24 Σεπτεμβρίου 2014

Ο πολιτικός φθόνος κυκλώνει τον Τσίπρα


Πώς ο… συντετριμμένος θαυμασμός (2008) για το «φαινόμενο Τσίπρα» διαχύθηκε στην περιοχή του μνημονιακού κυβερνητισμού και μεταλλάχθηκε σε αρρωστημένο πολιτικό φθόνο 

 «Μη φοβού τέκνον μου, ο φθόνος είναι συντετριμμένος θαυμασμός", καθησύχασε ο Πάπας Φραγκίσκος τον Αλέξη Τσίπρα όταν αντελήφθη τον σοσιαλφιλελεύθερο φθόνο που περιέβαλε το Βατικανό κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους. 

 Αυτό το εξαιρετικά αληθοφανές «παρασκήνιο» από την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στο Βατικανό, δεν είναι ένα δημοσιογραφικό «παρασκήνιο» από την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στο Βατικανό, αλλά μια λαϊκή φαντασία∙ ένα εξαιρετικά σαρκαστικό σχόλιο από αυτά που ενέπνευσαν στους χρήστες των social media οι ελληνικές και διεθνείς αντιδράσεις στην αιφνίδια συνάντηση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ με τον Πάπα της Ρώμης. Ένα εύστοχο πολιτικό σχόλιο με ψυχαναλυτικές προεκτάσεις που θα μπορούσε να αποτελέσει αφορμή για τη συγγραφή ενός μικρού δοκιμίου πάνω στον πολιτικό φθόνο, με άξονα τον φθόνο των ημερών. Που δεν είναι παρά ο πολιτικός φθόνος για τον Αλέξη Τσίπρα. Και ως εκ τούτου, για το κόμμα του οποίου ηγείται, τον ΣΥΡΙΖΑ.

 «Δεν είναι πολιτικός φθόνος αλλά συντετριμμένος θαυμασμός», λέω εγώ. Όπως ο… Πάπας*! Και από μια άποψη θα μπορούσα να έχω δίκιο. Κι εγώ και ο… Πάπας… 

 Η κουλτούρα του φθόνου 

 Δείτε τι έγραφα το 2008 (στο ΕΘΝΟΣ) προσπαθώντας να τιθασεύσω τον περιρρέοντα (από τότε!) στους πολιτικούς και δημοσιογραφικούς κύκλους… συντετριμμένο θαυμασμό, για τον νέο (και ωραίο) ηγέτη του Συνασπισμού της Αριστεράς: «Αλέξης Τσίπρας, το Φαινόμενο! Αυτός ο θαυμαστικός προσδιορισμός (που έχει να συνοδεύσει Έλληνα πολιτικό από την εποχή του Ανδρέα Παπανδρέου και από τότε αποδίδεται μόνο σε διεθνείς σταρ της show business και σε ποδοσφαιριστές τύπου Ρονάλντο) αποδίδεται ήδη, από τα media στον νεαρό πρόεδρο του Συνασπισμού. Και ομολογώ ότι του ταιριάζει, αρκεί να μην αποδειχτεί φαινόμενο… φαινομενικό, και ως φαινόμενο και ως Τσίπρας…». 

Ωστόσο σήμερα, έξι χρόνια μετά, ο «νεαρός πρόεδρος του Συνασπισμού» είναι ο πρόεδρος του μεγαλύτερου ελληνικού κόμματος (του ΣΥΡΙΖΑ), ένας πολιτικός με διεθνή αναγνώριση, ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της ευρωπαϊκής Αριστεράς, ένας «πρωθυπουργός εν αναμονή», όπως έγραψαν, προ ημερών, οι Financial Times. 

 Έτσι, (το καταλαβαίνετε, υποθέτω) ο… συντετριμμένος θαυμασμός του 2008 διαχύθηκε στην περιοχή του μνημονιακού κυβερνητισμού και εκτός αυτού (ακόμα και στις παρυφές του ΣΥΡΙΖΑ!) και σταδιακά μεταλλάχθηκε σε «κουλτούρα». Μια μαζική πολιτική νεύρωση, αυτήν που ονομάζω «σοσιαλφιλελεύθερο φθόνο». 

Άδωνης Γεωργιάδης, Φαήλος Κρανιδιώτης, Σοφία Βούλτεψη, Ευάγγελος Βενιζέλος, Αντώνης Σαμαράς, Δημήτρης Κουτσούμπας και λοιποί… ασθενείς: «η πολιτική κουλτούρα του φθόνου» λέει η ψυχανάλυση, «αναπτύσσεται και επικρατεί όταν στον αντίπαλο ηγέτη βλέπεις τον δικό σου πολιτικό θάνατο». 

Ο Πάγκαλος στο… ντιβάνι 

Φυσικά, ο πλέον αντιπροσωπευτικός εκφραστής του «σοσιαλφιλελεύθερου φθόνου», ο πιο μεγάλος ασθενής, να πούμε, είναι ο Θεόδωρος Πάγκαλος. Στην τελευταία, μάλιστα, ψυχαναλυτική συνεδρία, από το ντιβάνι του MEGA – ψυχαναλυτή του, εξομολογήθηκε μιαν πράξη του που παραπέμπει στο διαγνωστικό σχήμα Φθόνος – Μίσος – Παράνοια: «Ψήφισα Ν.Δ. στις περασμένες εκλογές. Βεβαίως! Με δυσκολία, αλλά πήγε το χέρι μου, διότι ήθελα οπωσδήποτε να αποφύγω αυτό που δεν απέφυγα τελικά, δηλαδή την πρωτοπορία του ΣΥΡΙΖΑ» Και αμέσως μετά ο μεγάλος ασθενής εμφάνισε το σύνηθες – στο διαγνωσμένο «σχήμα» – σύμπτωμα της συστολής: «θα μπορούσε να μου πει κάποιος ότι πρέπει να ντρέπομαι, αλλά έτσι σκεπτόμουν (.....) και πράγματι ήρθε πρώτο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ (.....) υπήρχε σοβαρό θέμα, για να παρεμποδιστεί». 

 Εδώ, η τελευταία… συνεδρία Πάγκαλου, διασταυρώνεται με τη θέση του Λακάν, η οποία αναδεικνύει την παράνοια ως μία στρατηγική που αποσκοπεί να ταυτίσει την απόλαυση με τον «τόπο» του άλλου. Έτσι το πολιτικό ύφος της παράνοιας συνίσταται στο να καθίσταται απόλυτη η εχθρότητα προς τον εχθρό (στην περίπτωσή μας, τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ) ως τρομακτικό Άλλο, ως ακάθαρτο Άλλο, ως Άλλο που, ακριβώς, απολαμβάνει. 

Από την πλευρά της πολιτικής φιλοσοφίας, τώρα, το σύνδρομο του «νεοφιλελεύθερου φθόνου» – που το λέω εγώ – , ειδικά στην περίπτωση του ψυχαναλυτικού σχήματος «Φθόνος – Μίσος – Παράνοια, συμπίπτει με το μηδενισμό, είναι μηδενισμός: οι μηδενιστές κατευθύνονται «πέρα από το καλό και το κακό» και ο Νίτσε είχε χαλκεύσει τη συγκεκριμένη φράση με βάση μια εμπειρία πολύ πιο ανώδυνη από εκείνη του Θεόδωρου Πάγκαλου στην πορεία του προς τον πολιτικό φθόνο, το μίσος, τον μηδενισμό, τη δυστυχία… 

«Καμιά δυστυχία»!, με διορθώνει ο… εξπέρ του μηδενισμού Αντρέ Γκλικσμάν. Δεν υπάρχουν δυστυχείς μηδενιστές. Καιρός να τους ξαναδούμε με την οξυδέρκεια που τους έβλεπε ο Πασκάλ. Εξοπλισμένους με μια μυθική ικανότητα προς «διασκέδαση» υπό μίαν τριπλή έννοια: «τον διασκορπισμό και την αποσύνθεση του νου, την απομάκρυνση από κάθε πίστη και την αδιαφορία για κάθε αρχή, τη χαρούμενη και τερπνή ζωή…». 

 * το απόφθεγμα ο φθόνος είναι συντετριμμένος θαυμασμός" είναι του Δανού φιλόσοφου Σέρεν Κίρκεγκορ ( 1813-1855)

Νίκος Τσαγκρής

18 Σεπτεμβρίου 2014

Η... "κοστολόγηση" της κοστολόγησης


Το κοστολογημένο «κυβερνητικό πρόγραμμα» του ΣΥΡΙΖΑ εξέθεσε την συγκυβέρνηση καταρρίπτοντας τον μύθο της μνημονιακής αναγκαιότητας.  

Δεν υπάρχει πιο γελοίο, πιο αυτιστικό, εάν θέλετε, περιστατικό στο άγραφο χρονικό της συγκυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου, από την απόπειρα επανακοστολόγησης του «κυβερνητικού προγράμματος» του ΣΥΡΙΖΑ – που δεν είναι το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ αλλά «ό,τι µπορούµε να κάνουµε, ένα ρεαλιστικό και υλοποιήσιμο (κοστολογημένο) σχέδιο ανακούφισης και επανεκκίνησης της οικονομίας», όπως διευκρίνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας στην ομιλία του στη ΔΕΘ. 

 Το γελοίο του πράγματος αποτυπώθηκε ανάγλυφα την περασμένη Τρίτη στο βασικό τίτλο της πλέον πιστής συστημικής θεραπαινίδας, της ηλεκτρονικής έκδοσης της εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ»: Ο τίτλος: Την Τρίτη ο Χαρδούβελης απαντά στις εξαγγελίες Τσίπρα. Ο υπότιτλος: Οργασμός δραστηριότητας στο υπουργείο Οικονομικών για τη λεπτομερή κοστολόγηση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ. Το «ρεπορτάζ» που ακολουθεί είναι η χαρά της… συριζαίας και του συριζαίου, αφού αποκαλύπτει το σοκ που προκάλεσε το «σχέδιο Τσίπρα» στο κυβερνητικό στρατόπεδο και τις σπασμωδικές ενέργειες που ακολούθησαν: 

- Από νωρίς το πρωί της Δευτέρας (σ. σ: με εντολή… Σαμαρά), ο κ. Χαρδούβελης δίνει εντολή στο νέο γενικό γραμματέα του υπουργείου κ. Τάσο Αναστασάτο, αλλά και σε υπηρεσιακούς παράγοντες να ετοιμάσουν μια αναλυτική κοστολόγηση των εξαγγελιών του κ. Τσίπρα.

 - Σύμφωνα με πληροφορίες (σ. σ: με εντολή… Σαμαρά), ο ΥΠΟΙΚ θα ανεβάσει σημαντικά το «λογαριασμό» από τα 13 δισ. ευρώ στα οποία υπολόγισε ο ΣΥΡΙΖΑ τις εξαγγελίες, ενώ θα διατυπώνονται σοβαρές ενστάσεις για το κατά πόσο μπορούν όντως να αξιοποιηθούν οι πηγές των κεφαλαίων που περιγράφονται από την αντιπολίτευση. 

 Ακολούθως ο ρεπόρτερ μας ενημερώνει ότι η επικοινωνιακή γραμμή (σ. σ: η… ανάβαση του «λογαριασμού» από τα 13 δις. Ευρώ στα 20 και άνω,) συζητήθηκε σε συνάντηση των Σαμαρά, Βενιζέλου, Χαρδούβελη, που έγινε το μεσημέρι της Δευτέρας. 

 Η κοστολόγηση ως παραδοχή 

Πέρα από το γελοίο του πράγματος, η συγκεκριμένη… κοστολόγηση της κοστολόγησης, είναι η απόλυτη σημειολογική παραδοχή της κυβερνητικής ανυπαρξίας: μια κυβέρνηση που, σύσσωμη, ασχολείται με την κοστολόγηση του κυβερνητικού προγράμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δεν είναι κυβέρνηση αλλά αξιωματική αντιπολίτευση που ασχολείται με τον έλεγχο του κυβερνητικού προγράμματος μιας κυβέρνησης. Ή μιας αξιωματικής αντιπολίτευσης που θεωρείται ήδη κυβέρνηση. Επομένως, αυτή η κυβέρνηση είναι μια ανύπαρκτη κυβέρνηση… 

Πιθανότατα δε, θα παραμείνει ανύπαρκτη και ως αξιωματική αντιπολίτευση, αφού μια αξιωματική αντιπολίτευση που σέβεται τον εαυτό της (βλέπε… ΣΥΡΙΖΑ) οφείλει, πάνω απ’ όλα, να διαθέτει και να προτείνει ένα κοστολογημένο κυβερνητικό πρόγραμμα. Ωστόσο, η Νέα Δημοκρατία του Σαμαρά καθώς και το ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου ακόμα και σήμερα, που υποτίθεται ότι συνιστούν μιαν κάποια κυβέρνηση, δεν διαθέτουν δικό τους κυβερνητικό πρόγραμμα – ούτε κοστολογημένο ούτε… ακοστολόγητο: έχουν το πρόγραμμα της τρόικας! Και είναι δεσμευμένοι με τις υπογραφές τους – δεσμεύοντας και τα κόμματα που εκπροσωπούν – να το εφαρμόζουν πιστά μέχρις ότου το χρέος γίνει… βιώσιμο. Δηλαδή, στον αιώνα τον άπαντα, είτε ως κυβέρνηση είτε ως αντιπολίτευση… 

 Η κοστολόγηση ως αποδοχή 

Και κάτι πραγματικά σοβαρό: η πανικόβλητη και εξαιρετικά γελοία κυβερνητική «απάντηση» στην καταλυτικά αξιόπιστη «κυβερνητική» παρουσία του Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ (με την απόπειρα κοστολόγησης της… κοστολόγησης του «κυβερνητικού προγράμματος» του ΣΥΡΙΖΑ – που δεν είναι το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ αλλά «ό,τι μπορούμε να κάνουμε, ένα ρεαλιστικό και υλοποιήσιμο σχέδιο ανακούφισης της κοινωνίας και επανεκκίνησης της οικονομίας») κατέρριψε τον κυβερνητικό μύθο της μνημονιακής αναγκαιότητας: εξαναγκάζοντας το ορκισμένο στο μερκελικό δημοσιοοικονομικό ευαγγέλιο κυβερνητικό δίδυμο να ξεχαστεί για λίγο. Να αυτομολήσει περιστασιακά από την στοχοπροσήλωσή του στις μνημονιακές εφαρμογές προκειμένου να θεωρήσει και να… επιθεωρήσει το κοστολογημένο «πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Και μέσω της εντολής… κοστολόγησης της κοστολόγησης να «αποδεχτεί» ως δημοσιονομικά συμβατό, το «κυβερνητικό πρόγραμμα» του ΣΥΡΙΖΑ. 

 Όμως το «κυβερνητικό πρόγραμμα» του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα «πρόγραμμα» που προϋποθέτει ως θεμελιακή βάση εφαρμογής την κατάργηση του μνημονίου και την έναρξη πολιτικών διαπραγματεύσεων με τους θεσμικούς φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την οριστική διευθέτηση του χρέους. Είναι το ίδιο «πρόγραμμα» που σύμφωνα με την Π.Κ. (Π.Κ. = Προ Κοστολόγησης!) Νέα Δημοκρατία θα οδηγούσε την Ελλάδα στην κόλαση, στα τάρταρα, στο πυρ το εξώτερον. 

Τώρα, Μ.Κ., (Μ.Κ. = Μετά Κοστολόγησιν) το κοστολογημένο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ καταγράφεται ως το «κυβερνητικό πρόγραμμα» που κατέρριψε το μύθο της μνημονιακής αναγκαιότητας. Που έδωσε την ευκαιρία στους ορκισμένους μνημονιακούς κ. κ. Σαμαρά και Βενιζέλο να αυτομολήσουν από την στοχοπροσήλωσή τους στις μνημονιακές εφαρμογές και να ασχοληθούν με την πολιτική, ως… κοστολόγοι έστω, ενός πραγματικού κυβερνητικού προγράμματος. Περιστασιακά. Για λίγα μόνο εικοσιτετράωρα. Ύστερα, ο πρώτος ρίχτηκε και πάλι στην αγκαλιά της Μέρκελ. Ο δεύτερος… δεν υπάρχει: χάθηκε οριστικά στο σοσιαλφιλελεύθερο σύμπαν.

Νίκος Τσαγκρής

10 Σεπτεμβρίου 2014

Οι νύμφες του σοσιαλφιλελευθερισμού


Από τον Ανδρέα και τον Μιτεράν ως τον Βενιζέλο και τον Ολάντ: η παράλληλη πορεία μετάλλαξης ΠΑΣΟΚ και Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος 

«Προχωράμε με όσους ψηφίζουν ΠΑΣΟΚ πίσω από το παραβάν του εκλογικού κέντρου», επαναλαμβάνει διαρκώς, ως... επιτυχημένη, την αντιΓΑΠ ατάκα του ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Όμως η τελευταία δημοσκόπηση της PalmosAnalysis για το tvxs.gr μας πληροφορεί ότι «όσοι ψηφίζουν ΠΑΣΟΚ πίσω από το παραβάν» δεν ξεπερνούν το 3,5% του εκλογικού σώματος. Πράγμα που σημαίνει ότι «όσοι ψηφίζουν ΠΑΣΟΚ πίσω από το παραβάν» ακολουθώντας τον Ευάγγελο Βενιζέλο, τον ακολουθούν στην οδό της οριστικής απωλείας. Του ΠΑΣΟΚ βεβαίως και όχι του ιδίου. Διότι οι Βενιζέλοι του κόσμου τούτου δεν χάνονται, μεταλλάσσονται: από σοσιαλιστικές κάμπιες μεταμορφώνονται σε νεοφιλελεύθερες πεταλούδες. Και τούμπαλιν… 

Η πρώτη κάμπια του ΠΑΣΟΚ που έφερε το γονίδιο της νεοφιλελεύθερης πεταλούδας ήταν ο Κώστας Σημίτης. Τον εντόπισε και τον χρησιμοποίησε ο πρωταθλητής του κυβερνητικού στίβου Ανδρέας Παπανδρέου σαν «λαγό» σε μια πρώτη – αναγκαία και επιβεβλημένη από το διεθνές περιβάλλον της εποχής – πολιτική διαδρομή: στροφή προς τον φιλελευθερισμό. Ήταν 1985 και, λίγο πριν, ο Γάλλος σύντροφος του Ανδρέα Φρανσουά Μιτεράν είχε πραγματοποιήσει τη δική του φιλελεύθερη στροφή. Που δεν ήταν φιλελεύθερη στροφή αλλά μια… «αναγκαία θυσία ορισμένων σοσιαλιστικών ιδεών στο βωμό της κυβερνησιμότητας». Ή, πώς η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία άρχισε να κοροϊδεύει την κοινωνία… 

 Ελλάς – Γαλλία, μετάλλαξη… τελεία

Γενικότερα, το ελληνικό ΠΑΣΟΚ και το γαλλικό PS πορεύονται τον δρόμο της νεοφιλελεύθερης μετάλλαξης με διαφορά… στήθους. Μόνο που οι politically correct Γάλλοι αναλυτές αποφεύγουν την έκφραση «νεοφιλελεύθερη μετάλλαξη» και μιλούν για «ιδεολογικό μετασχηματισμό». Και εντέλει για «σοσιαλφιλελευθερισμό». Ακόμα καλύτερα!.. 

Δείτε πώς περιγράφει ο Φαμπιέν Περιέ της Le Canard Enchainé, τις βασικές στιγμές του «ιδεολογικού μετασχηματισμού» (της νεοφιλελεύθερης μετάλλαξης, λέω εγώ) του γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, με αφορμή την κυβερνητική κρίση που ξέσπασε (και σοβεί) σ’ αυτό όταν ο Ολάντ εκπαραθύρωσε τον Αρνό Μοντεμπούρ για το χατίρι της Μέρκελ: «…το 1992 οι Σοσιαλιστές θα διχαστούν σχετικά με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ… (οι δικοί μας αγρόν αγόραζαν, λέω εγώ). «Έπειτα», συνεχίζει ο Γάλλος αναλυτής, «η γη σείστηκε το 2002, όταν ο Λιονέλ Ζοσπέν, αφού πραγματοποίησε μια σειρά από ιδιωτικοποιήσεις και απελευθερώσεις της αγοράς, αποκλείστηκε από τον β’ γύρο των προεδρικών εκλογών, που μετατράπηκε σε μια μονομαχία ανάμεσα στη Δεξιά του Ζακ Σιράκ και την Ακροδεξιά του Ζαν Μαρί Λεπέν…» 

Εδώ, ας διακόψουμε τον Γάλλο αναλυτή κι ας ρεμβάσουμε τις αλχημείες της δικής μας σοσιαλιστικής κάμπιας που έγινε νεοφιλελεύθερη πεταλούδα και, τότε, μας κυβερνούσε: «εκσυγχρονισμός», («σοσιαλφιλελευθερισμός» λέω εγώ) «δημιουργική λογιστική», Χρηματιστήριο, Greek statistics, η οικονομία στη θέση της πολιτικής, οι αριθμοί στη θέση των ανθρώπων, η θρησκεία της Αγοράς, η βίαιη ένταξη στην ΟΝΕ, το ευρώ στη θέση της δραχμής και η… «στρογγυλοποίηση», και η «σύγκλιση» που έγινε απόκλιση, και η οικονομική κρίση και τα μνημόνια και παράδοση της χώρας στο τέταρτο Ράιχ… 

Κοροϊδεύουν την κοινωνία 

Τη συμπόρευση του ελληνικού ΠΑΣΟΚ και του γαλλικού PS (της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας εν γένει) στο δρόμο της νεοφιλελεύθερης μετάλλαξης, σημειώνει και ο Φαμπιέν Περιέ στο άρθρο του στη Le Canard Enchainé: «Σήμερα, η γαλλική κυβέρνηση και η ηγεσία των Σοσιαλιστών επιβεβαιώνουν αυτόν τον προσανατολισμό (σ. σ: τον νεοφιλελεύθερο εννοεί) πραγματοποιώντας αντι-μεταρρυθμίσεις που έγιναν ή γίνονται στην υπόλοιπη Ευρώπη, συχνά από σοσιαλδημοκράτες: τον Τόνι Μπλερ και τον Γκέρχαρντ Σρέντερ στην εποχή τους, τον Χοσέ Λουίς Θαπατέρο ή τον Γιώργο Παπανδρέου πιο πρόσφατα…». 

 «Αντι – μεταρρυθμίσεις» και κουραφέξαλα! Κοροϊδεύουν την κοινωνία, λέω εγώ. Και το γράφω και το ξαναγράφω διαρκώς, από την εποχή που η πρώτη σοσιαλιστική κάμπια μεταλλάχτηκε σε νεοφιλελεύθερη πεταλούδα: «η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, από το τέλος του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα, λειτουργεί ως το απόλυτο καμουφλάζ του νεοφιλελευθερισμού. Με τους κυβερνώντες «σοσιαλδημοκράτες» Σημίτη, Ζοσπέν, Σρέντερ, Σημίτη κ.α., να λειτουργούν περισσότερο ως τριτεγγυήτριες των συμφερόντων των «αγορών» παρά ως εγγυήτριες του κοινωνικού κράτους. Και τις διάδοχές τους κυβερνήσεις, αυτές των Γιωργάκη Παπανδρέου, Ζοζέ Σόκρατες, Χοσέ Λουίς Ροντρίγκεθ Θαπατέρο κ.α., να εκφυλίζονται οριστικά, μεταλλασσόμενες σε νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις με σοσιαλιστικά ψευδώνυμα, πανομοιότυπες με τις κυβερνήσεις της νεοφιλελεύθερης ευρωπαϊκής Δεξιάς 

Αυτές τις μέρες, δυό από τις σοσιαλιστικές κάμπιες που μεταλλάχτηκαν σε νεοφιλελεύθερες εξακολουθούν να πετούν ελεύθερα στον ευρωπαϊκό… εναέριο χώρο, καταστρέφοντας, τα δημόσια αγαθά, τις κοινωνικές παροχές, ακόμα και τα υπολείμματα του κράτους-πρόνοιας. Και συμβάλλοντας στη διαμόρφωση της νεοφιλελεύθερης κουλτούρας της βαρβαρότητας, σύμφωνα με την οποία ο συνδικαλισμός είναι… λαϊκισμός, οι κοινωνικές και εργασιακές κατακτήσεις των περασμένων δεκαετιών είναι προνόμια που πρέπει να καταργηθούν, οι δομικές ανισότητες είναι νόμιμες, κάθε δίχτυ κοινωνικής προστασίας είναι άξιο περιφρόνησης. (Ναι, τους… Βενιζέλο και Ολάντ εννοώ)

Νίκος Τσαγκρής

4 Σεπτεμβρίου 2014

Η Ελλάδα στον καθρέφτη του ήλιου




                                                                      (.....) νόμοι / έννοιες / πεποιθήσεις/ γρανιτένια μάζα  
                                                                            των πόλεων / κι ασάλευτη μάζα του ήλιου / όλα                                                                                    δείχνουν ρευστά / έρποντα / κομμάτι γλυκερά 
                                                                                                                                    (Μαγιακόφσκι) 

Από το κάστρο της Μεθώνης έβλεπες την Ελλάδα όπως ο Αντονέν Αρτώ το θέατρο: το αληθινό θέατρο μοιάζει με την πανούκλα, όχι γιατί είναι μεταδοτικό, αλλά επειδή, όπως ακριβώς και η πανούκλα, είναι η αποκάλυψη, το ξεμπρόστιασμα, η εξωτερίκευση ενός βάθους λανθάνουσας σκληρότητας, με τη βοήθεια της οποίας εντοπίζονται όλες οι διεστραμμένες δυνατότητες του νου, ατόμων ή ομάδων… 

Έτσι την έβλεπες, ατόφια, καθαρά, σαν να ‘βλεπες την ίδια την ψυχή σου στον καθρέφτη του ήλιου. Μα αλίμονο, την έβλεπες αταίριαστη με μνήμες και γραφές άλλων καιρών, μαραζωμένη κι άσχημη: να μαστιγώνεται αλύπητα από αδίστακτους εμπόρους και ληστές. Να σκάβεται ολημερίς κι ολονυχτίς το αρχαίο σώμα της από τα ίδια τα παιδιά της, που έγιναν σωματέμποροί της, οικοπεδοφάγοι της και καταπατητές. Και να σφαδάζει από αβάσταχτη αγωνία και πόνο, καθώς έβλεπε εκείνους που κατονομάζονταν ως κυβερνήτες και εθνοπατέρες της, αντί να βάζουνε μπροστά τα στήθια τους, να την γλυτώνουν, να την ξεπουλάνε. Να την δίνουνε… 

Προφανώς αυτή η δυνατότητα ευκρινούς αντικατοπτρισμού της ελληνικής πραγματικότητας, αυτό το αδιάντροπο ξεμπρόστιασμα της λανθάνουσας σκληρότητας που επικρατεί στο κέντρο της χώρας, στους εξουσιαστικούς πυρήνες της ελληνικής κοινωνίας (στους πυρήνες της πολιτικής, της οικονομίας, των media) επιτυγχάνεται χάρη στην αιφνίδια εξυγίανση των αισθήσεων, μετά από τις οβερντόουζ δόσεις καθαρού οξυγόνου. Καθαρού ήλιου. Καθαρής θάλασσας. Καθαρής ιστορίας: Μεθώνη – Κορώνη – Φοινικούντα – Πύλος… 

 Μια ολοκληρωμένη συμφορά 

Ξαφνικά, λοιπόν, μέσα σ’ εκείνο το κρυστάλλινο τοπίο του Νότου, συναντιέσαι και πάλι με το καθαρό σώμα σου, το καθαρό μυαλό σου, ζεις για λίγο μαζί τους. Φοβερό σοκ! Κινδυνεύεις να βρεθείς σε κάποιο δημόσιο ψυχιατρείο καθώς, χωρίς ιδιαίτερο κόπο, εντοπίζεις την πανούκλα. Τις διεστραμμένες δυνατότητες του νου διακεκριμένων ατόμων ή ομάδων που διαμορφώνουν την καθημερινή περιρρέουσα ατμόσφαιρα και εντέλει την πολιτική, τον δεσπόζοντα πολιτισμό του ελληνικού παρόντος: μια χώρα που πυρπολείται και αυτοπυρπολείται, που θυσιάζεται και αυτοθυσιάζεται, στο βωμό ενός αλλόφρονος, ανυπόστατου, απατηλού «εκσυγχρονισμού». 

Καίμε και «καίμε» τη φύση. Τον άνθρωπο, τον ανθρωπισμό. Ξεριζώνουμε τη γλώσσα, το συναίσθημα, την ιστορία, την παράδοση, δεν φοβόμαστε τις αναμετρήσεις – εκτός κι αν πρόκειται για αναμετρήσεις με τον διεστραμμένο μας εαυτό. Ή με τους διεστραμμένους ισχυρούς της Γης, πάτρονές μας… 

Μια συμφορά τόσο ολοκληρωμένη, μια πολιτική και μια οικονομική και μια κοινωνική συμφορά, αυτές οι παραλυσίες και οι εκτραχηλισμοί που πιέζουν τις ψυχές, τις σπρώχνουν στα άκρα: στο μηδενισμό, στην αναισθησία, στην υστερία, στην κατάθλιψη, στην αδράνεια, στην αυτοκτονία… 

Κι εσύ εκεί, από το κάστρο της Μεθώνης, σε μια περιστασιακή συνάντηση με το σώμα σου, με το μυαλό σου, να βλέπεις την Ελλάδα όπως ο Αντονέν Αρτώ το θέατρο: σαν την πανούκλα!... 


Υστερόγραφο: Δεν είναι μόνο η Ελλάδα, είναι ο κόσμος. Ένας κόσμος που ουρλιάζει τη βία, την αγωνία, τον πόνο που βιώνει: «Η ζωή μας είναι κόλαση. Τα παιδιά μας πεθαίνουν από την πείνα. Και αντί να δώσουν ψωμί στους πεινασμένους τους τουφεκίζουν*»!.. Από πού έρχεται αλήθεια αυτό το φαιό παράπονο, τούτη η φρικτή καταγγελία; Από τα ματωμένα ερείπια της Γάζας; Από τους φουσκωμένους ποταμούς της Παλαιστίνιας της Λίβυας και της Σύριας προσφυγιάς που εκβάλλουν στη Μεσόγειο και χύνονται στην Κύπρο και στη Δαμασκό; Ή μήπως απ’ τα γκέτο των νεόπτωχων και των ανέργων της Αθήνας, της Μαδρίτης και της Λισαβόνας; 

Μάταια ο δημοσιογράφος φαντάζεται ότι κρατάει το σφυρί, μάταια χτυπά. Ξέρει ότι δεν έχει συμμάχους σε μια χώρα – σ’ έναν κόσμο, όπου δεσπόζει η φροντίδα της αποσιώπησης κάθε ενοχλητικής ένδειξης. Δεν έχει νόημα να μεμφόμαστε τους πρωταγωνιστές του παιγνιδιού και τους κατ΄ επάγγελμα φρουρούς του δημόσιου και του ιδιωτικού ύπνου. Οι πολιτικοί και οι χρηματιστές δεν έχουν το μονοπώλιο του κλειδοκράτορα που ακινητοποιεί την κοινωνία. 
Διαρκώς αυξάνονται και πληθύνονται οι πολίτες του κόσμου που κλείνονται στον εαυτό τους και κλειδώνουν από μέσα την αναισθησία τους.** 

Λοιπόν, ας τους πληρώνουμε, εφεξής, τα εισιτήρια να πηγαίνουν στο Παρίσι να συναποφασίζουν με τους εταίρους τους τις νέες σφαγές. Κι ας περιμένουμε. Ας περιμένουμε ώσπου ο θάνατος να αποβεί ο σκοτεινός κυρίαρχος των πάντων, ώσπου η φρίκη του να ουρλιάξει ως τα ουράνια. Μόνο τότε θα γίνει έκδηλη η κατάρρευση όλων των αξιών…

 *SOS από τους εργάτες της Πετρούπολης δημοσιευμένο στην πρώτη σελίδα της Humanite της 18ης Αυγούστου 1918 
** Παράφραση ενός αφορισμού του Andre Glucksmann

16 Αυγούστου 2014

Η σονάτα του λυκόφωτος

 


Στην επιστροφή από τις καλοκαιρινές διακοπές, η εντύπωση έγινε έμμονη ιδέα: επιστρέφουμε σε µια ψευδαίσθηση ζωής, σε µια σονάτα θανάτου. 

Του Νίκου Τσαγκρή

Καθόμασταν σαν αλλοπαρμένοι. Η μικρή στρογγυλή κοιλάδα άλλαξε χρώμα καθώς ο ήλιος έδυε. Η ώχρα που την έβαφε απέκτησε τη λάμψη τού χρυσού, και οι διάσπαρτες ελιές γέμισαν το τοπίο µε ασημένιες ανταύγειες. Ο άγριος βράχος των Γερανείων, απέναντι, πήρε το χρώμα τού στιλπνού γρανίτη, δίνοντας στα φυτρωμένα πάνω του ευγενή πεύκα το πραγματικό τους χρώμα: βαθύ πράσινο. Το πραγματικό τους σώμα: νεανικό, φουντωτό, υγιές…

 Ένας ανήσυχος ψίθυρος ξεσηκώθηκε απ’ τα πεύκα τη στιγμή που ο ήλιος έπεσε στον γκρεμό και χάθηκε, βάφοντας τον ορίζοντα µε το αίμα του.Τότε ο ουρανός σκοτείνιασε, φάνηκε το φεγγάρι, και το ραδιόφωνο άρχισε να σκορπά κάτι μελαγχολικούς, ήρεμους, επιμένοντες ήχους πιάνου: η σονάτα του σεληνόφωτος... 

 Είδα τον φίλο µου να δακρύζει, κι εκείνος µε είδε που τον είδα. Ένιωσε άσχημα. Προσπάθησε να απολογηθεί: «Αυτή, πραγματικά, είναι η ζωή αυτοπροσώπως…». 

 Η ζωή αυτοπροσώπως! Ή μήπως το ξεχασμένο πρόσωπό της; Γιατί, μόλις προχθές, πριν να βρεθούμε –λόγω διακοπών– απέναντι σ’ αυτό το ξεχασμένο, φυσικό της πρόσωπο, η ζωή ήταν διαφορετική: θητεία σε μια σύμβαση καταναγκαστική, υποβεβλημένη από ανεξέλεγκτες δυνάμεις. Μια συμφωνία τρόμου, η σονάτα του λυκόφωτος… 

Προφανώς, ο φίλος µου υπαινίχθηκε την περιστασιακή επιστροφή στη ζωή. Την πραγματική, τη φυσική ζωή. Την ακατάβλητη ανθρώπινη επιθυμία απόδρασης από τη δοσμένη ζωή: να πάψει να λειτουργεί ως υποκείμενο μιας τυραννικής, μιας αφύσικης σύμβασης, να ξαναγεννηθεί ως μέρος τού φυσικού πολιτισμού· να βιώσει – έστω και για λίγο– φυσικά τη ζωή. Να ξαναγίνει στοιχείο τής φύσης. 

 Μα τα πράγματα είναι δύσκολα, όλο και πιο δύσκολα για τον σύγχρονο άνθρωπο, αφού, παρ’ όλο που ποτέ δεν έπαψε να είναι ερωτευμένος µε τη φύση, τη φυσική ζωή, όλο και περισσότερο βυθίζεται στη «σύμβαση. Κι όλο και περισσότερο παραμένει ερωτευμένος µε µια φύση απούσα, μιαν απουσία. Και μαθαίνει να αντέχει αυτή την απουσία. Όμως, η απουσία που αντέχεται είναι λησμονιά: «Γίνομαι κατά διαλείμματα άπιστος», μονολογεί ο ερωτευμένος ήρωας του Ρολάν Μπάρτ, «…και αυτό είναι απαραίτητο για την επιβίωσή µου. Γιατί, αν δεν ξεχνούσα, θα πέθαινα»… 

Στην επιστροφή από τις καλοκαιρινές διακοπές, η εντύπωση έγινε έμμονη ιδέα: επιστρέφουμε σε µια ψευδαίσθηση ζωής, σε µια σονάτα θανάτου. Ζωή υποταγμένη σε µια πανίσχυρη σύµβαση, µια αόρατη μέγγενη της οποίας ο άνθρωπος αποτελεί άβουλο υποκείμενο. Το τραγικό είναι ότι αυτή η σύµβαση, αυτή η ανθρωποπαγίδα, είναι το µέγα δημιούργημα του ίδιου του ανθρώπου, του ανθρώπινου πολιτισμού. Είναι ο ανθρώπινος πολιτισμός αυτοπροσώπως!… 

Ν.Τ. 16/9/2011

22 Ιουλίου 2014

Οι σφαγείς της 51ης Πολιτείας των ΗΠΑ


Το Ισραήλ δεν είναι απλά το «μακρύ χέρι των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή», είναι το ιδανικό ιμπεριαλιστικό πρότυπο της μεταπολεμικής Δύσης 


Μοιάζουμε όλο και περισσότερο με τους ταξιδιώτες 
μιας κλινάμαξαςπου ξυπνούν μόνο τη στιγμή της σύγκρουσης. 
Οι επιζώντες μετράμε, κάθε φορά, 
τα νέα θύματα και αμέσως ξαναπέφτουμε για ύπνο… 

Η σφαγή των (αμέτρητων, μέχρι στιγμής) Παλαιστινίων αμάχων που εξελίσσεται στη Λωρίδα της Γάζας, παρομοιάζεται με τη σφαγή των 926 αμάχων κατά τη διάρκεια των ισραηλινών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας το 2009, που παρομοιάζονταν με την σφαγή των  2.500 παλαιστινίων αμάχων στους καταυλισμούς Σάμπρα και Σατίλα, το Σεπτέμβρη του 1982. Σφαγή την οποία επιμελήθηκε ο εθνικιστής Ισραηλινός ηγέτης Αριέλ Σαρόν, ο οποίος, έκτοτε, παρομοιάζεται με τον σφαγέα των Εβραίων της Βαρσοβίας, υποστράτηγο των Ες Ες Στρόουπ, και άλλους διακεκριμένους χιτλερικούς σφαγείς. 

Ο Αριέλ Σαρόν, σε αντίθεση με τους διακεκριμένους χιτλερικούς σφαγείς Ισραηλινών, ουδέποτε δικάστηκε ούτε καταδικάστηκε, ως διακεκριμένος σφαγέας Παλαιστινίων. Σύμφωνα με τους χρονογράφους του 20ου αιώνα, η μοναδική τιμωρία του σφαγέα της Σάμπρα και Σατίλα ήταν θεόσταλτη: υπέστη εγκεφαλική αιμορραγία στις 4 Ιανουαρίου 2006 και βυθίστηκε σε κώμα. Το Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου παρουσίασε γάγγραινα του πεπτικού συστήματος, ένα τμήμα από το οποίο του αφαιρέθηκε. Έκτοτε, η κατάστασή του χαρακτηρίζονταν σταθερή, αν και όλες οι προσπάθειες των γιατρών να τον «ξυπνήσουν» από το κώμα απέβησαν μάταιες. Μέχρι που, την 11η Ιανουαρίου 2014, απάλλαξε τον κόσμο από την φρικτή, και ως κωματώδη, παρουσία του. 
Ως εκ τούτου… αμφισβητούνται οι φήμες που φέρουν τον παραπάνω «σφαγέα» να επιμελείται των παρόντων ισραηλινών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας. 

 Σφαγές made in USA 

 Άλλωστε, οι τεχνικές της εν λόγω «σφαγής» διαφέρουν αισθητά, ως πλέον εκσυγχρονισμένες, από τις τεχνικές που εφαρμόσθηκαν στους προσφυγικούς καταυλισμούς Σάμπρα και Σατίλα˙ οι οποίες, θα μπορούσαν να συγκριθούν μόνο με τις τεχνικές σφαγής που εφαρμόσθηκαν από τον αμερικανικό στρατό στη διάρκεια των επιχειρήσεων γενοκτονίας της φυλής των Απάτσι, του 1862, του 1869 και του 1871: οι Αμερικανοί σφάζουν Ινδιάνους και οικειοποιούνται τα εδάφη τους, οι Ισραηλίτες σφάζουν Παλαιστίνιους και οικειοποιούνται τα εδάφη τους. 

Καταλαβαίνετε, η τεχνοτροπία, να πούμε, των Ισραηλινών σφαγέων είναι περισσότερο αμερικάνικη παρά χιτλερική˙ συγνώμη, ευρωπαϊκή ήθελα να πω. Έτσι, αν και οφείλουν την κρατική – και την εδαφική τους, βέβαια – υπόσταση, στις μεταπολεμικές ευρωπαϊκές τύψεις και… βλέψεις, το ιμπεριαλιστικό τους… know how (τα μέσα σφαγής, οι τεχνικές, ο εν γένει πολεμικός τους «πολιτισμός») είναι αμερικανικό. Made in USA, άλλωστε, είναι και η τερατώδης υπεροπλία του Ισραήλ απέναντι στο σύνολο των κρατών της Μέσης Ανατολής. Καθώς και η συντήρηση της εδαφικής και κρατικής του υπόστασης, η νομιμοποίηση των δεκάδων πολεμικών εγκλημάτων του κατά των Παλαιστινίων. Με δυο λόγια, το Ισραήλ είναι κάτι περισσότερο από «το μακρύ χέρι των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή»: το Ισραήλ είναι η ίδια η Αμερική, το ιδανικό ιμπεριαλιστικό πρότυπο της μεταπολεμικής Δύσης 

 «Αν ήμουν πρόεδρος…»

 Από το 1945 και εντεύθεν οι ΗΠΑ προσπάθησαν (επιτυχώς ή ανεπιτυχώς) να ανατρέψουν πάνω από 40 ξένες κυβερνήσεις και να συντρίψουν περισσότερα από 30 λαϊκά-απελευθερωτικά κινήματα που αγωνίζονταν εναντίον αφόρητων καθεστώτων. Στην πορεία, οι ΗΠΑ προκάλεσαν τον θάνατο αρκετών εκατομμυρίων ανθρώπων, ενώ καταδίκασαν πολύ περισσότερους σε μια ζωή ματωμένη, γεμάτη οδύνη και απόγνωση. 

Ανάμεσα στους τελευταίους, προεξέχουσα θέση κατέχουν, διαχρονικά, τα μέλη των παλαιστινιακών απελευθερωτικών κινημάτων. Οι Παλαιστίνιοι… τρομοκράτες, όπως αποκαλούνται από τα συγχωνευμένα καθεστώτα ΗΠΑ - Ισραήλ και τους προέδρους τους. 

«Αν ήμουν πρόεδρος θα σταματούσα την «τρομοκρατία» σε διάστημα λίγων ημερών», γράφει στον πρόλογο του βιβλίου του ‘Το Κράτος του Κακού’ (εκδόσεις Κανάκη, μετάφραση Γιάννη Καστανάρα) ο Ουϊλιαμ Μπλαμ: «Πρώτα θα ζητούσα συγνώμη από τις χήρες και τα ορφανά, από τους βασανισμένους και εξαθλιωμένους, και από τα εκατομμύρια άλλα θύματα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Στη συνέχεια θα ανακοίνωνα με κάθε ειλικρίνεια και σε κάθε γωνιά του κόσμου ότι οι αμερικανικές επεμβάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν λήξει, και ΘΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΟΥΣΑ ΤΟ ΙΣΡΑΗΛ ΟΤΙ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΛΕΟΝ ΤΗΝ 51η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΩΝ ΗΠΑ, ΑΛΛΑ - ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΔΟΞΟ ΤΡΟΠΟ - ΜΙΑ ΞΕΝΗ ΧΩΡΑ!.. Κατόπιν θα μείωνα τα στρατιωτικά κονδύλια τουλάχιστον κατά 90% και θα χρησιμοποιούσα το πλεόνασμα ως αποζημίωση των θυμάτων. Τα χρήματα θα περίσσευαν. Ένας ετήσιος προϋπολογισμός 330 δισεκατομμυρίων δολαρίων ισούται με περισσότερα από 18000 δολάρια την ώρα, για κάθε ώρα από την ημέρα που γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός…» «Αυτά θα έκανα τις τρείς πρώτες μέρες μου στο Λευκό Οίκο. Την τέταρτη θα με είχαν δολοφονήσει…», σαρκάζει ο Ουϊλιαμ Μπλαμ. 

Λέτε να είναι αυτός ο φόβος - λόγος που ο… δημοκρατικός Μπαράκ Ομπάμα κάνει την πάπια και για τη νέα σφαγή αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας;

Νίκος Τσαγκρής

25 Ιουνίου 2014

Ο ΣΥΡΙΖΑ στο περιθώριο των λέξεων




Καθώς γράφω, στο περιθώριο των λέξεων κάνω σκέψεις που, συνήθως, είναι πιο σημαντικές ή πιο αληθινές από τις λέξεις που γράφω, τη σημασία τους, το νόημα που επιχειρούν να διατυπώσουν. 

Και, πολλές φορές, δίπλα στις σκέψεις που κάνω στο περιθώριο των λέξεων που γράφω, τρίτες σκέψεις έρχονται και σαρκάζουν ή σχολιάζουν ή αναιρούν ή μέμφονται τις σκέψεις που κάνω στο περιθώριο των λέξεων που, εν τέλει, γράφω κι εσείς διαβάζετε… 

Γράφω, ας πούμε, «επιτέλους, έστω αργά, τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ανακάλυψαν ότι η διεύρυνση οφείλει να είναι αμφίπλευρη, ώστε να αποκτήσει τη δυναμική μιας πλατιάς αντιμνημονιακής, δημοκρατικής, προοδευτικής και ριζοσπαστικής συμμαχίας για την ανατροπή της σημερινής τάξης πραγμάτων» 

Στο περιθώριο των λέξεων, μια σκέψη μου λέει «η διεύρυνση δεν οφείλει τίποτα απολύτως, τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ οφείλουν: «οφείλουν να δουλέψουν για μια αμφίπλευρη διεύρυνση που θα αποκτήσει τη δυναμική μιας πλατιάς αντιμνημονιακής συμμαχίας ,κλπ., κλπ.». 

Την ίδια στιγμή, μια τρίτη σκέψη μου σχολιάζει τη δεύτερη: «Τι πάει να πει οφείλουν, τίποτα δεν οφείλουν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και εάν πιστεύουν ότι οφείλουν, τίποτα δεν μπορούν να κάνουν ώστε να μην οφείλουν, τίποτα δεν περνάει από το χέρι τους»… 

Στο τέλος, σταματάω να γράφω, αφού αντιλαμβάνομαι ότι ξεκίνησα να σχολιάζω μια κακότεχνη αλήθεια, μια αλήθεια που δεν έχει το θάρρος, ούτε καν την τεχνική, του πολιτικού ψέματος: «η διεύρυνση οφείλει να είναι αμφίπλευρη»!.. Είναι δυνατόν;
***** 
Αλλά, ακόμα κι αν συνέχιζα να γράφω, θα ήταν πιο σημαντικό να γράψω, να διατυπώσω δηλαδή, τη σκέψη που πέρασε στο περιθώριο των λέξεων που ξεκίνησα να γράφω, από το να γράψω τις λέξεις που ξεκίνησα να γράφω. 

Τότε θα έγραφα ότι «η διεύρυνση δεν οφείλει τίποτε, απολύτως τίποτε δεν μπορεί να «οφείλει» η διεύρυνση». 

Η διεύρυνση οφείλεται, μπορεί μόνο να οφείλεται. «Να οφείλεται στην πολιτική βούληση του προέδρου του κόμματος και των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και στις επαφές, τις κινήσεις, τις πρωτοβουλίες τους εν γένει, για μια αμφίπλευρη διεύρυνση που θα αποκτήσει τη δυναμική, κλπ., κλπ.». 

Ακόμα και έτσι, στο περιθώριο των λέξεων, μια δεύτερη σκέψη μου λέει πως η διεύρυνση, αμφίπλευρη ή μη, δεν μπορεί να οφείλεται στην πολιτική βούληση, και μόνον, του προέδρου και των στελεχών του κόμματος, η διεύρυνση, αμφίπλευρη ή μη, στις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις ένθεν – κακείθεν του ΣΥΡΙΖΑ… οφείλει να οφείλεται, αυτές έχουν τον πρώτο λόγο εάν θα διευρύνουν τον ΣΥΡΙΖΑ, αμφίπλευρα ή μη. 

Όμως, καθώς γράφω αυτό το «αμφίπλευρα ή μη», μια τρίτη σκέψη σκάει μύτη και σαρκάζει τη δεύτερη, εκείνο το «μη» δίπλα στο «αμφίπλευρα». Ένα «μη» που, ξεδιάντροπα, αμφισβητεί το «αμφίπλευρα» δίπλα του. 
***** 
Διότι «αμφίπλευρα του ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει ένθεν – κακείθεν του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή εκ δεξιών και εξ αριστερών του αντίστοιχα. Και, εκείνο το «μη» δίπλα στο «αμφίπλευρα» μπορεί να αποκλείει το «ένθεν» ή το «κακείθεν», ή και τα δύο:

- «Σίγουρα το κακείθεν αποκλείει», παρεμβαίνει η πρώτη σκέψη. Και, «δεν το αποκλείει, αυτοαποκλείεται», συμπληρώνει η δεύτερη, αποκαλύπτοντας ότι το «κακείθεν» αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, που αυτοαποκλείεται, είναι το ΚΚΕ. 

Σιγά τις σκέψεις θα μου πείτε, και δικαίως, αφού είναι κοινός τόπος ότι το σημερινό ΚΚΕ αρνείται συστηματικά κάθε ιδέα συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ καθιστώντας αδύνατη μιαν «αμφίπλευρη διεύρυνση, κλπ., κλπ.». 

Θα μπορούσα ακόμα να προσθέσω ότι καθώς ο πρόεδρος και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αποφασίζουν ότι η διεύρυνση… «οφείλει να είναι αμφίπλευρη» γνωρίζοντας ότι είναι αδύνατον να είναι, αποκαλύπτουν την παγίδευσή τους σε μια ακατανόητη εμμονή για συνεργασία με το ΚΚΕ. Εμμονή που εγείρει καχυποψίες για τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό του ΣΥΡΙΖΑ υπονομεύοντας την διεύρυνση του. Όχι μόνο… κακείθεν αλλά και ένθεν, δηλαδή προς την κεντροαριστερά.

Παραθέτοντας, κάπως έτσι, τις σκέψεις που περνούν στο περιθώριο των λέξεων την ώρα που γράφω, καθώς και τις τρίτες σκέψεις που τις σχολιάζουν ή τις σαρκάζουν ή τις αναιρούν, θα μπορούσα να γράψω ένα σημαντικό κείμενο για την πολιτική λειτουργία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του προέδρου του, των βουλευτών του, των στελεχών του, του οργανωμένου, εν γένει, «σώματός» του. Σημαντικό, από την άποψη ότι θα απέδιδε τη βαθύτερη αλήθεια του συγγραφέα για την πολιτική συμμαχιών του ΣΥΡΙΖΑ. 

Αλλά, και αυτή η «αλήθεια» θα μπορούσε να είναι αλήθεια σχετική ή και ψέμα. Εκτός κι αν πιστεύει κανείς ότι η αλήθεια κρύβεται στις λέξεις. Ή στις σκέψεις που περνούν στο περιθώριο των λέξεων, καθώς ο συγγραφέας γράφει…

Νίκος Τσαγκρής

19 Ιουνίου 2014

Ο Έλληνας Γερμανός δεν γίνεται


Οι εκφραστές του «γερμανικού ραγιαδισμού», μια απίστευτη προφητεία του Μιχαήλ Μπακούνιν και η ρήση του Σαλβατόρ Νταλί για τους Έλληνες.   

Τις μέρες που η κυβέρνηση Σαμαρά, με… διακριτό τον Βενιζέλο μέσα της, επιδίδεται σε ένα μπαράζ φθηνού λαϊκισμού του τύπου «παίξ’ το αντιμνημονιακός κι έχει ο Σόϊμπλε» και οι ‘Eλληνες εξαντλούνται σε τρυκ οριακής θερινής επιβίωσης του τύπου «χύμα στο κύμα», οι Γερμανοί… ξανάρχονται: αδημονούν, λέει, να αποβιβαστούν στα ελληνικά νησιά («τα πιο όμορφα του κόσμου, λέει»,) για να καταλάβουν τα τετράστερα και τα πεντάστερα ξενοδοχεία που, ως γνήσιοι Ευρωπαίοι, έχουν κλείσει (από τον Ιανουάριο του 2012, παρακαλώ) για τις καλοκαιρινές διακοπές τους.

 Εντάξει, με το καλό να μας έρθουν οι γερμαναράδες, που λέει ο λόγος, αλλά, αναπόφευκτα, καθώς τα τουριστικά ρεπορτάζ μάς προκαλούν με την γερμανική εισβολή στα ξενοδοχεία των πάλαι ποτέ καλοκαιρινών μας διακοπών, το ερώτημα, παραπονιάρικο και ζηλόφθονο, προκύπτει… αυθωρεί και παραχρήμα: γιατί αυτοί και όχι εμείς; 

 Είναι ένα ερώτημα που, στην πολιτική του μεταφορά, αφορά την πλειονότητα υμών των Ελλήνων αλλά, κυρίως, τις πολιτικές ηγεσίες μας. Και επανέρχεται κάθε φορά που η χώρα μας στριμώχνεται και οι πολιτικές ηγεσίες μας υποχωρούν, συμβιβάζονται, υποτάσσονται: είμαστε, οι Έλληνες, ισότιμοι Ευρωπαίοι πολίτες; Ή μήπως είμαστε υποτελείς των ισχυρών της Ευρώπης; Προφανώς και τα δύο! Κι ας κομπάζουν οι εκάστοτε κυβερνώντες, ότι είμαστε ισότιμοι Ευρωπαίοι. Κι ας καταγγέλλουν οι εκάστοτε αντιπολιτευόμενοι ότι είμαστε υποτελείς. 

Παίζοντας τα «καλά παιδιά» 

 Καθώς εξελίσσεται μια ακόμη πράξη του ιστορικού δράματός μας με τους εκάστοτε «συμμάχους» μας, έχει ιδιαίτερη αξία να σημειώσουμε ότι οι πρωταγωνιστές διατηρούν, και σε αυτή την πράξη, το παραδοσιακό ήθος τους: ο Γερμανός επιτίθεται, ο Έλληνας αμύνεται. Ο Γερμανός προκαλεί, ο Έλληνας δέχεται στωικά τις προκλήσεις. Ο Γερμανός επιδεικνύει την ποσοτική του δύναμη, ο Έλληνας την αντίστοιχη… ποιοτική. Οι όποιες αποκλίσεις στις συμπεριφορές των πρωταγωνιστών δεν ανατρέπουν το παραδοσιακό ήθος τους, το ιστορικό - πολιτισμικό τους προφίλ.

Είναι καλό αυτό για μας; Αμφιβάλλω. Σ' έναν κόσμο (τον κόσμο της «ευρωζώνης») όπου πολιτισμός σημαίνει χρήμα – κέρδος – οικονομική υπεροχή, σ' ένα κόσμο όπου η Γερμανία ποζάρει και επιβάλλεται ως πρότυπο ευρωπαϊκής χώρας, οι Γερμανοί πλασάρονται ως ευρωπαϊκός λαός – πρότυπο και η Άνγκελα Μέρκελ ποζάρει και επιβάλλεται ως η ηγεμών της Ευρώπης, φυσικά αμφιβάλλω. 

Σ' αυτόν τον συγκεκριμένο «ευρωπαϊκό» κόσμο με τον συγκεκριμένο «ευρωπαϊκό» πολιτισμό που δεν είναι παρά ο γερμανικός πολιτισμός, η Ελλάδα, οι Έλληνες, προκειμένου να επιβιώσουμε, υποχρεωθήκαμε να τους παραμυθιάζουμε παίζοντας θέατρο, παίζοντας τα «καλά παιδιά», υποκρινόμενοι ότι σεβόμαστε τους κανόνες του απολίτιστου παιχνιδιού τους: ότι και για μάς – όπως και γι’ αυτούς – το χρήμα είναι ο σκοπός και όχι το μέσον, ότι κάνουμε, εν πάση περιπτώσει, προσπάθειες να «εξευρωπαϊσθούμε», που πάει να πει να… εκγερμανιστούμε. 

 Γερμανία: η διαχρονική απειλή 

Παρά τον διαχρονικά διάχυτο – στο χώρο της άρχουσας τάξης της χώρας μας, κυρίως – ραγιαδισμό, ο Έλληνας Γερμανός δεν γίνεται. Είναι θέμα κουλτούρας: «...στη Γερμανία αναπνέεις την ατμόσφαιρα μιας τεράστιας πολιτικής και κοινωνικής σκλαβιάς, φιλοσοφικά ερμηνευμένης και αποδεκτής από ένα μεγάλο λαό μοιρολατρικά και ηθελημένα…», εξηγούσε ενάμιση αιώνα πριν, ο Ρώσος φιλόσοφος Μιχαήλ Μπακούνιν. 

 Αντίθετα, στην Ελλάδα (ακόμα και στις σημερινές συνθήκες της γερμανικής «κατοχής»), αναπνέεις την ατμόσφαιρα μιας ικανής πολιτικής και κοινωνικής ελευθερίας – πολλάκις σε βαθμό αναρχίας – φιλοσοφικά ερμηνευμένης και αποδεκτής από έναν σπουδαίο λαό: όπως έλεγε ο Σαλβατόρ Νταλί, «οι Έλληνες, επειδή επί χιλιάδες χρόνια ζουν αδιάκοπα στη χώρα τους, ακόμα και αμόρφωτοι είναι γεμάτοι κουλτούρα, η κουλτούρα είναι κάτι που υπάρχει στο αίμα τους». Βεβαίως, υπάρχουν και Έλληνες που βιάζονται να... εκβαρβαριστούν, να γίνουν Γερμανοί, να πούμε, να γίνουν «Ευρωπαίοι». Κάποτε μάλιστα, κάποιοι, αυτόν τον «εκβαρβαρισμό» τον ονόμαζαν… εκσυγχρονισμό: Σημίτης, Βενιζέλος, Παπαδήμος, Στουρνάρας, Χαρδούβελης… 

 Ας τους παραδώσουμε κι αυτούς, μαζί με τους υπόλοιπους εκφραστές του γερμανικού ραγιαδισμού στον τόπο μας (Γιωργάκηδες, Σαμαράδες και λοιπούς… συγγενείς) στη χλεύη του… συντρόφου Μπακούνιν. Ο οποίος, ενάμιση αιώνα πριν, δίνοντας ένα ρεσιτάλ διεισδυτικής κοινωνιολογίας, προφήτευε σε 70 λέξεις την γερμανική βαρβαρότητα ως διαχρονική απειλή για την ελευθερία της Ευρώπης: σε όλες τις διεθνείς της σχέσεις η Γερμανία, από τις απαρχές της κιόλας, αργά και συστηματικά έπαιζε πάντα το ρόλο του εισβολέα, του κατακτητή, πάντα πρόθυμη να επεκτείνει στο έδαφος των γειτόνων της τη δική της θεληματική υποδούλωση. Και από τότε που εδραιώθηκε οριστικά ως ενιαία δύναμη έγινε μια απειλή, ένας κίνδυνος, για την ελευθερία ολόκληρης της Ευρώπης. Η σημερινή Γερμανία δεν είναι τίποτε άλλο παρά υποδούλωση, θριαμβευτική και κτηνώδης...
Νίκος Τσαγκρής

11 Ιουνίου 2014

ο Βενιζέλος πάτησε restart στον Σαμαρά


Ο ανασχηματισμός, ο συνηθισμένος άνθρωπος του μιντιακού παρόντος και εκείνη η «αίσθηση ανέφικτου» για τον ΣΥΡΙΖΑ

«Ο Σαμαράς πάτησε restart», λέγανε και ξαναλέγανε οι τρόφιμοι του συστήματος. Σχεδόν ευτυχισμένοι. Λες και, βάζοντας τον Γκίκα στη θέση του Γιάννη, τη Σοφία στη θέση του Σίμου και τον Μάκη στη θέση του Άδωνη, πάτησε restart στην φθίνουσα ζωή τους. Λες και έκανε επανεκκίνηση στο υπαρξιακό τους αύριο που, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, φάνταζε ανύπαρκτο….

Φυσικά, ή μάλλον αφύσικα, αυτό το άδικο αίσθημα ανακούφισης είναι απίθανο να περιορίστηκε στα συγκυβερνητικά «παπαγαλάκια» των μίντια. Είναι βεβαιότερο του πιθανού πως αυτός ο παραλογισμός διαχύθηκε σε ένα ποσοτικά και ποιοτικά άγνωστο (ωστόσο, κατά πάσα πιθανότητα, μεγάλο) μέρος του τηλεοπτικού κοινού.

Αναντίστοιχα, η απήχηση της λογικής θεώρησης του ΣΥΡΙΖΑ ότι ο ανασχηματισμός «επιβεβαιώνει την απαρέγκλιτη εφαρμογή των δεσμεύσεών της κυβέρνησης Σαμαρά έναντι των δανειστών, αδιαφορώντας για τον ελληνικό λαό που καθημερινά υποφέρει», περιορίστηκε και πάλι, από την διάχυτη (σ’ ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού «που καθημερινά υποφέρει») παράλογη «αίσθηση ανέφικτου για τον ΣΥΡΙΖΑ» που, όπως θαυμάσια διατύπωσε προ ημερών ο Γιώργος Κιμούλης*, τον συνοδεύει: «Έχουμε ένα κόμμα, τον ΣΥΡΙΖΑ, που οδηγεί τον εαυτό του στην εξουσία, σε μια κοινωνία που πληροφορείται για την πραγματικότητα από τα μίντια, τα οποία αυτό το κόμμα πολεμά! Μέσα από αυτή τη λειτουργία έχει περάσει στην κοινωνία μια αίσθηση "ανέφικτου" για τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί, για την πλειοψηφία, η πραγματικότητα είναι αυτή που δείχνει η τηλεόραση"…

Ο «μιντιακός» άνθρωπος

«Για την πλειοψηφία, η πραγματικότητα είναι αυτή που δείχνει η τηλεόραση»!.. Μια εγνωσμένη αλήθεια που, με τα συμφραζόμενα «έχουμε ένα κόμμα που οδηγεί τον εαυτό του προς την εξουσία σε μια κοινωνία που πληροφορείται για την πραγματικότητα από τα μίντια αποκομίζοντας μια αίσθηση ανέφικτου για τον ΣΥΡΙΖΑ», μοιάζει σαν θραύσμα δοκιμίου του Αλμπέρ Καμύ για το παράλογο: ο συνηθισμένος άνθρωπος του εκάστοτε παρόντος (ο Έλληνας της «μιντιακής πραγματικότητας» σήμερα) ζει με την βεβαιότητα ότι θέτει σκοπούς, ότι φροντίζει για τo μέλλον του, για τη δικαίωσή του…

Εξακολουθεί να εκτιμάει τις ευκαιρίες εργασίας που (δεν) του παρουσιάζονται, να σκέφτεται το (ανύπαρκτο) αύριο, την (πετσοκομμένη) σύνταξή του ή την (αμφίβολη) αποκατάσταση των παιδιών του. Πιστεύει ακόμα πώς κάτι στη ζωή του μπορεί να προκαθοριστεί και ενεργεί σαν να ήταν ελεύθερος, ακόμα κι αν όλα τα γεγονότα εξακολουθούν να πηγαίνουν κόντρα σ' αυτή την ελευθερία.

Ο ίδιος άνθρωπος, ως μέλος μιας κοινωνίας που πληροφορείται για την πραγματικότητα από τα μίντια, καθώς προσλαμβάνει τη μιντιακή πραγματικότητα «ΣΥΡΙΖΑ», καταλαμβάνεται από εκείνη την «αίσθηση του ανέφικτου» για τον ΣΥΡΙΖΑ. Και τότε, μπορεί να του συμβαίνει αυτό που περιγράφει ο Καμύ, όταν ο «συνηθισμένος άνθρωπος» έρχεται αντιμέτωπος με το υπαρξιακό πρόβλημα: «κλονίζονται τα πάντα γύρω του, η ιδέα του ‘υπάρχω’, η διάθεση του να ενεργεί σα να είχαν όλα ένα νόημα, όλα να διαψεύδονται με έναν ιλιγγιώδη τρόπο απ' τον παραλογισμό της ιδέας ενός ξαφνικού θανάτου». Του θανάτου της (μη) πραγματικότητάς του, της «μιντιακής πραγματικότητας».

Ο πραγματικός «ανασχηματισμός»

Ε, λοιπόν, πράγματι, από αυτή την άποψη ο Σαμαράς πάτησε… restart, αλλά ήταν ένα restart στην μιντιακή πραγματικότητα της κυβέρνησής του: μια επανεκκίνηση στο μιντιακό – υπαρξιακό της αύριο που, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, φάνταζε ανύπαρκτο. Ενώ τώρα μοιάζει να...ξεκαλοκαιριάζει.

Στην πολιτική πραγματικότητα της χώρας, ο ανασχηματισμός ήταν μια ακόμα γελοιότητα του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Σαμαρά, Ευάγγελου Βενιζέλου: restart στον εκσυγχρονισμό»! Μια ιδέα επικοινωνιακού χαρακτήρα (τι άλλο;) με στόχο την αρχηγική επιβίωση του συγκυβερνητικού διδύμου των ηττημένων των ευρωεκλογών, μέχρι τις επερχόμενες εθνικές εκλογές. Και την συμμετοχή τους σ’ αυτές με όρους… μούφα αντιμνημονιακούς.

Επί της ουσίας του ανασχηματισμού, επικοινωνιακά πάντα, ο Σαμαράς πάτησε restart στον Σημιτικό «εκσυγχρονισμό». Κανένα πρόβλημα, κανένα ρίσκο, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο «εκσυγχρονιστικό» ρετούς, είναι απολύτως συμβατό με το σύστημα των Βρυξελών: απ’ τον Σημίτη της ΟΝΕ έως τον Σαμαρά του… Βενιζέλου (με μια μικρή παρέκκλιση της κυβέρνησης Καραμανλή μόνο) η χώρα κινείται κυβερνητικά στον αστερισμό του «εκσυγχρονισμού». Που δεν είναι παρά ο μεταλλαγμένος σε συστημικό νεοφιλελευθερισμό «δημοκρατικός σοσιαλισμός», η πάλαι ποτέ ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία.

Κατά τα λοιπά, σε μια κοινωνία για την οποία πραγματικότητα είναι αυτό που δείχνει η τηλεόραση, ακόμα και η γελοία ιδέα «επανεκκίνησης» με… εκσυγχρονιστικό καμουφλάζ ίσως καταφέρει να ρετουσάρει τη μνημονιακή βαρβαρότητα της συγκυβέρνησης. Ίσως πάλι, αυτή η τελευταία συγκυβερνητική απάτη – διότι περί απάτης πρόκειται – απαλείψει εκείνη την αίσθηση «ανέφικτου» για τον ΣΥΡΙΖΑ, «που έχει περάσει στην κοινωνία που πληροφορείται για την πραγματικότητα από τα μίντια». Ίσως…

* Από τη συνέντευξη του Γιώργου Κιμούλη στον Παύλο Παπαδόπουλο / ΤΟ ΒΗΜΑ. 10/06/2014

Του Νίκου Τσαγκρή

5 Ιουνίου 2014

Κεντροαριστερά με Βενιζέλο γίνεται;

 
«Δεν γίνεται γιατί… υπάρχει», είναι μια απάντηση: ονομάζεται Ελιά, εκπροσωπεί το 8% του εκλογικού σώματος, και εξακολουθεί, και ως κεντροαριστερά, να είναι συνιστώσα της Νέας Δημοκρατίας του Σαμαρά…

Τις μέρες που τα «κεντροαριστερά» πειραματόζωα του συστήματος βολόδερναν στους μετεκλογικούς δοκιμαστικούς σωλήνες της «Ελιάς», κάποιοι μεταλλαγμένοι έκαναν πρόβες σε υπουργικά κουστούμια με στυλίστα τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Ο οποίος, απ’ τη μια το έπαιζε πρωθυπουργός στη θέση του πρωθυπουργού κάνοντας τον διαχειριστή του ανασχηματισμού και απ’ την άλλη καλούσε σε εσπευσμένη «συμπόρευση» όλες τις δυνάμεις της Κεντροαριστεράς, δεδομένου ότι «το ΠΑΣΟΚ με την Ελιά, είναι ο πυλώνας της νέας αφήγησης για την Ευρώπη».

Όλα αυτά, σε πρώτη ανάγνωση, συνθέτουν μια σουρεαλιστική εικόνα που εξωραΐζει τον αποκρουστικό χαρακτήρα της πολιτικής απάτης που περιγράφεται ως «ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς». Ειδικά όταν η περιγραφή εκπορεύεται από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Σαμαρά, Ευάγγελο Βενιζέλο, και σκιαγραφεί τη συμπόρευση (διάβαζε, συγχώνευση) όλων τις δυνάμεις της Κεντροαριστεράς, (της ΔΗΜΑΡ και του «Ποταμιού», δηλαδή) δεδομένου ότι «το ΠΑΣΟΚ με την Ελιά (το μεταμφιεσμένο σε «Ελιά» ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου, δηλαδή,) είναι ο πυλώνας της νέας αφήγησης (της αφήγησης Βενιζέλου, δηλαδή,) για την Ευρώπη».

Αλλά η αφήγηση του Βενιζέλου για την Ευρώπη (που βιάζεται να την επιβάλλει ως αφήγηση της κεντροαριστεράς με πυλώνα το… «ΠΑΣΟΚ με την Ελιά») δεν είναι παρά η αφήγηση του Σαμαρά για την Ευρώπη, που δεν είναι παρά η αφήγηση του Σόϊμπλε και της Μέρκελ για την Ευρώπη…

Δεν σώζεται με τίποτα

Αυτό είναι όλο: κεντροαριστερά με αυτό το ΠΑΣΟΚ δεν γίνεται, διότι αυτό το ΠΑΣΟΚ, το έσχατο ΠΑΣΟΚ Βενιζέλου του 8%, (εντός ή εκτός «Ελιάς») είναι ταυτισμένο με τη ακροδεξιού χαρακτήρα Νέα Δημοκρατία του Σαμαρά, που είναι ταυτισμένη με το ακραία νεοφιλελεύθερο σύστημα Μέρκελ, που είναι ταυτισμένο με την οικονομική και κοινωνική καταστροφή της χώρας μας.

  Ας το πούμε πιο απλά: στη συλλογική συνείδηση των Ελλήνων, το έσχατο ΠΑΣΟΚ Βενιζέλου είναι ένα νεοφιλελεύθερο κόμμα με πατέντα: το τελευταίο απομεινάρι της ξεπουλημένης στον νεοφιλελεύθερο κόσμο των αγορών ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας που, με την… ευγενική φροντίδα των μιντιαρχών (είτε σαν ΠΑΣΟΚ, είτε σαν «Ελιά») φυτοζωεί ως ξεδιάντροπη συνιστώσα της Νέας Δημοκρατίας του Σαμαρά στο προσκήνιο. Και ως κέλυφος προστασίας του διεφθαρμένου αρχηγού της στο παρασκήνιο.

Δεν είναι δικό μου, είναι άποψη ιστορικού στελέχους του ΠΑΣΟΚ και την μεταφέρω: «το ΠΑΣΟΚ Βενιζέλου δεν σώζεται με τίποτε, αν δεν απαλλαγεί απ’ τον Μπένυ και τα άλλα μνημονιακά του βαρίδια. Αν δεν καταφέρει, δηλαδή, μέσα από ένα συνέδριο, να ξεπλυθεί πολιτικά και να αναδυθεί ως ένα πειστικό σοσιαλιστικό – αντισυστημικό σχήμα…» - Και που είσαι, κεντροαριστερά με Βενιζέλο δεν γίνεται γιατί… υπάρχει κατέληξε γελώντας: «ονομάζεται Ελιά, εκπροσωπεί το 8% του εκλογικού σώματος, και εξακολουθεί, και ως… κεντροαριστερά, να είναι συνιστώσα της Νέας Δημοκρατίας του Σαμαρά»…

Κοροϊδεύουν την κοινωνία

Συνοψίζοντας, κεντροαριστερά με το σημερινό ΠΑΣΟΚ (εντός ή εκτός Ελιάς) δεν γίνεται. Ειδικά αν παραμείνει πρόεδρός του ο Βενιζέλος και αν εξακολουθήσει να συγκυβερνά με τη Νέα Δημοκρατία του Σαμαρά: ούτε η αυτοκτονική ΔΗΜΑΡ του Φώτη, ούτε καν το θολό Ποτάμι του Σταύρου δεν τσίμπησαν στην έκκληση Βενιζέλου για συμπόρευση. Κάτι συγκυβερνητικά… ψάρια μόνο. Και η… πτέρυγα Λυκούδη! (αχ, ρε Σπύρο…)

«Το θέμα της Κεντροαριστεράς δεν είναι καλσόν, να το τραβάει ο ένας από εδώ και ο άλλος από εκεί, και στο τέλος να είναι μια σούπα που οδηγεί σε μια νεοφιλελεύθερη ατζέντα», έδωσε την απάντηση ο ίδιος ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ, ο κ. Ν. Ανδρουλάκης. Αλλά αυτή είναι μια απάντηση που άργησε να ‘ρθεί: το θέμα της Κεντροαριστεράς το έλυσε προ τριετίας, ο κόσμος της Κεντροαριστεράς. Που, καθώς έβλεπε το ΠΑΣΟΚ να σφάζεται στην ποδιά της Μέρκελ και να μεταβάλλεται «σε μια σούπα που οδηγούσε σε νεοφιλελεύθερη ατζέντα», άρχισε να μετακομίζει στον ΣΥΡΙΖΑ…

Αυτό είναι το σωστό: οι κεντροαριστεροί είναι πια στον ΣΥΡΙΖΑ, την αξιόπιστη, την συνεπή, την αντιμνημονιακή, την αντισυστημική, τη ριζοσπαστική Αριστερά. Την δημοκρατική Αριστερά της κοινωνικής ευθύνης, και της πατριωτικής περηφάνιας, που μάχεται για την απελευθέρωση της Ελλάδας και των Ελλήνων από τα δεσμά του νεοφιλελεύθερου οικονομισμού, της συστημικής – μνημονιακής βαρβαρότητας.

Ποια Κεντροαριστερά, λοιπόν; Όλοι γνωρίζουμε ότι οι απαξιωμένοι ηγέτες και επίδοξοι ηγετίσκοι της, είτε εντός είτε εκτός ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ και… ποταμών και ελαιώνων, κοροϊδεύουν την κοινωνία, αφού γνωρίζουν καλύτερα από εμάς, αυτό που κι εμείς γνωρίζουμε. Ότι η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία κυβερνούσε με πλαστή σοσιαλιστική ταυτότητα. Μέχρι που, εν μέσω της κρίσης, αποκαλύφθηκε ως το απόλυτο καμουφλάζ του νεοφιλελευθερισμού.

Νίκος Τσαγκρής 

29 Μαΐου 2014

Επόμενο βήμα η πολιτική ηγεμονία

 
Πέραν της ιστορικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, οι εκλογές απέδωσαν έναν νέο πολιτικό χάρτη στον οποίο αποτυπώνονται νέες πολιτικές και κοινωνικές ισορροπίες

Όλα τα παπαγαλάκια ξεκινούσαν με την παραδοχή της νίκης του ΣΥΡΙΖΑ και κατέληγαν σε ένα «αλλά»: Ο ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς καμιά αμφιβολία, είναι ο νικητής των εκλογών αλλά… Κάπως έτσι, και τα περισσότερα «αλλά», αν θέλετε να ξέρετε, ήσαν πανομοιότυπα με το non paper σκονάκι που μοιράστηκε στους κυβερνητικούς συντάκτες* απ’ τον μηχανισμό που ονομάζεται «μονταζιέρα»: «αλλά η διαφορά των 2,5 (στην αρχή), ή των τριών (αργότερα), ή των τεσσάρων (στο τέλος), μονάδων από την Νέα Δημοκρατία, δεν συνιστά ψήφο ανατροπής…».

Πάμε, όλο το non paper μαζί: «ο ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς καμιά αμφιβολία, είναι ο νικητής των εκλογών, αλλά η διαφορά (όποια διαφορά κι αν προκύψει) από την Νέα Δημοκρατία, δεν συνιστά ψήφο ανατροπής». Αυτή ήταν η γραμμή. Και μετά ο… αγνωστικισμός: - Και πόση θα ‘πρεπε να είναι η διαφορά για να έχουμε ψήφο ανατροπής; - Ας είναι στο τρία!.. (εκείνη τη στιγμή ήταν στο 2,7%) - Και γιατί να είναι στο τρία και όχι στο τέσσερα ή στο έξι ή στο οκτώ;

Το παιγνίδι της κολοκυθιάς σε… διακαναλική. Στο τέλος, το εμπεδώσαμε. Ακόμα και στο 10% να ήταν η διαφορά, τα τσιράκια του συστήματος θα επέμεναν στη γραμμή: «η ψήφος δεν ήταν ανατρεπτική»…

Τουλάχιστον, εκόντες άκοντες, παραδέχτηκαν ότι υπάρχει ανατρεπτική ψήφος! Και αυτό συνιστά μιαν ακόμα νίκη – πέραν της εκλογικής - του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο νέος πολιτικός χάρτης

Πέραν της ιστορικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ (σοβαρά τώρα,) οι εκλογές απέδωσαν έναν νέο πολιτικό χάρτη στον οποίο αποτυπώνονται θεαματικές αλλαγές στο επίπεδο των συσχετισμών των κοινωνικών δυνάμεων και των πολιτικών ισορροπιών.

Μια ματιά στον χρωματισμένο χάρτη αρκεί για να «διαβάσεις» τη δυσαρμονία μεταξύ της βούλησης του εκλογικού σώματος και του συσχετισμού δυνάμεων στο Κοινοβούλιο, την τυπική πλειοψηφία της συγκυβέρνησης. Δυσαρμονία, που έγκαιρα και έγκυρα ετέθη ως πρόβλημα δημοκρατίας από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα και απερρίφθη από τους ηττημένους (και, ως εφάνη, δημοκρατικά αναίσθητους) των εκλογών, κ. κ. Σαμαρά και Βενιζέλο.

Φεύγοντας τώρα από τον… εκμαυλισμό του «χρωματισμένου χάρτη» (που δικαίως απολαύσαμε) και προχωρώντας σε μια υπερκομματική (εθνική, ας την πούμε) ανάγνωση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών, προκύπτει ένας άλλος συσχετισμός. Ένας συσχετισμός που προβάλει την κοινωνική φύση του εκλογικού αποτελέσματος, αποτυπώνοντας το πλειοψηφικό «αντί» των Ελλήνων της κρίσης: το 70% του εκλογικού σώματος ψήφισε αντιμνημονιακά – αντισυστημικά.

Αναλύοντας τις επί μέρους (κοινωνιολογικές, ιδεολογικές, πολιτικές, κομματικές, ταξικές) αποχρώσεις αυτής της αθροιζόμενης και σε γενικές γραμμές, αντιμνημονιακής ψήφου, αναπόφευκτα οδηγούμεθα στο συμπέρασμα ότι, για την πλειοψηφία των Ελλήνων, ο αγώνας είναι κοινός. Και είναι αγώνας απελευθερωτικός («για την απελευθέρωση της χώρας από τον νεογερμανικό ιμπεριαλισμό που μας σκλαβώνει») και δευτερευόντως ιδεολογικός, κομματικός, ή ταξικός…

Ζητούμενο η πολιτική ηγεμονία

Ένα σημαντικό σημείο ανάλυσης είναι το ποσοστιαίο εκλογικό μέγεθος του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό το 26,58%, που, σε μια πρώτη ανάγνωση, μπορεί να σημαίνει σταθεροποίηση της εκλογικής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ στο συγκεκριμένο ποσοστό. Ή μήπως σταθεροποίηση της οροφής;

  Προσωπικά, θεωρώ ως πιθανότερο το πρώτο: ο ΣΥΡΙΖΑ, ανεξάρτητα από τον αντιμνημονιακό – αντισυστημικό προσανατολισμό του, είναι ένα ευρωπαϊκό κόμμα σε αντίθεση με το ΚΚΕ και τα μικρότερα αριστερά ή δεξιά κόμματα της δραχμής που, λόγω ευρωεκλογών, προσέλκυσαν την ανακλαστική αντιευρωπαϊκή ψήφο μιας πολύ μεγαλύτερης – της εμβέλειάς τους στις εθνικές εκλογές – μερίδας ψηφοφόρων.

Ούτως ή άλλως, βασικό μετεκλογικό ζητούμενο για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι η οργανωτική «κεφαλαιοποίηση» του ποσοστού των ευρωεκλογών καθώς και ο πολλαπλασιασμός της πολιτικής του επιρροής – αυτό που στην κυβερνητική ονομάζεται «πολιτική ηγεμονία». Γι’ αυτό, το δεύτερο, (την διεύρυνση της πολιτικής επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ με στόχο την «πολιτική του ηγεμονία») απαραίτητη είναι και η αναζήτηση μιας συμβατής, με την αντιμνημονιακή – αντισυστημική πολιτική του κόμματος, πολιτικής συμμαχιών. Και βέβαια, αυτή είναι δουλειά του προέδρου του κόμματος, του επιτελείου του, του κομματικού μηχανισμού.

Ωστόσο, μια ιδέα για μια ποιοτικά και ποσοτικά «συμβατή» πολιτική συμμαχιών, προκύπτει από μια προσεκτική και ακομπλεξάριστη ανάγνωση της τύχης που επεφύλαξαν οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ στους υποψήφιους ευρωβουλευτές (πρόσωπα, σταυροί προτίμησης , πολιτική προέλευση, βιογραφικά κλπ.) όπως αυτή εμφαίνεται στην κατάταξή** τους, με τη σειρά εκλογιμότητας: Μανώλης Γλέζος (155.425), Σοφία Σακοράφα (100.998), Δημήτρης Παπαδημούλης (68.654), Κωνσταντίνα Κούνεβα (60.557), Γιώργος Κατρούγκαλος (59.978), Κώστας Χρυσόγονος (49.210). Ακολουθούν ο Νίκος Χουντής (47.614) και ο Στέλιος Κούλογλου (46.430) κλπ, κλπ…

*Κυβερνητικοί συντάκτες στην κυριολεξία, αφού οι περισσότεροι σημερινοί «κυβερνητικοί συντάκτες» είναι κυβερνητικότεροι της κυβέρνησης, ιμάντες μεταφοράς της κυβερνητικής προπαγάνδας.
** Με καταμετρημένο το 31,14%

Νίκος Τσαγκρής  

28 Μαΐου 2014

Ένα ζευγάρι πάνινα παπούτσια


Η ιστορία είναι αληθινή. Μου συνέβη πριν αρκετό καιρό, μα τη θυμάμαι ακόμα. Καλοκαίρι, βράδυ, ώρα 10.30. Επιστροφή απ' τη δουλειά στο σπίτι, μια μονοκατοικία με μικρό κήπο στο μπροστινό μέρος. Δύο παράθυρα, το ένα ανοιχτό με τις κουρτίνες τραβηγμένες, το άλλο με γερμένα τα παντζούρια.

Ανοίγω τη σιδερένια πόρτα της εισόδου και ύστερα την ξύλινη του σπιτιού μου, φωνάζω ένα «γεια» και κατευθύνομαι στην κρεβατοκάμαρα, στο βάθος ενός αρκετά μεγάλου διαδρόμου.
Φτάνω στην πόρτα, κάνω ένα βήμα μέσα και βλέπω κάτι που με αναγκάζει να σκεφτώ τι είναι. Ένα ζευγάρι πάνινα παπούτσια είναι. Όμως δεν τα γνωρίζω, είναι ξένα. Προεξέχουν, κολλητά στο πάτωμα, από το πίσω μέρος του κρεβατιού. Αλλά, με τέτοιο τρόπο, πλάγια το ένα πάνω στο άλλο, ώστε υποδηλώνουν ότι κάποιος τα φοράει. Κάποιος, το σώμα του οποίου είναι κρυμμένο πίσω απ' το κρεβάτι. Ή κάποιο πτώμα πρέπει να 'ναι ή κάποιος άνθρωπος που κρύβεται, για κάποιο λόγο.

Παγώνω. Τι κάνουμε τώρα; Βήχω ασυναίσθητα, και φαίνεται αυτό έπρεπε να κάνω. Πετάγεται όρθιος πίσω απ' το κρεβάτι και κατευθύνεται σαν φοβισμένο ζώο προς το μέρος μου με μάτια απελπισμένα.
-Τι θες εδώ, ψελλίζω.
- Εγκό καλό παιντί, μονολογεί,
Φτάνει κοντά μου και καθώς το σώμα μου τον εμποδίζει να περάσει απ' την πόρτα, με σπρώχνει και καλπάζει, στο διάδρομο σαν αιλουροειδές αφηνιασμένο. Περνάει σαν σίφουνας απ' το καθιστικό, κάνει ένα άλμα στα κλειστά παντζούρια, τα σπάει, και προσγειώνεται με πάταγο έξω στον κήπο.

Μέχρι να φτάσω στο παράθυρο να δω, ο Αλβανός, ένα ξανθό δεκαεξάχρονο παιδί, είχε εξαφανιστεί στους δρόμους της Αθήνας. Το μόνο που έμενε να κάνω ήταν να περιμαζέψω κάτι ψευτοκοσμήματα που είχε κλέψει και του 'πεσαν πάνω στο άλμα στα κλειστά παντζούρια...

Χτες ένας γεροκτηνοτρόφος στην Παραμυθιά σκότωσε ένα δεκατριάχρονο Αλβανάκι. Πανικοβλήθηκε, υποστηρίζει τώρα, όταν το είδε μ' άλλα δύο παιδιά μέσα στο κτήμα του, ο μπαγάσας. Και βούτηξε την καραμπίνα και πυροβόλησε εν ψυχρώ το πιτσιρίκι, όπως πυροβολούν οι ασυνείδητοι αυτού του είδους διάφορα ζώα και πουλιά ανύποπτα, στο δάσος. Ακόμα κι αλεπούδες και τσακάλια.

'Όταν η είδηση έφτασε στην εφημερίδα, θυμήθηκα αυτή την ιστορία που σας είπα και σκέφτηκα πως κι ο δικός μου Αλβανός έμοιαζε με τσακάλι φοβισμένο, καθώς τον έπιασα στα πράσα.

Μήπως κι εγώ έπρεπε να πυροβολήσω; Εσείς τι λέτε; Μόνο που εγώ δεν έχω όπλο. Κι εκτός αυτού, θυμάμαι, τότε που τον είδα μες στο σπίτι, σκέφτηκα μήπως πρέπει να του δώσω κάνα φράγκο να τη βγάλει, έτσι που ήτανε σκελετωμένος, πεινασμένος, Όμως δεν πρόλαβα, γιατί ήταν τόσο φοβισμένος, που εξαφανίστηκε σαν ζώο τρομαγμένο. Άλλωστε αυτή είναι η μόνη εικόνα που «έγραψε» στη μνήμη μου απ' αυτή την ιστορία...

Νίκος Τσαγκρής

21 Μαΐου 2014

Η μεγάλη απάτη της νύχτας του Α’ γύρου

 
Μια δόλια προσπάθεια αποφυγής της εκλογικής πραγματικότητας από το σύστημα της διαπλοκής.  

Εξαρτάται τι γυαλιά φοράς. Αν φοράς τα γαλαζοπράσινα, της συγκυβέρνησης, βλέπεις ότι «παρά τις αρχικές εντυπώσεις που δημιουργήθηκαν από τα exit polls, το μήνυμα που προέκυψε από τις κάλπες ήταν καθαρό: διατήρηση της σταθερότητας και επιμέρους ανατροπές που δεν αμφισβητούν όμως τη συνολική εικόνα, μπλα, μπλα, μπλα…».

Αν φοράς τα αντισυστημικά γυαλιά, βλέπεις ότι «το πιο ηχηρό αντικυβερνητικό μήνυμα προήλθε από την Αθήνα και την Αττική, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε στο δεύτερο γύρο, καθώς είναι οι δύο εκλογικές ζώνες που επιτρέπουν να αντληθεί ένα πιο κεντρικό πολιτικό συμπέρασμα, μπλα, μπλα, μπλα».

Είδα το εκλογικό αποτέλεσμα του πρώτου γύρου με τα… πολυεστιακά μου γυαλιά, και είδα το σύστημα της διαπλοκής (ολιγάρχες – συγκυβέρνηση – media) να επιδίδεται σε ένα ξεδιάντροπο στριπτίζ, αποκαλύπτοντας πλήρως το τέταρτο μέλος του μαφιόζικου σώματός του, τις εταιρίες δημοσκοπήσεων. Να επιχειρεί μια προσχεδιασμένη με τα υπόλοιπα μέλη της μαφίας (ολιγάρχες – συγκυβέρνηση – media) απάτη: τη σύγκριση των αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών του 2014 με το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών του 2012. Και όχι με το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών του 2010, ως όφειλαν, σύμφωνα με τους συγκριτικούς κανόνες των πολιτικών μετρήσεων.

Και είδα την απάτη να «περνάει» και τον πραγματικό χαρακτήρα της ψήφου του πρώτου γύρου – το μήνυμα που εξέπεμπε – να χάνεται, πίσω από το απατηλό συγκριτικό τρικ των δημοσκόπων. Επιτρέποντας στο σύστημα της διαπλοκής να επιβάλλει στην κοινή γνώμη τη δική του, πλαστή εκλογική αποτίμηση, ότι το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου «ήταν ένα ισορροπημένο αποτέλεσμα που συμψηφίζει τις ανατροπές του ΣΥΡΙΖΑ στην Περιφέρεια Αττικής και στο Δήμο της Αθήνας με την αντοχή των υποψηφίων της Ν.Δ, στις επαρχιακές περιφέρειες». Και επομένως, έχουμε… «ισοπαλία». Και «ανάσχεση της αντιμνημονιακής ψήφου»!

Αισθήματα ηττοπάθειας!..

Το χειρότερο, είδα κάποια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που συμμετείχαν στα τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά πάνελ της νύχτας των εκλογών (λόγω έλλειψης εμπειρίας ή και ασχετοσύνης, υποθέτω,) να μην αντιδρούν στο απατηλό συγκριτικό τρικ των δημοσκόπων. Με αποτέλεσμα να επικρατήσει η απατηλή εικόνα της μιντιακής μαφίας. Και να προκαλέσει ακόμα και αισθήματα ακραίας ηττοπάθειας, στις ευρύτερες περιοχές των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, αισθήματα που καταγράφονταν αστραπιαία, υπό μορφήν ηττοπαθών αναρτήσεων, στα social media την νύχτα των αποτελεσμάτων…

Βάλθηκα να στέλνω παρηγορητικά μηνύματα στους συριζαίους φίλους, αποκαθιστώντας την αλήθεια της κάλπης. Που, καθώς με τα… πολυεστιακά γυαλιά μου την συνέκρινα κανονικά, δεοντολογικά, με την «ομότιμή» της των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών του 2010, ανέτρεπε την εικονική αποτίμηση της συστημικής μαφίας των καναλιών, αποκαθιστώντας το πραγματικό αποτέλεσμα: συντριπτικό πανελλαδικό (πέραν των φαινομένων Δούρου και Σακελαρίδη) «ρεύμα» υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ. Και διέψευδε την συστημική φενάκη περί «ανάσχεσης της αντιμνημονιακής ψήφου».

Την επομένη των εκλογών μόνο, ο Μανώλης Γλέζος κατήγγειλε το σύστημα των μίντια χαρακτηρίζοντας ως δόλια τη σύγκριση των ποσοστών των περιφερειακών εκλογών με αυτά των εθνικών εκλογών. Και τόνισε ότι με αυτόν τον τρόπο γίνεται «προσπάθεια αποφυγής της πραγματικότητας». Αντίστοιχες επισημάνσεις του Παναγιώτη Λαφαζάνη και άλλων στελεχών στα απογευματινά δελτία της Δευτέρας σκεπάστηκαν μέσα στον τηλεοπτικό κουρνιαχτό…

Κρύφτηκε η δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ

Στην πραγματικότητα, που δεν φανερώθηκε ποτέ (!), με βάση την επιστημονική σύγκριση και ανάλυση των αποτελεσμάτων του Α’ γύρου είχαμε μια εξαιρετικά θεαματική άνοδο της περιφερειακής εκλογικής επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ: από το 4,5% που ήταν το 2010 τα ποσοστά εκτοξεύτηκε στο 17,7%!

Ήταν ένας πραγματικός θρίαμβος, που κρύφτηκε από τη συγκριτική απάτη της μαφίας των μίντια, τη νύχτα των εκλογών. Και δεν κρύφτηκε μόνο η εκτόξευση της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και η αντιστρόφως ανάλογη πτώση των περιφερειακών ποσοστών της Ν.Δ.
Εν κατακλείδι, με τα… πολυεστιακά μου γυαλιά μου να εστιάζουν στον μετεκλογικό χάρτη του πρώτου γύρου, είδα (πέρα από κάποιες τοπικές εξαιρέσεις) ότι η ψήφος που επικράτησε ήταν περισσότερο αντισυστημική – αντιμνημονιακή, παρά «αυτοδιοικητική». Και είδα ακόμη τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ χαρτογραφημένη και μεγάλη, και ικανή να μετεξελιχθεί σε συντριπτική νίκη στις αυριανές κάλπες, ιδίως στις ευρωκάλπες.

Το ίδιο, φαίνεται να ισχύει και για τα άλλα αντιμνημονιακά κόμματα. Είδα ακόμα τη συρρίκνωση της επιρροής της Ν.Δ. να γίνεται συντριπτική, όχι μόνο στην Αττική αλλά και στην περιφέρεια. Πράγμα που δικαιολογεί τον πανικό του Σαμαρά – την άθλια μετάλλαξή του σε Μαυρογιαλούρο της συμφοράς – και την ατμόσφαιρα διάλυσης που διαπερνά όλες τις πτέρυγες της… παράταξης.

Αυτά, και άλλα πολλά – που δεν χωράνε σ’ αυτήν εδώ τη στήλη – είδα, και τα φανερώνω. Αν μη τι άλλο, να μην περάσει και στις αυριανές κάλπες αυτή η «δόλια προσπάθεια αποφυγής της πραγματικότητας», που είπε και ο Γλέζος.

Νίκος Τσαγκρής