29 Απριλίου 2016

Το Κουρείο (Όταν πηγαίναμε στον Επιτάφιο*)



Γράφει ο
Νίκος Τσαγκρής
Ετοιμαζόμαστε, θυμάμαι, από νωρίς. Και μη θαρρείτε ότι γινόταν τίποτα σπουδαίο. Μέσα μας μόνο κάτι περίεργο συνέβαινε. Κάτι μοναδικό, που είχε τη μυρωδιά βιολέτας, τη γεύση της ανάλαδης φακής και αυτή την πένθιμη μελαγχολία του σούρουπου. Όμως πολύ περισσότερο από κάθε μέρα. Ίσως γιατί, τη μέρα αυτή του Επιταφίου, η δύση του ήλιου ήταν πάντα μυστική. Απλώς σκοτείνιαζε και μέσα απ' τα μαύρα σύννεφα, έτρεχαν κι’ έπεφταν στη γη χοντρές, αραιές σταγόνες. Σαν δάκρυα της θλίψης ακριβά…. Και τότε αυτό συνέβαινε: ντυνόμαστε, παίρναμε τα κεριά, κίτρινα πάντα, και ανηφορίζαμε στον χωματόδρομο, ως τις γραμμές του τρένου...

Η νύχτα ήταν πυκνή σαν φτάναμε στο κουρείο του Θανάση. Ήταν ο θείος μας και κράταγε το μαγαζί ανοιχτό, για να μας περιμένει. Μπαίναμε μέσα, μας καλοδεχότανε, μας γέμιζε με χάδια και φιλιά κι αμέσως έπιανε να κουβεντιάζει μυστικά με τη μητέρα. Εμείς ξαπλώναμε στον ψάθινο μεγάλο καναπέ και αρχίζαμε γκριμάτσες στους καθρέφτες. Τεράστιους, κρυστάλλινους, οβάλ, μέσα στην ακριβή κορνίζα, έπιαναν απ' το πάτωμα σχεδόν, ως το ταβάνι. Στο πάνω μέρος, στην κορυφή, υπήρχαν τα αετώματα με σκαλιστά αγγελάκια. Μπροστά τους οι περίτεχνες ξύλινες κομμωτικές πολυθρόνες, με προεξέχοντα τα αναπαυτικά στηρίγματα ποδιών και τα απαλά πτυσσόμενα μαξιλαράκια.




Ήταν κουρείο κι όμως έμοιαζε, στα παιδικά μας μάτια, σαν ανάκτορο. Με τα μπαρόκ φωτιστικά, τις ξύλινες λακαρισμένες τουαλέτες  με τους γυαλισμένους μπρούντζους, γεμάτες με ξεχωριστά καλλυντικά και ηδονικά μυρωδικά μέσα σε εξαίσια γυάλινα, χρωματιστά δοχεία... Έτσι ξεχνιόμαστε, χαζεύαμε. Και πότε – πότε, βγάζοντας κρυφά από την τσέπη το κλεψιμαίικο κουλουράκι της Λαμπρής, δαγκώναμε, γεμάτοι τύψεις που παραβιάζαμε την αυστηρή νηστεία, μια τόση δα μπουκιά. Μέχρι που ακούγαμε τις πένθιμες καμπάνες να χτυπούν…

Αμέσως βγαίναμε έξω. Τα καταστήματα έκλειναν σιγά – σιγά, τα φώτα σβήνανε κι ο δρόμος γέμιζε με ήχους εκκωφαντικούς απ’ τις αδέσποτες μεγάλες τρακατρούκες, που έσκαγαν ξαφνικά μπροστά σου, και τους θορύβους των δικτυωτών ρολών που, κατεβαίνοντας, ασφάλιζαν και κλείδωναν τότε τα μαγαζιά...

Σε λίγο ακούγαμε από μακριά την μπάντα να παιανίζει πένθιμα κι έφτανε αυτό για να ξαναφουντώσει μέσα μας η ιερή αγωνία για το δράμα του Ιησού. Ύστερα βλέπαμε τα εξαπτέρυγα από μακριά κι ευθύς ανάβαμε τα κίτρινα κεριά, καθώς η λυπημένη ατμόσφαιρα της νύχτας εξέπεμπε μια μελωδία δοξαστική, λυτρωτική, βυζαντινή, εν χορώ, γενναία: Αι γενεαί πάσαι ύμνον την ταφήν σου προσφέρουσι, Χριστέ μου...



Και ξάφνου βλέπαμε τον Επιτάφιο, τον πιο ωραίο. Με αψίδες από άλικα γαρίφαλα που έπαιρναν σχήμα μίτρας ποιμαντορικής μέσα στη λάμψη απ' τα αναμμένα φαναράκια στις γωνιές και στην κορυφή – τα πλαϊνά ανθοστόλιστα με άσπρες και μοβ βιολέτες και πανσέδες.Κι έτσι όπως πέρναγε μπροστά μας μες στη νύχτα,ιπτάμενος, στους ώμους των πιστών, φάνταζε στα αθώα μάτια μας, τα παιδικά, σαν την «Αγιά Σοφιά», να περπατάει και αυτή ανάμεσα στα πλήθη των πιστών. 

Τότε, ασυνείδητα, με δέος που έφτανε απ’ τη γη ως τον ουρανό, ενώναμε τα δάχτυλα του δεξιού χεριού, τα φέρναμε στο σώμα εμπρός και κάναμε το σήμα τον σταυρού...    

*Από τη συλλογή Εγώ Εμείς Αυτοί είμαστε, Εκδόσεις Καστανιώτη

26 Απριλίου 2016

Νεοφιλελέδες και ξετσίπωτα διεφθαρμένοι


Πολιτικοί που διεκδικούν το... δικαίωμα στην κλοπή, τη μίζα τη δωροδοκία, χωρίς ηθικούς και νομικούς περιορισμούς   

“Οι πολιτικοί δε σταμάτησαν να κλέβουν, αλλά έχουν σταματήσει να αισθάνονται ντροπή, όταν το πράττουν. Τώρα ζητούν με πείσμα το δικαίωμα να κάνουν φανερά ό,τι έκαναν με μυστικότητα", δήλωσε ο Ιταλός δικαστής Πιερκαμίλο Νταβίγκο σε πρόσφατη (22/4/2010) συνέντευξή του, στην “Corriere della Sera”. O Πιερκαμίλο Νταβίγκο είναι Ιταλός δικαστής, ένας από τους εισαγγελείς που πριν 24 χρόνια ηγήθηκαν της εισαγγελικής έρευνας κατά της πολιτικής διαφθοράς που είναι γνωστή ως "Επιχείρηση Καθαρά Χέρια". 

Καθώς διάβαζα τη δεύτερη φράση της δήλωσής του, που σε απλά ελληνικά σημαίνει ότι οι σημερινοί πολιτικοί διεκδικούν πεισματικά το δικαίωμα να κλέβουν στα φανερά, ήρθε στο νου μου, υποσυνείδητα, η εικόνα του Κυριάκου Μητσοτάκη. Δίπλα του η σύζυγός του και ο μίστερ Μπόργιανς-Παπασταύρου, ο Σαμαράς, η Ντόρα κι ο Χριστοφοράκος. Ως πικετοφόροι - διαδηλωτές μπρος στο άγαλμα του Αγνώστου, να διεκδικούν το δικαίωμα στην κλοπή, τη μίζα τη δωροδοκία, χωρίς ηθικούς και νομικούς περιορισμούς: να κάνουν φανερά ό,τι έκαναν μέχρι τώρα, (αυτοί και οι... προγονοί τους) με μια - κάποια μυστικότητα και μια - κάποια ντροπή. 

Αλλά ποιά μυστικότητα και ποιά ντροπή; Είναι νωπή ακόμα η ξεδιάντροπη σιωπή με την οποία κατάπιαν το αμείλικτο κατηγορητήριο του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα (στην προ μηνός συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών για τη διαφθορά και τη Δικαιοσύνη) οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Ευάγγελος Βενιζέλος. Αντιδρώντας σαν εκπρόσωποι μιας πολιτικής κλεπτοκρατίας πιο προωθημένης απ' αυτήν που καταγγέλλει ο Πιερκαμίλο Νταβίγκο: κλέβουμε στα φανερά και χωρίς καμιά ντροπή... 

Η... ενάρετη Γερμανία 

Ο δικαστής Νταβίγκο ηγείται της Ιταλικής Ένωσης Δικαστών, (κάτι σαν τη δική μας ¨Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων) και μέσα από τη συνέντευξη του στην “Corriere della Sera” προειδοποίησε τον Ματέο Ρέντσι για τα πρωτοφανή επίπεδα ανόδου της διαφθοράς και της διαπλοκής των πολιτικών: η διαφθορά των πολιτικών σήμερα, είναι ακόμη χειρότερη, από αυτήν του 199 είπε, ξεσηκώνοντας πολιτική θύελλα για το ρόλο της δικαιοσύνης στην Ιταλία, ασκώντας σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση για την αδυναμία της να αντιμετωπίσει αυτή τη γάγγραινα που σαπίζει το σώμα της πολιτικής 

Στην πραγματικότητα ο ιταλός εισαγγελέας έθεσε το εκρηκτικό θέμα της πολιτικής διαφθοράς επί του ιταλικού τάπητος, ωστόσο τα σκάγια πήραν ολόκληρη την Ευρώπη. Εντάξει, η Ιταλία κατέχει την 61η θέση στη λίστα διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας για το 2015 και την προτελευταία θέση της σχετικής λίστας των κρατών-μελών της ΕΕ, πάνω μόνο από τη Βουλγαρία. 

Αλλά και η Γερμανία, ας πούμε, δεν πάει πίσω: στη χώρα της προτεσταντικής... κανονικότητας η πολιτική διαφθορά ευδοκιμεί, (είναι γνωστό άλλωστε ότι εκεί η δωροδοκία είναι, τρόπον τινά, θεσμοθετημένη) και το κόστος της πιθανολογείται στα 200 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, («Welt Online»). Είναι χαρακτηριστικό το ότι η... ενάρετη Καγκελάριος Α. Μέρκελ έχει απορρίψει επανειλημμένως το Σύμφωνο κατά της διαφθοράς του ΟΗΕ, παρά τις διεθνείς πιέσεις και παρά το γεγονός ότι έχει επικυρωθεί από τη συντριπτική πλειονότητα (πάνω από 160 χώρες) των χωρών - μελών του ΟΗΕ... 

Το παράνομο είναι νόμιμο! 

 "Δεν ντρέπονται καθόλου", σχολιάζει στο TVX (20 Απρ. 2016) ο Στέλιος Κούλογλου: "μια εβδομάδα μετά τα Panama Papers, που αποκάλυπταν τις χιλιάδες offshore που είχαν στήσει προσωπικότητες και εταιρείες για να φοροδιαφεύγουν, τι νομίζετε ότι ψήφισε η πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου; Την νομική προστασία των μυστικών των εταιρειών, απέναντι σε πιθανές απόπειρες να δοθούν στη δημοσιότητα!..

" Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ αποκαλύπτει ότι την πρωτοβουλία για την νομοθεσία είχε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα της κυρίας Μέρκελ, του κυρίου Σόιμπλε (και της ΝΔ), με το επιχείρημα ότι όλο και περισσότερες επιχειρήσεις πέφτουν θύματα διαρροών και βιομηχανικής κατασκοπείας!.. 

Μοιάζει απίστευτο αλλά αυτή είναι η πολιτική αλήθεια τους και είναι μια "αληθεια" που διασταυρώνεται με την εμβληματική, της πολιτικής διαφθοράς, ατάκα των καιρών μας: «Ηθικό είναι το νόμιμο»! Και ακόμα χειρότερα, αφού, σύμφωνα και με τον ιταλό εισαγγελέα Πιερκαμίλο Νταβίγκο τώρα ζητούν να κάνουν και το παράνομο νόμιμο, "να κάνουν φανερά ό,τι έκαναν με μυστικότητα". 
Γενικότερα, η πολιτική όπως ασκείται στους καιρούς μας, δεν είναι παρά ένα εγκληματικό παιχνίδι με τη διαφθορά, που την σκοτώνει: "η πολιτική είναι νεκρή, αφού νεκρές είναι και οι ιδεολογίες και οι φιλοσοφίες από τις οποίες ισχυρίζεται πως κατάγεται", είναι η πλέον απαισιόδοξη εκδοχή. Η πλέον αισιόδοξη είναι η αρχαία εκδοχή που θέλει τη Δημοκρατία να ανασταίνει την πολιτική. Όσο για τους πολιτικούς είναι αμφίβολο αν σταματήσουν κάποτε να κλέβουν, και να αισθάνονται ντροπή όταν το πράττουν.

Νίκος Τσαγκρής

20 Απριλίου 2016

Ο ΣΥΡΙΖΑ και το "Ελληνικό παράδειγμα"


Όταν το κόμμα που γέννησε την ευρωπαϊκή Αριστερά του παρόντος δυσκολεύεται αποδεχτεί την... πατρότητά της.  

Ο σημερινός "ΣΥΡΙΖΑ", ό,τι απέμεινε απ' τον αρχικό ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή, προκειμένου να σταθεροποιηθεί στο παρόν και να αναπτυχθεί στο μέλλον ως κόμμα-κορμός της Ελληνικής Αριστεράς που είναι (που έγινε κατά την περίοδο 2010 - 2015, για την ακρίβεια), οφείλει πρώτα απ' όλα να αξιοποιήσει την κυβερνητική εμπειρία που ευτύχησε (ή μήπως ατύχησε;) να βιώσει και εξακολουθεί να βιώνει: να ερευνήσει χωρίς προκαταλήψεις και δογματικά ταμπού τη μυθική ανάδυσή του στην κυβερνητική εξουσία μέσα απ' αυτή την πρωτοφανή, για το πολιτικό σύστημα της χώρας, φαντασμαγορία κοινωνικοπολιτικών και κομματικών αναδιατάξεων που μοχλεύτηκαν από τη οικονομική κρίση, αλλάζοντας άρδην το πολιτικό σκηνικό. Να μελετήσει από στιγμή σε στιγμή, από μέρα σε μέρα κι από μήνα σε μήνα την κυβερνητική εμπειρία• που δεν είναι μια οποιαδήποτε κυβερνητική εμπειρία, αλλά η πρώτη κυβερνητική εμπειρία της Ευρωπαϊκής Αριστεράς: το περίφημο "Ελληνικό παράδειγμα", όπως ορίζεται διεθνώς. 

Αυτό το "Ελληνικό παράδειγμα" (με την εξάμηνη επική διαπραγμάτευση, το δημοψήφισμα, τον εξαναγκαστικό συμβιβασμό, τη "διάσπαση", την προσφυγή στις κάλπες εν μέσω capital control και την ολική επαναφορά του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβερνητική εξουσία) προσλαμβάνεται ως βασικό status της Αριστεράς του παρόντος από δεκάδες αριστερούς διανοητές και πολιτικούς επιστήμονες ανά την Ευρώπη και τον κόσμο. Και το περιεργάζονται, το μελετούν, το αναλύουν: η πολιτική φυσιογνωμία της Αριστεράς του παρόντος αναδύεται από το «Ελληνικό παράδειγμα», ξεκινά την αφήγησή του για την "Αριστερά του Μέλλοντος" ένας από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους κοινωνιολόγους και θεωρητικούς της εποχής μας, ο Μποαβεντούρα ντε Σόουζα Σάντος. 

 Αλλαγή εκ των έσω 

 Αν η Αριστερά του ευρωπαϊκού παρόντος αναδύεται απ' το "Ελληνικό παράδειγμα", ο ΣΥΡΙΖΑ, ως το κόμμα που γέννησε αυτό το "παράδειγμα", οφείλει κάποτε να το αποδεχτεί ως δημιούργημά του. Οι δε θέσεις του οφείλουν, αν μη τι άλλο, να αναδιαμορφωθούν σε μια σχέση αλληλεπίδρασης μ' αυτό το "παράδειγμα": ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι (δεν δικαιούται πια να είναι) κόμμα διαμαρτυρίας. Δεν υπάρχει γι' αυτόν περιθώριο επιστροφής στη χορεία των κομμάτων που επιμένουν να αρνούνται τον δημοκρατικό πλουραλισμό και το κράτος δικαίου• όλα εκείνα τα κόμματα ή κομματίδια που, όπως γράφει ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιώργος Χ. Σωτηρέλης*, "ταυτίζουν τον Μαρξ με τον Στάλιν, συγχέουν τον σοσιαλισμό με τη «δικτατορία του προλεταριάτου», εξαντλούν τη μαχητικότητά τους σε ασκήσεις επαναστατικής γυμναστικής, καλλιεργούν έναν τυφλό και ισοπεδωτικό καταγγελτισμό ή επιδίδονται με πάθος σε άγονους διαγωνισμούς αριστεροσύνης που δεν είναι παρά ένα κράμα των πλέον χαρακτηριστικών παιδικών ασθενειών της Αριστεράς: του χονδροειδούς αριστερισμού, του αφόρητου δογματισμού και του πολιτικού παλαιοημερολογιτισμού". 

Μελετώντας το "Ελληνικό παράδειγμα", το πρώτο που μαθαίνουμε είναι ότι η Αριστερά του παρόντος είναι μια Αριστερά που κατοικεί στην Ευρώπη και νοιάζεται γι' αυτήν. Ότι παλεύει να αλλάξει την Ευρώπη εκ των έσω, με τη δύναμη του κοινωνικού δικαίου που εκφράζει, διευρύνοντας διαρκώς τις συμμαχίες της, στο κομματικό, το κοινωνικό και το κυβερνητικό επίπεδο... 

Οι δικτατορίες του 21ου 

Ο Μποαβεντούρα ντε Σόουζα Σάντος, και πάλι, είναι εκείνος που μας δίνει ένα "ιδεολογικό" περίγραμμα της ανάγκης που γεννά αυτές τις «συμμαχίες»: είναι η επιθετικότητα της κυρίαρχης (σ. σ: της νεοφιλελεύθερης) Δεξιάς, σε συνδυασμό με την παγίδα των ευρωπαϊκών θεσμών, που τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν τόσο καταστροφική για τα δικαιώματα των πολιτών και για την αξιοπιστία του δημοκρατικού καθεστώτος, ώστε οι δυνάμεις της Αριστεράς πείθονται πλέον ότι οι νέες δικτατορίες του 21ου αιώνα θα έρθουν –έχουν έρθει– σαν πολύ χαμηλής έντασης δημοκρατίες. Συμφωνούν, λοιπόν, ότι αυτό που διακυβεύεται τώρα είναι η ίδια η επιβίωση μιας δημοκρατίας αντάξιας του ονόματός της. Και ότι οι διαφορές σχετικά με το τι σημαίνει αυτή η δημοκρατία είναι τώρα λιγότερο πιεστικές από την ανάγκη να διασωθεί ό,τι δεν έχει καταφέρει ακόμα να καταστρέψει η Δεξιά… 

Σταματάω αναγκαστικά εδώ, δεν διαθέτω άλλο χώρο. Να σας πω μόνο ότι, καθώς γράφω αυτό το άρθρο για τον ΣΥΡΙΖΑ -το κόμμα "ΣΥΡΙΖΑ", όχι την κυβέρνηση- μένω κατάπληκτος από την καλή διάθεση με την οποία το γράφω, την απουσία της βαρεμάρας που, συνήθως, με καταλαμβάνει όταν γράφω για ένα -οποιοδήποτε- κόμμα. Σκέφτομαι ότι αυτό, ίσως, είναι ευχάριστο. Όχι για μένα, βέβαια, αλλά για το κόμμα για το οποίο γράφω. Αφού μπορεί να σημαίνει ότι δεν είναι πια... οποιοδήποτε κόμμα, αλλά το κόμμα που γέννησε το "Ελληνικό παράδειγμα". Το ότι οφείλει κάποτε να το αποδεχτεί ως δημιούργημά του, είναι θέμα κομματικού... πατριωτισμού. 

 *Από παλαιότερο άρθρο του για την Αριστερά, στο ΒΗΜΑ

Νίκος Τσαγκρής

13 Απριλίου 2016

Η Ευρώπη χάνεται, κι αυτοί... χτενίζονται!


Μοιάζει εξωφρενικό, αλλά μόνο η κυβερνώσα ευρωπαϊκή Αριστερά (Ελλάδα - Πορτογαλία) νοιάζεται για την αποτροπή της διαφαινόμενης ευρωπαϊκής διάλυσης  

"Η ΕΕ ή θα αλλάξει ή θα καταρρεύσει", προφήτευε την περασμένη Κυριακή ο Ετιέν Μπαλιμπάρ από ένα πρωτοσέλιδο τιτλάκι της Εποχής, απογοητεύοντας σφόδρα τον υποφαινόμενο θαυμαστή του, φαντάζομαι και αρκετούς ακόμα φαν του: η άποψη ότι η Ε.Ε. θα καταρρεύσει αν δεν αλλάξει αποτελεί κοινό τόπο για τους Έλληνες, καιρό τώρα, ενώ ως εντύπωση, διαπερνά απ' άκρου σε άκρον την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Έτσι, καθώς διατυπώνεται ως προφητεία από έναν στοχαστή του διαμετρήματος του Ετιέν Μπαλιμπάρ, προκαλεί, αν μη τι άλλο, τη θυμηδία που περιβάλει τους "μετά Χριστόν προφήτες". 

Στο απόλυτο ευρωπαϊκό παρόν, η "προφητεία Μπαλιμπάρ" είναι μια σχεδόν πανευρωπαϊκή λαϊκή πεποίθηση, που τείνει να μεταβληθεί σε οριστικό παράδειγμα μιας αυτοεκπληρούμενης προφητείας κατά τον ορισμό του W.I.Thomas: όταν οι άνθρωποι θεωρούν ορισμένες καταστάσεις πραγματικές, αυτές γίνονται πραγματικές στις επιπτώσεις τους. 
- Μα, θα μου πείτε, κατέρρευσε η Ευρωπαϊκή Ένωση; 
- Όχι... εντελώς, αλλά "αν δεν αλλάξει θα καταρρεύσει", θα σας απαντήσω. Kι ας μην ονομάζομαι... Μπαλιμπάρ. 

 Ας σοβαρευτούμε: το καμπανάκι "η Ευρώπη αν δεν αλλάξει θα καταρρεύσει" το χτυπά ο Αλέξης Τσίπρας από το 2010 μέχρι σήμερα διαρκώς και, έκτοτε, το χτυπούν, επίσης διαρκώς, δεκάδες Ευρωπαίοι διανοούμενοι, από τον Χάμπερμας και τον Ζακ Ζυλιάρ ως τον Ζίζεκ, τον Μπαλιμπάρ και τον Ρίχαρντ Πρεχτ∙ τελευταία δε, το χτυπούν και το ξαναχτυπούν, με το δικό τους... αφαιρετικό τρόπο, ακόμα και "συστημικοί" Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Ιταλός Ρέντσι και ο Γερμανός Γκάμπριελ. 

Πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ 

Ας μην κοροϊδευόμαστε, η Ευρώπη ήδη καταρρέει, κι αν δεν καταρρέει, παραπαίει έτοιμη να καταρρεύσει. Και, παρά την βεβαιότητα ότι αν δεν αλλάξει θα καταρρεύσει, τίποτε δεν γίνεται ώστε να αλλάξει (για να μην καταρρεύσει), κάτι που καθιστά την βεβαιότητα ότι η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει ενστικτώδη, τυφλή, ανώφελη: μια αρνητική βεβαιότητα, ό,τι πρέπει για να εκπληρωθεί ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. 

Φαίνεται περίεργο, αλλά μόνο η σύγχρονη ευρωπαϊκή Αριστερά μοιάζει να νοιάζεται για την αποτροπή της διαφαινόμενης ευρωπαϊκής κατάρρευσης. Μέρος της Αριστεράς, για να είμαστε ακριβείς, δεδομένου ότι στη βάση της, στον κοινωνικό της περίγυρο, στην περιοχή των συλλογικοτήτων και των κινημάτων, υπάρχουν δυνάμεις που μάλλον εύχονται την ευρωπαϊκή κατάρρευση παρά την αποτροπή της - ιδιαίτερα την κατάρρευση της ευρωζώνης: δεν δίνουν δεκάρα για την αλλαγή και την σωτηρία της Ευρώπης πιστεύοντας, ότι μέλλον είναι στρατευμένο στις ιδέες τους. 

Αναμφίβολα πάντως, είναι ο κυβερνών ΣΥΡΙΖΑ που προκάλεσε τον κλονισμό του ευρωπαϊκού συστήματος εξουσίας, αποκαλύπτοντας τα ελλείμματα Δημοκρατίας και ισοτιμίας που διέπουν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Και είναι ο Αλέξης Τσίπρας που έθεσε επί τάπητος το θέμα της ευρωπαϊκής επανίδρυσης• ως υπαρξιακό ζήτημα, όχι μόνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και της ευρωπαϊκής Αριστεράς: η ουσιαστική επανίδρυση της Ευρώπης σε δημοκρατική, κοινωνική και οικολογική βάση, είναι υπαρξιακή υπόθεση της ευρωπαϊκής αριστεράς στο σύνολό της, ανεξάρτητα από ιστορικές διαιρέσεις, πολιτικές διαδρομές και κομματικές ταυτότητες... 

Εξορκισμοί και ευχέλαια 

Ενώ λοιπόν είναι κοινός τόπος ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παραπαίει "ακυβέρνητη", έτοιμη να καταρρεύσει υπό το βάρος των οικονομικών και γεωπολιτικών "συμφορών" που την πλήττουν, τι εξωφρενικό!, μόνο η κυβερνώσα - η 'κυβερνητική", εάν θέλετε,) ευρωπαϊκή Αριστερά (Ελλάδα - Πορτογαλία - Ισπανία - Βρετανία - Ιρλανδία, κλπ,) ανησυχεί. Διακηρύσσοντας σε όλους τους τόνους ότι η Ε.Ε. πρέπει να αλλάξει για να μην καταρρεύσει: Αντίθετα, η ευρωπαϊκή Δεξιά ζει με την αυταπάτη μιας συντήρησης του υπαρκτού ευρωσυστήματος με αντιτρομοκρατικά ξόρκια και ανθρωπιστικά ευχέλαια, ενώ οι εκ δεξιών και εξ ευωνύμων ακραίοι, φαντασιώνουν την ευρωπαϊκή κατάρρευση ως εθνικιστικό θρίαμβο ή ως... ανατροπή, αντίστοιχα. Και οι σοσιαλδημοκράτες... χτενίζονται. Παρακολουθώντας στενά την κυβερνώσα Αριστερά. Να μην τους ξεφύγει... 

Φυσικά, η κατάσταση δεν σώζεται με "καμπανάκια" και προφητείες του τύπου "ή ΕΕ θα αλλάξει ή θα καταρρεύσει", και αυτό το γνωρίζει, ασφαλώς, και ο Τσίπρας και ο Μπαλιμπάρ. Αφού, ιδιαίτερα ο πρώτος, αλλά και ο δεύτερος (κι ας τον αδικώ τεχνηέντως στον πρόλογό μου), καθώς και οι περισσότεροι αριστεροί πολιτικοί και διανοούμενοι που νοιάζονται για το παρόν και το μέλλον της Ε.Ε., συμβάλλουν τακτικά με ιδέες και προτάσεις για την αποτροπή της κατάρρευσης: το ζητούμενο είναι μια ολοκληρωμένη πρόταση για μια νέα Ευρώπη. Και το σίγουρο είναι ότι για μια νέα Ευρώπη απαιτείται και μια νέα Αριστερά, η οποία θα δρα ως δύναμη μετασχηματισμού και του ίδιου του εαυτού της.

Νίκος Τσαγκρής

6 Απριλίου 2016

Τα Wikileaks και μια θεωρία συνωμοσίας


Ένας κόσμος σαν videogame που παίζεται με δυό συγκρουόμενα level (επίπεδα). Το επίπεδο της πολιτικής και το επίπεδο του χρήματος 

Πράγματι, θα ήταν μεγάλη ανοησία να δημιουργηθεί πιστωτική ασφυξία στην Ελλάδα λίγο πριν το δημοψήφισμα που θα κρίνει το Brexit. Αλλά μπορεί και όχι. Διότι η στρατηγική της κωλυσιεργίας της αξιολόγησης, που κρυφίως μεθόδευε ο κ. Τόμσεν με την ομάδα του, θα ήταν μια μεγάλη ανοησία αν το ΔΝΤ ενδιαφερόταν για την παραμονή της Μεγάλης Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τότε, πράγματι, δεδομένου ότι ένα πιστωτικό γεγονός στη ευρωζώνη λίγο πριν το δημοψήφισμα θα καθιστούσε το Brexit αναπότρεπτο, ο κ. Τόμσεν, η ομάδα του (ό,τι ο συγκεκριμένος κύριος και η ομάδα του εκπροσωπούν εντός - ή εκτός; - ΔΝΤ, εν πάση περιπτώσει), θα είχαν διαπράξει μια μεγάλη ανοησία: 

- "...μια ανοησία που οφείλουμε όλοι να αποτρέψουμε", κατέληγε ο Αλέξης Τσίπρας στην απάντησή του προς την Κριστίν Λαγκάρντ, μεταφέροντας, ως όφειλε, στο πολιτικό level (επίπεδο) την ερμηνεία του για τις αποκαλύψεις των Wikileaks 

- Όλοι πλην του κ. Τόμσεν και της ομάδας του, θα διόρθωναν οι Wikileaks, αν... μιλούσαν: στο δικό τους level, το μόνο σαφές είναι ότι ο Τόμσεν "συνωμοτεί" με τους ανθρώπους της ομάδας του προκειμένου να καθυστερήσει η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος. Τα "γιατί" της "συνωμοσίας" αφήνονται στην κρίση του... κοινού. 

Η κοινωνία των υποκλοπών 

"Η Λαγκάρντ δεν έχει σχεδόν καμία αμφιβολία ότι η Αθήνα έκανε τη διαρροή στα Wikileaks", γράφει η γερμανική Handelsblatt. Γιατί όχι; Κάποτε πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε μέλη μιας παγκόσμιας κοινωνίας υπό διαρκή παρακολούθηση: "μια κοινωνία που γνωρίζει ότι παρακολουθείται διαρκώς, δεν αργεί να μεταμορφωθεί σε μια υπάκουη και δειλή κοινωνία. Αλλά, μόλις φτάσει σ’ αυτό το στάδιο, η κοινωνία αναπτύσσει πάντοτε αντιστάσεις", εξηγεί ο συγγραφέας του βιβλίου "Η αυτοκρατορία της γενικευμένης παρακολούθησης", Ιγκνάσιο Ραμονέ. 

Απ' αυτή την άποψη, η ελληνική διαρροή στα Wikileaks (αν υπάρχει ελληνική διαρροή στα Wikileaks) αποδεικνύει ότι η ελληνική κοινωνία (στο επίπεδο της πολιτικής εκπροσώπησής της, τουλάχιστον) αναπτύσσει αντιστάσεις στην "αυτοκρατορία της γενικευμένης παρακολούθησης": τα Wikileaks είναι ο βασικός φορέας αντίδρασης στην "αυτοκρατορία της παρακολούθησης", που δεν είναι παρά η αυτοκρατορία του χρήματος. 

Ο Τζούλιαν Ασάνζ, ιδρυτής των Wikileaks , υποστηρίζει ότι οι διαδικτυακοί κολοσσοί (Google, Apple, Amazon, Facebook) ευρίσκονται σε απ' ευθείας ιδεολογική και κοσμοθεωρητική σύνδεση με την κρατική μηχανή, (ειδικά με ανθρώπους του State Department) και ότι αυτοί οι "στενοί δεσμοί" υπηρετούν σήμερα τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών. 

Συνοπτικά, για να μην πελαγοδρομούμε, μπορούμε να παρομοιάσουμε την "αυτοκρατορία της παρακολούθησης" με ένα videogame που παίζεται με δυό συγκρουόμενα level (επίπεδα). Το επίπεδο της πολιτικής (στο οποίο κινείται και η ελληνική κυβέρνηση με τον Αλέξη Τσίπρα) με βασικό αρωγό τα Wikileaks, και το επίπεδο του χρήματος (η παγκόσμια οικονομική ελίτ) με αρωγό το Ίντερνετ. Ολόκληρο το Ίντερνετ και όσους το χρησιμοποιούν ως μηχανισμό υποκλοπής... 

Μια θεωρία συνωμοσίας 

Επανερχόμενοι στην ελληνικού ενδιαφέροντος διαρροή των Wikileaks και στα ¨γιατί¨ της "συνωμοσίας", συμπίπτουμε μόνο με την γενική διαπίστωση ότι ο Πωλ Τόμσεν και η ομάδα του πιάστηκαν επ' αυτοφώρω να "συνωμοτούν" προκειμένου να ενορχηστρώσουν ένα πιστωτικό γεγονός. Αυτό είναι αυταπόδεικτο, αφού οι "συνωμότες" αναζητούν επίμονα ένα "event", (ένα συμβάν στα ελληνικά) που στη γλώσσα του ΔΝΤ σημαίνει "μια χρηματοπιστωτική κρίση", ένα πιστωτικό γεγονός. Οι ερμηνευτές των διαρροών των Wikileaks "χαρίζουν" στους "συνωμότες" ως πρόσχημα (για τη "συνωμοσία" τους) το βρετανικό δημοψήφισμα. Κι αυτό μόνο και μόνο επειδή στο διάλογο Τόμσεν - Βελκουλέσκου υπάρχει μια αμφίσημη σε σχέση με τον χρόνο του "event" αναφορά (πριν ή μετά το Brexit;), που αφήνει τα περιθώρια μιας θεωρίας συνωμοσίας για τους... "συνωμότες": μήπως εκτός του πιστωτικού γεγονότος και δι'αυτού μεθόδευαν και το Brexit; 

Είναι γνωστό ότι στο δεύτερο επίπεδο του videogame "Η αυτοκρατορία της παρακολούθησης", στο επίπεδο του χρήματος, εκατοντάδες κερδοσκοπικά funds ανά τον κόσμο (Times) ετοιμάζονται για το μεγάλο σορτάρισμα που θα τους προσφέρει ένα Brexit˙ ενώ, εντός Βρετανίας μόνο, τάσσονται υπέρ της εξόδου από την ΕΕ πάνω από 250 ηγετικά στελέχη επιχειρήσεων. Ανάμεσά τους ο Μάικλ Γκέχεγκαν, πρώην διευθύνων σύμβουλος της HSBC, και ο Τιμ Μάρτιν, επικεφαλής του ομίλου JD Wetherspoon. 

Στο πρώτο επίπεδο του "videogame", στην Ελληνική πίστα, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛ τα δίνει όλα για να κλείσει άμεσα η διαπραγμάτευση, χωρίς εξωπραγματικές απαιτήσεις για επιπρόσθετα μέτρα πέρα από όσα ορίζει η συμφωνία του περασμένου Ιουλίου. Με την ελπίδα ότι η διαρροή των Wikileaks θα λειτουργήσει ως αρωγός των προσπαθειών της.

Νίκος Τσαγκρής

30 Μαρτίου 2016

Αρκεί η καρδιά μας να χτυπά Αριστερά;


Στην πολιτική, όπως και στην ορχήστρα, οι φάλτσες νότες ακούγονται και το κοινό δεν παραλείπει να σφυρίζει  

Υπάρχει η "κυβερνητική πολιτική", και υπάρχει και η "πολιτική": η πρώτη διαφέρει από τη δεύτερη όσο η θεωρία απ' την πράξη, γιατί η πρώτη είναι πράξη, είναι αποφάσεις και εφαρμογές στον παρόντα χρόνο για διαχείριση ή επίλυση προβλημάτων του παρόντος χρόνου• ενώ η δεύτερη είναι θεωρία, είναι προτάσεις, προγράμματα, σχέδια επί χάρτου αορίστου χρόνου, για την διαχείριση ή την επίλυση προβλημάτων όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου: σε μια κάπως αυθαίρετη, αλλά επίκαιρη (και χρήσιμη για την Αριστερά) μεταφορά, η "κυβερνητική πολιτική" διαφέρει απ' την... σκέτη "πολιτική" όσο η κυβέρνηση απ' το κόμμα. Που πάει να πει ότι το κόμμα είναι η θεωρία και η κυβέρνηση είναι η πράξη... 

Ειδικά η "αριστερή θεωρία" είναι απείρως ευκολότερη από την "αριστερή πράξη", κάτι που αποδεικνύεται και απ' το γεγονός ότι, ανάμεσα στα 28 κράτη - μέλη της Ε.Ε., μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνά, ενώ στον ίδιο χρόνο η Ευρώπη έχει πήξει από θεωρίες και θεωρητικούς της Αριστεράς: πολιτικούς φιλόσοφους, μαρξιστές και μεταμαρξιστές οικονομολόγους, ένα αμέτρητο πλήθος στοχαστών και... αναστοχαστών, οι περισσότεροι εκ των οποίων έχουν ως πρωτεύον ή δευτερεύον ή... τριτεύον (που λέει και ο σ. Μπαλαούρας) σημείο αναφοράς την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ: "Ξέρω ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήθελε να υπογράψει ένα ακόμη Μνημόνιο. Έδωσε μάχη, αναζήτησε συμμάχους, αλλά έχασε, όμως ο πόλεμος δεν τελείωσε...", κάνει την... απαραίτητη (απογοητευτικά επικριτική, αυτή τη φορά) αναφορά του στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ο γνωστός και μη εξαιρετέος, Σλοβένος στοχαστής Σλάβοϊ Ζίζεκ... 

 Ο πόλεμος συνεχίζεται 

Ο πόλεμος δεν τελείωσε, αλλά ο πολεμιστής (στην περίπτωσή μας ο Τσίπρας και η κυβέρνησή του, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αν θέλετε) υφίσταται την κριτική αμφισβήτηση ενός ηττημένου, αμφισβήτηση που προσομοιάζει ποιοτικά μ' εκείνη που υποφώσκει σε ικανή ποσότητα μελών και στελεχών του κόμματος. Και αν το κόμμα είναι η θεωρία και η κυβέρνηση είναι η πράξη, στην περίπτωσή μας η θεωρία επικρίνει την πράξη. Πράγμα που θα μπορούσε να προσληφθεί ως υγιές φαινόμενο και για την θεωρία και για την πράξη, που πάει να πει, και για το κόμμα και για την κυβέρνηση. Με την προϋπόθεση εκείνο το "όμως ο πόλεμος δεν τελείωσε", που μπαίνει ως κατακλείδα στην "θεωρία" (την επικριτική θεώρηση του Ζίζεκ που προσομοιάζει... κλπ. κλπ.). να έχει αντίκρισμα στην "πράξη", δηλαδή στην κυβέρνηση, την κυβερνητική πραγματικότητα: να υπάρχει η κυβέρνηση πρώτα απ' όλα για να συνεχίσει τον "πόλεμο" (διαφορετικά ο πόλεμος θα συνεχιστεί - αν συνεχιστεί - στη σφαίρα της... θεωρίας) και ας κάνει λίγα, μέχρι να μπορέσει να κάνει περισσότερα. Απ' αυτά που οφείλει να κάνει ως αριστερή κυβέρνηση. 

Ωστόσο οι αμφισβητίες και οι επικριτές της κυβέρνησης, (κομματικοί ή στοχαστές και... αναστοχαστές - ακόμα και η θεσμική αντιπολίτευση) οφείλουν να γνωρίζουν κάτι πολύ σημαντικό: όταν μια κυβέρνηση ακούει να την επικρίνουν ότι κάνει τα βασικά και ταυτόχρονα ότι κάνει λίγα ή πολύ λίγα, θα την γλυτώσει φτηνά και, παρά τις επικρίσεις, ή μάλλον χάρη σ' αυτές και στις αντιφάσεις τους, θα συνεχίσει να κάνει του... κεφαλιού της... 

Η θεσμική αντιπολίτευση 

Προσωπικά, όπως και οι περισσότεροι από εμάς φαντάζομαι, δεν έχω καμιά αντίρρηση να κάνει του... κεφαλιού της αυτή η κυβέρνηση, φτάνει η καρδιά της να χτυπά αριστερά και το κεφάλι της να είναι στη θέση του. Κι ας πετροβολείται πανταχόθεν, ακόμα και εξ αριστερών. Θυμίζω, απλά, στους επικριτές της, κάθε θεωρητικής και.... πρακτικής προέλευσης, ότι στην πολιτική, όπως και στην ορχήστρα, οι φάλτσες νότες ακούγονται και το κοινό δεν παραλείπει να σφυρίζει: "μια καλά οργανωμένη αμφισβήτηση πρέπει να κατευθύνεται από ένα κόμμα ή από σύνολο κομμάτων πού συνιστούν μια συμπαγή αντιπολίτευση", σημειώνει ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών André Hauriou. 

Ας πάμε πιο μακριά, ολοκληρώνοντας αυτό το... θεωρητικό κείμενο με κάτι που αφορά ιδιαίτερα την κοινοβουλευτική αντιπολίτευση της κυβέρνησης Τσίπρα: ο Ναπολέων, που γνώριζε την τέχνη τής πολιτικής όσο και την τέχνη τού πολέμου, συνήθιζε να λέει: «Καταστρέφει κανείς καλά μόνο εκείνο που αντικαθιστά». Φυσικά, στη δημοκρατία, τα παιγνίδια είναι «μαλακότερα» μα είναι πάντα αλήθεια ότι τους Αμφισβητούντες τους παίρνουν στα σοβαρά όταν φαίνονται ικανοί ν’ αντικαταστήσουν τούς Αμφισβητούμενους. Μόνο μια οργανωμένη πολιτική δύναμη μπορεί ν' αντικαταστήσει μια οργανωμένη πολιτική δύναμη... 

Αυτά, ωσότου η πολιτική, κυβερνητική ή μη, επανέλθει στη βασική αρχή που την ορίζει ως συντονισμένη δράση ατόμων ή κοινωνικών ομάδων με σκοπό να πετύχουν στόχους που αφορούν την ευημερία του κοινωνικού συνόλου.

Νίκος Τσαγκρής

22 Μαρτίου 2016

Εσείς εμπιστεύεστε τον Αλέξη Τσίπρα;


Τρεις "αναγνώσεις" σε μια, ακόμα, επιχείρηση υπονόμευσης του Έλληνα πρωθυπουργού από τον ΔΟΛιο Τύπο   

«Εμπιστεύεστε σήμερα τον Αλέξη Τσίπρα;» ήταν το ερώτημα δημοσιογράφου προς τους υπουργούς. - Εγώ τον εμπιστεύομαι, δήλωσε ο Μισέλ Σαπέν - Φυσικά και εγώ, απάντησε ο Β. Σόιμπλε. «Πώς έτσι; Είναι γιατί φέτος μιλάει λιγότερο ελληνικά και περισσότερο τη γαλλογερμανική γλώσσα και τη γλώσσα των Βρυξελλών;» ρώτησε ο δημοσιογράφος. «Όχι, δεν είναι έτσι» απάντησε ο Β. Σόιμπλε και πρόσθεσε: «Κάνουμε τα πάντα ώστε οι αποφάσεις, στις οποίες με δυσκολία καταλήξαμε το περασμένο καλοκαίρι, να μπορέσουν να υλοποιηθούν. Δεν είναι εύκολο για τους Έλληνες να υλοποιήσουν όλα αυτά, εργάζονται όμως»... 

Την ώρα που άρχισα να γράφω, ο παραπάνω διάλογος*, είχε κλείσει πάνω από δυό εικοσιτετράωρα αναρτημένος, κεντραρισμένος σταθερά ανάμεσα στα άλλα έξι (διαρκώς εναλλασσόμενα) κεντρικά θέματα της ηλεκτρονικής έκδοσης της εφημερίδας Το Βήμα, υπό τον τίτλο "Σόιμπλε - Σαπέν: Εμπιστευόμαστε τον Αλέξη Τσίπρα". Ενώ τα έξι (εναλλασσόμενα) θέματα που τον πλαισίωναν φρόντιζαν, ως συνήθως, να υπονομεύουν λυσσαλέα την αξιοπιστία του Αλέξη Τσίπρα και της κυβέρνησής του. Με δραματοποιημένες ειδησεογραφικές στρεβλώσεις και τη συνδρομή άρθρων έκδηλου μίσους, του τύπου "Το πτωχοκομείο του κ. Τσίπρα": Η εκδοχή του πτωχοκομείου ουδέναν ενθουσιάζει και ουδέναν κινητοποιεί. Γι' αυτό και δεν θα μακροημερεύσει ο κ. Τσίπρας. Επειδή απλούστατα δεν έχει έργο προόδου να επιδείξει ούτε πρόταση δημιουργίας και ευημερίας να παρουσιάσει... 

Η... γιάφκα του ΔΟΛ 

Είναι θλιβερό, αλλά Βήμα και Νέα, οι πάλαι ποτέ ένδοξες εφημερίδες της "δημοκρατικής παράταξης", (εντάξει, ξεχάστε την καύση του '65** και το νερό του Καματερού) έχουν μεταβληθεί σε "γιάφκες" παραγωγής "έξυπνων αντικυβερνητικών βομβών", όπως ομολογούν (το αίμα νερό δεν γίνεται) αρκετοί από τους δημοσιογράφους-κατασκευαστές τους: "με εντολή Ψυχάρη, βεβαίως - βεβαίως, για μια... πλέρια αποδόμηση του Τσίπρα", λένε και γελούν. Με τα χάλια τους... 

Μιά απ' τις μικρές - καθημερινές "έξυπνες βόμβες" αποδόμησης του Τσίπρα ήταν και η εικονογραφημένη ανάρτηση υπό τον τίτλο "Σόιμπλε - Σαπέν: Εμπιστευόμαστε τον Αλέξη Τσίπρα"• που παρέμεινε επί δύο 24ωρα και βάλε, πλαισιωμένη από τις συνήθεις εναλλασσόμενες αντικυβερνητικές κροτίδες που κοσμούν την πρώτη σελίδα της ηλεκτρονικής έκδοσης της εφημερίδας Το Βήμα. Με τη διαφορά ότι η συγκεκριμένη "έξυπνη βόμβα" δεν κατασκευάστηκε στη "γιάφκα" του Δ.Ο.Λ.. Ήταν μια πραγματική είδηση που, κατ' εκτίμηση του επιτελείου των κατασκευαστών έξυπνων βομβών αποδόμησης του Αλέξη Τσίπρα, υπονόμευε "αντικειμενικά" (!) τον Έλληνα πρωθυπουργό, πολύ περισσότερο από "τις δικές μας τρακατρούκες"... 

Κατά μίαν ανάγνωση (την ονομάζω συντηρητική ανάγνωση), η κοινή "ψήφος εμπιστοσύνης" των Σόϊμπλε και Σαπέν προς τον Αλέξη Τσίπρα, είναι μια εξαιρετικά θετική είδηση για τον Έλληνα πρωθυπουργό, αλλά και για την ελληνική κυβέρνηση και για την Ελλάδα, εν γένει. Θα μπορούσαμε, μάλιστα, ως... "αστικός Τύπος" μιλάω τώρα, να την πανηγυρίζουμε επί δυό εικοσιτετράωρα και βάλε, με τίτλους του τύπου "Ο αξιόπιστος κ. Τσίπρας" ή του τύπου "Η Ελλάδα ξανακερδίζει την χαμένη αξιοπιστία της", κλπ, κλπ. 

Η τρίτη "ανάγνωση" 

Κατά μίαν άλλη ανάγνωση, (την ονομάζω κομματική ανάγνωση), η δήλωση - ένα στόμα μια φωνή των "Σόιμπλε και Σαπέν "Εμπιστευόμαστε τον Αλέξη Τσίπρα", διασύρει τον Έλληνα πρωθυπουργό, αφού τον διαβαθμίζει ως "έμπιστο εταίρο", και εξ' αυτού τον αποχαρακτηρίζει ιδεολογικά (τον αποσπά απ' την Αριστερά) και τον τοποθετεί στο συστημικό, ας πούμε, τόξο των Ευρωπαίων πολιτικών ηγετών. 

Κατά μια τρίτη ανάγνωση (την ονομάζω... λαφαζανική ανάγνωση), η κοινή δήλωση των Σόιμπλε και Σαπέν, "Εμπιστευόμαστε τον Αλέξη Τσίπρα", αποκαλύπτει συνθηκολόγηση ή παράδοση ή υποταγή του Τσίπρα και της κυβέρνησής του ("Πολιτικό κανίς του γαλλογερμανικού άξονα ο Τσίπρας", δηλώνει ο Λαφαζάνης, "Πράκτορας των Γερμανών ο Τσίπρας", δηλώνει ο Κασιδιάρης) στον... γαλλογερμανικό άξονα. 

Είναι φανερό ότι η εφημερίδα Το ΒΗΜΑ (το συνεργείο κατασκευής "έξυπνων αντικυβερνητικών βομβών" του ΔΟΛ, δηλαδή), με την ανάρτηση της κοινής δήλωσης των Σόϊμπλε και Σαπέν υπό τον τίτλο "Εμπιστευόμαστε τον Αλέξη Τσίπρα" στοχεύει κυρίως στο υποκειμενικό περιβάλλον της "τρίτης ανάγνωσης" (της "λαφαζανικής"), ενώ στοιχεία της υποφώσκουν ακόμα και στο περιβάλλον της πρώτης ανάγνωσης (της "συντηρητικής"). 

Ωστόσο, το μεγάλο πρόβλημα για τον ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνηση είναι ότι ακόμα και στο υποκειμενικό περιβάλλον της δεύτερης ανάγνωσης (της "κομματικής"), ελλοχεύει η υπονόμευση του Έλληνα πρωθυπουργού. Πολλάκις δε, εκφράζεται με χυδαία σχόλια πανομοιότυπα μ' αυτό του Γάλλου δημοσιογράφου στην κοινή δήλωση των Σόϊμπλε και Σαπέν, "Εμπιστευόμαστε τον Αλέξη Τσίπρα": «Πώς έτσι; Είναι γιατί μιλάει φέτος λιγότερο ελληνικά και περισσότερο τη γαλλογερμανική γλώσσα και τη γλώσσα των Βρυξελλών;». 

* Διάλογος από μια κοινή συνέντευξη του γερμανού υπουργού Οικονομικών και του γάλλου ομολόγου του, στο ραδιοσταθμό Europe1 και την τηλεόραση itele, 
**Το '65, στα Ιουλιανά, διαδηλωτές καίνε δημοσίως φύλλα της εφημερίδας Τα Νέα΄

Νίκος Τσαγκρής

19 Μαρτίου 2016

Η "απέραντη σιωπή" του Οδ. Ελύτη...

Με τον Δημήτρη Χορν και την Ιουλίτα


Ποια «απέραντη σιωπή»; Ας πούμε τώρα την αλήθεια. Τον θόρυβο εννοούσε ο Ποιητής, όμως τον θόρυβο τον ζωικό – τους άγριους ήχους της ζωής γυμνούς, όπως τους γέννησε η φύση η ελληνική. Αυτό ακριβώς σημαίνει του Οδυσσέα Ελύτη η «απέραντη σιωπή»: σιωπή για να ακουστεί το Μέγα Ποίημα, ο ήχος της μεταθανάτιας ζωής…
Αυτό το «ποίημα» δεν υπάρχει πια, κι όπου υπάρχει σπάνιο είναι, πρέπει να ψάξεις να το βρεις. Στα βάθη του αρχιπελάγους, στα ερημικά νησιά, όταν ο ήλιος κατεβαίνει χαμηλά και σμίγει με τους βράχους αφήνοντας ψιθύρους, μυστικούς τριγμούς, καθώς θωπεύει τη θαλάσσια αρμύρα, τη ζεσταίνει και την κάνει αλάτι...
Αυτοί οι ήχοι, μάλιστα! Είναι οι ήχοι της «απέραντης σιωπής» και είναι ήχοι ακριβοί, όσο και η επιθυμία του ποιητή. Ή οι άλλοι: η μελωδία των κυμάτων, η συμφωνία των τζιτζικιών, η μαγική ανάσα των ανέμων - σφυρίγματα και βουητά, καθώς περνούν μέσα απ' τις πευκοβελόνες και τα πυκνά φυλλώματα αιωνόβιων πλατάνων. Κι ακόμα, το "τρι και τρι" του τριζονιού, το παιχνιδιάρικο τιτίβισμα ενός σπουργίτη, τα κελαηδίσματα των πιο καλλίφωνων πουλιών, τα ηδονικά μικρούλια βογγητά των μελισσών, καθώς γλυκαίνονται στα λουλουδένια βάθη...
Αυτοί οι «θόρυβοι» είναι, στ’ αλήθεια, η «απέραντη σιωπή» του ποιητή.
Κι ακόμα, οι ανθρώπινοι ήχοι, όμως ατόφιοι: κραυγές και ψίθυροι ερωτικοί, κουβεντολόι στις αυλές, στα καφενεία, γέλια και κλάματα παιδιών, η μουσική των λέξεων στα καλά βιβλία, το σφύριγμα ενός χαρούμενου αγοριού, ένα τραγούδι, όμως τραγούδι να τραγουδιέται απ' την ψυχή, να πιάνει τόπο...
Γέννηση, έρωτας, θάνατος, ζωή για τη ζωή. Αυτή είναι η βαθύτερη επιθυμία των ανθρώπων, όμως έτσι όπως καταντήσανε πώς να το ξέρουν...

 Νίκος Τσαγκρής, 19/3/1996 Μετά την κηδεία του Οδυσσέα Ελύτη  (Από τη συλλογή χρονογραφημάτων ΕΓΩ,  ΕΜΕΙΣ, ΑΥΤΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ. Εκδόσεις Καστανιώτη)

16 Μαρτίου 2016

Για μια ευρωπαϊκή... νεκρανάσταση


Η ακροδεξιά απειλή, η τυχοδιωκτική διαχείρισή της από τα κόμματα του "δημοκρατικού τόξου" και η απίστευτη στάση της Γερμανίδας καγκελαρίου κ. Μέρκελ

Έγραφα ότι βιώνουμε μια πρωτοφανή στα ευρωπαϊκά χρονικά παραδοξότητα: να υπονομεύεται ("να τορπιλίζεται με βόμβες εθνικισμού και ισλαμοφοβίας") η συμφωνία των "28" για μια ανθρωπιστική λύση του προσφυγικού ζητήματος όχι μόνον από την ευρωπαϊκή ακροδεξιά, αλλά και από σοσιαλδημοκρατικά και φιλελεύθερα - ακόμα και κομμουνιστικά - κόμματα. 

Είναι μια παραδοξότητα η οποία εδράζεται στο πολιτικό και δημοκρατικό έλλειμμα που, κλιμακούμενο, μαστίζει την Ευρώπη της μεταψυχροπολεμικής εποχής. Της εποχής της παγκοσμιοποίησης και του νεοφιλελεύθερου οικονομισμού, της οικονομικής κρίσης και του μοχλευμένου γεωπολιτικού χάους• με τις πολεμικές ακρότητες στα Βαλκάνια και στη Μέση και Εγγύς Ανατολή, τους "στημένους" εμφυλίους και τις αναπόφευκτες παρενέργειές τους: εξαναγκαστικές μετακινήσεις πληθυσμών, κύματα προσφυγιάς προς τις ευρωπαϊκές χώρες, "προσφυγικό ζήτημα"... 

Το πολιτικό και δημοκρατικό έλλειμμα, ως αποτέλεσμα της μετατόπισης του κέντρου βάρους απ' την πολιτική στην οικονομία, διαπερνά το σύνολο των θεσμών και των κανόνων λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, επιβάλλοντας ένα καθεστώς συγκεντρωτισμού (Κομισιόν) που προσομοιάζει με τον "δημοκρατικό συγκεντρωτισμό" των Σοβιέτ. Φυσική συνέπεια, η πολιτική απονεύρωση των εθνικών κυβερνήσεων και ο ευνουχισμός των πολιτικών ηγετών των χωρών - μελών, η τεχνοκρατική μετάλλαξή τους... 

 Είναι το έλλειμμα Πολιτικής, το έλλειμμα Δημοκρατίας, το έλλειμμα πολιτικής κουλτούρας και ιδεολογικής θωράκισης που κάνει τους Ευρωπαίους ηγέτες - αρχηγούς κομμάτων του δημοκρατικού τόξου, ακόμα και σοσιαλιστές - να υποθάλπουν την ξενοφοβία και να κλείνουν σύνορα• με την αυταπάτη ότι έτσι διεισδύουν σε ακροδεξιά ακροατήρια και πολλαπλασιάζουν την εκλογική τους πελατεία. 

Μια τυχοδιωκτική αυταπάτη 

Το επιχείρησε κι ο Σαμαράς στην Ελλάδα, (με τους ακροδεξιούς συμβούλους του και τον Μπαλτάκο) με την αυταπάτη ότι θα αλιεύσει εκλογική πελατεία από τη Χρυσή Αυγή. Η αποτυχία ήταν θεαματική αλλά, παρ' όλα αυτά, το επιδιώκει και ο διάδοχός του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Με τον δικό του, κουτοπόνηρο τρόπο: εθνικισμός και ανθρωπισμός στη συσκευασία του ενός. 

 Έχουμε και την φρέσκια εμπειρία του Σλοβάκου κεντροαριστερού Ρόμπερτ Φίτσο που, με υπερβάλλοντα εθνικιστικό ζήλο, έφτασε στο σημείο να προτείνει τη μετατροπή της Ελλάδας σε... hot spot! Για να αποδειχτεί εκ του αποτελέσματος (πτώση του κόμματός του από 44,4% στο 23%) ότι η συγκεκριμένη προσέγγιση δεν είναι παρά ένας πολιτικός τυχοδιωκτισμός που οδηγεί σε αντίθετα απ' τα αναμενόμενα αποτελέσματα. 

Κατά τον ίδιο τυχοδιωκτικό τρόπο, αντιδρούν στην άνοδο της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς δεκάδες - δημοκρατικοί, υποτίθεται - πολιτικοί ηγέτες και ηγετίσκοι των χωρών της Ε.Ε. Όπως ο Αυστριακός καγκελάριος σοσιαλδημοκράτης Φάιμαν, που υιοθετώντας την ατζέντα του καλπάζοντος (32%) ακροδεξιού κόμματος της χώρας του, προσχώρησε στο μπλοκ των κλειστών συνόρων συμπαρασύροντας και τις χώρες του Βίζεγκραντ• με τα αποτελέσματα που όλοι γνωρίζουμε και, πρώτοι απ' όλους, βιώνουν οι εγκλωβισμένοι στην χώρα μας πρόσφυγες: αν η οικονομική κρίση και η διαχείρισή της από το ευρωπαϊκό διευθυντήριο (οι συνέπειες της, η λιτότητα, η φτώχεια, η ανεργία) είναι που ζωντάνεψε την ακροδεξιά στην Ευρώπη, το προσφυγικό και η διαχείρισή του απ' τις εθνικές κυβερνήσεις, είναι που τη θεριεύει... 

Συγκρατημένη... απαισιοδοξία 

Ωστόσο, δεν είναι η εθνικιστική απειλή (η ραγδαία άνοδος της ακροδεξιάς σε Γαλλία, Αυστρία, Σουηδία, Κάτω Χώρες και στα ευρωπαϊκά κρατίδια του πρώην ανατολικού μπλοκ) που κλονίζει την Ε.Ε., είναι η διαχείριση αυτής της "απειλής" από τα παραδοσιακά ευρωπαϊκά κόμματα που συντρίβει την (ετοιμόρροπη ήδη) ευρωπαϊκή συνοχή. 

"Η Ευρώπη είναι κλινικά νεκρή, ανίκανη να αντιμετωπίσει συλλογικά την προσφυγική κρίση", βιάζονται να θρηνήσουν αρκετοί Ευρωπαίοι αναλυτές, όμως υπάρχουν σημεία, στο σκηνικό της διάλυσης, που αφήνουν περιθώρια, αν όχι αισιοδοξίας, συγκρατημένης... απαισιοδοξίας. Το γεγονός, ας πούμε, ότι παράλληλα με το ευρωπαϊκό ξέσπασμα προς την ακροδεξιά, την ξενοφοβία, τον εθνικισμό, έχουμε το ευρωπαϊκό ξέσπασμα προς την Αριστερά, την αλληλεγγύη, τα ανοιχτά σύνορα. Κι ακόμα, την υποδειγματικά "ευρωπαϊκή" αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος εκ μέρους της Ελληνικής κυβέρνησης (Τσίπρας: "Δεν μπορεί η λογική της εθνικής κυριαρχίας να υπερτερεί έναντι των κοινών ευρωπαϊκών κανόνων"), καθώς και την έμπλεη παραδοσιακού ευρωπαϊκού πολιτισμού στάση της Γερμανίδας καγκελαρίου• που, προ μηνών, παρέβλεψε τη σύμβαση του Δουβλίνου για να φιλοξενήσει δεκάδες χιλιάδες προσφύγων στη χώρα της. Και έκτοτε, παρά το πολιτικό κόστος, επιμένει σθεναρά για μια κοινή ευρωπαϊκή απόφαση που θα περιλαμβάνει αναλογική μετεγκατάσταση προσφύγων και ανοιχτά σύνορα. 

Τέλος, ας δούμε ως σημεία αφετηρίας για μια "επανίδρυση" της Ε.Ε., τα συντρίμμια του θεσπισμένου συστημικού εκτρώματος (συνθήκη Μάαστριχτ. συνθήκη Λισαβόνας, σύμβαση Δουβλίνου κλπ. κλπ.) που αφήνουν πίσω τους, η οικονομική και η προσφυγική κρίση.

Νίκος Τσαγκρής

12 Μαρτίου 2016

Οι Πήτερ Παν της Καθαράς Δευτέρας




Tο μαγαζί, μια ελεεινή, βρώμικη ψαροταβέρνα, στο δρόμο για την Επίδαυρο, ήταν φίσκα. Με το που έφτασα το κατάλαβα από τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα: ΒΜW, Μερσεντές και δεκάδες άλλα τέτοια τροχοφόρα μαραφέτια. Στο εσωτερικό η ατμόσφαιρα ήταν υγρή από τις αναθυμιάσεις της βραστής καραβίδας και του αστακού.

Βγήκα αμέσως έξω και κάθισα σ' ένα τραπέζι. Ο ήλιος έσπαγε το κρύο και ο δυνατός αέρας άρχισε να πέφτει. Πού βρέθηκαν τόσες κυρίες με γούνες και ακριβά παλτά συνοδευόμενες από χλωμούς καβαλιέρους γεμάτους τυπική φροντίδα για το καλύτερο απ' τα βρώμικα τραπέζια... Να μπαίνουν στην ουρά μέσα στο άγχος και την αγωνία για να προλάβουν τον καλύτερο αστακό, τις πιο μεγάλες καραβίδες και τα καβούρια: «όχι τα τζούφια αλλά αυτά με το ψαχνό»!.. Ενώ οι κυρίες καθισμένες φρόντιζαν το μακιγιάζ τους, κρυμμένες πίσω από σινιέ μαύρα γυαλιά. 

Σε μια ελεεινή και βρώμικη ψαροταβέρνα, βγαλμένη απ' τη δεκαετία του '60, που σάρκαζε τους Έλληνες του 2000…



Έξω στον ήλιο χάζευα τους ντόπιους πιτσιρικάδες, κάτι βρώμικα παιδάκια, ασορτί με την ψαροταβέρνα, να πετάνε τους αετούς, παραβγαίνοντας ποιος θα πετάξει τον δικό του πιο ψηλά. Και σκέφτηκα πως μόνο οι πιτσιρικάδες ξέρουν να πετούν ψηλά. Κι αυτοί που αγαπιούνται κι αγαπούν σαν τους πιτσιρικάδες. Που οι περισσότεροι, αθώοι και προστατευμένοι, μόνο με μια σκεψούλα αγάπης μπορούν να απογειώνονται και να πετούν στον ουρανό, πάνω απ' τις στέγες των σπιτιών. Γιατί η συνειδήσεις τους είναι ανάλαφρες αγγελικές: ο ήρωας τους είναι ο Πήτερ Παν κι ας μην τον ξέρουν.

Αυτά σκεφτόμουν, Καθαρά Δευτέρα που ο ουρανός είχε γεμίσει από αετούς, κι από πιτσιρικάδες που «πετούσαν»...

Αργότερα, το βράδυ στις ειδήσεις, άκουσα για τη νέα τροπή του "σίριαλ" Βάσιας Παναγοποΰλου - Δοξιάδη, που συνεχίζουν να σκοτώνονται μπροστά στα μάτια του παιδιού τους.

Και σκέφτηκα ότι αυτό το πιτσιρίκι μάλλον δεν θα ξέρει να πετάει και είναι αμφίβολο αν κάποτε θα μάθει. Γιατί, πώς να πετάξει ένα απροστάτευτο παιδάκι, χωρίς μια τόση δα σκεψούλα αγάπης. Ούτε καν απ' τους γονείς του...


Νίκος Τσαγκρής, 26 – 2 – 1996,
(Από την συλλογή χρονογραφημάτων του Νίκου Τσαγκρή «Εγώ, Εμείς, Αυτοί Είμαστε», Εκδόσεις Καστανιώτη)

9 Μαρτίου 2016

Βόμβες σοσιαλδημοκρατικού εθνικισμού


Ποιοί και γιατί τορπιλίζουν με βόμβες εθνικισμού και ισλαμοφοβίας τον ευρωπαϊκό πολιτικό πολιτισμό  

Τις μέρες που η Πλατεία Συντάγματος ξεχείλιζε από έμπρακτα αισθήματα αλληλεγγύης για τους ξεριζωμένους πρόσφυγες της εγγύς Ανατολής, στην κεντρική πλατεία της Μπρατισλάβα οι νεοναζί του "Λαϊκού Κόμματος" (LSNS) πανηγύριζαν ντυμένοι μελανοχίτωνες για την είσοδό τους (με ποσοστό 8% και 14 έδρες) στη Βουλή της Σλοβακίας. 

Τις ίδιες μέρες, 15000 ξεριζωμένοι Σύριοι, Ιρακινοί και Αφγανοί πρόσφυγες ξημεροβραδιάζονταν στα λασπόνερα της Ειδομένης, με μόνη παρηγοριά μιαν αγαπησιάρικη μεν, έωλη δε, ελληνική αλληλεγγύη. Μήπως και φιλοτιμηθούν οι Σκοπιανοί και ανοίξουν τα σύνορα για τη... Γη της Επαγγελίας. Στην Άγκυρα, ο Αχμέτ Νταβούτογλου λογάριαζε, παρέα με τον Ερντογάν πασά, τα λύτρα που θα απαιτήσουν από τους Ευρωπαίους και τους Γκιαούρηδες για να εμποδίσουν το πέρασμα του "κακού" από τα τουρκικά παράλια στην Ελλάσα και στην Ευρώπη. Λίγες ώρες πριν, η "Zaman", η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία τουρκική εφημερίδα, είχε καταληφθεί από διορισμένους εντολοδόχους του Τούρκου προέδρου: «Ανεστάλη το Σύνταγμα. Μέρα ντροπής» ήταν ο τελευταίος τίτλος της... 

Στο Βερολίνο, η Άνγκελα Μέρκελ επιχειρούσε να πείσει τον αυστριακό ομόλογό της Βέρνερ Φάϊμαν να αλλάξει την στάση του στο ζήτημα του Βαλκανικού διαδρόμου και των ευρωπαϊκών συνόρων - να μην ξεσηκώνει τις χώρες του Βίζεγκραντ ενάντια σε μια ευρωπαϊκή συμφωνία. Ενώ στην Αθήνα, στο προεδρικό μέγαρο, ο Έλληνας πρωθυπουργός πάλευε να καταφέρει τους Έλληνες αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης να στηρίξουν τις ελληνικές θέσεις (!) για το προσφυγικό, εν' όψει της συνόδου κορυφής της 7ης Μαρτίου... 

 Το εθνικιστικό άλλοθι 

 Μόλις "είδατε" μια στιγμιαία φωτογραφία του βαθμού πολιτικής και πολιτισμικής συνοχής των χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις ημέρες που προηγήθηκαν της έκτακτης συνόδου των αρχηγών (7/3/2016) για τη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος. Μια εμφανώς υποφωτισμένη "φωτογραφία" που κρύβει πολλά στις σκιές της, όμως αποκαλύπτει βασικές πτυχές και αποχρώσεις συγκλίσεων, αποκλίσεων και χασμάτων: σημειώνουμε την (απρόσμενη για πολλούς) σύγκλιση Βερολίνου - Αθήνας, την επίσης απρόσμενη σύγκλιση της Αυστρίας με τις (στερούμενες ευρωπαϊκής κουλτούρας) χώρες του Βίζεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία), καθώς και την αντιδραστική στάση του συνόλου των κομμάτων της αντιπολίτευσης της χώρας μας ενάντια στις Ελληνικές θέσεις που είναι οι Ευρωπαϊκές θέσεις, (οι θέσεις που στηρίζονται και από τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Γαλλία, καθώς και από την Κομισιόν) 

Η ξενοφοβία, ο ρατσισμός, ο φυλετικός και θρησκευτικός φανατισμός που διεγείρονται από την απειλή μιας ανεξέλεγκτης εισβολής αλλόθρησκων και ξένων είναι το άλλοθι του πολιτικού και πολιτισμικού συντηρητισμού, που σοβούσε ήδη στον πολιτικό οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις παρυφές του 21ου αιώνα: "στην εποχή μας, εποχή στη διάρκεια της οποίας ο όρος «παγκοσμιοποίηση» συνοδεύεται με το γκρέμισμα των εθνικών - πολιτισμικών ταυτοτήτων και εκλαμβάνεται -όχι άδικα- ως ο Δούρειος Ίππος ενός νέου τύπου ευρωαμερικανικού επεκτατισμού, ο εθνικισμός επανέρχεται, αντανακλαστικά, σαν ένστικτο πολιτισμικής αυτοσυντήρησης, παντού στον κόσμο", έγραφα τότε... 

 Μια παραδοξότητα 

 Παρατηρούσα μάλιστα ότι αυτός ο "μεταμοντέρνος", όπως τον χαρακτήριζα, εθνικισμός δεν συνδεόταν προνομιακά, ως συνήθως, με την συντηρητική δεξιά και την ακροδεξιά, αλλά "ευδοκιμεί ατομικά ή και συλλογικά σε κάθε γεωγραφικό, ταξικό και ιδεολογικό μήκος και πλάτος – από την ακροδεξιά και την συντηρητική δεξιά έως την κομμουνιστική αριστερά και την άκρα αριστερά"... 

«Κανείς δεν έχει λόγο να γιορτάζει, αφού εκλέξαμε φασίστες στο Κοινοβούλιο», μονολογούσε την νύχτα των αποτελεσμάτων ο απερχόμενος υπουργός Εξωτερικών της Σλοβακίας, Μίροσλαβ Λάιτσακ, καθώς έβλεπε το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (Smer-SD) του Ρόμπερτ Φίτσο να βυθίζεται από το 44,4% στο 23%. 

Ο Ρομπερτ Φίτσο είναι ο 51χρονος απερχόμενος πρωθυπουργός της Σλοβακίας που εκστόμισε εκείνη την ακραία ανθελληνική και αντιευρωπαϊκή ρήση, " Η Ελλάδα να θυσιαστεί για τη ζώνη Σένγκεν" ! Ο Ευρωπαίος σοσιαλδημοκράτης που εξέφρασε την πιο ακραία αντιμεταναστευτική και ισλαμοφοβική στάση ανάμεσα στους Ευρωπαίους (και τους Έλληνες τύπου Σαμαρά, και Μητσοτάκη, και Γεννηματά, και Λεβέντη) σοσιαλδημοκράτες ή δεξιούς ή κεντροαριστερούς, ή και κομμουνιστές Ευρωπαίους ηγέτες που, για λόγους ψηφοθηρίας, υιοθετούν την ατζέντα της εθνικιστικής ακροδεξιάς διασπείροντας μισαλλοδοξία, ρατσισμό και, εν τέλει, εθνικισμό: ο Ρόμπερτ Φίτσο θεωρείται (και δικαίως) ο βασικός υπεύθυνος για την άνοδο των ακροδεξιών εξτρεμιστών του ναζιστικού "LSNS" και την είσοδό τους στη Βουλή της Σλοβακίας... 

 Γενικότερα, βιώνουμε μια πρωτοφανή στα ευρωπαϊκά χρονικά παραδοξότητα: εκείνοι που, κυρίως, τορπιλίζουν με βόμβες εθνικισμού και ισλαμοφοβίας την κοινή ευρωπαϊκή απόφαση για μια ανθρωπιστική λύση του προσφυγικού ζητήματος, δεν είναι ακροδεξιοί αλλά "σοσιαλδημοκράτες". Και φιλελεύθεροι δεξιοί και "κεντρώοι", ακόμα και "κομμουνιστές"!.. 
ΥΓ: Η συνέχεια και το τέλος στην επόμενη ανάρτηση (Πέμπτη 17 Μαρτίου)

Νίκος Τσαγκρής

2 Μαρτίου 2016

Ο Σταύρος, οι εκβιαστές και οι συνήγοροι


Μια συνοπτική ιστορία της διαπλοκής και μια "ετυμηγορία" για τους δημοσιογράφους και τη δημοσιογραφία  

Να γράφουμε ό,τι βλέπουμε, όχι ό,τι θέλουμε να φαίνεται ότι βλέπουμε, ούτε ό,τι νομίζουμε ότι πρέπει να βλέπουν οι άλλοι ότι βλέπουμε: κατηγορούμε, αίφνης, τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι λειτουργεί ως συνήγορος του υπόδικου προέδρου του ΔΟΛ Σταύρου Ψυχάρη. Αλλά δεν είναι μόνο ο Κυριάκος Μητσοτάκης που συνηγορεί με τον γερόλυκο της διαπλοκής, είναι πολλοί οι συνήγοροι: ακροδεξιοί, δεξιοί, κεντρώοι, σοσιαλιστές, ακόμα και κομμουνιστές και... μετακομμουνιστές πολιτικοί επιτηδευματίες. Μηδέ εξαιρουμένης της γνωστής αλεξιπτωτίστριας του υστερικού αριστερισμού. Που έσκασε σαν φωτοβολίδα στης Βουλής τα έδρανα, έκανε ένα εκκωφαντικό γκελ στην πολυθρόνα του προέδρου και ευθύς, με την προωθητική δύναμη της λαϊκής ψήφου, εκτοξεύτηκε στο πολιτικό διάστημα. Αστροναύτης χωρίς επιστροφή, στην περιοχή των αντισύριζα διαστημικών σκουπιδιών... 

Λοιπόν, που λέτε, είναι πολλοί οι συνήγοροι των διαπλεκομένων "εκδοτών" και των εκβιαστών "δημοσιογράφων", και είναι πολιτικοί. Αρχηγοί κομμάτων της αξιωματικής και της ελάσσονος αντιπολίτευσης είναι. Και κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι, και βουλευτές, και δημοσιογράφοι με ονοματεπώνυμα και αριθμούς μητρώου στην ΕΣΗΕΑ. Τους βλέπουμε, αλλά σπάνια γράφουμε ό,τι βλέπουμε, συνήθως γράφουμε ό,τι θέλουμε να φαίνεται ότι βλέπουμε. Έτσι μένουν άφαντοι, κρυμμένοι πίσω από τη γάτα Ιμαλαΐων του ΔΟΛιου μύθου - πίσω από την επικοινωνιακή φαντασμαγορία της μιντιακής διαφθοράς: πίσω και μέσα σ' αυτό το απίστευτα χαώδες και αναξιόπιστο πληροφοριακό κομφούζιο που βιώνει ο μέσος Έλληνας, αυτό το εφιαλτικό σύστημα επικοινωνίας και πληροφόρησης που, αντί να ενημερώνει και να διαμορφώνει κοινή γνώμη, παραπληροφορεί και διαμορφώνει κοινή άγνοια. 

Οικονομική διαπλοκή 

Αυτό το "εφιαλτικό σύστημα επικοινωνίας και πληροφόρησης", τον σκληρό πυρήνα του (τους διαπλεκόμενους καναλάρχες), επιχειρεί να "καθαρίσει" η κυβέρνηση με τις νομοθετικές παρεμβάσεις της για τα ΜΜΕ. Και εμείς που γράφουμε ό,τι βλέπουμε και όχι ό,τι πρέπει να διαβάζουν οι άλλοι ότι βλέπουμε, γνωρίζουμε ότι η συγκεκριμένη κυβερνητική "επιχείρηση" ξεπερνά σε τόλμη και γενναιότητα ακόμα και τον ηράκλειο άθλο της κάθαρσης της κόπρου του Αυγεία. Και εκείνον της εξόντωσης της Λερναίας Ύδρας μαζί 

Οι δημοσιογράφοι γνωρίζουν (οφείλουν να γνωρίζουν) ότι η διαπλοκή των ΜΜΕ με την πολιτική εξουσία δεν είναι σύμπτωμα περιορισμένου χρόνου και χώρου, δεν εκδηλώνεται στην περιοχή της "ελεύθερης" ραδιοφωνίας και τηλεόρασης• προϋπήρχε, σύμφυτη με τα Μέσα Ενημέρωσης, από καταβολής του Τύπου. Ωστόσο, πριν τη δικτατορία, όπως και κατά τη διάρκειά της και λίγο μετά, η διαπλοκή ήταν πολιτική, λιγότερο έκνομη: δι' αυτής, η πλευρά των εκδοτών (και των δημοσιογράφων) εξασφάλιζε πολιτική δύναμη, και εξ αυτής κυκλοφοριακή - οικονομική ευρωστία, καθώς και ορισμένα κοινωνικά προνόμια. Η δε πλευρά της πολιτικής εξουσίας εξασφάλιζε προβολή και στήριξη και κάλυψη και συγκάλυψη και ψήφους. 

Από το 1980 και εντεύθεν, η διαπλοκή γίνεται οικονομική: μπαίνουν στον εκδοτικό χώρο εργολάβοι και προμηθευτές του Δημοσίου, εκμεταλλεύονται την απόλυτη ανάγκη του νεόδμητου Πασοκικού κράτους για στήριξη και προβολή και κάλυψη και συγκάλυψη, καθώς και την υπαρξιακή ανάγκη της εκθρονισμένης Καραμανλικής Δεξιάς• συναλλάσσονται μαζί τους (κέρδη και... ζημίες) και καθυποτάσσουν, δημοσιογράφους και δημοσιογραφία, στην υπηρεσία των διαπλεκόμενων πια, οικονομικών συμφερόντων τους. 

Το κοινό μυστικό 

Έκτοτε, η διάκριση μεταξύ πολιτικής εξουσίας - Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης εξαφανίζεται, η διαπλοκή μεταβάλλεται σε κυρίαρχη κουλτούρα του πολιτικού μας συστήματος. Της οποίας κουλτούρας, εκλεκτό προϊόν είναι και το καθεστώς ακραίας παρανομίας και διαφθοράς που, εδώ και 25 χρόνια, επικρατεί στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο της χώρας μας και κλιμακώνεται σήμερα, ενάντια στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που επιχειρεί να το "ανατρέψει", επιβάλλοντας νομιμότητα. 

Αυτό είναι κοινό μυστικό για εμάς τους δημοσιογράφους, είτε γράφουμε αυτό που βλέπουμε, είτε αυτό που θέλουμε να φαίνεται ότι βλέπουμε. Και αυτό που βλέπουμε είναι ότι στο τελευταίο επεισόδιο της σειράς "Οι διαπλεκόμενοι" εξελίσσεται μια ύστατη επιχείρηση αποδόμησης του Αλέξη Τσίπρα και της κυβέρνησής του, μια παραγωγή του συστήματος των διαπλεκομένων, σε σενάριο χειραγωγημένων δημοσιογράφων του Βήματος, με πρωταγωνιστή τον υπόδικο εκδότη Σταύρο Ψυχάρη και συμπρωταγωνιστή, σε ρόλο συνηγόρου, τον αρχηγό του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. 

Αλλά δεν είναι μόνο ο Κυριάκος. Εκόντες - άκοντες, συνήγοροι των διαπλεκομένων "εκδοτών" και των εκβιαστών "δημοσιογράφων" είναι όλοι οι αρχηγοί των κομμάτων της ελάσσονος αντιπολίτευσης και κοινοβουλευτικοί τους εκπρόσωποι και οι βουλευτές τους. Και βέβαια, πολλοί εξ ημών, δημοσιογράφοι με ονοματεπώνυμα και αριθμούς μητρώου στην ΕΣΗΕΑ: κατά μίαν, αυστηρή μεν, δίκαια δε ετυμηγορία, όσοι από εμάς δεν γράφουμε ό,τι βλέπουμε αλλά ό,τι θέλουμε να φαίνεται ότι βλέπουμε, γινόμαστε συνήγοροι των διαπλεκομένων συμφερόντων.

Νίκος Τσαγκρής