Το euro-pressing Τσίπρα στον Κυριάκο

Η διαφαινόμενη αλλαγή των συσχετισμών στο ευρωκοινοβούλιο απελευθερώνει στρατηγικές, πολιτικές, και αφηγήματα υπέρ των πολλών.

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής
Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 19/5/2019

Ήταν γκάφα ή ομολογία; Στον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον αρχηγό του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αναφέρομαι. Στην σχιζοειδή  δημόσια έκφραση της επιθυμίας του για «επταήμερη εργασία»: ήταν γκάφα ή ομολογία;

Κατ’ αρχήν, οφείλουμε να σχολιάσουμε ότι ήταν μια δημόσια έκφραση της επιθυμίας του για επταήμερη εργασία των… άλλων. Ο ίδιος παραμένει άεργος: ένας άεργος κληρονόμος πολιτικού κόμματος, που επιθυμεί να γίνει χαλίφης στη θέση του Χαλίφη (Τσίπρας στη θέση του Τσίπρα, δηλαδή) ελέω  Βαγγέλη Μαρινάκη!.. Και Μάνφρεντ Βέμπερ: «την επόμενη φορά που θα είμαι εδώ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός της Ελλάδας», εξέφρασε την επιθυμία του ο δεύτερος∙ «και εγώ πρόεδρος της Κομισιόν», συνέχισε. Μέσα του…

Έξω του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και επίδοξος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κρύβει λόγια: «εν’ όψει ευρωεκλογών, να αποφεύγονται λεπτομερείς αναφορές στην (σ. σ: ακραία νεοφιλελεύθερη και ως εκ τούτου αντιδημοκρατική, αντικοινωνική, αντεργασιακή και, εντέλει, αντιευρωπαϊκή)  στρατηγική μας», είναι η συνθήκη του ΕΛΚ.

Λίγες μέρες πριν τις κάλπες, οι προβλέψεις για το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα μιλούν για απώλειες της τάξεως του 21%!..  Υπολογίζεται ότι θα χάσουν τουλάχιστον 45 από τις 216έδρες τους, παρότι προσπάθησαν με συμβιβασμούς, που ανέχτηκαν ακόμα και εισχωρήσεις ακροδεξιών θέσεων (όπως αυτές του ο Ούγγρου πρωθυπουργού Ορμπάν) στις τάξεις τους, να ρεφάρουν…

*******

Υπ’ αυτές τις συνθήκες, γίνεται κατανοητό ότι η δημόσια έκφραση της επιθυμίας του κ. Μητσοτάκη  για «επταήμερη εργασία» ήταν και γκάφα, και ομολογία. Που, είτε ως γκάφα είτε ως ομολογία, παραβίαζε τη συνθήκη («ενόψει ευρωεκλογών, να αποφεύγονται λεπτομερείς αναφορές στη   στρατηγική μας») του ΕΛΚ.  

«Το  εντατικό πρέσινγκ του Τσίπρα (με τις παροχές, την 13^η σύνταξη ιδιαίτερα) ανάγκασε τον Κυριάκο να υποπέσει σε  λανθασμένες αμυντικές αντιδράσεις… Γκάφες, αν θέλεις,  άκαιρες ομολογίες μεταρρυθμίσεων, όπως αυτές για την επταήμερη εργασία ή την ιδιωτική Υγεία», προσπάθησε να μου εξηγήσει πρόσωπο του επικοινωνιακού μηχανισμού του αρχηγού της ΝΔ: «αντέδρασε σαν αμυντικός ποδοσφαιριστής στο ασφυκτικό  πρέσινγκ του επιθετικού αντιπάλου του, για να καταλάβεις»…

Να καταλάβω το… αυτονόητο!.. Οι ευρωεκλογές της επόμενης Κυριακής είναι πολύ πιθανόν να σημάνουν την αρχή του τέλους του πολιτικού ελέγχου της ΕΕ από την παραδοσιακή συστημική συμμαχία των συντηρητικών δυνάμεων (που εκφράζονται μέσω του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος – EPP) και των τύποις «προοδευτικών» δυνάμεων, (που εκφράζονται μέσω της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών – S&D).

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις καταγράφουν συνολικές απώλειες 87 εδρών (υποχώρηση από τις 401 στις 315 έδρες), απώλειες που, εάν επιβεβαιωθούν, ανατρέπουν για πρώτη φορά την  πλειοψηφία του λεγόμενου «μεγάλου συνασπισμού».

Εντάξει, σ’ αυτό το ασφυκτικό για τα συστημικά κόμματα ευρωεκλογικό πλαίσιο, και με τον Αλέξη Τσίπρα απέναντί του να πολιτεύεται ως χειραφετημένος Ευρωπαίος ηγέτης (που είναι!) με το βλέμμα και στις εθνικές εκλογές (που μπορεί!), ο Κυριάκος Μητσοτάκης χάνει τα αυγά και τα πασχάλια: και να οι γκάφες και να οι… ομολογίες.

*******

Φυσικά, οι ευρωεκλογές, το αποτέλεσμά τους, συνδέονται άμεσα με τις εθνικές εκλογές: πέρα από την αναμενόμενη απειλητική άνοδο των ακροδεξιών δυνάμεων, η προοπτική μιας πιθανής «ανατροπής» της παραδοσιακής συστημικής συμμαχίας EPP - S&D, (είτε διά της απωλείας της πλειονότητας των εδρών, είτε δια της αλλαγής του ακραία νεοφιλελεύθερου χαρακτήρα της –  λόγω της μερικής αριστερής μεταστροφής των σοσιαλδημοκρατών) ευνοεί αριστερές – ή κεντροαριστερές, αν θέλετε – κυβερνήσεις τύπου Τσίπρα: ανοίγει παράθυρα ενισχυμένης κυβερνητικής ανεξαρτησίας∙ απελευθερώνοντας   στρατηγικές, πολιτικές, και αφηγήματα υπέρ των πολλών.

Όπως η στρατηγική, οι πολιτικές, τα μέτρα, πού άρχισε να ξεδιπλώνει ο Αλέξης Τσίπρας πριν από τις ευρωεκλογές και πολύ πριν τις εθνικές εκλογές. Πρεσάροντας ασφυκτικά τον αρχηγό της ΝΔ, στο γήπεδο της ανακτημένης (εν μέρει, βέβαια,)  κυβερνητικής ανεξαρτησίας∙ εξαναγκάζοντας στη δημόσια έκφραση της περίφημης… επιθυμίας του για επάνοδο στην… επταήμερη εργασία. Που δεν είναι δική του επιθυμία, αλλά μια «επιθυμία» βγαλμένη από το κιβώτιο των νεοφιλελεύθερων αντεργασιακών επιθυμιών του ΕΛΚ. 

Έγινε κατανοητό, νομίζω, ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχει ούτε στρατηγική, ούτε πολιτική, ούτε αφήγημα. Ούτε για τις ευρωεκλογές, ούτε για τις εθνικές εκλογές: ένας άεργος κληρονόμος πολιτικού κόμματος είναι, που επιθυμεί να γίνει χαλίφης στη θέση του Χαλίφη (Τσίπρας στη θέση του Τσίπρα δηλαδή) ελέω  Βαγγέλη Μαρινάκη!.. Και Μανφρεντ Βέμπερ…

Η εξίσωση «Μαρινάκης – ΚΙΝΑΛ – ΝΔ»

Η συνταγματικά παράνομη αλλά νομικά ανεμπόδιστη συγκέντρωση ΜΜΕ από τον δικό μας μικρό… Μέρντοχ, συνεχίζεται

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

Η εξίσωση «ΚΙΝΑΛ – Μαλέλης – One TV»  απασχόλησε υπέρμετρα τον δημόσιο βίο της χώρας τις προηγούμενες μέρες. Και τον ιδιωτικό:

- Καλά, απέκτησε δικό της σταθμό η Φώφη;

- Ακριβώς! Όπως είχε το ΚΚΕ τον «902». Το θυμάσαι;  Χα χα χα…

- Αλλά η Φώφη, ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μιλάμε, χρωστάει ένα σκασμό λεφτά!.. Που τα βρήκε τα φράγκα για να φτιάξει δικό της κανάλι;

- Δεν είναι κανάλι, είναι Web TV ηλίθιε…  Ξέρεις τι είναι Web TV;

Ξέρω πολύ καλά τι είναι Web TV. Γνωρίζω επίσης ότι η εξίσωση «ΚΙΝΑΛ – Μαλέλης – One TV» είναι μια ανακριβής εξίσωση, υπό την έννοια ότι εξαιτίας του ενδιάμεσου σημείου της, («Μαλέλης») δημιουργεί την… ελαφρώς λανθασμένη εντύπωση ότι το διαδικτυακό κανάλι «One TV», που  διευθύνεται από τον υπεύθυνο επικοινωνίας του ΚΙΝΑΛ κ. Σταμάτη Μαλέλη (έκανε πρεμιέρα την προπερασμένη Πέμπτη και έκτοτε εκπέμπει σε καθημερινή βάση το οκτάωρο live ενημερωτικό πρόγραμμά του), είναι ιδιοκτησίας ΚΙΝΑΛ.

 Όχι ακριβώς: στην πραγματικότητα το διαδικτυακό  «One TV» δεν είναι παρά το εν’ αναμονή αδείας «Channel one», ένα ακόμα ΜΜΕ ιδιοκτησίας Βαγγέλη Μαρινάκη. Και είναι το ασυμβίβαστο της διεύθυνσης του συγκεκριμένου Μέσου από τον διευθυντή επικοινωνίας του ΚΙΝΑΛ , που οδηγεί στην εξίσωση ΚΙΝΑΛ – Μαλέλης – Μαρινάκης∙ εξίσωση η οποία ενισχύει πληροφορίες και φήμες, που περιγράφουν ως προνομιακή τη σχέση διαπλοκής Μαρινάκη – ΚΙΝΑΛ, σε σύγκριση με την πασίγνωστη, αντίστοιχη σχέση του, με τη ΝΔ και τον πρόεδρό της.

******* 

Η εν λόγω προνομιακή σχέση εμφαίνεται και στη γενική    φυσιογνωμία του One TV. Η οποία, πλην μιας – δύο εξαιρέσεων,       μοιάζει με πολυμορφικό copy paste της αρρωστημένα  αντικυβερνητικής φυσιογνωμίας των Νέων και του Βήματος… Και του «Θέματος» και των «Παραπολιτικών»  και του «in. gr» και του «iefimerida» και του ΣΚΑΙ ίσως: όλων μαζί των ΜΜΕ που ελέγχει ή φημολογείται ότι ελέγχει ο εφοπλιστής - πρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός, ο αυτόκλητος Πειραιάρχης και πολυδιαπλεκόμενος… συγκεντρωσιάρχης ΜΜΕ κ. Μαρινάκης. 

Λοιπόν, που λέτε, η «συγκέντρωση των Μέσων» είναι το θέμα. Η ανεμπόδιστη συγκέντρωση ΜΜΕ στα χέρια μεγιστάνων ή τσαρλατάνων (χαρακτηρισμοί ταυτόσημοι, εν πολλοίς) της αγοραίας επιχειρηματικότητας∙ που ιστορικά, υπήρξε ο καταλύτης για τον έλεγχο της πολιτικής από τα Μέσα, και των Μέσων απ’ την πολιτική – για την περίφημη «διαπλοκή», δηλαδή: ο Αμερικανός Γουίλιαμ Ράντολφ Χιρστ ήταν ένας απ’ τους πρώτους διδάξαντες. Τον καθόριζε, λέει, μια ακατάσχετη δίψα για εξουσία, και αποφάσισε να ξεδιψάσει μέσω της  εκδοτικής… τέχνης! 

Το σίγουρο είναι ότι, αφ’ ότου απέκτησε την σκανδαλοθηρική  San Francisco Examiner, ο τύπος έγινε μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων (1902-1904). Και ότι καμιά δεκαριά χρόνια αργότερα ήταν ιδιοκτήτης 20 καθημερινών και 11 κυριακάτικων εφημερίδων σε 13 πόλεις, έξι περιοδικών, ενός ειδησεογραφικού πρακτορείου και μιας εταιρείας παραγωγής κινηματογραφικών «επικαίρων».  Σας θυμίζει τίποτα;

*******

Η «συγκέντρωση των Μέσων» κλιμακώθηκε στη διάρκεια του 20^ου αιώνα και, μεταξύ άλλων, απέδωσε το φαινόμενο Μπερλουσκόνι (που σήμερα έχει ξεφουσκώσει) και το φαινόμενο Μέρντοχ που παραμένει… φουσκωμένο: ο Ρούπερτ Μέρντοχ, πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της News Corporation, είναι σήμερα ιδιοκτήτης μιας πολυεθνικής αυτοκρατορίας που περιλαμβάνει πολυάριθμους ιστοτόπους (IGN Entertainment, AskMen, Rotten Tomatoes κλπ. κλπ.) μεγάλο αριθμό εφημερίδων, όπως η New York Post στις ΗΠΑ και οι Times στην Αγγλία, ενώ  κατέχει ένα πλήθος τηλεοπτικών σταθμών, μεταξύ των οποίων το δίκτυο Fox News.

Ο Μέρντοχ μπήκε τρεις φορές στην ετήσια λίστα του περιοδικού Time με τα 100 πρόσωπα που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως, εκτιμήθηκε ως ο 13^ος ισχυρότερος άνθρωπος στον κόσμο σύμφωνα με το περιοδικό Forbes . Ο Άγγλος πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ – όπως και δεκάδες ακόμα πολιτικοί ηγέτες σε Ανατολή και Δύση – ήταν κολλητός φίλος του (υπάλληλός του, λένε οι Άγγλοι) και η περιουσία του εκτιμάται στα 6,3 δις δολάρια.

Πολύ ωραία!.. Επιστρέφοντας τώρα στην συνταγματικά παράνομη αλλά νομικά ανεμπόδιστη συγκέντρωση ΜΜΕ από τον δικό μας μικρό… Μέρντοχ που, στη μικρή μας χώρα, συνιστά την τοξική και εξόχως αντιδημοκρατική εξίσωση  «Μαρινάκης – ΚΙΝΑΛ – Νέα Δημοκρατία» ή «Μαρινάκης – Νέα Δημοκρατία – ΚΙΝΑΛ» (το ίδιο είναι!) καταγγέλλουμε  καραμπινάτη «διείσδυση εξωεπικοινωνιακών συμφερόντων* στα μέσα ενημέρωσης∙ με συνέπεια την δυνατότητα άσκησης δυνάμει απεριόριστης επιρροής στην κοινή γνώμη»!..

Απλά καταγγέλουμε: έτσι, χωρίς… πρόγραμμα, που έλεγε η μακαρίτισσα η Ρεζάν…  

*Η διείσδυση εξωεπικοινωνιακών συμφερόντων στα Μέσα Ενημέρωσης συνιστά παράβαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

1999 - 2019: είκοσι χρόνια ευρωφαγούρα

         

Φερνάντο Μποτέρο, Η αρπαγή της Ευρώπης

Παρά το κοκτέιλ ιδεολογικών και πολιτικών απογοητεύσεων που γευόμαστε ως πολίτες της Ε.Ε. την τελευταία εικοσαετία, αγαπάμε Ευρώπη!..

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 5/5/2019

Η Ευρώπη, αδιαμφισβήτητα, είναι ήπειρος ελληνικής καταγωγής και… προελεύσεως.  Κι αν αμφιβάλετε, ρωτήστε τον Κώστα Ζουράρη. Ή τον Άδωνη Γεωργιάδη. Ή την Wikipedia: η ονομασία της γηραιάς ηπείρου παραπέμπει στο όνομα της ωραίας Ευρώπης, κόρης του βασιλιά της Φοινίκης Αγήνορα ή Φοίνικα…

Λοιπόν, που λέτε, μια ανοιξιάτικη μέρα, σαν τη σημερινή, που η ωραία Ευρώπη μάζευε λουλούδια σε ένα λιβάδι της Τύρου   και το αεράκι σήκωσε την εσθήτα της αποκαλύπτοντας τα ζουμερά της κάλλη, την πήρε μάτι ο Δίας και την ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα. Αμέσως μεταμορφώθηκε σε λευκό εκθαμβωτικό ταύρο, την πλησίασε, εκείνη σαγηνεύτηκε απ’ την ήρεμη δύναμή του και στο τέλος τον… καβάλησε.

Αμέσως ο Ταύρος – Δίας βούτηξε στα νερά της Φοινίκης και κολύμπησε με  την ωραία Ευρώπη στην πλάτη του ως την Κρήτη για τα περαιτέρω: την κατέστησε (τρις!) έγκυο και… Ελληνίδα, κάτω από έναν πλάτανο στη Γόρτυνα. Ύστερα την

πάσαρε σε έναν Κρητίκαρο ονόματι Αστερίωνα (και όχι.. Πολάκη, όπως όλοι υποθέσατε) και την έκανε…

Εντάξει, ανεξάρτητα από μυθολογικές και ιστορικές  δημιουργικές ασάφειες, το… brand name «Ευρώπη» μας ανήκει: σε επίπεδο ονομασίας τουλάχιστον, η Γηραιά Ήπειρος είναι  ελληνικής… καταγωγής. Ίσως γι’ αυτό οι Έλληνες, στη συντριπτική μας πλειοψηφία, είμαστε fan της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κι ας μας ρουφάει το αίμα συστηματικά, εδώ και μια δεκαετία..

*******

Πριν 15 χρόνια τέτοιες μέρες, καθώς πηγαίναμε στις ευρωκάλπες για να ρίξουμε την ψήφο μας, η Ευρώπη δεν είχε τίποτα καινούργιο να μας δώσει. Μας είχε δώσει ήδη το ευρώ, τρομάρα μας, που είχε… στρογγυλέψει τον καφέ από τριακόσιες  – χίλιες*, και μια πολιτική απογοήτευση άνευ προηγουμένου: το 2003, ο πόλεμος στο Ιράκ είχε χωρίσει την Ευρώπη σε δύο στρατόπεδα, τους υπέρμαχους και τους πολέμιους της στρατιωτικής παρέμβασης. Η Ε.Ε. δεν είχε εκφράσει άποψη επί του θέματος. Μούγκα!...

Τον Μάιο του 2004, η ένταξη δέκα νέων μελών, εκ των οποίων τα οκτώ ανήκαν στις ανατολικές χώρες που είχαν υποκύψει στη σαγήνη μιας φιλελεύθερης αντίληψης του καπιταλισμού, δεν γεφύρωσε το χάσμα. Ήρθε και ο… «Πολωνός υδραυλικός» (η ντιρεκτίβα Μπολκεστάιν που, υποτίθεται, θα εισήγαγε τις αρχές του φιλελευθερισμού στον τομέα των υπηρεσιών) και φούντωσε τους  φόβους ότι η Ευρώπη θυσίαζε τον… «κοινωνικό της ρόλο» στον βωμό του φιλελευθερισμού. Στο καπάκι, οι θεσμικές αλλαγές του ευρω-συντάγματος δεν πέτυχαν παρά να τονώσουν τα επιχειρήματα υμών  των ευρω-σκεπτικιστών.

Ήταν ένα κοκτέιλ ιδεολογικών και πολιτικών απογοητεύσεων που, μαζί με την αμφιλεγόμενη παρουσία του ευρώ το οποίο  περιόριζε αισθητά την οικονομική ελευθερία των κρατών-μελών μέσω του συμφώνου σταθερότητας, έβγαλε λαϊκή χολή από τις ευρωκάλπες: τον χαμηλότερο μέσο όρο συμμετοχής ψηφοφόρων (44%) στην ιστορία των ευρωεκλογών...

*******

Έτσι νομίζαμε τότε! Χρειάστηκε η οικονομική κρίση και η δεκαετής λιτότητα, για να αποδεδειχθεί  ότι η μείωση προσέλευσης των Ευρωπαίων πολιτών στις ευρωκάλπες δεν έχει… πάτο: ο μέσος όρος συμμετοχής έπεσε στο 42,97  στις ευρωεκλογές του 2009 και στο 42,61 το 2014.  Που οφείλεται αυτή η κοινωνική απαξία, αυτή η αποστροφή;

«Οι συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις της Ευρώπης που διαχειρίστηκαν τη κρίση φέρουν βαριά την ευθύνη για τη διεύρυνση των ανισοτήτων, την εκτίναξη της ανεργίας, την εργασιακή ανασφάλεια. τη συρρίκνωση των κοινωνικών κατακτήσεων» εξηγεί ο εξέχων ηγέτης της Ευρωπαϊκής Αριστεράς Αλέξης Τσίπρας. Και εν όψει ευρωεκλογών προτείνει  ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο για την Ευρώπη του 21ου αιώνα, βασισμένο στην ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη…

Αυτές τις μέρες, τα γραφεία στοιχημάτων μειώνουν διαρκώς τα περιθώρια κέρδους για τους παίχτες που ποντάρουν ότι η αποχή στις φετινές ευρωεκλογές  (23 - 26 Μαΐου) θα σπάσει το φράγμα του 60% ! Και αυτό προοιωνίζεται ότι ο φετινός μέσος όρος συμμετοχής μπορεί να πέσει κάτω από το 40%.

Στη χώρα μας , δεν νομίζω. Είπαμε, οι Έλληνες  στη συντριπτική μας πλειοψηφία, είμαστε… fan της Ευρώπης. Όχι βέβαια επειδή είναι μια  ήπειρος… ελληνικής καταγωγής, («που πήρε το όνομά της από την ωραία Ευρώπη, κόρη του βασιλιά της Φοινίκης Αγήνορα, κλπ. κλπ.») αλλά επειδή, πέραν της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν έχουμε που την κεφαλήν κλίναι…

Και επειδή έχουμε μια κυβέρνηση που το παλεύει (εντός ΕΕ) από την πλευρά του ελληνικού λαού ίσως: μόνο με την προσδοκία μιας τέτοιας κυβέρνησης ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε πρώτο κόμμα (26,6%,) στις ευρωεκλογές του 2014. Με τη συστημική ΝΔ, δεύτερη και καταϊδρωμένη (22,71%), να τρώει τη σκόνη του.

*Από 300 δρχ. πήγε στα 2,5 - 3€, δηλαδή πάνω από 1000 δρχ.

Όταν πηγαίναμε στον Επιτάφιο

«Δευτέρα, ο Χριστός με τη μαχαίρα

Τρίτη, ο Χριστός εκρίθη

Τετάρτη, ο Χριστός εχάθη

Πέμπτη, ο Χριστός ευρέθη

Παρασκευή, ο Χριστός στο καρφί

Σαββάτο, ο Χριστός στον τάφο

Κυριακή, Χριστός Ανέστη!»*

Έχουν γραφτεί άπειρα δοκίμια συγκριτικής φιλοσοφίας για τη σχέση του χριστιανισμού με τον κομμουνισμό, τη σχετικότητα της μαρξιστικής κοσμοθεωρίας με τη Χριστιανική θρησκεία.** Ωστόσο, αυτό που, αναμφισβήτητα, συγκινούσε πραγματικά  και «συνέδεε» (και νομίζω πως ακόμα συγκινεί και συνδέει) τους Έλληνες κομμουνιστές με τον χριστιανισμό – την αριστερή κουλτούρα, εάν θέλετε, με τη χριστιανική αντίστοιχη – είναι η  μυθοπλασία των Παθών του Ιησού από τη Ναζαρέτ για τις ιδέες του: η Προδοσία, η Σύλληψη, η Δίκη, η Σταύρωση, ο Επιτάφιος θρήνος, η Ανάσταση…

 Ιησούς από τη Ναζαρέτ, και Τσέ Γκεβάρα: : Η συγκίνηση που ενώνει...

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

Αναζητήσατε τα αίτια αυτής της συγκίνησης  στα προσόμοια, με εκείνα του Ιησού από τη Ναζαρέτ, πάθη τους, (προδοσίες, συλλήψεις, βασανιστήρια, φυλακίσεις, δίκες, εκτελέσεις, επιτάφιους θρήνους) κατά την μακρά περίοδο των πολιτικών – ιδεολογικών διωγμών τους. Και βέβαια στον επαναστατικό ρομαντισμό που αναδύεται από το σενάριο, τη σκηνοθεσία, τα σκηνικά, τα κοστούμια, τις τελετουργικές και τις ωδικές ερμηνείες της Ακολουθίας των Παθών, του Επιταφίου και της Ανάστασης. Με αναπόφευκτη συνέπεια το ανομολόγητο – σχεδόν μεταφυσικό –  δέος που προκαλεί στους θεατές της αυτή η μοναδική ανα – παράσταση. Δέος με τα χαρακτηριστικά της παιδικής αθωότητας, όπως προσπαθώ να το αποτυπώσω στο βιωματικό αφήγημα που ακολουθεί… 

 

*******

Ετοιμαζόμαστε, θυμάμαι, από νωρίς. Και μη θαρρείτε ότι γινόταν τίποτα σπουδαίο. Μέσα μας μόνο κάτι περίεργο συνέβαινε. Κάτι μοναδικό, που είχε τη μυρωδιά βιολέτας, τη γεύση της ανάλαδης φακής και αυτή την πένθιμη μελαγχολία του σούρουπου. Όμως, μελαγχολία πιο βαθειά απ' τις μελαγχολίες τις καθημερινές. Ίσως γιατί τη μέρα αυτή του Επιταφίου, η δύση του ήλιου ήταν πάντα μυστική. Απλώς σκοτείνιαζε και, μέσα απ' τα μαύρα σύννεφα, έτρεχαν κι’ έπεφταν στη γη χοντρές, αραιές σταγόνες. Σαν δάκρυα της θλίψης ακριβά…. Και τότε αυτό συνέβαινε: ντυνόμαστε, παίρναμε τα κεριά, κίτρινα πάντα, και ανηφορίζαμε στον χωματόδρομο, ως τις γραμμές του τρένου...

Η νύχτα ήταν πυκνή σαν φτάναμε στο κουρείο του Θανάση. Ήτανε ο θείος μας και κράταγε το μαγαζί ανοιχτό, για να μας περιμένει. Μπαίναμε μέσα, μας καλοδεχότανε, μας γέμιζε με χάδια και φιλιά κι αμέσως έπιανε να κουβεντιάζει μυστικά με τη μητέρα. Εμείς ξαπλώναμε στον ψάθινο μεγάλο καναπέ και αρχίζαμε γκριμάτσες στους καθρέφτες. Τεράστιους, κρυστάλλινους, οβάλ, μέσα στην ακριβή κορνίζα, έπιαναν από  το πάτωμα σχεδόν, ως το ταβάνι. Στο πάνω μέρος, στην κορυφή, υπήρχαν τα αετώματα με σκαλιστά αγγελάκια. Μπροστά τους οι περίτεχνες ξύλινες κομμωτικές πολυθρόνες, με προεξέχοντα τα αναπαυτικά στηρίγματα ποδιών και τα απαλά πτυσσόμενα μαξιλαράκια.

Ήταν κουρείο κι όμως έμοιαζε, στα παιδικά μας μάτια, σαν ανάκτορο. Με τα μπαρόκ φωτιστικά, τις ξύλινες λακαρισμένες τουαλέτες με τους γυαλισμένους μπρούντζους, γεμάτες με ξεχωριστά καλλυντικά και ηδονικά μυρωδικά μέσα σε εξαίσια γυάλινα, χρωματιστά δοχεία... Έτσι ξεχνιόμαστε, χαζεύαμε. Και πότε – πότε, βγάζοντας κρυφά από την τσέπη το κλεψιμαίικο κουλουράκι της Λαμπρής, δαγκώναμε, γεμάτοι τύψεις που παραβιάζαμε την αυστηρή νηστεία, μια τόση δα μπουκιά.  Μέχρι που ακούγαμε τις πένθιμες καμπάνες να χτυπούν…

Αμέσως βγαίναμε έξω. Τα καταστήματα έκλειναν σιγά – σιγά, τα φώτα σβήνανε κι ο δρόμος γέμιζε με ήχους εκκωφαντικούς απ’ τις αδέσποτες μεγάλες τρακατρούκες, που έσκαγαν ξαφνικά μπροστά σου, και τους θορύβους των δικτυωτών ρολών που, κατεβαίνοντας, ασφάλιζαν και κλείδωναν τότε τα μαγαζιά... Σε λίγο ακούγαμε από μακριά την μπάντα να παιανίζει πένθιμα κι έφτανε αυτό για να ξαναφουντώσει μέσα μας η ιερή αγωνία για το δράμα του Ιησού. Ύστερα βλέπαμε τα εξαπτέρυγα από μακριά κι ευθύς ανάβαμε τα κίτρινα κεριά, καθώς η λυπημένη ατμόσφαιρα της νύχτας εξέπεμπε μια μελωδία δοξαστική, λυτρωτική, γενναία, εν χορώ: Αι γενεαί πάσαι ύμνον τη ταφή σου προσφέρουσι, Χριστέ μου...

Και τότε βλέπαμε τον Επιτάφιο, τον πιο ωραίο. Με αψίδες από άσπρα κι άλικα γαρίφαλα που έπαιρναν σχήμα μίτρας ποιμαντορικής μέσα στη λάμψη από τα αναμμένα φαναράκια στις γωνιές και στην κορυφή – τα πλαϊνά ανθοστόλιστα με άσπρες και μοβ βιολέτες και βελούδινους πανσέδες. Κι έτσι όπως πέρναγε μπροστά μας μες στη νύχτα, ιπτάμενος, στους ώμους των πιστών, φάνταζε στα αθώα μάτια μας, τα παιδικά,  σαν την «Αγιά Σοφιά», να περπατάει και αυτή ανάμεσα στα πλήθη των πιστών. Αμέσως, ασυνείδητα, με δέος που έφτανε απ’ τη γη ως τον ουρανό, ενώναμε τα δάχτυλα του δεξιού χεριού, τα φέρναμε στο σώμα εμπρός και κάναμε το σήμα τον σταυρού...

*Συνοπτική (συνθηματική) παραδοσιακή περιγραφή της εβδομάδας των Παθών που απήγγειλε περιπαικτικά η πιτσιρικαρία της ελληνικής επαρχίας

** Χρήστου Λάσκου, «Η Αριστερά και το Ευαγγέλιο» (Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον σχετικό κείμενο, στην ΑΥΓΗ της 5^ης /5/ 2013: https://avgi.gr/article/263944#)

Ποιος φοβάται μια ταινία για τον Τσίπρα;

Ένα κείμενο για τον Κώστα Γαβρά και την ταινία του «Adults in the Room», με αφορμή τις fake news αθλιότητες ότι… χρηματοδοτείται απ’ την κυβέρνηση,

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής 

Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 20/4/2019

Αυτός ο κόσμος έχει την αλητεία μέσα του∙ δεν είναι αυτός ο κόσμος που γεννηθήκαμε αντάξιος των ονείρων μας αλλά υπάρχει ένας άλλος μέσα στην κοιλιά του... που περιμένει: θα είναι ένας κόσμος διαφορετικός και θα έρθει με μια επώδυνη γέννα…

Αναγνωρίζω τα χαρακτηριστικά αυτού του καινούργιου κόσμου από τις αυθόρμητες διαδηλώσεις που σαρώνουν τον πλανήτη και από την δικιά σας γωνιά, την Ελλάδα μας… Είμαι Έλληνας, όσο ποτέ, τούτες τις ώρες…

Εδουάρδο Γκαλεάνο, 30/ 9/2011

Αν ήμουν Κώστας Γαβράς στη θέση του Κώστα Γαβρά θα έβαζα ως «προμετωπίδα» της ταινίας «Ενήλικοι στο δωμάτιο» («Adults in the Room») τα λόγια αυτά του αγαπημένου  Ουρουγουανού ιστορικού, δημοσιογράφου, λογοτέχνη και συγγραφέα…  

Ο Εδουάρδο Γκαλεάνο αρνιόταν ότι ήταν ιστορικός: «είμαι ένας συγγραφέας που θα ήθελε να συνεισφέρει στη διάσωση της απαχθείσας μνήμης της Αμερικής και της χώρας μου…» έλεγε, και  αυτό ακριβώς (η διάσωση απαχθεισών μνημών εντός και εκτός των ιστορικών τειχών) είναι που συνεισφέρει με τις ταινίες του και ο σπουδαίος Έλληνας Κώστας Γαβράς. Και για να διασωθεί η «απαχθείσα» μνήμη των γεγονότων που συγκλόνισαν την Ελλάδα, την Ευρώπη, τον κόσμο, εκείνο το επικό εξάμηνο της «πρώτης φοράς Αριστερά», το «έργο» οφείλει να ξεκινήσει από εκεί που ξεκίνησε η ανέλιξη της Ελληνικής Αριστεράς (του ΣΥΡΙΖΑ) στην κυβερνητική εξουσία: από τις μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις των εξεγερμένων («αγανακτισμένων» ) Ελλήνων στην πλατεία Συντάγματος και τις άλλες πλατείες των μεγαλουπόλεων της χώρας εκείνο το θρυλικό καλοκαίρι του 2011. Τότε που ο Εδουάρδο Γκαλεάνο έλεγε «Είμαι Έλληνας, όσο ποτέ, τούτες τις ώρες…».

*******

Αναμφισβήτητα, κάπως έτσι ή ακριβώς έτσι - ίσως και κάτι παραπάνω , θα αισθανόταν και ο ξεχωριστός Έλληνας Κώστας Γαβράς τότε∙ προφανώς και αργότερα, όταν ο Τσίπρας και η (κυβερνητική, πια) παρέα του ξεκινούσαν εκείνη την ιστορική διαπραγματευτική Οδύσσεια στην οποία όλοι οι Έλληνες, ο καθένας με τον τρόπο του, συμμετείχαμε ή αισθανόμαστε ότι συμμετέχουμε: «αντί να χτυπούν τα κεφάλια τους στον συστημικό τοίχο για να τον σπάσουν, σκάβουν σ’ αυτόν μια πόρτα για να τον διασχίσουν, με πολιορκητικό  κριό τον φοβερό Γιάνη Βαρουφάκη», έγραφα τότε∙ με τον ρομαντισμό και την  άγνοια κινδύνου που χαρακτήριζε και το σύνολο της «πρώτης φορά Αριστεράς».     

Στον ίδιο χρόνο , ο Κώστας Γαβράς, με τον μεγεθυντικό φακό του σκηνοθέτη, νετάριζε στη ουσία του ελληνικού πολιτικού δράματος, στους πρωταγωνιστές του. Και διέκρινε, συνέκρινε, έκρινε…

«Ο Τσίπρας μου θυμίζει τον Σαλβαδόρ Αλιέντε», έλεγε: «Αν πετύχαινε αυτό που είχε στο μυαλό του ο Αλιέντε, θα άλλαζαν τα πάντα στην Λατινική Αμερική. Το ίδιο συμβαίνει και με τον Τσίπρα. Απλώς τον Αλιέντε τον καθάρισαν με τα όπλα. Σήμερα δεν σε καθαρίζουν με τον ίδιο τρόπο. Σήμερα έχεις απέναντί σου την οικονομία, τη δεξιά πλευρά της Ευρώπης, την Γερμανία, την Ολλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία. Δεν θα τον αφήσουν εύκολα να κερδίσει…» 

*******

Ο σκηνοθέτης Γαβράς εστιάζει στις πληροφορίες που μεταφέρει στο βιβλίο του («Adults in the Room») ο Γιάνης Βαρουφάκης και πολύ καλά κάνει. Ο «Γιάνης» είναι ο βασικός συμπρωταγωνιστής του δράματος, ο βασικός συμπρωταγωνιστής του Αλέξη Τσίπρα σ’ αυτή τη μυθική εξάμηνη διαπραγματευτική εκστρατεία ενάντια στην βαρβαρότητα των ευρωπαϊκών θεσμών και κανόνων.

Ο Κώστας Γαβράς είναι ένας εξαιρετικός Έλληνας και είναι αριστερός υπό την έννοια ότι εκφράζει (και στο έργο του εκφράζεται) με το ήθος και το ύφος της σύγχρονης αριστερής κουλτούρας. Η ταινία του, με τα δικά του λόγια, (κάθε άλλο παρά «μια ταινία για τον Βαρουφάκη» είναι,  όπως κρώζουνε τα fake παπαγαλάκια) είναι «η ιστορία μιας χώρας και του λαού της, παγιδευμένων σε ένα δίκτυο εξουσίας: ο φαύλος κύκλος των συναντήσεων του Eurogroup που επέβαλε τη δικτατορία της λιτότητας στην Ελλάδα. Πίσω από τις κλειστές πόρτες παίζεται μια ανθρώπινη τραγωδία. Μια αρχαία ελληνική τραγωδία στη σύγχρονη εποχή...»

Ποιοί σχεδίασαν και διακίνησαν  τα fake news περί… κυβερνητικής χρηματοδότησης της ταινίας; Ποιοι δεν ήθελαν να γυριστεί  μια τέτοια ταινία από έναν τέτοιο σκηνοθέτη;  Κάποιοι άθλιοι ανθέλληνες ίσως! Κάποιοι αδύναμοι κρίκοι της ηττημένης «κεντροαριστεράς» προφανώς! Οι πανικόβλητοι εκπρόσωποι της νεοφιλελέυθερης πολιτικής και μιντιακής  νομενκλατούρας κυρίως: αυτοί που φοβούνται την περαιτέρω ιστορική ταυτοποίηση του, διεθνούς εμβέλειας πια, πολιτικού ηγέτη Αλέξη Τσίπρα μέσω μιας  ταινίας με τη σφραγίδα της εγκυρότητας του Κώστα Γαβρά…

SOS: Ανακτήσατε το κοινωνικό κράτος!..

Διαφορετικά θα το «υπερασπισθεί» η Δεξιά. Και όχι μόνο η Δεξιά, αλλά και η ακροδεξιά – κυρίως η ακροδεξιά!..

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής 

         

       Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής (14/4/2019}         

Γύρω στο 1978, ίσως λίγο αργότερα, στον καιρό της εξέγερσης και της φυλάκισης των Πολωνών εργατών (ένα – δύο χρόνια πριν την ίδρυση της «Αλληλεγγύης» του Λεχ Βαλέσα), ο Ζαν Ντανιέλ* βρισκόταν στην Ιταλία και απηύθυνε μια παράξενη έκκληση  στους Ιταλούς κομμουνιστές: «Βιασθείτε να υπερασπιστείτε τους Πολωνούς εργάτες, διαφορετικά θα τους υπερασπισθεί η Δεξιά».

«Οι αριστεροί προσπαθούν να ανακτήσουν τα πάντα,  μεταξύ άλλων και τους σοβιετικούς αντιφρονούντες», σχολίαζε τότε ο -Παριζιάνος πια- Ευγένιος Ιονέσκο στο περιοδικό Nouvelle Revue Française.

«Ο Ιονέσκο ήταν αντικομμουνιστής τότε», θα μπορούσε να πει κανείς και, πράγματι, κατά κάποιο τρόπο, ήταν: κατά τον τρόπο των κομμουνιστών και των σοσιαλιστών της Δυτικής Ευρώπης, των ευρωκομμουνιστών, όλων όσων απέρριπταν και καταδίκαζαν ήδη ως βάρβαρο και απάνθρωπο το «σοβιετικό μοντέλο». Όμως ακριβώς αυτούς, τους «αντισοβιετικούς» Ευρωπαίους αριστερούς, σάρκαζε ο μεγάλος Ρουμάνος: «οι αριστεροί προσπαθούν να ανακτήσουν τα πάντα,  μεταξύ άλλων και τους σοβιετικούς αντιφρονούντες!.. Τα κίνητρα τους είναι κομματικά, πολιτικά, απάνθρωπα, ευτελή»!..

Είναι σαφές ότι πρόκειται περί ενός θυμικού αντικομματικού και αντιπολιτικού «παραληρήματος», μπορείς να το δεις όμως και σαν απογοητευμένη από τα κόμματα και τους πολιτικούς θέση, παντός καιρού: «Όσο προχωρώ τόσο δεν καταλαβαίνω», έλεγε καθώς γερνούσε ο Ιονέσκο, εκδηλώνοντας τον έντονο αντιπολιτικό σκεπτικισμό του· που ξεπερνούσε ενίοτε, τα όρια του πεσιμισμού…

*******

«Βιασθείτε να υπερασπιστείτε το κοινωνικό κράτος,   διαφορετικά θα το υπερασπιστεί η δεξιά», με εγκαλούσε τις προάλλες γνωστός Έλληνας διανοούμενος (ένας ανάμεσα στους ελάχιστους που απομένουν), θυμίζοντάς μου τον Ιονέσκο και το περιστατικό με τον Ζαν Ντανιέλ και τους Ιταλούς ευρωκομμουνιστές που σας διηγήθηκα. «Και όχι μόνο η δεξιά, αλλά και η ακροδεξιά – κυρίως η ακροδεξιά!», πρόσθεσε απειλητικά ο δικός μου... Ζαν Ντανιέλ. Υπάρχει η παρεξήγηση, βλέπετε, που μας «εγγράφει» στην χορεία των κομματικών και των κυβερνητικών παραγόντων, επειδή γράφουμε ένα άρθρο  στην ΑΥΓΗ…

         

Εν τέλει, του εξήγησα ότι το μόνο που μπορώ να κάνω για την περίπτωσή του είναι να γράψω. Να μεταφέρω, δηλαδή την έκκλησή του προς το κόμμα και την κυβέρνηση μέσω της εβδομαδιαίας στήλης μου στην ΑΥΓΗ. Κι αυτό κάνω: λοιπόν, ακούτε εσείς εκεί στο κόμμα και στην κυβέρνηση; Καλές οι γέφυρες και τα προοδευτικά μέτωπα εν’ όψει ευρωεκλογών αλλά «Βιασθείτε να υπερασπιστείτε το κοινωνικό κράτος (το κατεδαφισμένο, στην περίοδο της κρίσης, κοινό ευρωπαϊκό κράτος της Κοινωνικής Δικαιοσύνης, της Κοινωνικής Ευημερίας και της Κοινωνική Ασφάλειας), διαφορετικά θα το «υπερασπιστεί» η ευρωπαϊκή δεξιά!»…

Και όχι μόνο η ευρωπαϊκή Δεξιά αλλά και η ευρωπαϊκή ακροδεξιά – κυρίως η ευρωπαϊκή ακροδεξιά!».

*******

Έτσι ακριβώς: η ανάκτηση του κοινωνικού κράτους (η ανάκτηση και η θεσμική θωράκιση των θεμελιωδών και απαράγραπτων δικαιωμάτων του ανθρώπου από το Κράτος, που λεηλατήθηκαν στην περίοδο της κρίσης – το δικαίωμα στην εργασία και τα κατεδαφισμένα εργασιακά δικαιώματα / προπαντός τα εργασιακά δικαιώματα!) είναι, πρέπει να είναι, το στοίχημα της προοδευτικής Ευρώπης, της ευρωπαϊκής Αριστεράς, της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, οποιουδήποτε ελληνικού ή ευρωπαϊκού προοδευτικού μετώπου «ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό και την ακροδεξιά»…     

Ή μήπως όχι; Καμιά διάθεση να υποστηρίξω τις αντιπολιτικές και αντικομματικές αιτιάσεις του, ούτως ή άλλως, αντιφατικού και… «παράλογου» Ιονέσκο. Είμαι υποχρεωμένος όμως να δεχτώ ότι ακόμα και τα κίνητρα μιας έκκλησης του τύπου  «Βιασθείτε να υπερασπιστείτε το κοινωνικό κράτος διαφορετικά θα το «υπερασπιστεί» η δεξιά και η ακροδεξιά»,  μπορούν να χαρακτηρισθούν «κομματικά» και επομένως… «ευτελή». Αν όχι με την ηθική σήμανση των χαρακτηρισμών του Ιονέσκο (στην περίπτωση της έκκλησης του Ζαν Ντανιέλ προς την Ιταλική αριστερά του ’78), με την τρέχουσα πελατειακή πολιτική ηθική. Την πολιτική ηθική του κ. Μητσοτάκη, ας πούμε, όταν επιχειρούσε να… ανακτήσει τη    μεσαία τάξη με εκείνη την απίστευτης πολιτικής ανηθικότητας  δήλωση: «θα επιστρέψω στη μεσαία τάξη όσα της πήρε ο Τσίπρας».

Αυτή η αντίληψη των πολιτικών πραγμάτων, που δεν είναι αντίληψη, αλλά η νοοτροπία που έγινε ήθος, και διάβρωσε και σάπισε το παλιό πολιτικό σύστημα, δεν έχει – δεν πρέπει να έχει, την παραμικρή σχέση με τη σύγχρονη ευρωπαϊκή αριστερά, την κυβερνώσα αριστερά, τον ΣΥΡΙΖΑ: δεν είμαστε «οι αριστεροί που προσπαθούν να ανακτήσουν τα πάντα», όπως θα ‘λεγε ο Ιονέσκο, αλλά ο πολιτικός - ιδεολογικός ιστός μιας μετωπικής προοδευτικής παράταξης που προσπαθεί να ανακτήσει το παλιό – καλό ευρωπαϊκό Κοινωνικό κράτος.

* Γαλλοαλγερινός μαρξιστής συγγραφέας και δημοσιογράφος, της παρέας των Καμί και Σαρτρ.

Ο "δικός μου" Άκης Πάνου...

Άκης Πάνου - Νίκος Τσαγκρής στο Επειγόντως 

Τελευταία, όλο και πιο συχνά, γνωστοί και άγνωστοί μου φίλοι – κυρίως μέσω facebook – με ρωτούν για τη σχέση μου με τον Άκη Πάνου. Έ, λοιπόν, το μόνο που μπορώ να πω με σιγουριά είναι πως ήταν μια σχέση αμφίδρομης εκτίμησης και πίστης. Για τη δική μου εκτίμηση και εμπιστοσύνη προς τον Άκη υπάρχουν αρκετά γραπτά και προφορικά (τηλεοπτικά) τεκμήρια. Τα αισθήματα του Άκη προς το πρόσωπό μου, αποτυπώνονται, πιστεύω, σε αυτό το μοναδικό δημόσιο κειμενό του που προλογίζει ένα βιβλίο μου: 

*

"Ο Νίκος Τσαγκρής,τα γραπτά του, το έργο του, δρουν καταλυτικά, αθόρυβα. Αρκεί να 'χει καθείς την πνευματική νηφαλιότητα να τον παρακολουθήσει. (Νηφαλιότητα... σε ΕΠΟΧΕΣ ΒΙΑΣ; Βαθύ κανάλι, Νίκο)

Θα Μπορούσα να γράψω βιβλίο γι αυτόν, όμως προτιμώ να σας πω κάτι άλλο:

Για μένα ο Νίκος Τσαγκρής είναι απ' τους μετρημένους στα δάκτυλα του ενός χεριού ανθρώπους που θα εμπιστευόμουν ΑΦΟΒΑ κάθε μυστικό μου.

ΆΚΗΣ ΠΑΝΟΥ"

*

Κατά τα λοιπά, θέλω να προσθέσω πως ο «δικός μου» Άκης Πάνου ήταν ένα εκρηκτικό μίγμα αντιφάσεων. Αναρχικός και αυταρχικός, πουριτανός και ελευθέριος, ταπεινός και αλαζών, εγωκεντρικός και ανιδιοτελής, απόλυτα δίκαιος και απόλυτα άδικος, πολυπράγμων και άπραγος, ευαίσθητος και αναίσθητος, ανθρωπιστής και αμοραλιστής, πρίγκιπας και αλήτης. Θυμάμαι τις ατέρμονες συζητήσεις μας επί παντός του επιστητού στο σπίτι της Δήμητρας (της πρώτης αγαπημένης γυναίκας του – πού την φρόντιζε σαν γιος και τον φρόντιζε σαν μάνα) στα Πατήσια. Τον άλλοτε ιδιοφυή και συναρπαστικό και άλλοτε κοινότοπο και βαρετό του λόγο. Θυμάμαι επίσης ένα διονυσιακό πρωινό στο ΕΠΕΙΓΟΝΤΩΣ, με τη Λιλή Ζωγράφου και τον Περικλή Κοροβέση στην παρέα, κι ακόμα την εναγώνια προσπάθειά μου –στο προπατζίδικο της Αννας στην Ξάνθη– να τον πείσω να εμφανισθεί στα ΕΝΝΕΑ ΟΓΔΟΑ. Και, βέβαια, εκείνο το τελευταίο μας αθηναϊκό βράδυ, στο «Πάρτυ»: Να αρνείται στον Βασίλη, τον ιδιοκτήτη του μπαρ, να καθίσουμε στο τραπέζι του Μάνου Χατζιδάκη – ο οποίος υπήρξε μόνιμος θαμώνας στο συγκεκριμένο μπάρ – που έμενε κενό μετά την οριστική απουσία του. Επιδεικνύοντας τον σεβασμό που έτρεφε προς τον σπουδαίο, απόντα συνθέτη. Ήταν το ίδιο βράδυ που σε μια οινοπνευματώδη έξαρση ευαισθησίας μας αποκάλυπτε, ιδιοφυώς έμμεσα αλλά προφητικά, αισθήματα και προθέσεις για την υπόθεση της κόρη του και μια ενδεχόμενη – επερχόμενη οικογενειακή τραγωδία. Τις επόμενες μέρες αναχώρησε στην Ξάνθη. Και έγινε το φονικό…

Ο θαυμασμός και ο φθόνος για τον Τσίπρα

Οι έπαινοι των Πάπα Φραγκίσκου και Μπερνάρ – Ανρί Λεβί για τον Έλληνα πρωθυπουργό και ο…    «συντετριμμένος θαυμασμός» της αντιπολίτευσης

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 7/4/2019

«Μη φοβού τέκνον μου, ο φθόνος είναι συντετριμμένος θαυμασμός», καθησύχασε ο Πάπας Φραγκίσκος τον Αλέξη Τσίπρα, όταν αντελήφθη τον σοσιαλφιλελεύθερο φθόνο που τον περιέβαλε κατά τη διάρκεια της πρώτης συνάντησής τους,  στο Βατικανό, στις 18 Σεπτεμβρίου του 2014.

Αυτό το εξαιρετικά αληθοφανές «παρασκήνιο» από την πρώτη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον «Πάπα των φτωχών», δεν είναι ένα δημοσιογραφικό «παρασκήνιο» από την πρώτη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον «Πάπα των φτωχών»,    αλλά μια λαϊκή φαντασία∙ ένα εξαιρετικά σαρκαστικό σχόλιο από αυτά που ενέπνευσαν στους χρήστες των social media οι τοτεινές φθονερές (αλλά και θαυμαστικές σε βαθμό… φθόνου) ελληνικές και διεθνείς, αντιδράσεις  για την αιφνίδια συνάντηση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ με τον Πάπα της Ρώμης: ένα εύστοχο πολιτικό σχόλιο με ψυχαναλυτικές προεκτάσεις που θα μπορούσε να αποτελέσει αφορμή για τη συγγραφή ενός δοκιμίου πάνω στον πολιτικό φθόνο…

Τον φθόνο που, έκτοτε, συνοδεύει τον σημερινό Έλληνα πρωθυπουργό  Αλέξη Τσίπρα, ανανεούμενος κάθε φορά που  εισπράττει «τον έπαινο του Δήμου και των Σοφιστών, τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα Εύγε»∙ όπως αυτό το πρόσφατο, που ήρθε και πάλι απ’ τον «Πάπα των φτωχών»: «Μίλησα κάποτε (σ. σ: για τη συμφωνία απαγόρευσης εισόδου των μεταναστών) σ’ έναν πολιτικό, έναν άνθρωπο τον οποίο σέβομαι και θα πω το όνομά του: Αλέξης Τσίπρας. Και (…) μου μίλησε από καρδιάς μ’αυτή τη φράση: ‘Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι πιο σημαντικά από τις συμφωνίες’. Η φράση αυτή αξίζει το Βραβείο Νόμπελ».

******* 

«Δεν είναι πολιτικός φθόνος αλλά συντετριμμένος θαυμασμός», λέω τώρα εγώ. Όπως τότε... έλεγε ο Πάπας*! Και από μια άποψη θα μπορούσα να έχω δίκιο. Κι εγώ και ο… Πάπας…

Δείτε τι έγραφα το 2008 (στο ΕΘΝΟΣ), προσπαθώντας να  τιθασεύσω τον περιρρέοντα (από τότε!) στους πολιτικούς και δημοσιογραφικούς κύκλους… συντετριμμένο θαυμασμό, για τον νέο (και ωραίο) ηγέτη του Συνασπισμού της Αριστεράς: «Αλέξης Τσίπρας, το Φαινόμενο!.. Αυτός ο θαυμαστικός προσδιορισμός (που έχει να συνοδεύσει Έλληνα πολιτικό από την εποχή του Ανδρέα Παπανδρέου και του βραζιλιάνου ποδοσφαιριστή Ρονάλντο) αποδίδεται ήδη από τα media στον νεαρό πρόεδρο του Συνασπισμού. Και ομολογώ ότι του ταιριάζει, αρκεί να μην αποδειχτεί φαινόμενο… φαινομενικό, και ως φαινόμενο και ως Τσίπρας…». 

Σήμερα,, έντεκα χρόνια μετά, ο τοτεινός «νεαρός πρόεδρος του Συνασπισμού» είναι ο Έλληνας πρωθυπουργός, ο Ευρωπαίος πολιτικός που έβγαλε τη χώρα του από τα μνημόνια και την διεθνή απομόνωση: ένας πολιτικός – φαινόμενο, ένας ηγέτης   διεθνούς αναγνώρισης και κύρους που, συχνά – πυκνά, εισπράττει «τον έπαινο του Δήμου και των Σοφιστών, τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα Εύγε»…

*******

Αίφνης, μετά τα δύσκολα και ανεκτίμητα εύγε του… Δήμου των σοφών, (Μπαλιμπάρ και Ζίζεκ και Χάμπερμας και Ρίχαρντ Πρεχτ και Ζακ Ζυλιάρ, κλπ. κλπ.) μόλις προχθές έφτασε κι ο έπαινος του κορυφαίου… σοφιστή** Μπερνάρ -Ανρί Λεβί: «Είμαι πολύ εντυπωσιασμένος από την πρόσφατη μεταμόρφωση του Αλέξη Τσίπρα και τον αέρα του statesman που έχει αποκτήσει»… «Αξιολόγώ τον Έλληνα πρωθυπουργό ως μείζονα  φυσιογνωμία Ευρωπαίου ηγέτη – «δίπλα στην  Άνγκελα Μέρκελ και τον Εμανουέλ Μακρόν»… «Στο θεατρικό μου έργο Looking for Europe, έναν εσωτερικό μονόλογο γύρω από το μέλλον της ευρωπαϊκής ιδέας, η συγκεκριμένη φυσιογνωμία (ένας πολιτικός ηγέτης τύπου Τσίπρα, προφανώς) έχει πρωταγωνιστικό ρόλο: στο έργο μου ονειρεύομαι μια βαθιά μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης. Και σ’ αυτή την μεταμορφωμένη Ευρώπη, βλέπω έναν μείζονα ρόλο για τον Αλέξη Τσίπρα»…

«Τι έγινε ρε παιδιά; Ξαφνικά ο Τσίπρας  «πιάνει πουλιά στον αέρα», χρήζεται «χαρισματικός ηγέτης», αξιολογείται ως «μείζων Ευρωπαίος ηγέτης – δίπλα στη Μέρκελ και τον Μακρόν;»…  «Μας πήρε τα σκήπτρα στην Ελλάδα, μας τα παίρνει τώρα και στην Ευρώπη;», ξεσηκώνεται  ένας αγχωμένος κουρνιαχτός ψιθύρων και ουρλιαχτών από την Πειραιώς, την Χαριλάου Τρικούπη. Και απλώνεται ως την πλατεία Κουμουνδούρου, το Μαξίμου και τα πέριξ.

Είναι (το καταλαβαίνετε, υποθέτω) ο… συντετριμμένος θαυμασμός που από το 2008 συνοδεύει τον Τσίπρα και τα πολιτικά κατορθώματά του, μεταλλαγμένος σε μια μαζική πολιτική νεύρωση που την ονομάζω «κουλτούρα του «σοσιαλφιλελεύθερο φθόνου για τον Τσίπρα»…

Και αν θέλετε να ξέρετε, η ψυχανάλυση λέει πως «η πολιτική κουλτούρα του φθόνου αναπτύσσεται και επικρατεί όταν στον αντίπαλο ηγέτη βλέπεις τον δικό σου πολιτικό θάνατο». 

*το απόφθεγμα ο φθόνος είναι συντετριμμένος θαυμασμός" είναι του Δανού φιλόσοφου Σέρεν Κίρκεγκορ ( 1813-1855) 

 **Ο Μπερνάρ-Ανρί Λεβί είναι μεταξύ άλλων, φιλόσοφος, συγγραφέας, δημοσιογράφος,  κινηματογραφιστής, ακτιβιστής, ιδρυτής του περιοδικού «La Regle du Jeu», αρθρογράφος στο «Point», στην «Corriere de la Sera», την «El Pais» και  μέλος του Δ.Σ. της Le Monde,