26 Φεβρουαρίου 2019

And the oscar goes to Μάνος Χατζιδάκις


Αργά τη νύχτα, στην οθόνη των ΟΣΚΑΡ έπαιζε, για έβδομη φορά, η διαφημιστική σεκάνς απ’ την ταινία Ρόμα του Αλφόνσο Κουαρόν. Είδα σε πρώτο πλάνο την Κλεό να σφουγγαρίζει τα απόνερα απ’ τα πλακάκια της αυλής∙ κι ύστερα, με την αμεσότητα του ιταλικού νεορεαλισμού, να σεργιανάει στην Οδό Ονείρων τραγουδώντας έναν γνώριμο σκοπό: Κάθε κήπος έχει / μια φωλιά για τα πουλιά / Κάθε δρόμος έχει / μια καρδιά για τα παιδιά / Μα κυρά μου εσύ… 

Αν ζούσε ο Μάνος Χατζιδάκις, σκέφτηκα, θα ταίριαζε καλύτερα να γράψει εκείνος μουσικές για την ταινία του Κουαρόν. Κι αν έπαιρνε το ΟΣΚΑΡ, που θα το ‘παιρνε, μπορεί να ανέβαινε στην απαστράπτουσα σκηνή να φωτογραφηθεί. Κι όχι όπως με το ΟΣΚΑΡ του «Ποτέ την Κυριακή», που δεν το πήρε και… φωτογραφήθηκε με το ΟΣΚΑΡ της Κατίνας Παξινού…

Νίκος Τσαγκρής.







23 Φεβρουαρίου 2019

Ενίοτε τ’ «ανοίγματα» είναι… μαχαίρια δίκοπα



Ειδικά όταν ο ενδιάμεσος χώρος κατοικείται από  «περιτρίμματα της πολιτικής διαδικασίας», με φυγόκεντρες τάσεις του τύπου «ο σώζων εαυτόν σωθήτω»… 

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής (24/2/2019)

Τα προεκλογικά «ανοίγματα», οι «συνεργασίες», οι «συμμαχίες», τα «προοδευτικά μέτωπα» είναι δίκοπα μαχαίρια. Άλλοτε οδηγούν σε κυβερνητικούς παραδείσους και άλλοτε σε αντιπολιτευτικά βάραθρα.

Λίγο πριν τις εκλογές του 2004, στην εφημερίδα Έθνος όπου εργαζόμουν ως επιτελικό στέλεχος και αρθρογράφος, δέσποζε η εκδοτική πεποίθηση (Γ. Μπόμπολας) ότι ο Γιώργος Παπανδρέου θα σαρώσει τον Κώστα Καραμανλή.
Στις βραδινές συσκέψεις του πολιτικού ρεπορτάζ, έμενα μόνος με τις αμφιβολίες μου για τη δυναμική του ΓΑΠ και την αίσθηση ότι στο νήμα θα κερδίσει ο Καραμανλής. Όταν μάλιστα ο Γιωργάκης έκανε εκείνο το ιστορικό προεκλογικό ανοσιούργημα, το … «διπλό άνοιγμα» με ΔαμανάκηΑνδρουλάκη απ’ τη μια και Ανδριανόπουλο Μάνο απ’ την άλλη, δεν μου έμεινε ούτε  ίχνος  αμφιβολίας για την ήττα του ΠΑΣΟΚ.

Τότε ήταν που άρχισα να στοιχηματίζω με τους συναδέλφους της διεύθυνσης για διαφορά 5 μονάδων υπέρ Καραμανλή (όπερ και εγένετο!) και έγραψα εκείνο το καυστικό κείμενο* για τα «αμφίπλευρα ανοίγματα» του ΓΑΠ. Που το έφαγε η αδυσώπητη μαρμάγκα της πολιτικής λογοκρισίας, προκαλώντας λίγες οργισμένες αντιδράσεις (εξ’ αριστερών κυρίως) και, εν τέλει, την παραίτησή μου…   

Λοιπόν, που λέτε, τα προεκλογικά «ανοίγματα», είναι δίκοπα μαχαίρια που άλλοτε οδηγούν σε κυβερνητικούς παραδείσους και άλλοτε σε αντιπολιτευτικά βάραθρα, γιατί συνήθως είναι ανακλαστικές τεχνικές κυβερνητικής επιβίωσης, που έλκονται από τα βάθη της αστικής πολιτικής κουλτούρας: εκεί όπου το Κέντρο εγγράφεται ως πολιτικό σωσίβιο της Δεξιάς και της Αριστεράς…

*******

«Κέντρο είναι ο βαθμός μηδέν της πολιτικής», υποστηρίζει η ομάδα των εκλεκτών πολιτικών επιστημόνων που συνυπογράφουν την περίφημη Μικρή Πολιτική Εγκυκλοπαίδεια*: στην πραγματικότητα, κέντρο σημαίνει δύο πράγματα. Ή είναι, απλά και καθαρά, ένα καμουφλάρισμα της δεξιάς ή είναι το γεωμετρικό σημείο προς το οποίο τείνουν οι μετριοπαθείς της δεξιάς και οι μετριοπαθείς της αριστεράς, όταν αποσπώνται από τούς εξτρεμιστές των αντίστοιχων παρατάξεών τους και προσπαθούν να κυβερνήσουν μαζί. Ό κατάλληλος όρος είναι τότε «κεντρισμός».

Σ’ αυτό το σημείο, ίσως κάνω… δυστυχισμένους μερικούς συντρόφους αν πω ότι, με βάση την ανωτέρω προσέγγιση των πολιτικών επιστημόνων, ο όρος «κεντρισμός» ταιριάζει αρκετά  στον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ: υπό την έννοια ότι, στον δρόμο προς τη δεύτερη κυβερνητική του φάση, οι μετριοπαθείς του ΣΥΡΙΖΑ αποσπάστηκαν από τους εξτρεμιστές της παράταξής τους και, «τείνοντας» προς το κέντρο, απέσπασαν (20/9/2015) κυβερνητική πλειοψηφία!...

Εντάξει, παραδέχομαι ότι η αντιστοίχιση του ορισμού με την εξέλιξη του κυβερνώντος κόμματος  στη δεύτερη κυβερνητική του φάση είναι... ελαφρώς αναντίστοιχη (οι «εξτρεμιστές» αποσπάστηκαν απ’ τους «μετριοπαθείς» και όχι οι «μετριοπαθείς» απ’ τους «εξτρεμιστές» κ.λπ. κ.λπ.), ωστόσο οι αντιστοιχίες πλεονεκτούν: ο ΣΥΡΙΖΑ «έτεινε», αναγκαστικά έστω, προς το «κέντρο» (μνημονιακές «μεταρρυθμίσεις» με «κοινωνικό πρόσημο»), για να κυβερνήσει – να μη μεταβληθεί σε «αριστερή παρένθεση». Ενώ και το «κέντρο» (στο κοινωνικό επίπεδο), με τη σειρά του, «έτεινε» προς τον (διαθέτοντα το ηθικό πλεονέκτημα) ΣΥΡΙΖΑ…

*******

Απλά για να κυβερνηθεί από το νέο και… ωραίο – και εν δυνάμει πιο αξιόπιστο από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ – κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς; Δεν νομίζω: με μια κομματικά αποστασιοποιημένη οπτική (την «κεντρώα» κοινωνική οπτική –  την οπτική του μέσου προοδευτικού πολίτη, εάν θέλετε), δεν μπορείς παρά να δεις το κυβερνόν κόμμα ακαμουφλάριστο: ένα μεταμοντέρνο ευρωπαϊκό κόμμα σοσιαλδημοκρατικού χαρακτήρα, το οποίο, ενώ έχει επιτύχει – και μάλιστα χωρίς να τον επιδιώξει συνειδητά – τον «κεντρισμό», προσπαθεί εναγωνίως να διατηρήσει την γενετήσια ριζοσπαστική φυσιογνωμία του καθώς και το συνακόλουθό της «ηθικό πλεονέκτημα», μέσα σε έναν ορυμαγδό πολύπλευρων και ασύμμετρων εχθρικών πυρών, επικοινωνιακών παγίδων  και ακραίων υπονομεύσεων. 

Σ’ αυτό το πλαίσιο, το επιχειρούμενο από τον ΣΥΡΙΖΑ «προοδευτικό μέτωπο», στο βαθμό που εξαντλείται σε διεργασίες και  πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση των προγραμματικών συγκλίσεων με πρόσωπα αλλά και κινήσεις από τον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς, ούτε… «αμφίπλευρο άνοιγμα» τύπου ΓΑΠ είναι, ούτε μια παραδοσιακή απόπειρα  «κεντρισμού» το λες. Αφού μια κίνηση «κεντρισμού», προϋποθέτει την ύπαρξη κεντρώου χώρου, κεντρώων κόμματων, κεντρώας πολιτικής πελατείας. Και, όπως γνωρίζουμε, στο πολιτικό μας παρόν ο ενδιάμεσος χώρος κατοικείται από πανικόβλητα «περιτρίμματα της πολιτικής διαδικασίας»**. Με  φυγόκεντρες τάσεις του τύπου «ο σώζων εαυτόν σωθήτω»… 

Αναπόφευκτα, ωστόσο, λόγω ευρωεκλογών και όχι μόνον, η επιχείρηση «προοδευτικό μέτωπο» εντάσσεται στις ανακλαστικές τεχνικές κυβερνητικής επιβίωσης. Που, όπως είπαμε, άλλοτε οδηγούν σε κυβερνητικούς παραδείσους και άλλοτε σε αντιπολιτευτικά βάραθρα.



* Λεξικό της Λογοκρισίας Στην Ελλάδα,σελ.473-476 (εκδόσεις Καστανιώτη)   

**Φράση που είχε χρησιμοποιήσει ο Γεώργιος Μαύρος για να χαρακτηρίσει τα ευεπίφορα σε προσαρτήσεις κομματικά απολειφάδια 
 


16 Φεβρουαρίου 2019

Παζαρεύοντας τα λείψανα του ΠΑΣΟΚ




Το ανύπαρκτο ΚΙΝΑΛ και οι τελευταίες απόπειρες πολιτικής επιβίωσης του Ευ. Βενιζέλου υπό το κράτος του φθόνου για τον Τσίπρα



Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής
(Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 17/2/20190)

Άλλο «Προοδευτικός πόλος με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στον συντηρητικό πόλο», άλλο «Πλατιά προοδευτική συμμαχία στις ευρωεκλογές ενάντια στον εθνικισμό και το νεοφιλελευθερισμό», και άλλο «συνεργασία της ριζοσπαστικής Αριστεράς με την Κεντροαριστερά»: Το πρώτο ακούγεται λογικό, ακόμα κι αν σημαίνει… όστις θέλει οπίσω μου ελθείν. Το δεύτερο φαντάζει δύσκολο, εφικτό ωστόσο, αφού πέραν της βούλησης Τσίπρα και Μπούλμαν μεταφέρει τη συναίνεση των Ευρωπαίων σοσιαλδημοκρατών, πλην… Φώφης

Το τρίτο («συνεργασία της ριζοσπαστικής Αριστεράς με την Κεντροαριστερά») ακούγεται εκτός τόπου και χρόνου, αφού είναι αμφίβολο εάν στο πολιτικό μας παρόν υπάρχουν, σαφώς οριοθετημένες, η «ριζοσπαστική αριστερά» και η «κεντροαριστερά»∙ ταυτοποιούμενες, μάλιστα, εντός του ΣΥΡΙΖΑ η πρώτη και, αυταπατώμενη εκκωφαντικά, εντός του ΚΙΝΑΛ η δεύτερη: ΚΙΝΑΛ δεν υπάρχει πια, κι αν έμεινε κάτι… λίγο από δαύτο, έμεινε χάρις στην σημασία που εξακολουθεί να του δίνει ο ΣΥΡΙΖΑ, σημασία αντιστρόφως ανάλογη του πολιτικού και αριθμητικού μεγέθους του και της υπαρξιακής του αξίας.

«Ποια ριζοσπαστική αριστερά και ποια κεντροαριστερά, ο Τσίπρας είναι η Αριστερά σήμερα*» έγραφα προ διμήνου, εννοώντας, βέβαια ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει καλύτερα απ’ τον καθένα τη σύγχρονη ευρωπαϊκή Αριστερά. Και έγραφα ότι «αν ο Τσίπρας διέθετε τον κυνισμό του Ανδρέα και δεν έστρεφε ούτε το βλέμμα του προς το πολιτικά ανυπόστατο ΚΙΝΑΛ της Φώφης, θα είχε τον απόλυτο έλεγχο όχι μόνο της Αριστεράς, αλλά και της Κεντροαριστεράς»… 

*******

Αλλά, ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να οριοθετείται ως η «ριζοσπαστική αριστερά» και το ΚΙΝΑΛ ως η «κεντροαριστερά», το σχήμα «συνεργασία της ριζοσπαστικής Αριστεράς με την Κεντροαριστερά», προεκλογικά τουλάχιστον, αποτελεί φενάκη: «Πριν τις εκλογές δεν είναι εύκολο να γίνει διάλογος με το ΚΙΝΑΛ γιατί έχει επικρατήσει η άποψη Βενιζέλου για στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή για στρατηγική νίκη της ΝΔ», το εξηγεί ευγενικά ο Νίκος Φίλης σε ραδιοφωνική του συνέντευξη.

Όμως, θα υπάρχει ΚΙΝΑΛ μετά τις πολιτικές εκλογές, ιδιαίτερα εάν γίνουν τον Οκτώβριο και όχι τον Μάιο;
Προσωπικά, πριν ακόμα αποχωρήσει η ΔΗΜΑΡ από το ΚΙΝΑΛ και πριν διαλυθούν οι κοινοβουλευτικές ομάδες του Ποταμιού και των ΑΝΕΛ, έγραφα* ότι τρία κόμματα (ΑΝΕΛ, Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ) δεν έχουν κανένα ουσιαστικό λόγο ύπαρξης. Τα δύο πρώτα, επειδή συγκροτήθηκαν – για διαφορετικούς λόγους το καθένα – με ημερομηνία λήξεως την ημερομηνία εξόδου απ’ τα μνημόνια, το δε τρίτο, επειδή «ως κόμμα ουσιαστικά και τυπικά υπεύθυνο για την μνημονιακή κατοχή της χώρας, συνετρίβη από τους ίδιους τους οπαδούς και τους ψηφοφόρους του. Οι οποίοι στις εκλογές του 2015 (ΠΑΣΟΚ 4,68% - ΣΥΡΙΖΑ 36,34%) μετοίκησαν και εγκαταστάθηκαν στον ΣΥΡΙΖΑ…

*******

Μετά την αποχώρηση και της ΔΗΜΑΡ από το ΚΙΝΑΛ, λέγεται ότι η Φώφη Γεννηματά βιώνει μιαν αφόρητη… κεντροαριστερή  μοναξιά, υπό το κράτος της κουλτούρας του φθόνου για τον Τσίπρα∙ τον οποίο θεωρεί υπεύθυνο για όλα τα δεινά του ΚΙΝΑΛ και της ιδίας, με τον τρόπο που ο Ευάγγελος Βενιζέλος θεωρούσε τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ υπεύθυνο για τα δεινά του ΠΑΣΟΚ και του… ιδίου: Τσίπρας 36,34% - Βενιζέλος 4,68%!.. Έκτοτε, υπό την αιγίδα των «νταβατζήδων» της οικονομικής ελίτ, επιχειρεί την πολιτική του εξόντωση δια της επιβεβλημένης στην Φώφη, αλλά και στους μυαλοφυγόδικους ηγέτες και ηγετίσκους της μείζονος αντιπολίτευσης, στρατηγικής του: «η επιβίωσή μας προϋποθέτει  την οριστική συντριβή του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ» 

Όλα αυτά στο πλαίσιο της «κουλτούρας του φθόνου για τον Τσίπρα», υποθέτω, της νεύρωσης του «σοσιαλφιλελεύθερου φθόνου» (όπως την αποκάλεσα** άμα τη εμφανίσει της), που διαχύθηκε στην περιοχή της αντιπολίτευσης και  κατέλαβε το σύνολο των αρχηγών των κομμάτων της από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ… κατέλαβε την κυβερνητική εξουσία: «η πολιτική κουλτούρα του φθόνου», λέει η ψυχανάλυση, «αναπτύσσεται και επικρατεί όταν στον αντίπαλο ηγέτη βλέπεις τον δικό σου πολιτικό θάνατο». 

Ακριβώς αυτόν (τον πολιτικό του θάνατο) αντικρίζει ο Βενιζέλος στην λαμπερή (και οριστικά νικηφόρα τώρα πια) πολιτική προσωπικότητα του Τσίπρα. Και επιχειρεί να δραπετεύσει. Να ξεφύγει από την πολιτική ανυπαρξία, παζαρεύοντας με τον Κυριάκο  Μητσοτάκη και τους ακροδεξιούς του εταίρους, ό,τι απέμεινε απ’ το ΚΙΝΑΛ της Φώφης σε συσκευασία κυβερνητικής… «τσόντας». Με ανταλλάγματα αμφίβολα όνειρα πολυτελούς πολιτικής επιβίωσης: παζαρεύοντας τα λείψανα του ανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ  με ανταλλάγματα προεδρικές… σουίτες σαν να λέμε…   

*Υπό το πρίσμα του Ζακ Ζυλιάρ ότι στις μέρες μας, «αριστερά είναι ό,τι κάθε στιγμή θεωρείται ως τέτοια από τους συγχρόνους της».

** «Ο πολιτικός φθόνος κυκλώνει τον Τσίπρα» (στην Εφημερίδα Η εποχή, της 29ης Σεπτεμβρίου 2014)

  

9 Φεβρουαρίου 2019

Survivor, μια θεωρία συνωμοσίας


Η αριστερή κουλτούρα και η καχυποψία απέναντι στο concept «Ελλάδα VS Τουρκία» του φετινού Survivor

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής
Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής

Θέλω να γράψω για το «Survivor»…  Θέλω να γράψω για μια θεωρία συνομωσίας που εκτυλίσσεται γύρω απ’ το Survivor, που μπορεί να μην είναι «μια θεωρία συνωμοσίας που εκτυλίσσεται γύρω απ’ το Survivor» αλλά το φετινό concept του Survivor που μοιάζει σαν θεωρία συνωμοσίας για το Survivor.

Αλλά χωράει το «Survivor» σε μια εφημερίδα της Αριστεράς;
Προ διετίας (όταν το δημοφιλές reality επιβίωσης άρχισε να μονοπωλεί την τηλεοπτική θεαματικότητα), έθεσα την ερώτηση σε μια παρέα συριζαίων συνδαιτυμόνων  και εισέπραξα μόνο    αμήχανα χαμόγελα και περιπαικτικά σχόλια: «η Αριστερά δεν βλέπει Survivor», είναι το στερεότυπο∙ δεν έβλεπε Big Brother, «Φάρμα», X-Factor  και δεν βλέπει My Style Rocks, Power of love και Nomads.  Σε… προέκταση, η Αριστερά δεν βλέπει ποδόσφαιρο, δεν ακούει «σκυλάδικα», δεν διαβάζει παραλογοτεχνία και trash media – βλέπει ταινίες τέχνης, ακούει κλασσική μουσική και μπλουζ και τζαζ, και διαβάζει Monde diplomatique, είναι ο αστικός μύθος. Και, παρ’ ότι… αστικός, είναι ένας μύθος που δεν απέχει πολύ απ’ την πραγματικότητα.

Θυμάμαι πάντα την (δικαιολογημένη, λόγω χουντικής… εντοπιότητας) απέχθεια της Αριστεράς για τηλεοπτικά προϊόντα μαζικής κουλτούρας, όπως ο περίφημος «Άγνωστος Πόλεμος», αλλά και αργότερα, για τα εξαιρετικά δημοφιλή λαϊκά σήριαλ τύπου «Λάμψης» και «Δυναστείας».  Και θυμάμαι την επαναλαμβανόμενη ρήση μέλους της παρέας των ρεμπετολόγων φίλων μου: «αν δεν ήταν ο Γεραμάνης, στο ΚΚΕ το ρεμπέτικο θα ήταν ακόμα απαγορευμένο…» 

*******
Χωράει – δεν χωράει στην υπαρκτή αριστερή κουλτούρα, το «Survivor» χωράει και παραχωράει στην κουλτούρα του μέσου Έλληνα της εποχής μας. Αποδεδειγμένα: σύμφωνα με  μετρήσεις της Nielsen («Εφ.Συν») για το διάστημα 13/2 έως και 13/3/2017, το πρώτο ελληνικό «Survivor» παρακολουθούσαν, κατά μέσον όρο, 1.487.000 τηλεθεατές ημερησίως… 
Τα στοιχεία είναι συγκλονιστικά αφού, σύμφωνα με τους ειδήμονες των τηλεοπτικών μετρήσεων, αποκαλύπτουν ότι το 80%, περίπου των ελλήνων τηλεθεατών παρακολουθούσαν    συστηματικά ή περιστασιακά – το συγκεκριμένο reality, ενώ και το υπόλοιπο 20% είχε… «πάρει μάτι».

Έ, λοιπόν, μη μου πείτε ότι ειδικά αυτό το τελευταίο (το 20% που… «παίρνει μάτι» από «Survivor») δεν περιλαμβάνει και  κοινό αριστερής κουλτούρας, πόσο μάλλον το κοινό της σημερινής… διευρυμένης σε ποσοστό 35% plus Αριστεράς.

Πολύ περισσότερο που το φετινό Survivor συνοδεύεται απ’ αυτή τη «θεωρία συνωμοσίας» που λέγαμε, η οποία θέλει τον Τούρκο παραγωγό του reality Ατζούν Ιλιτζαλί*, να κάνει… εξωτερική πολιτική για λογαριασμό του φίλου του, Ταγίπ Ερντογάν. Και θέλει το concept του φετινού Survivor (με   συμπαιγνία Ατζούν –ΣΚΑΙ)  να βάζει στη θέση των «Μαχητών» τους Έλληνες και στη θέση των «Διασήμων» τους Τούρκους, προκειμένου να μετατρέψει το δημοφιλές reality επιβίωσης σε ελληνοτουρκικό… θερμό επεισόδιο διαρκείας με ανθελληνικούς, ακόμα και… αντικυβερνητικούς στόχους: «Δεν είναι μόνο το ξεπούλημα στην τηλεθέαση. Προσπαθούν να δημιουργήσουν και ένα δυσμενές κλίμα και να προβοκάρουν την επίσκεψη Τσίπρα στην Τουρκία», σχολίαζε προ ημερών δημοσιογράφος…  

*******
Πολύ ωραία. Ακόμα κι έτσι, το κοινό αριστερής κουλτούρας, αυτό που απέμεινε ή αναπλήρωσε, εν μέρει, το ένδοξο και υπερπολλαπλάσιο  αντίστοιχο των δεκαετιών 1950 – 1980, είναι άξιο… ασυλίας. Mονιμότερης και απείρως πιο ποιοτικής απ’ αυτήν που απολαμβάνουν οι παίχτες του «Survivor» όταν κερδίζουν τις καθημερινές μάχες επιβίωσης στο πλαίσιο του συγκεκριμένου reality: Survivor είναι ο επιζών, και όσοι απέμειναν να διατηρούν και να εξελίσσουν την «αριστερή κουλτούρα», την καλλιέργεια του ποιοτικού ελληνικού και παγκόσμιου πολιτισμού δηλαδή, είναι οι επιζώντες αλλεπάλληλων μαχών διαρκείας με δεκάδες πολιτισμικά σημεία και τέρατα. Και τηλεοπτικά σκουπίδια, μπροστά στα οποία το «Survivor»  φαντάζει… αριστούργημα.

Χαριτολογώντας, μπορούμε να πούμε ότι οι… επιζώντες της αριστερής κουλτούρας δικαιούνται να «παίρνουν μάτι» από «Survivor», προκειμένου να διασκεδάζουν με τους «επιζώντες» του δημοφιλούς reality. Και να μην απομονώνονται από την πλειονότητα της ελληνικής κοινωνίας (να κλείνονται στο κέλυφος ενός αμφίβολου ελιτισμού), όπως απομονώνονται οι «διάσημοι» από τους «μαχητές» του παλαιού «Survivor» και οι «Έλληνες» από  τους «Τούρκους» του φετινού.

Κατά τα λοιπά, με βάση την απλή λογική, οφείλουμε να κατανοήσουμε το concept «Ελλάδα VS Τουρκία» του φετινού survivor ως (άστοχη εκ του αποτελέσματος) απόπειρα εκμετάλλευσης της περιρρέουσας ατμόσφαιρας εθνικιστικής έξαρσης στις δυο χώρες, με στόχο - τι άλλο; - την αύξηση της τηλεθέασης. Κάτι που, επίσης, μπορεί να μοιάζει  σαν θεωρία συνωμοσίας για το Survivor, αλλά δεν είναι παρά η αλήθεια για το φετινό Survivor.   

*Ο Ατζούν Ιλιτζαλί είναι Τούρκος παραγωγός & επιχειρηματίας, Είναι ιδρυτής και πρόεδρος της εταιρίας παραγωγής "Acun Medya" και ιδιοκτήτης του τουρκικού τηλεοπτικού καναλιού TV8  







2 Φεβρουαρίου 2019

Η διεθνής πόλωση και ο εξέχων Τσίπρας





Ένας κόσμος εν κενώ ηγεσίας, στον οποίo καταστάσεις παράλυσης και κυβερνητικού χάους έχουν γίνει κανόνας


Γράφει ο Νίκος ΤσαγκρήςΠ 

«Η σύγκρουση στη Βουλή με επίκεντρο τη συμφωνία των Πρεσπών ήταν μετωπική». Έτσι την είδαν μερικοί πολιτικοί αναλυτές. Κάποιοι άλλοι έφτασαν να μιλούν ακόμα και για νέο εμφύλιο, μεταφέροντας τις ρητορικές εθνικιστικές ακρότητες που εκτοξεύονταν από όλες τις πτέρυγες της αντιπολίτευσης κατά της κυβέρνησης Τσίπρα εκτός Βουλής, στο κοινωνικό πεδίο. Όπου έφταναν πράγματι, μοχλεύοντας αποκρουστικές ψυχροπολεμικές αναταράξεις, σε μια περιορισμένη κοινωνική αναλογία υποθέτω: τους άξεστους ακραίους της Δεξιάς, εννοώ, που μπερδεύουν τον πατριωτισμό με τον εθνικισμό και τον φασισμό. Και της Αριστεράς επίσης. Που προφανώς είναι λιγότεροι, αλλά αναμφισβήτητα υπάρχουν∙ αντίστοιχα ακραίοι  και άξεστοι και μπερδεμένοι με τους «άλλους».

Όλο αυτό το σκηνικό , ό,τι απέμεινε να χάσκει στις μνήμες μας από την τριήμερη ολομέλεια για την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών θέλω να πω, ακόμα κι αν κουβαλάει κάποια ίχνη πραγματικότητας, μπορεί και να μην έχει σχέση μαζί της, μπορεί να είναι εικονική πραγματικότητα – θέατρο, όπως λέγαμε κάποτε. Μπορεί και όχι. Ορισμένοι, ας πούμε, δεν είδαν ούτε μετωπική σύγκρουση ούτε εμφύλιο, αλλά πόλωση. Και μάλιστα «ακραία πόλωση μεταξύ Δεξιάς - Αριστεράς»…

Η μόνη πόλωση που, προσωπικά, αντελήφθην κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης κοινοβουλευτικής διαδικασίας  ήταν η πόλωση μεταξύ των εθνικιστικών δυνάμεων της Βουλής και της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.

*******
Για την ιστορία, οφείλουμε να γράψουμε (scripta manent) ότι, στη συγκεκριμένη ολομέλεια, ο «εθνικιστικός πόλος» περιελάμβανε τη Νέα Δημοκρατία, το ΚΙΝΑΛ, τη Χρυσή Αυγή, το ΚΚΕ, τα 4/6 του Ποταμιού, τα 2/6 των ΑΝΕΛ και την Ένωση Κεντρώων. Ενώ ο «προοδευτικός πόλος», περιελάμβανε τους 145 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, συν οκτώ από Ποτάμι, ΑΝΕΛ και ΚΙΝΑΛ. Όλα αυτά, αν συμφωνήσουμε ότι η  συγκεκριμένη πόλωση και οι συγκεκριμένοι πόλοι υπήρξαν∙ ότι σχηματίστηκαν, περιστασιακά έστω, και δεν ήσαν εικονική πραγματικότητα – θέατρο, όπως λέγαμε κάποτε. 

Μα τι λέτε, «η πόλωση είναι μια πανδημία που έχει παγκοσμιοποιηθεί, τα συμπτώματά της είναι προφανή στις περισσότερες δημοκρατίες του πλανήτη», μας διαψεύδει ο Μοϊσές Ναΐμ της El Pais , με ένα άρθρο του (ΑΥΓΗ 21/1/19) που πέρασε απαρατήρητο μέσα στη δική μας, την εθνική μας… πόλωση: σήμερα οι η κοινωνίες μοιάζουν να υποφέρουν από μια αυτοάνοση πολιτική ασθένεια – ένα κομμάτι του εαυτού τους βρίσκεται σε πόλεμο εναντίον του υπολοίπου κοινωνικού σώματος…

Η πόλωση της κοινωνίας, και κατά συνέπεια της πολιτικής, είναι το στίγμα της εποχής, παρατηρεί ο Μ.Ν., και εξηγεί ότι στις μέρες μας οι καταστάσεις παράλυσης και κυβερνητικού χάους έχουν γίνει ο κανόνας»: οι πολιτικοί αντίπαλοι μετατρέπονται συχνά σε ασυμφιλίωτους εχθρούς, κάτι που καθιστά αδύνατες τις συμφωνίες, τις συμμαχίες και τους συμβιβασμούς.

*******
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει η αναφορά του Μ.Ν. στον ρόλο των media: «η αυξανόμενη δημοτικότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η κρίση της δημοσιογραφίας και των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης συμβάλλουν στην όξυνση της πόλωσης», παρατηρεί. Και διευκρινίζει: μέσα όπως το Twitter ή το Instagram επιτρέπουν μόνο μικρά μηνύματα και η βραχύτητα αυτή ευνοεί τον εξτρεμισμό, αφού όσο πιο μικρό είναι ένα μήνυμα τόσο πιο φορτισμένο πρέπει να είναι για να κυκλοφορήσει ευρέως. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν υπάρχει χώρος, ούτε χρόνος ή υπομονή για τις αποχρώσεις ή τα κοινά σημεία κάποιων τοποθετήσεων. Όλα είναι ή πολύ άσπρα ή πολύ μαύρα. Και αυτό ενισχύει τους εξτρεμιστές και καθιστά δυσκολότερες τις συμφωνίες.

Φυσικά, τα βασικά αίτια της «παγκοσμιοποίησης της πόλωσης» αποδίδονται στην αύξηση των οικονομικών ανισοτήτων, την οικονομική ανασφάλεια και την γενικευμένη αίσθηση κοινωνικής αδικίας σε συνδυασμό με το απελπιστικό έλλειμμα ικανής πολιτικής ηγεσίας: άλλοτε, (σ. σ: οι ηγέτες) κατόρθωναν να φτάνουν σε συμφωνίες με τους αντιπάλους τους ή να συγκροτούν συμμαχίες που τους επέτρεπαν να λαμβάνουν αποφάσεις, να κυβερνούν…

«Κανείς δεν έχει ακόμα τη δύναμη να εισηγείται μη δημοφιλείς, αλλά απαραίτητες αλλαγές. Κανείς δεν λάμπει ακόμα εκτός συνόρων. Εκτός από μια εξαίρεση, τον Αλέξη Τσίπρα», ανέφερε προ ημερών σε ένα σχετικό με το κενό ηγεσίας της Δύσης άρθρο της, η γερμανική Die Welt.  

Ο Έλληνας πρωθυπουργός! Ο οποίος, μετά τη νικηφόρα αναμέτρησή του με τον (εικονικό ή πραγματικό;) ντόπιο εθνικιστικό πόλο με επίκεντρο τη συνθήκη των Πρεσπών, εργάζεται «για μια πλατιά προοδευτική συμμαχία στις ευρωεκλογές»: «τον πόλο εκείνο που θα αναχαιτίσει τον ευρωπαϊκό  εθνικισμό και το νεοφιλελευθερισμό».