά σε μεταρρυθμίσεις που καθιστούν την δημοκρατία δημόσια υπόθεση, μια υπόθεση που αφορά τον άνθρωπο σαν πολίτη και όχι σαν ιδιώτη, ένα καθεστώς στο οποίο η εξουσία είναι «στο μέσον»… 
**************** 
Στη νεότερη ιστορία, η Γαλλική επανάσταση θέλει κάθε κάτοικο πολίτη και κάθε πολίτη ισότιμο με τους άλλους πολίτες ενώ η εκδοχή της δημοκρατίας που προτείνει κυριαρχείται από το ιδανικό της οικονομικής εξίσωσης. Πράγμα που την καθιστά ουτοπική σε περιόδους ηρεμίας και τρομοκρατική σε περιόδους κρίσεως. Καθώς, όμως, η δημοκρατία άρχισε να φοριέται παντού στον κόσμο, από κάθε πολιτικής καρυδιάς καρύδι κι από κάθε λογής οργανωμένα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, μπερδεμένη ανάμεσα στις κοινωνίες της ανέχειας και εκείνες της καταναλωτικής ευμάρειας, χάνει τις δυνατότητές της. Και γίνεται η μήτρα κάθε πολιτικής νόσου και κάθε πολιτικής… μαλακίας: εν’ ονόματι της Δημοκρατίας έγιναν τα πλέον τερατώδη εγκλήματα κατά λαών, με πιο πρόσφατο το έγκλημα του Αμερικανού προέδρου Μπούς κατά του λαού του Ιράκ. 
****************
Οι σημερινές Δημοκρατίες αδυνατούν να επιβάλουν στον Καπιταλισμό τη μέριμνα για το γενικό συμφέρον, το κοινωνικό κράτος. Δεν τον τιθασεύουν, δεν τον συγκρατούν, δεν τον περιορίζουν, τον αφήνουν να κερδοσκοπεί ασύδοτος, εν ονόματι της "δημοκρατίας της αγοράς". Άλλωστε η "δημοκρατία της αγοράς" είναι εκείνη που επιφέρει τη διαφθορά της ίδιας της Δημοκρατίας, επειδή τοποθετεί την έδρα της νομιμότητας στη Επιχείρηση και όχι πια στο Κοινοβούλιο… 


 Ναι, στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα, αλλά μόνο επί της διαδικασίας και μόνο για τους διαχειριστές της εξουσίας. Για τους πολίτες υπάρχουν δεκάδες οδυνηρά αδιέξοδα. Ακόμα και η θεμελιώδης αρχή συγκρότησης της (Ελληνικής) δημοκρατίας, η ισοτιμία (ισότητα όλων απέναντι στον νόμο) καταστρατηγείται βάναυσα στη χώρα μας από τους ίδιους τους βουλευτές!. Από την άλλη, *«η δημοκρατία δεν δημιουργείται από κανένα γραπτό κείμενο. Αν προτού να μπει στη νομοθεσία δεν είναι ήδη ένας τρόπος και μια θέληση ζωής, μια μορφή κοινής ηθικής ενσαρκωμένη στην καθημερινή στάση της κοινότητας των ανθρώπων, τότε δεν αντιπροσωπεύει παρά μιαν απάτη της εξουσίας»…     *Ζωρζ Χανέϊν


Νίκος Τσαγκρής, 4/6/2011

30 Μαΐου 2011

Εκείνο το φως στην Πλατεία...



Όταν ο Πάγκαλος, η Μέρκελ, ο Καρατζαφέρης, ο Γιούνγκερ, και ο Τρισέ, ο Παπακωνσταντίνου, ο Πεταλωτής, ο Όλι Ρεν και ο Γιωργάκης μας συγκυβερνούν, τότε μας καταλαμβάνει ένα είδος κόπωσης που είναι και το χειρότερο γιατί μας κάνει να φαινόμαστε απαθείς ή απεγνωσμένοι: είναι η κόπωση της σκέψης που αντιμετωπίζει καταστάσεις διεστραμμένες… 


Είναι, ακριβώς, το είδος της κούρασης που περιγράφει ο Φερνάντο Πεσσόα στο Βιβλίο της Ανησυχίας: Δεν βαραίνει σαν τη σωματική κούραση ούτε ταράζει σαν την κούραση απ' τις συγκινήσεις. Είναι το βάρος της συνείδησης του κόσμου (σ.σ.: στην συγκεκριμένη περίπτωση του υπαρκτού πολιτικού "κόσμου"), το να μην μπορεί να πάρει η ψυχή ανάσα. Τότε, σπρωγμένες σαν τα σύννεφα απ' τον άνεμο, όλες οι ιδέες μέσα απ' τις οποίες εννοήσαμε τη ζωή, οι φιλοδοξίες και οι στόχοι που πάνω τους στηρίζαμε τις ελπίδες μας στη συνέχειά της, γκρεμίζονται, σκίζονται και καταρρακωμένες χάσκουν στάχτες κι απομεινάρια ομίχλης, κουρέλια από κάτι που δεν υπήρξε κι ούτε θα υπάρξει ποτέ.


Δεν υπήρξε κι ούτε θα υπάρξει ποτέ Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, δεν υπήρξε και δεν θα υπάρξει ποτέ Κεντροαριστερά, δεν υπήρξε και δεν θα υπάρξει ποτέ πολιτικό ήθος, πολιτικές και ιδεολογικές αρχές, ιδέες και ιδεολογίες, δεν υπήρξε και δεν θα υπάρξει ποτέ πολιτική αλήθεια, πολιτική ευαισθησία, πολιτικός αυτοσεβασμός, σεβασμός του πολίτη απ' τους πολιτικούς.


 Όταν ο σοσιαλισμός κι ο νεοφιλελευθερισμός δίνουν τα χέρια και γίνονται συντρόφια κι όταν οι "σοσιαλιστές" που εν ονόματι του σοσιαλισμού μας κυβερνούσαν δεν νιώθουν φρίκη μπρος σ' αυτή την βάρβαρη επιμειξία, αυτό το τέρας που γεννήθηκε μέσα στο σπίτι τους το ίδιο, δεν αντιδρούν, δεν επαναστατούν (δεν έχουν λόγο ή τον πνίγουν μπρος στη λιγούρα τους για κυβερνητικές καρέκλες) τότε...


Τότε η φρίκη που εκμηδενίζει τους σκεπτόμενους πολίτες είναι λιγότερο ευγενής και διαβρωτική, αγγίζει χώρους βαθύτερα νυχτερινούς: είναι η επιθυμία να μην έχουμε σκέψη, η επιθυμία να μην έχουμε υπάρξει ποτέ τίποτα, η συνειδητή απελπισία όλων των πολιτικών κυττάρων της ψυχής. Και η ξαφνική αίσθηση ότι είμαστε έγκλειστοι σε ένα σκοτεινό κελί δίχως όρια.. Μόνη έξοδος είναι εκείνο το αβέβαιο, ακόμα, ΦΩΣ στην Πλατεία Συντάγμα... 


Νίκος Τσαγκρής, 30/5/2011

16 Μαΐου 2011

Αλίμονο στους νέους...



Η κρίση μπήκε κι άραξε στα σπίτια μας. Στα σπίτια των μισθωτών και των συνταξιούχων. Και κάποιων μικρομεσαίων που πτώχευσαν ή πτωχεύουν, που το 'κλεισαν ή το κλείνουν το μαγαζί. Μπήκε, μας συστήθηκε, μας άγγιξε. Και τη δεχτήκαμε αγόγγυστα σχεδόν, σαν αναγκαίο κακό. Κι αρχίσαμε ήδη να τη σεβόμαστε: «Λέω, φέτος, να μην πάμε διακοπές το καλοκαίρι.. Είναι πολλά τα λεφτά αγάπη μου, δεν μας παίρνει...»
Η κρίση μπήκε στα σπίτια της «μεγάλης μεσαίας τάξης», τα σπίτια που, μέχρι σήμερα, συγκέντρωναν οικογενειακό εισόδημα από ενάμισι έως τρεισήμισι και τέσσερα χιλιάρικα τον μήνα. Εισόδημα που κουρεύτηκε βιαίως, όπως οι νεοσύλλεκτοι στο Κέντρο Διερχομένων: 20% έως 30% πάει το «μαλλί». Προς χάριν της Ευρωζώνης και εκείνων που την εφηύραν και τη... φοράνε. Και τη βγάζουν και, υπό τύπον μαστιγίου, την κραδαίνουν στις πλάτες μας.
Ωστόσο, το «στένεμα» παραμένει περισσότερο ψυχολογικό παρά πραγματικό, είναι ο φόβος μπροστά στην απειλή που έρχεται από το ευρωπαϊκό μας μέλλον και μας γυρίζει πίσω, στο ελληνικό μας παρελθόν. Τη μιζέρια της φτώχειας: γερμανική Κατοχή - ταπείνωση - πείνα - θάνατος. Είναι τυχαίο, άραγε, το γεγονός ότι η Γερμανία πρωτοστατεί και σ' αυτή την  απειλή που «έρχεται απ' το μέλλον»; Και είναι άστοχοι εκείνοι οι Έλληνες που μιλούν ξανά για γερμανική «Κατοχή»;
Εμείς οι παλαιότεροι δεν τη φοβόμαστε τη φτώχεια. Την έχουμε γνωρίσει από πολύ κοντά. Έχουμε μεγαλώσει, αξιοπρεπώς, μαζί της, καίγοντας στη δουλειά και στα τραγούδια τη μιζέρια της. Αλίμονο στους νέους που, μεγαλωμένοι σε μια εποχή πανωλεθρίας των ιδεών, απέμειναν να κολυμπούν στα αναβράζοντα νερά του εγωιστικού υπολογισμού: «Να περνάμε καλά»! Να περνούν καλά σαν φιλόπονα χάμστερ, περιορισμένα στον ρόλο του παραγωγού-καταναλωτή.
Όχι! Κάποτε πρέπει να αποσπαστούμε απ' τη λατρεία της αγοράς. Καλύτερα φτωχοί και ελεύθεροι Έλληνες παρά «Ευρωπαίοι» - δεσμώτες των τοκογλύφων των «αγορών» και των πολιτικών τοποτηρητών τους. Των Γερμανών κερδοσκόπων, αν θέλετε, και των άλλων εταίρων τους. Στην κερδοσκοπία. Και των δικών μας, βέβαια, πασών των κυβερνήσεων, από καταβολής Σημίτη. Από καταβολής της εισόδου μας στην ΟΝΕ, θέλω να πω, κούφια η ώρα...

Νίκος Τσαγκρής (χρονογράφημα δημοσιευμένο στο ΕΘΝΟΣ της Κυριακής)

6 Μαΐου 2011

Έρμαια στην παγίδα του χρόνου



Ο χρόνος παίζει μαζί μας σαν τη γάτα με το ποντίκι. Μας παίρνει μυρωδιά όπου κι αν κρυφτούμε, μας κυνηγάει αλύπητα, μας πιάνει στα νύχια του, αφήνει πάνω μας τα σημάδια του. Ξεφεύγουμε, αλλά σε λίγο το κυνηγητό ξαναρχίζει, και πάλι απ' την αρχή. Αλλά κι εμείς δεν καθόμαστε με σταυρωμένα χέρια, περνάμε στην αντεπίθεση: καταστρέφουμε τον χρόνο, όπου κι αν τον βρούμε.

Για να λέμε την αλήθεια, καλά κάνουμε. Και καλά να μην κάνουμε, από τη στιγμή που ως εργαζόμενοι πληρώνουμε τον «χρονοφόρο» μας στο επιλεγόμενο... παραγωγικό σύστημα, τον χρόνο που μας περισσεύει, τον ελεύθερο χρόνο μας δικαιούμεθα να τον καταστρέφουμε κατά βούλησιν. Ως παθητικοί θεατές της ζωής των άλλων ή της ζωής γενικώς. Ή, ακόμα χειρότερα, ως παθητικοί τηλεθεατές της ζωής...

«Είναι απλώς κάποιοι άνθρωποι», θα σχολίαζε με συγκατάβαση, αν μας έβλεπε, ο Φερνάντο Πεσόα: «Περπατούν στον δρόμο με τη συμπεριφορά εκείνη που χαρακτηρίζει την ενσυνείδητη κατάσταση κι όμως δεν έχουν συνείδηση κανενός πράγματος, γιατί δεν έχουν συνείδηση ότι έχουν συνείδηση». Συμφωνείτε;

Ο Αλμπέρ Καμί σε ένα δοκίμιό του για το παράλογο, το τοποθετεί πιο λογικά! «Υπάρχει ο Θεός ή ο χρόνος, αυτός ο σταυρός ή αυτό το σπαθί. Πρέπει να ζεις με τον χρόνο και να πεθαίνεις μαζί του ή να παραιτηθείς απ' αυτόν για χάρη της αιώνιας ζωής». Ο ίδιος προτιμούσε «το σπαθί του χρόνου» από τον «σταυρό της αιωνιότητας»: Απεχθάνομαι αυτήν τη λύση (σ.σ.: τη «λύση» της αιώνιας ζωής), θέλω τα πάντα ή τίποτα, θέλω να συμμαχήσω με τον χρόνο. Δεν θέλω να υπάρχει στον υπολογισμό μου νοσταλγία ή λύπη...

Μπορεί ωστόσο να υπάρχει και νοσταλγία, και λύπη, για τον χαμένο χρόνο. Και επιβάλλεται να υπάρχει  θυμός για τους εξουσιαστές – καταστροφείς του πολιτικού  χρόνου. Ναι, μιλάμε για την εγκληματική καταστροφή του χρόνου του πρωθυπουργού απ' τον πρωθυπουργό, του υπουργού απ' τον υπουργό, του βουλευτή απ' τον βουλευτή, κ.λπ., κ.λπ. Που έχει ως συνέπεια την καταστροφή του χρόνου διακυβέρνησης της χώρας, του χρόνου του ελληνικού Δημοσίου, του χρόνου του ελληνικού κράτους κ.λπ., κλπ. Και ως επακόλουθο την καθυστέρηση της χώρας, την πολιτισμική παραλυσία, την πολιτική και οικονομική κρίση…
Νίκος Τσαγκρής

2 Μαΐου 2011

Εξουσία με πλαστή ταυτότητα

Αν το πολιτικό σύστημα λειτουργούσε ως σύστημα παραγωγής και εφαρμογής πολιτικών και ιδεολογικών αξιών και όχι ως σύστημα νομής της κυβερνητικής εξουσίας, ίσως αποκτούσε αξία εκείνη η προεκλογική ομολογία του Γιώργου Παπανδρέου: «κυβερνούσαμε με πλαστή σοσιαλιστική ταυτότητα. Το «εκσυγχρονιστικό» ΠΑΣΟΚ δυσφήμισε τον σοσιαλισμό και την Αριστερά…». Μια ομολογία που, έντεχνα, εξαφανίστηκε τότε, ανάμεσα σε προεκλογικές μουτζούρες και ψεύδη…


Σε μια υγιή πολιτική πραγματικότητα η ομολογία αυτή (από τον πρόεδρο του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, που είναι και Πρόεδρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς) θα έπαιρνε την μορφή καταλυτικής μαρτυρίας για τα αίτια της παρακμής και της ήττας, όχι μόνο του ΠΑΣΟΚ αλλά και της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας εν γένει, που ολοκληρώθηκε με την πτώση του… τελευταίου των εκσυγχρονιστών, Τόνι Μπλερ. Μπορεί και τη μορφή μιας διδακτικής αναδρομής…


«Είμαστε η υπεύθυνη αριστερά, η αριστερά που προσπαθεί να κάνει τα ιδανικά της πράξη», επέμενε λίγο πριν την πρωθυπουργική εκπνοή του ο Κώστας Σημίτης, ως ο αίρων… τις αμαρτίες του δικού του κυβερνητικού κόσμου, αλλά και των κυβερνήσεων Μπλερ και Σρέντερ. Και της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας εν γένει: «Είμαστε η υπεύθυνη αριστερά»!.. Καμιά αντίρρηση εάν δεχτούμε ότι αριστερή υπευθυνότητα είναι η τέχνη της πολιτικής προσαρμογής. Έτσι ναι, μπορούμε να δεχτούμε ως αριστερή υπευθυνότητα την προσαρμογή των κυβερνητικών επιλογών των Μπλερ - Σρέντερ - Σημίτη, στο νεοφιλελεύθερο πολιτικό περιβάλλον.


Συνεχίζοντας τις στρεβλώσεις, πρέπει να δεχτούμε ότι υπεύθυνη αριστερά είναι η αριστερά που προσαρμόζεται τέλεια στις, όποιες, δοσμένες πολιτικοοικονομικές συνθήκες, προκειμένου να επιβιώσει κυβερνητικά. Να δεχτούμε, δηλαδή ότι ο οπορτουνισμός είναι το Α και το Ω μιας υπεύθυνης Αριστεράς. Και να δεχτούμε ότι η κυβερνητική «αριστερά» των Μπλερ - Σρέντερ – Σημίτη, και η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία εν γένει, υπήρξε η «υπεύθυνη ευρωπαϊκή Αριστερά», επειδή επέδειξε αξιοθαύμαστη προσαρμοστικότητα, μεταλλασσόμενη κατά συνθήκη, ακόμα και σε νεοφιλελεύθερη δεξιά, προκειμένου να επιβιώσει κυβερνητικά στο δεσπόζον διεθνές περιβάλλον του καπιταλιστικού ολοκληρωτισμού!..


Αρκεί. Έχουμε ήδη το πλέον εύγλωττο σχόλιο για την αριστερή υπευθυνότητα ή τα εκσυγχρονιστικά ψεύδη. Διαλέξτε και πάρτε. Ο νυν και όπως φαίνεται …αεί πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και της Σοσιαλιστικής Διεθνούς Γιώργος Παπανδρέου διάλεξε: «Κυβερνούσαμε με πλαστή σοσιαλιστική ταυτότητα» και, «Δυσφημίσαμε τη σοσιαλδημοκρατία»… Αν το ΠΑΣΟΚ λειτουργούσε ως σύστημα παραγωγής και εφαρμογής πολιτικών και ιδεολογικών αξιών, και όχι ως σύστημα νομής της κυβερνητικής εξουσίας, η ομολογία αυτή θα το συγκλόνιζε. Και θα αποκτούσε, ίσως, κάποια διδακτική ή και αναγεννητική, για το πολιτικό παρόν και μέλλον του, αξία. Κάτι αντίστοιχο, άλλωστε, θα συνέβαινε και στο…όλον πολιτικό σύστημα. Όμως σιωπή! Πολιτική σιωπή! Η ομολογία του Γιώργου, ως όφειλε(!), πήγε στράφι!


Ως όφειλε, διότι ήταν μια ομολογία κάλπικη, μέρος μιας κάλπικης αυτοκριτικής του ηγέτη ενός κάλπικου «σοσιαλιστικού» κινήματος που λειτουργεί μέσα σε ένα κάλπικο πολιτικό σύστημα. Το οποίο δεν δουλεύει ως σύστημα παραγωγής και εφαρμογής πολιτικών και ιδεολογικών αξιών αλλά ως σύστημα νομής της κυβερνητικής εξουσίας…

Νίκος Τσαγκρής

19 Απριλίου 2011

Βασικά ένστικτα... Βρυξελλών



Η οικονομική κρίση ανέδειξε τους «ναούς» του ευρωπαϊκού οικονομισμού και τους «ιερείς» του μεσσιανισμού των αγορών

Καθώς η κρίση ξέφτισε την κουρτίνα που χώριζε τους Έλληνες πολίτες από τα παρασκήνια των Βρυξελών, αποκαλύφθηκε το σκοτεινό τοπίο των μηχανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα τοπίο αισθηματικής ξηρασίας όπου ευδοκιμούν τα βασικά ένστικτα του οικονομισμού: ο πολιτικός κυνισμός, ο μεσσιανισμός των αγορών, η αλαζονεία του πλούτου.
Ο ευρωπαϊκός νεοφιλελευθερισμός αυτοπροσώπως, ταυτοποιημένος σε πρόσωπα και μηχανισμούς: Αλμούνια – Kομισιόν – Zαν Κλοντ Γιούνγκερ – Εurogroup – Zαν Κλοντ Τρισέ – Eυρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα… Να έχουν καταλύσει την εθνική μας ανεξαρτησία. Να υποκαθιστούν την ελληνική κυβέρνηση ως κυβέρνηση Κατοχής. Να μας απειλούν καθημερινά με μέτρα πάνω στα μέτρα, προκαλώντας σε άλλους φόβο, σε άλλους μίσος και σε άλλους ιερή αγανάκτηση…
Οικονομικός νεοφιλελευθερισμός! Εδώ συμβαίνουν πράγματα περίεργα, πράγματα σχεδόν μεταφυσικά, για τα οποία μας προειδοποιούσε ο μέγας οικονομοσκόπος Τζωρτζ Σόρος, τον καιρό της κερδοσκοπικής του φάσης: «Οι αγορές ψηφίζουν κάθε μέρα και τιμωρούν τα αλαζονικά κράτη»! Και η Ελλάδα είναι κράτος αλαζονικό, παραπλανά τις αγορές, δανείζεται με χαμηλά spread, γλεντοκοπά και τρωγοπίνει εις υγείαν των ευρωκορόιδων!..
Είμαι πεπεισμένος ότι οι αξιωματούχοι των ευρωμηχανισμών, οι Αλμούνια, Γιούνγκερ, Όλι Ρεν, Τρισέ και οι λοιποί τεχνικοί του συστήματος, εμφορούνται από τον ψυχισμό των φανατικών νεοφιλελεύθερων όπως τους περιγράφει ο Πασκάλ Μπρικνέρ: αρνούνται να βγουν από τον κύκλο, τον οικονομικό χώρο, όπου τους είχε κλείσει η μάχη ενάντια στον μπολσεβικισμό και, ορφανοί από εκείνον τον μεγάλο εχθρό, βλέπουν στον αγώνα ενάντια  σοσιαλισμό και τον κρατισμό τη συνέχεια του χθεσινού πολέμου ενάντια στον Σύμφωνο της Βαρσοβίας…
Έτσι κηρύσσουν παρωχημένο τον –εκάστοτε– φόρο εισοδήματος, αρχαϊκή τη μισθωτή εργασία, προκατακλυσμιαίο τον δέκατο τρίτο μισθό και ασύδοτο τον δέκατο τέταρτο, ανθυγιεινή την πρόωρη σύνταξη, ανόητο το συνδικάτο και ανάρμοστο τον συνδικαλισμό, ανυπόστατα τα επιδόματα ανθυγιεινής εργασίας, γελοία ακόμα και την ιδέα μιας κοινωνικής ασφάλισης ή μιας δημόσιας υπηρεσίας.
Για τους πιο εξημμένους, αρκεί να προστεθεί σε κάθε πρόβλημα ο πληθυντικός «αγορές» και τα πάντα λύνονται. Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, να πούμε, όταν προέτρεπε τον Γιώργο Παπανδρέου να… φτύσει τις ευρωπαϊκές αγορές και να ζητήσει βοήθεια από απo τις άλλες! Κινεζικές, Ρωσικές, Παγκόσμια Τράπεζα, κλπ. Μακάρι να το ‘κανε, έτσι, για σπάσιμο! Να μπορούμε, έστω για πλάκα, να δηλώνουμε εθνικά ανεξάρτητοι!...

Νίκος Τσαγκρής (άρθρο δημοσιευμένο στην εφημερίδα Εθνος και στο περιοδικό Γαλέρα) 




13 Απριλίου 2011

Δελτίο εσωτερικών υποθέσεων

Θυμάστε την υπόθεση διαφθοράς στην οποία ενεπλάκη... διαπλεκόμενος με το Μέγαρο Μαξίμου ο Θέμος του Θέματος; Τότε, κάποιοι… φοβεροί ρεπόρτερ αξίας εκατοµµυρίων ευρώ, έστρεψαν τους προβολείς στη δηµοσιογραφική πιάτσα προς αναζήτηση του διεφθαρµένου δηµοσιογράφου-κοµιστή και είδαν να φωτίζονται τα οµοιώµατά τους. Ένας εξ αυτών µάλιστα, ο πλέον… φοβερός, είδε το άλλο του µισό. Για την ακρίβεια το 60% τού εαυτού του. Και τι έκανε; Πήρε το υπόλοιπο 40% και ούτε γάτα ούτε ζηµιά. Κονοµηµένος και αδιάφθορος! Με ανανεωµένο το δικαίωµα να στηλιτεύει της Γης τους… διεφθαρµένους. Τον βουλευτή Δείνα, ας πούµε, επειδή δεν γνώριζε ότι ο κουµπάρος τού Τάδε «τα πιάνει». Ή τον πρωθυπουργό Βήτα, επειδή δεν γνώριζε ότι ο συνεργάτης του Ζήτα, ας πούµε, επεδείκνυε ανάρµοστη σεξουαλική (και πολιτική ίσως;) συµπεριφορά. Κατά τη διάρκεια της οποίας τον προσέβαλε, επιπροσθέτως, τον πρωθυπουργό Βήτα ο συνεργάτης του Ζήτα· «λόγω και έργω», που λένε και οι νοµικοί…

Τώρα οι προβολείς στρέφονται στη δηµοσιογραφία γενικώς. Να φωτίσουν τη διαφθορά µέσα της: τους διαφθορείς, τους διαφθειρόμενους, τους διεφθαρμένους. Μα, αυτοί που στρέφουν τους προβολείς στη δηµοσιογραφία για να φωτίσουν τη διαφθορά µέσα της (τους διαφθορείς, τους διαφθειρόµενους, τους διεφθαρµένους,) είναι δηµοσιογράφοι. Και τι πιο φυσικό: οι προβολείς φωτίζουν εαυτούς και αλλήλους.

Διότι η διαφθορά είναι παντού: κυοφορείται και γεννιέται µαζί µε τον άνθρωπο· στα παιδικά της χρόνια είναι αθώα, σαν παιδί. Μα, καθώς µεγαλώνει γίνεται ακραία φιλοχρήµατη και φιλόδοξη, ανατρέφεται και εκφράζεται τέλεια δίπλα στο χρήµα, τη δόξα, τη φήµη, την εξουσία. Ως εκ τούτου, ναι, στη δηµοσιογραφία βρίσκει στάδιο δόξης λαµπρό. Μα δεν είναι απαραίτητο να είσαι δηµοσιογράφος ή πολιτικός ή δικαστικός ή γιατρός για να είσαι διεφθαρµένος. Όπως δεν αρκεί να είσαι επιστήμων, καλλιτέχνης, υδραυλικός, ζαχαροπλάστης ή οδοκαθαριστής για να µην είσαι…

Ακόµα κι όταν περνούν τη µέση τής ζωής τους, λίγοι άνθρωποι ξέρουν πώς έφτασαν στον εαυτό τους, στις διασκεδάσεις τους, στην κοσµοθεωρία τους, στη γυναίκα τους, στον χαρακτήρα, στο επάγγελµα και στις επιτυχίες τους. Και, βέβαια, οι διεφθαρµένοι στη διαφθορά τους.

Άλλωστε, σαν τον «άνθρωπο χωρίς ιδιότητες» του Ρόµπερτ Μούζιλ, διεφθαρµένοι ή µη, οι περισσότεροι των ανθρώπων έχουν την αίσθηση πως «τώρα τα πράγµατα είναι αδύνατον πλέον να αλλάξουν ουσιαστικά». Θα µπορούσε µάλιστα να ειπωθεί ότι εξαπατήθηκαν. Πως δεν µπορεί ποτέ να ανακαλύψει κανείς κάποιον αποχρώντα λόγο που να εξηγεί γιατί τα πράγµατα ήρθαν ακριβώς όπως ήρθαν. Θα µπορούσαν να έχουν έρθει και διαφορετικά· διότι τα συµβάντα προκλήθηκαν σε ελάχιστο βαθµό από τους ίδιους, συνήθως εξαρτήθηκαν από κάθε λογής περιστάσεις, από τις διαθέσεις, τη ζωή, τον έρωτα, τον θάνατο τελείως διαφορετικών ανθρώπων, κι απλώς τη δεδοµένη στιγµή έσπευσαν καταπάνω τους. Και τους διέφθειραν!..
Νίκος Τσαγκρής













9 Απριλίου 2011

Aνωφελείς πολιτικοί κώνωπες



Διαβάσατε στις απεργοσπαστικές σελίδες του διαδικτύου ότι κάτι Βασούλες και κάτι… Γείτονες μαζί με κάποια ακόμα σιτεμένα παλικάρια της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ την πέσανε στον Παπακωνσταντίνου; Κι ότι εκείνος μάζεψε το νομοσχέδιο για τα φρουτάκια και πήγε να κλάψει στην αγκαλιά του Γιωργάκη; Μήπως νοιώσατε κι ένα σκίρτημα πολιτικής ελπίδας ότι ίσως, ποιος ξέρει, μπορεί; Καλύτερα να το ξεχάσετε, να αξιολογήσετε τις αντιδράσεις αυτές ως ανώφελες: τελευταίοι σπασμοί της ηττημένης από την οικονομία πολιτικής. Ή τελευταίες εκλάμψεις της δημοκρατίας στον θανάσιμο εναγκαλισμό της με τον καπιταλισμό…

Μια άλλη εκδοχή είναι ότι τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ που, σπασμωδικά, αντιδρούν στην πλήρη παράδοση της δημοκρατίας στον καπιταλισμό “διότι περί αυτού πρόκειται” δεν εκφράζουν παρά το μεταμοντέρνο αντικαπιταλιστικό πάθος που περιγράφει ο Πασκάλ Μπρυκνέρ στη «Μιζέρια του Πλούτου»: πρόκειται για ένα ένθερμο πάθος, μια σχεδόν θρησκευτική μέθη, που αποτελεί τη μαύρη λειτουργία σε μια λατρεία στην οποία οι αντιδρώντες, πολιτικοί ή πολίτες, συμμετέχουν, έστω κι αν θέλουν να την ανατρέψουν.

Έτσι και οι «αντιδρώντες» του ΠΑΣΟΚ: είδαν τα ψέματα και την προπαγάνδα – τα δικά τους ψέματα, τη δική τους προπαγάνδα – για το υποτιθέμενο «αλάνθαστο» της «ελεύθερης αγοράς» να γκρεμίζονται σαν χάρτινοι πύργοι. Τώρα, μέσα στη βούλησή τους να εξορκίσουν τους δαίμονες της αγοράς, φοράνε ακόμα τα στολίδια της ευσέβειας απέναντί της, έστω κι αν η ευσέβεια αυτή είναι αρνητική. Μπορεί το καπιταλιστικό είδωλο να ενθουσιάζει τους μεν και να προκαλεί το μένος των δε, όμως παραμένει είδωλο. Ένα… είδωλο παντρεμένο με τη γριά Δημοκρατία.

Πέρα από τα αστεία, ο υπεραιωνόβιος γάμος της δημοκρατίας με τον καπιταλισμό έχει εκφυλισθεί: η δημοκρατία αδυνατεί πια να επιβάλει στον καπιταλισμό τη μέριμνα για το γενικό συμφέρον, το κοινωνικό κράτος. Δεν τον τιθασεύει, δεν τον συγκρατεί, δεν τον περιορίζει, τον αφήνει να κερδοσκοπεί ασύδοτος. Εν ονόματι της «δημοκρατίας της αγοράς». Αλλά, πάλι με τα λόγια του Πασκάλ Μπρυκνέρ, «η δημοκρατία της αγοράς επιφέρει τη διαφθορά της ίδιας της δημοκρατίας, επειδή τοποθετεί την έδρα της νομιμότητας στην επιχείρηση και όχι πια στο κοινοβούλιο». Και προωθεί, προσθέτουμε εμείς, έναν τύπο πολιτικού, τον πολιτικό – μέτοχο. Να φροντίζει μόνο για την ικανοποίηση των ορέξεών του εν ονόματι της αρχής: «Δεν πάει να χαθεί ο κόσμος όλος, αρκεί να δουλεύει το μαγαζί»…

Νίκος Τσαγκρής









4 Απριλίου 2011

Η ανεργία ως εργαλείο της καπιταλιστικής ανακύκλωσης...

Εντελώς τυχαία μάθαμε ότι το μέσο ημερήσιο εισόδημα του Νοτιοαφρικανού εργαζόμενου είναι 7 ευρώ.

Με τις τελευταίες ευρωπαπανδρεϊκές ρυθμίσεις, το μέσο ημερήσιο εισόδημα κάθε νέου Έλληνα εργαζόμενου, είναι διπλάσιο. Και κάτι παραπάνω. Πόσο κάνει μια φραντζόλα ψωμί στην Ελλάδα και πόσο στη Νότια Αφρική; Κάντε τον λογαριασμό και θα βρείτε την διαφορά της αγοραστικής δύναμης μεταξύ Ελλήνων και... Ζουλού.

Ωστόσο, βασική προϋπόθεση για να γίνει αυτός ο… λογαριασμός είναι η τύχη που χρειάζεται κάθε νεαρός Έλληνας για να περάσει την πύλη της ευρωπαπανδρεϊκής αγοράς εργασίας˙ να μπει μέσα και, πολύ περισσότερο, να παραμείνει εντός. Αφού, η εφαρμογή των ρυθμίσεων για εύκολες απολύσεις με αστείες αποζημιώσεις, θα απογειώσουν τον, ήδη τραγικό, στις ηλικίες από 20 – 25, δείκτη ανεργίας. Πράγμα που ενδέχεται να καθορίζει ως κωλόφαρδους (στην κυριολεξία) τους ελληνόπαιδες που, εφεξής, θα βρίσκουν δουλειά σε συνθήκες Ζουλού: ημερήσιο εισόδημα 7 ευρώ…

Η ανεργία, το γνωρίζουμε όλοι, είναι αναπόφευκτο παρακολούθημα των μεγάλων οικονομικών κρίσεων. Την κρίση του 1929, ας πούμε, ακολούθησε μια άνευ προηγουμένου έξαρση ανεργίας: 12 εκατομμύρια άνεργοι στις ΗΠΑ, 10 εκατομμύρια στη Γερμανία, 3 στην Αγγλία, συνολικά πάνω από 30 εκατομμύρια εντελώς άνεργοι. Και πολλά εκατομμύρια εργάτες να υποαπασχολούνται, να δουλεύουν δέκα ή είκοσι ώρες τη βδομάδα.

Το εκπληκτικό είναι ότι οι αριθμοί της ανεργίας στη δικιά μας κρίση, την κρίση του 2007, είναι πανομοιότυποι με αυτούς της κρίσης του ’29: οι άνεργοι στις ΗΠΑ είναι πάλι γύρω στα 12 εκατομμύρια, ενώ το σύνολο των ανέργων στα 27 κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αγγίζει τα 23 εκατομμύρια. Συνολικά, όπως το ’29, πάνω από 30 εκατομμύρια άνεργοι. Και πολλά, όπως τότε, εκατομμύρια εργαζομένων, να υποαπασχολούνται σε συνθήκες Νότιας Αφρικής.

Αυτή η τραγική ομοιότητα, στην οποία εμείς οι Έλληνες πρωταγωνιστούμε, κάνει επίκαιρη την άποψη του Μάρξ ότι ο καπιταλισμός, «μη δίνοντας στον εργάτη παρά μόνο τα αυστηρώς απαραίτητα για τη ζωή, μειώνει την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων και αυξάνει την συχνότητα των κρίσεων. Με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός εφεδρικού στρατού φθηνών εργατικών χεριών». Σαν τον εφεδρικό στρατό φθηνών εργατικών χεριών Νεοελλήνων που δημιουργείται με τη φροντίδα της ευρωπαπανδρεϊκής αγοράς εργασίας, ας πούμε…

Νίκος Τσαγκρής





21 Μαρτίου 2011

ΛΙΒΥΗ: Ένα βρώμικο δίλημμα


 Πριν, όπως οι περισσότεροι «κανονικοί» άνθρωποι, ήμουν κι εγώ υπέρ των επαναστατημένων Λιβύων πολιτών και ενάντια στον δικτάτορα Καντάφι και το καθεστώς του. Παρακολουθούσα την εξέλιξη της εξέγερσης με την ελπίδα να κερδίσουν οι επαναστατημένοι: να απαλλαγούν από τον Καντάφι και τη χούντα του, να προχωρήσουν στην αυτοδιάθεση της Λιβύης, την δημοκρατική "επανίδρυση" της χώρας τους, εάν θέλετε.
Ωστόσο, ακόμα και στα δύσκολα, όταν άρχισαν να σηκώνουν κεφάλι οι καθεστωτικοί και να βάζουν χέρι στις «απελευθερωμένες" πόλεις, απευχόμουν έξωθεν επεμβάσεις. Με εμπειρικά, παγιωμένη τη γνώση ότι εάν επέμβουν οι "πολιτισμένοι" (αμερικανοί και ευρωπαίοι), μπορεί μεν να απαλλάξουν τους Λίβυους από τον Καντάφι, αλλά θα χειραγωγήσουν το πολιτικό και πολιτιστικό μέλλον των Λιβύων. Εγκαθιστώντας κυβέρνηση της αρεσκείας τους και του χεριού τους, όπως κάνουν πάντα σε παρόμοιες περιστάσεις. Ακόμα, με την βεβαιότητα ότι θα λαφυραγωγήσουν τη χώρα άμεσα και αλύπητα - πράγμα που και μέχρι σήμερα έκαναν, όμως πιο ήπια και πιο έμμεσα.
Μετά, οι "πολιτισμένοι", προεξαρχόντων των - παραδοσιακά αποικιοκρατών - Γάλλων, Βρετανών και Αμερικανών, άρχισαν να βομβαρδίζουν την Λιβύη σκορπώντας τον γενικό τρόμο και τον θάνατο - καταγγέλλονται ήδη δεκάδες θάνατοι αμάχων πολιτών.
Λοιπόν, με ποιον είμαι – με ποιόν είμαστε σήμερα; Για εμάς τους «κανονικούς» ανθρώπους μιλάω, που πριν είμαστε υπέρ των επαναστατημένων Λιβύων πολιτών. Με ποιόν είμαστε τώρα; Με τον Καντάφι ή με τους «πολιτισμένους»;
Ιδού το δίλημμα  που τίθεται (από τους «πολιτισμένους» τίθεται, από την ίδια την απρόσκλητη επέμβασή τους) και είναι ένα δίλημμα - παγίδα . Ένα βρώμικο, ένα πρακτόρικο δίλημμα, που σ’ εμάς τους απέξω υποβάλλεται αντανακλαστικά. Στους επαναστατημένους Λίβυους, όμως, επιβάλλεται βίαια, δραματικά, καταλυτικά. Τους χτυπά στο ψαχνό, για να τραυματίσει τον εξεγερμένο ψυχισμό τους, να τον σκοτώσει: Να αποδομήσει το επαναστατικό τους όραμα (απελευθέρωση από τον δικτάτορα, ελευθερία, ανεξαρτησία, πολιτική αυτοδιάθεση…). Να τους συσπειρώσει γύρω από τον Δυτικό εξ’ ουρανού Σύμμαχο και Προστάτη!..
Όχι, δεν μασάμε! Ούτε με τον Καντάφι – ούτε με τους «πολιτισμένους». Με τους επαναστατημένους Λίβυους, όσους κι αν απομείνουν, όσους κι αν απέμειναν. Με την εξέγερσή τους, με τα κουρέλια της ουτοπίας τους: απελευθέρωση από τον δικτάτορα, ελευθερία, ανεξαρτησία, πολιτική αυτοδιάθεση…

Νίκος Τσαγκρής