14 Νοεμβρίου 2008

Τριανταπέντε χρόνια μετά...


Η ελευθερία των ενηλίκων σε αντίθεση με την ελευθερία των νέων βρωμοκοπά θεσμική ναφθαλίνη και διαμορφώνει τους πολίτες του εφικτού.

Αν η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού, όπως σε κάθε «στραβή» δικαιολογούνται υπουργοί και βουλευτάδες, τότε καμιά σχέση δεν έχει με τη νεολαία. Τη νεολαία κάθε τόπου και χρόνου, μα προ παντός τη σύγχρονή μας νεολαία: η πολιτική διάθεση των νέων ταυτίζεται με τη φιλοσοφία που συνόψιζε ο Τσε Γκεβάρα στη ρήση του «Είμαστε ρεαλιστές, οραματιζόμαστε το ανέφικτο». Αλλά ακόμα και ο οραματισμός ανέφικτων πολιτικών πραγμάτων, προϋποθέτει μιαν ελευθερία δίχως όρια. Την ελευθερία, δηλαδή, που διεκδικούν ή οραματίζονται οι νέοι παντός τόπου και χρόνου…

Εκείνοι που βίωσαν την εξέγερση του Πολυτεχνείου, γνωρίζουν τώρα, ότι η ελευθερία που διεκδικούσαν ήταν μια ελευθερία δίχως όρια! Ενστικτωδώς δε, από τότε, αντιλαμβάνονταν ότι η ελευθερία που διεκδικούσαν δεν υπήρχε πουθενά, παρά μόνο εντός του Πολυτεχνείου! Ήταν η ελευθερία που βίωναν από στιγμή σε στιγμή, από ώρα σε ώρα, από μέρα σε νύχτα και από νύχτα σε μέρα, τα λίγα εικοσιτετράωρα που κράτησε η εξέγερσή τους: ήταν η ελευθερία της εξέγερσης! Η ελευθερία του εξεγερμένου!

Κατά τα λοιπά, συνειδητά ή υποσυνείδητα, τα «παιδιά του Πολυτεχνείου», όπως και όλα τα παιδιά που εξεγείρονται διεκδικώντας ελευθερία, γνωρίζουν ότι κανείς δεν μπορεί να είναι οριστικά ελεύθερος. Μπορεί να είναι «ελεύθερος από...»: ελεύθερος από κάτι, ελεύθερος από κάποια, από όλα εκείνα τα χιλιάδες καταναγκαστικά που συναντά ο άνθρωπος από τη στιγμή που γεννιέται και καλείται να ζήσει. Στην πραγματικότητα ο άνθρωπος γεννιέται σε συνθήκες δουλείας και καλείται από τη στιγμή της γέννησής του να επιδίδεται σε διαδοχικές «εξεγέρσεις», προκειμένου να νιώσει ελεύθερος από κάτι και από κάτι άλλο, κι από κάτι άλλο...

Στο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο η ελευθερία ήταν και είναι μια παραδρομή της εξουσίας. Εκεί όπου υπάρχει, υπάρχει χάρη σε ένα κενό εξουσίας. Ειδικά στις μέρες μας η πολιτική ελευθερία βρωμοκοπά θεσμική ναφθαλίνη και διαμορφώνει τους πολίτες του εφικτού: τους καταναλωτές μιας εφικτής πολιτικής, μιας εφικτής τέχνης, μιας εφικτής ζωής, τους πολίτες - μακάριους τηλεθεατές. Σε ορισμένους απ’ αυτούς, η πραγματική ελευθερία φυτοζωεί στην κατάσταση της νοσταλγίας. Στους νέους υπάρχει σαν είδος ενός τρελού σχεδίου, που το υπερασπίζονται άγρια ενάντια στην πραγματικότητα…
Νίκος Τσαγκρής