28 Δεκεμβρίου 2015

Η εξίσωση του Αινστάιν για την ανεργία


Η απώλεια του δικαιώματος στην εργασία στοιχειώνει τους Έλληνες με το αίσθημα της αποτυχίας…   

«Εάν το Α είναι η επιτυχία στη ζωή, τότε το Α ισούται με χ συν ψ συν ζ: το χ είναι η εργασία, το ψ είναι το παιχνίδι και το ζ είναι να κρατάς το στόμα σου κλειστό»… Αυτή είναι η εξίσωση του Άλμπερτ Αϊνστάϊν για την επιτυχία. Και αν την πάρουμε τοις μετρητοίς και επιχειρήσουμε να την επαληθεύσουμε πάνω μας, θα μας βγάλει αποτυχημένους: οι Έλληνες διαθέτουμε μόνο ένα από τα… προαπαιτούμενα της εξίσωσης του σοφού θείου Άλμπερτ, το «ψ». Δηλαδή το παιγνίδι, δεδομένου ότι από αρχαιοτάτων χρόνων υπήρξαμε λαός παιγνιώδης. Όμως δεν διαθέτουμε το «χ» και το «ζ». Που πάει να πει ότι, ελλείψει «χ», είμαστε στην πλειονότητά μας άνεργοι. Και ότι, ελλείψει «ζ», δεν το… βουλώνουμε. Κι αφήστε τον Κυριάκο να ποντάρει για την εκλογή του στη… βουβή πλειοψηφία. 

Λέω πως είμαστε στην πλειονότητά μας άνεργοι υπό την έννοια ότι ακόμα και οι εναπομείναντες (μερικώς ή γενικώς) εργαζόμενοι – των συνταξιούχων μη εξαιρουμένων – έχουμε φάει τόσες μισθολογικές κατραπακιές, τόσες πτωχευτικές ταπεινώσεις, ώστε βιώνουμε αντίστοιχες ψυχολογικές επιπτώσεις μ’ αυτές που βιώνουν οι άνεργοι. Tο πρώτο στάδιο ανεργίας χαρακτηρίζεται από την απόρριψη και τη συστηματική άρνηση της νέας κατάστασης: το άτομο αρνείται να αποδεχτεί ότι έχασε την εργασία του και ελπίζει ότι με κάποιο τρόπο θα επαναπροσληφθεί ή θα βρει άλλη καλύτερη εργασία… 

Το «πρώτο δικαίωμα» 

Ακολουθεί το στάδιο της απαισιοδοξίας και της ανησυχίας: ύστερα από αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες εύρεσης εργασίας αρχίζει να συνειδητοποιεί τη δεινή κατάστασή του. Τότε, συνήθως έπειτα από εννιά μήνες ανεργίας, ο άνεργος εισέρχεται στο στάδιο της απελπισίας και της κατάθλιψης: δεν βλέπει καμία διέξοδο ή προοπτική λύσης στο πρόβλημά του. Αισθάνεται αποτυχημένος… 

Ανεργία δεν είναι μόνο η απώλεια του μεροκάματου, η συντριβή του μισθού. Είναι ο χαμός ενός πρωτεύοντος – του πλέον πρωτεύοντος ανθρώπινου δικαιώματος: το δικαίωμα στην εργασία είναι αυτό πού ο Φουριέ, εδώ και πάνω από ενάμισι αιώνα, καθόρισε σαν «το πρώτο δικαίωμα, το μόνο χρήσιμο... που η παραδοχή του θα έφτανε για να κάνει ύποπτο τον πολιτισμό εκείνον που δεν μπορεί ούτε να το αναγνωρίσει ούτε να το παραχωρήσει». 

Αυτό το αναφαίρετο δικαίωμα, «το μόνο χρήσιμο», ορίζει και την πολυσύνθετη «χρησιμότητα» της εργασίας στον πολιτισμένο κόσμο. Ακόμα κι αν «χρησιμοποιείται» σαν καταφύγιο ή σαν «χαράκωμα ενάντια στη ζωή», όπως το βίωνε ο Φερνάντο Πεσσόα: Καταφεύγω λοιπόν, όπως άλλοι κάνουν στο σπιτικό τους, μέσα σ' αυτό το ξένο σπίτι, το ευρύχωρο γραφείο* της Ρούα ντους Ντοραδόρες. Οχυρώνομαι πίσω από το γραφείο μου – χαράκωμα. ενάντια στη ζωή. Αισθάνομαι τρυφερότητα, τρυφερότητα μέχρι δακρύων, γι' αυτά τα βιβλία, δικά μου και ταυτοχρόνως ξένα; όπου αφήνω τη γραφή μου, για το παλαιό μελανοδοχείο που χρησιμοποιώ, για τη γυρτή πλάτη του Σέργιου που φτιάχνει καταλόγους τιμών λίγο πιο κει. Τα αγαπώ όλα αυτά, ίσως γιατί δεν έχω τίποτε άλλο να αγαπήσω ή γιατί ίσως τίποτα δεν «αξίζει την αγάπη μιας ψυχής – κι αν αυτό το συναίσθημα πρέπει κάπου να το απευθύνουμε, καλύτερα τότε να το δώσω στη φτωχή όψη του μελανοδοχείου μου παρά στην πλατιά αδιαφορία των άστρων… 

Τα νούμερα ομολογούν 

Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, ο κόσμος της εργασίας στη χώρα μας βιώνει την «πλατιά αδιαφορία των άστρων»… Ποτέ άλλοτε η ανεργία δεν υπήρξε τόσο έντονη πάνω σε ένα φόντο τόσο θεαματικού πλουτισμού των ολίγων. Τα νούμερα του τελευταίου ευρωβαρομέτρου, μέσα στη φοβερή μονοτονία τους, ομολογούν: το 60% των Ελλήνων βιώνουν τη ζωή τους ανικανοποίητοι – ως αποτυχημένοι. Σε ποσοστό 83% δηλώνουν ότι δεν έχουν καμιά εμπιστοσύνη στο μέλλον (το αντίστοιχο ποσοστό στην ευρωζώνη είναι 34%). Όλοι οι Έλληνες (το 97%!) χαρακτηρίζουν «κακή» την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, ενώ οι περισσότεροι (το 70%) πιστεύουν πως η κατάσταση θα χειροτερέψει μέσα στους επόμενους 12 μήνες και ότι το μεγαλύτερο ζήτημα που καλείται να αντιμετωπίσει η χώρα είναι η ανεργία… 

Εύκολο είναι; Η ανεργία είναι ένα αναπόφευκτο προϊόν του καπιταλισμού και οι πολιτικοί, παραδοσιακά, αποδεικνύονται ανίκανοι να το αποτρέψουν, πόσο μάλλον να το απαλείψουν. Ίδωμεν… Προς το παρόν η ανεργία έχει κυκλώσει από παντού τους Έλληνες και τους στοιχειώνει – οι ψυχολογικές επιπτώσεις της απλώνουν το αίσθημα της αποτυχίας στον ψυχισμό ενός ολόκληρου λαού και τον συντρίβουν. Και τον κάνουν να ονειρεύεται την επιστροφή στην εργασία με την ένταση και το πάθος του Οδυσσέα για το νόστιμον ήμαρ… 

*Εκεί δούλευε ο Φερνάντο Πεσσόα ως μεταφραστής εμπορικής αλληλογραφίας

Νίκος Τσαγκρής

21 Δεκεμβρίου 2015

Όταν ο Γκάμπριελ παπαγαλίζει Τσίπρα


Ο εθνικισμός είναι ο μεγάλος εχθρός της Ε.Ε. Και μόνο η Νέα Ευρωπαϊκή Αριστερά μπορεί να τον αναχαιτίσει. 

«Στον αγώνα μας κατά του εθνικισμού πρέπει να αλλάξουμε την πορεία που ακολουθεί η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, να σπάσουμε το φαύλο κύκλο της λιτότητας στον οποίο έχουν μπει οι υπερχρεωμένες χώρες, οι οποίες αισθάνονται υπό κηδεμονία», απεφάνθη προ ημερών ο Γερμανός αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, από του βήματος του συνεδρίου του SPD, μπαίνοντας, προφανώς, στο πετσί ενός ξεχασμένου ρόλου του… 

Πέρα από αντικαγκελάριος της Γερμανίας, ο Ζ. Γκ. είναι και πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της χώρας του. Έτσι, όταν μιλάει σε κομματικό ακροατήριο, κάνει ό,τι κάνει κάθε… καλός κυβερνητικός σοσιαλδημοκράτης εδώ και μια εικοσαετία: απεκδύεται τον νεοφιλελευθερισμό που, με γερμανική συνέπεια, ως εταίρος της κ. Μέρκελ υπηρετεί, και το παίζει σοσιαλιστής… 

«Στον αγώνα μας κατά του εθνικισμού», είπε… Ποιόν αγώνα τους κατά του εθνικισμού; Ουδέποτε διεξήχθη τέτοιος αγώνας από τα κόμματα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, ειδικά απ’ το κόμμα του κ. Γκάμπριελ. Στην επόμενη φράση έκανε την υπέρβαση και φαντασιώθηκε… Τσίπρας στη θέση του Τσίπρα• υιοθετώντας τη ρητορική του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ: πρέπει να αλλάξουμε την πορεία που ακολουθεί η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, να σπάσουμε το φαύλο κύκλο της λιτότητας στον οποίο έχουν μπει οι υπερχρεωμένες χώρες, οι οποίες αισθάνονται υπό κηδεμονία». 

Ωστόσο, στο συνέδριο του SPD, μεταμφιεσμένος, έστω, σε πραγματικό σοσιαλιστή, ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ έθεσε το θέμα επί τάπητος: η αναχαίτιση του εθνικιστικού ρεύματος που ωθεί την Ευρώπη (και τον κόσμο) σε ένα εφιαλτικό πισωγύρισμα, προϋποθέτει την αναχαίτιση του νεοφιλελεύθερου οικονομισμού. (Άσχετα αν ο ίδιος, υπό την ιδιότητα του αντικαγκελαρίου της Γερμανίας, τον ευλογεί…) 

Ο Εθνικισμός 

Πτώση του Τείχους – Νέα Τάξη Πραγμάτων – Παγκοσμιοποίηση – Νεοφιλελευθερισμός – Οικονομική Κρίση – Γεωπολιτικό χάος, Εθνικισμός: Ο Εθνικισμός φορτίζεται εξαρχής με κάθε λογής ιδεοληψίες, αλλά τα βαρύτερα σύγχρονα φορτία του είναι η λιτότητα και η ανεργία, η ξενοφοβία, ο ρατσισμός. Κάποτε ο Μορίς Μπαρές, και αργότερα άλλοι κοινωνικοί και πολιτικοί στοχαστές, επιχείρησαν να αποσπάσουν τον εθνικισμό από το άθλιο περιτύλιγμά του, να τον μεταβάλουν σε σύμβολο μιας θεωρίας που αντιπαρατίθεται στον κοσμοπολιτισμό και αργότερα στον διεθνισμό… 

Τότε, ο εθνικισμός, φορτισμένος πια με μπόλικη φιλολογία και φιλοσοφία, μεταβάλλεται σε «μέθοδο για την υπεράσπιση των υλικών αγαθών κάθε χώρας». Και αργότερα, φιλοδοξεί να αποτελέσει φραγμό στην «εισβολή των ξένων» πραγμάτων (και προσώπων) γενικώς, αλλά «και στην απώλεια της συλλογικής μνήμης, στην παραμόρφωση του τοπίου, στον εξευτελισμό της ψυχής από την σύγχρονη χυδαιότητα». 

Ωστόσο, ο εθνικισμός δεν υπήρξε ποτέ δημιουργικός. Επιχειρεί, απλά, να ανακτήσει και, κυρίως, να υπερασπίσει την «κληρονομιά» ενάντια σ’ αυτούς που προσπαθούν να αλλάξουν την τάξη των πραγμάτων. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που ο εθνικισμός συνδέεται, κυρίως, με την συντήρηση. Την συντηρητική δεξιά και την ακροδεξιά… 

Τέλος του 20ου, αρχές του 21ου αιώνα υπήρξε η ανεμπόδιστη, από τις εθνικές πολιτικές ηγεσίες των χωρών – μελών της ΕΕ, καταιγιστική εισβολή της νεοφιλελεύθερης – ιμπεριαλιστικής, οικονομικής, πολιτικής και πολιτισμικής υποκουλτούρας στην Ευρώπη. Ακολουθεί η, επίσης ανεμπόδιστη, μάστιγα της οικονομικής κρίσης και της δημοσιονομικής καθαρότητας, Που, σε συνδυασμό με τους πετρελαϊκούς πολέμους και τις συνέπειές τους (τρομοκρατία, μετακινήσεις πληθυσμών, προσφυγιά) αναγκάζει τους λαούς της Ευρώπης να κλείνονται, όλο και πιο βαθιά, στο εθνικό τους καβούκι. Ακόμα και κοινότητες που αυτοπροσδιορίζονται ως αριστερές, εκφράζουν αποχρώντα εθνικιστικό λόγο (ενίοτε και πράξεις) χωρίς ντροπή: ενώ η πολιτική τους κινείται στα όρια του εθνικισμού, πιστεύουν βαθιά μέσα τους ότι αυτός ο εθνικισμός, ο δικός τους εθνικισμός, είναι… αριστερός εθνικισμός, αφού «εναντιώνεται στο ζυγό του φασιστικού νεοφιλελευθερισμού». Τι να κάνουμε; 

Ο εχθρός είναι εδώ 

Ο Ζαν Πολ Σαρτρ έλεγε «αναγνωρίστε τον εχθρό, πολεμήστε τον εχθρό». Οι Έλληνες τον αναγνώρισαν στη βαρβαρότητα του νεοφιλελεύθερου ευρωπαϊκού διευθυντηρίου. Και, με τον ΣΥΡΙΖΑ στην πρωτοπορία, τον «πολεμούν, διευρύνοντας, αργά μα σταθερά, τις ρωγμές στο σκληροπυρηνικό κέλυφος του «συστήματος: «Στον αγώνα μας κατά του εθνικισμού πρέπει να αλλάξουμε την πορεία που ακολουθεί η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, να σπάσουμε το φαύλο κύκλο της λιτότητας στον οποίο έχουν μπει οι υπερχρεωμένες χώρες, οι οποίες αισθάνονται υπό κηδεμονία», παπαγαλίζει τώρα τον Τσίπρα ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. Ο οποίος συγκυβερνά, τρόπος του λέγειν, με την Μέρκελ και τον Σόϊμπλε την Ευρώπη. Γιατί δεν το κάνει; 

Προφανώς , διότι η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, την οποία εκφράζει, έχει ενσωματωθεί οριστικά, έχει χάσει κάθε ίχνος πολιτικής αξιοπιστίας, είναι αδύνατον να επιστρέψει – ακόμα κι αν θέλει, δεν μπορεί. Μόνο η Νέα Ευρωπαϊκή Αριστερά μπορεί: Ελλάδα, Πορτογαλία, και τώρα Ισπανία!. Συνεχίζουμε…

Νίκος Τσαγκρής

16 Δεκεμβρίου 2015

Το… paranoid άρθρο ενός γερόλυκου


Καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ μαθαίνει να κυβερνά αποτελεσματικά, το σύστημα της διαπλοκής αποσταθεροποιείται και καταρρέει…

Διαλυμένη, ακέφαλη, ίσως και διασπασμένη οσονούπω (κατά πως ακούγεται), η Νέα Δημοκρατία, απαξιωμένο και αποψιλωμένο το ΠΑΣΟΚ, στερεμένο – σχεδόν αποξηραμένο το Ποτάμι. Κι ο ΣΥΡΙΖΑ μόνος στο σπίτι. Χωρίς αντίπαλο, χωρίς θεσμική, να πούμε, αντιπολίτευση. Εκτός αν δεχτούμε ως θεσμική αντιπολίτευση (πράγμα διόλου παράδοξο) την ακατάπαυστη αντικυβερνητική δράση των συστημικών ΜΜΕ. Τα οποία, ειρήσθω εν παρόδω, είναι αμφίβολο αν μπορούμε, εφ’ εξής, να τα αποκαλούμε «συστημικά»: η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ. ΕΛ. σταθεροποιείται, το «σύστημα» αποσταθεροποιείται. Καταρρέει. Πανικόβλητο, ντρεσάρει τα έντυπα και ηλεκτρονικά «σκυλιά» του. Να γαυγίζουν πιο δυνατά. Να καλύπτουν τα ισχνά γρυλίσματα της θεσμικής αντιπολίτευσης με τα δικά τους αντισύριζα παραληρήματα – ουρλιαχτά… 

Γελάει ο κόσμος. Και τρολάρει: «Τα μάθατε; Τελικά ο καστανάς ήταν του Λαφαζάνη. Της ΛΑΕ. Τον κάρφωσε με εντολή Τσίπρα ένας συριζαίος. Καστανάς κι αυτός. Να του πάρει το πόστο, να περάσει στον ΣΥΡΙΖΑ. Οι Ζητάδες ως κυβερνητική αρχή ήταν στο κόλπο. Και ενεργώντας με υπερβάλλοντα ζήλο συνέλαβαν τον πτωχό πλην τίμιο καστανά. Μαζί με τη φουφού του. Όμως, μετά τις καταγγελίες του Θέμου Αναστασιάδη, της Όλγας Τρέμη και άλλων ευαίσθητων, σε θέματα μικροπωλητών, κυριών και δεσποινίδων, επενέβη ο κ. Τσίπρας. Και απελευθέρωσε τον πτωχό καστανά. Της ΛΑΕ. Τώρα απειλεί να συλλάβει τον άλλο. Τον δικό του…». (συνεχίζεται…)* 

 Το… paranoid άρθρο 

Το καραβάνι προχωρά, τα σκυλιά ουρλιάζουν. Φάλτσα, παράταιρα, παραληρηματικά. Ενίοτε πονεμένα: «τις τελευταίες ημέρες παριστάμεθα μάρτυρες λόγων και έργων που θα μπορούσαν να είναι προάγγελοι πολιτικής ανωμαλίας», γράφει τις προάλλες, προλογίζοντας το βαρύγδουπο άρθρο του, ο σούπερ – ντούπερ συστημικός γερόλυκος. Ψάχνεσαι, θαρρείς ότι έχεις χάσει επεισόδιο, διαβάζεις να μάθεις τους προάγγελους της «πολιτικής ανωμαλίας». Εις μάτην. Το… βαρύγδουπο εξοκείλει σε έναν ξεκάρφωτο αναπροσδιορισμό του συγκροτήματος απ’ τον συγκροτηματάρχη: «οι δύο εφημερίδες, που ίδρυσε με την προτροπή του Ελευθερίου Βενιζέλου ο Δημήτριος Λαμπράκης στη δεκαετία του 1920, εκφράζουν, υπερασπίζονται και προωθούν τις ιδέες και τις πολιτικές θέσεις του δημοκρατικού Κέντρου»… 

Λίγο ακόμα και θα μας πει ότι θα πάψει να… αμαρτάνει σαμαροβενιζέλικά, σκέφτεσαι• ότι θα βάλει πλάτη υπέρ της Ένωσης Κεντρώων. Ναι, του Βασίλη Λεβέντη… Όμως όχι, ο συγκροτηματάρχης στρίβει αριστερά. Στην κυβέρνηση Τσίπρα. Φοβάται, λέει, αποστασία! Και δίνει… εντολή στους πορτιέρηδες της Βουλής: «Κλείστε την πόρτα και μην τους αφήνετε να φύγουν! Πολύ περισσότερο μην τους αναγκάσετε να φύγουν»… Τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, εννοεί!.. Παρανοϊκό; 

Εντελώς τυχαία, την ώρα που διάβαζα το paranoid άρθρο του σούπερ – ντούπερ γερόλυκου, πήρε το μάτι μου μια είδηση, σε διαδικτυακή σελίδα** που ασχολείται με τα ΜΜΕ… Θέλω να την διαβάσετε μαζί μου: «Νέα προθεσμία ζήτησε και έλαβε χθες, μέσω των δικηγόρων του, ο ισχυρός άνδρας του ΔΟΛ και του Mega, Σταύρος Ψυχάρης, από τους οικονομικούς εισαγγελείς (Παν. Αθανασίου και Γαληνό Μπρη). Ο Ψυχάρης επρόκειτο να δώσει εξηγήσεις, καθώς θεωρείται ύποπτος για ηθική αυτουργία σε απιστία, για την οποία ελέγχονται ως φυσικοί αυτουργοί στελέχη τραπεζών (Alpha Bank, Eurobank, Πειραιώς και Εθνική), που ως μέλη επιτροπών ενέκριναν τα θαλασσοδάνεια στον ΔΟΛ και σε άλλες επιχειρήσεις ΜΜΕ…» 

Πονεμένα γρυλίσματα… 

Ακολούθως ο ρεπόρτερ ξεκαθαρίζει ότι το νέο ραντεβού του συγκροτηματάρχη με τους εισαγγελείς κλείστηκε για τις 22 Δεκεμβρίου: «Χριστουγεννιάτικα!», σκέφτηκα. Κι αμέσως κατάλαβα ότι το «paranoid» κείμενο που διάβαζα, δεν ήταν ένα ακόμα άρθρο του σούπερ – ντούπερ αρθρογράφου, αλλά τα πονεμένα γρυλίσματα του πρώτη φορά παγιδευμένου στον ιστό της Δικαιοσύνης, γερόλυκου του ΔΟΛ. Κάτι σαν βουντού – κάτι σαν εξορκισμός – κάτι σαν… τουρλουμπούκι: «Η σημερινή κυβέρνηση δεν είναι απλώς χρήσιμη: είναι απαραίτητη. (…..) Έδωσε υποσχέσεις οικονομικών παροχών προς όλες τις κοινωνικές κατευθύνσεις και δεν τις τηρεί. (…..) Γι' αυτό αφήστε τον κ. Τσίπρα να κάνει τη δουλειά του… 

Αφήστε τους διαπλεκόμενους να βράζουν στο ζουμί τους, λέω εγώ. Γνωρίζοντας ότι εκτός του εκτελεστικού προέδρου του ΔΟΛ, στο μικροσκόπιο των οικονομικών εισαγγελέων βρίσκονται και οι λοιπές θαλασσοδάνειες εκδοτικές επιχειρήσεις… Και εντάξει, ο Τσίπρας, η κυβέρνησή, ο ΣΥΡΙΖΑ, κάνουν τη δουλειά τους. Και την κάνουν καλά: ήδη, μετά την υπερψήφιση και του δεύτερου πακέτου «προαπαιτουμένων», τρέχει το υπεσχημένο «παράλληλο πρόγραμμα», προσδίδοντας κοινωνικό χαρακτήρα στο κυβερνητικό έργο. Ενώ παράλληλα, η κυβέρνηση διαχειρίζεται με αποτελεσματικό και υποδειγματικά ανθρώπινο τρόπο τις τεράστιες ροές προσφύγων προς τη χώρα μας… 

Θέλω να πω ότι επιτέλους, ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνά. Και καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνά, η κυβέρνηση σταθεροποιείται, δυναμώνει. Καθώς δε η κυβέρνηση σταθεροποιείται και δυναμώνει, το σύστημα της διαπλοκής αποσταθεροποιείται. Και παραπαίει. 

* Ανάρτηση διαδικτυακού φίλου στο Facebook 
** To blog zoornalistas.blogspot.gr

Νίκος Τσαγκρής

9 Δεκεμβρίου 2015

Και μια, και δύο, και τρείς… Αριστερές


Μια ματιά στα προβλήματα που ταλανίζουν την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία με αφορμή ένα νέο βιβλίο του Ζακ Ζυλιάρ 

«Στην Πορτογαλία οι σοσιαλιστές συνεργάζονται με τη ριζοσπαστική αριστερά σε κυβερνητικό επίπεδο, ενώ στην Ελλάδα το ΠΑΣΟΚ παραμένει ουρά μιας παραλυμένης δεξιάς, που δεν μπορεί να στοιχηθεί ούτε στο ελάχιστο με τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία», γράφουμε και λέμε τελευταία. Κι αυτή η πρόταση, αυτές οι φράσεις, περιέχουν δυό αλήθειες κι ένα ψέμα: πράγματι, το ΠΑΣΟΚ παραμένει ουρά της δεξιάς. Και πράγματι, δεν «στοιχίζεται με τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία». 

 Από την άλλη, είναι αμφίβολο σε βαθμό… ψέματος αν το καμουφλαρισμένο υπό τον τίτλο «Δημοκρατική Συμπαράταξη» τωρινό ΠΑΣΟΚ είναι, πια, σοσιαλιστικό κόμμα• αν εκφράζει τους Έλληνες σοσιαλιστές – αν περιλαμβάνεται στην Αριστερά: «αριστερά είναι ό,τι κάθε στιγμή θεωρείται ως τέτοια από τους συγχρόνους της», υποστηρίζει ο Ζακ Ζυλιάρ*. Και αν συμφωνήσουμε μ’ αυτόν τον «αφ’ ορισμό», (προσωπικά συμφωνώ απολύτως), οφείλουμε να δούμε ότι αυτή τη στιγμή «θεωρείται από τους σύγχρονούς του ως τέτοια» (σ. σ: ως Αριστερά) ο ΣΥΡΙΖΑ. 

 Οφείλουμε να δούμε, ακόμα, αυτό που όλος ο (πλην ΠΑΣΟΚ} κόσμος βλέπει. Ότι η πλειονότητα των Ελλήνων σοσιαλιστών, των «σοσιαλδημοκρατών», των «κεντροαριστερών» αν θέλετε, δεν είναι πια ΠΑΣΟΚ, αλλά ΣΥΡΙΖΑ. Πράγμα που, κατά κάποιον τρόπο, εξηγεί το γεγονός ότι «το ΠΑΣΟΚ παραμένει ουρά μιας παραλυμένης δεξιάς», καθώς και το γεγονός ότι «δεν μπορεί να στοιχηθεί ούτε στο ελάχιστο με τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία»: Ό,τι απέμεινε ως ΠΑΣΟΚ, παραμένει «ουρά μιας παραλυμένης δεξιάς και δεν μπορεί να στοιχηθεί με τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία», διότι αν το κάνει (αν διαφοροποιηθεί από την ΝΔ και «ξανασκεφτεί» σοσιαλιστικά) θα αφομοιωθεί από την Αριστερά. Και όπως… συμφωνήσαμε, «αυτή τη στιγμή, Αριστερά είναι ο ΣΥΡΙΖΑ». 

 Η συνέντευξη του Ζακ Ζυλιάρ 

 Αν δούμε τα πράγματα της Ελληνικής Αριστεράς (αυτοεξαιρουμένου του ΚΚΕ) υπ’ αυτό το πρίσμα, έχουμε τον μίτο του νήματος που οδηγεί στην καρδιά των εξελίξεων στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Εκεί, θα δούμε τους σοσιαλιστές να χωρίζονται σε δύο στρατόπεδα: Τους «ρεαλιστές», οι οποίοι πιστεύουν ότι χωρίς ανάπτυξη δεν μπορεί να υπάρξει βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Και τους «άλλους», που ομνύουν πως η στρατηγική της ανάπτυξης είναι μια αυταπάτη και πως, μόλις η Αριστερά κατακτήσει την εξουσία, το μέλημά της πρέπει να είναι να προσφέρει το καλύτερο δυνατόν στους κοινωνικά αδύναμους: πρόκειται για μια διαφωνία στρατηγικής σημασίας – για «μια διαμάχη που διεξάγεται μεταξύ σοσιαλδημοκρατών με φιλελεύθερες τάσεις και κρατιστών σοσιαλδημοκρατών», όπως λέει ο Ζακ Ζυλιάρ, στη γαλλική Le Figaro… 

 Ο Ζακ Ζυλιάρ , με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του «Οι Αριστερές στη Γαλλία» στα ελληνικά, έδωσε μια συνέντευξη στην Μικέλα Χαρτουλάρη (Εφημερίδα των Συντακτών), όπου αναφέρεται και στο ζήτημα των εξελίξεων στο χώρο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και της εν γένει, ευρωπαϊκής Αριστεράς. Θέμα που, άλλωστε, πραγματεύεται στο βιβλίο του. 

 Η συνέντευξη ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και για τις εντόπιες εξελίξεις στην αριστερά. Που, άλλωστε, δεν είναι πια «εντόπιες» αλλά ευρωπαϊκές. Έτσι, μου έκανε δυσάρεστη εντύπωση το γεγονός ότι ελάχιστα απ’ τα δεκάδες κομματικά (έντυπα ή ηλεκτρονικά) μέσα της Αριστεράς την αναπαρήγαγαν, ενώ κανένα δεν την σχολίασε. Παρ’ όλο που ο ξεχωριστός Ευρωπαίος σοσιαλιστής Ζυλιάρ, αναφέρθηκε και στον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα με κολακευτικά λόγια – ίσως γι’ αυτό… 

 «Ένας εθνεγέρτης»… 

 Ακριβώς γι’ αυτό κι εγώ αποφάσισα να κλείσω το σημερινό σημείωμα με την αναπαραγωγή της κολακευτικής αναφοράς του Ζακ Ζυλιάρ στον Έλληνα Πρωθυπουργό. Να την διαβάσουν, τουλάχιστον, οι αναγνώστες της Εποχής: 

 «Ο Αλέξης Τσίπρας αξίζει τον έπαινο για το ότι πέτυχε να αφυπνίσει τον ελληνικό λαό, αλλά και την ίδια τη Δημοκρατία, που ήταν αποκοιμισμένη, διεφθαρμένη και κυνική. Είναι ένας εξαιρετικός εθνεγέρτης (eveilleur exceptionnel). 

»Αποκάλυψε το αδιέξοδο στο οποίο οδηγούνται τα ιστορικά εμπόδια και τώρα το πληρώνει πολύ ακριβά, αφού είναι υποχρεωμένος πλέον να ασχοληθεί με την οικονομία και όχι πια με την ιδεολογία. Δεν μπορούμε να πούμε πόσο θα κρατήσει αυτή η κατάσταση ούτε για πόσο θα έχει λαϊκή στήριξη.  

»Διότι είναι κι αυτό εντυπωσιακό: ότι ο κόσμος τον ακολούθησε σε όλη τη διαδρομή, ακόμα και των δικών του μετασχηματισμών. Κι εκείνος τους οδήγησε ως το χείλος της ουτοπίας και τώρα τους οδηγεί στο χείλος του ρεαλισμού. Είναι άγνωστο τι θα μείνει στο τέλος. 

»Αλλά είναι σίγουρο ότι ο εκδημοκρατισμός της ελληνικής πολιτικής είναι έργο του Τσίπρα, ο οποίος επανεισήγαγε τον λαό σε ένα τοπίο όπου κυριαρχούσαν οι προνομιούχοι, οι γραφειοκράτες και οι αιώνιοι «παράγοντες». Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, περισσότερη σημασία έχει ο πολιτικός απολογισμός του, παρά ο κυβερνητικός απολογισμός του. 

 *Ο Ζακ Ζυλιάρ, ιστορικός, συγγραφέας, αρθρογράφος, οργανικός διανοούμενος της λεγόμενης «Δεύτερης Γαλλικής Αριστεράς», αρθρογραφεί σήμερα στο αριστερό περιοδικό “Marianne”

Νίκος Τσαγκρής

2 Δεκεμβρίου 2015

Οι 4 αρχηγοί του αντισύριζα μένους


Αρχηγοί κομμάτων που συμπεριφέρονται ως εκπρόσωποι ενός διαπλεκόμενου πολιτικοοικονομικού – μιντιακού συστήματος που ξεψυχά  

«Ο αγράμματος, η άσχετη, ο γραφικός, ο εκτός θέματος... Τι πάει και μιλάει ο Αλέξης με όλους αυτούς; Συναίνεση με αυτούς; Τους πολιτικούς νάνους;», αναρωτήθηκε, σε σχόλιό της στο face book γνωστή, αποστασιοποιημένη από τον ΣΥΡΙΖΑ, συνάδελφος. 

 Ο «αγράμματος», η «άσχετη», ο «γραφικός» κι ο «εκτός θέματος»: τα social media χαλαρώνουν, ακόμα και στους πλέον ευσυνείδητους δημοσιογράφους, το ένστικτο της αυτολογοκρισίας. Έτσι, οι χαρακτηρισμοί που αποδόθηκαν από τη συγκεκριμένη συνάδελφο στα ανώνυμα υποκείμενα του σχολίου της, είναι ακομπλεξάριστα αντιπροσωπευτικοί. Εξαιρετικά επιτυχημένοι, κάτι που αποδεικνύεται απ’ το γεγονός ότι, σίγουρα, έχετε ήδη τοποθετήσει τον καθένα από τους τέσσερις αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης (που συμμετείχαν στο «συμβούλιο αρχηγών») στο κάδρο του χαρακτηρισμού που του αντιστοιχεί… 

Αξιοσημείωτη και δίκαιη είναι και η ουσία της απορίας της συναδέλφου (Τι πάει και μιλάει ο Αλέξης με όλους αυτούς; Συναίνεση με αυτούς; Τους πολιτικούς νάνους;), κι ας είναι μια απορία που μοιάζει αλαζονική• οι κανονικοί άνθρωποι, οι πολίτες που είναι Πολίτες, (και όχι οικονομικοί ή ιδεολογικοί – ιδεοληπτικοί πελάτες των κομμάτων και των πολιτικών), οι έμπλεοι πολιτικών εμπειριών Έλληνες πολίτες καταλαβαίνουν: «Υπάρχουν πολλοί για τους οποίους η έλλειψη καθαριότητας δεν αποτελεί την έκφραση μιας επιθυμίας όσο ένα ανασήκωμα των ώμων της εξυπνάδας. Και επίσης υπάρχουν πολλοί που η σβησμένη και ισοπεδωμένη ζωή τους δεν σημαίνει πως τη θέλησαν έτσι, ούτε σημαίνει μια φυσική παραίτηση από μια ζωή που δεν την επεδίωξαν, αλλά μια αδυναμία κατανόησης του εαυτού τους, μια αυτόματη ειρωνεία της γνώσης...»* 

 «Αρνήθηκαν, θα διαψευσθούν» 

 Λοιπόν, που λέτε, είναι μια «αυτόματη ειρωνεία της γνώσης»: τι πάει και μιλάει ο Αλέξης με όλους αυτούς; Συναίνεση με αυτούς; Τους πολιτικούς νάνους; 

 Η «θεσμική» λογική, η λογική του συντεταγμένου δημοκρατικού πολίτη, αντιλαμβάνεται ότι «όλοι αυτοί» (είτε γίγαντες – είτε νάνοι) είναι οι πολιτικοί εταίροι «του Αλέξη» στη Βουλή των Ελλήνων. Οι θεσμικοί εκπρόσωποι των υπολειμμάτων του απερχόμενου – πολιτικού συστήματος, του διεφθαρμένου πολιτικού συστήματος της μεταπολιτευτικής Ελλάδας. Το οποίο υπέστη την πενταετή αντιμνημονιακή, ας την πούμε, μήνι της πλειονότητας των Ελλήνων. Και συνετρίβη, μα δεν εξέλιπε… Έτσι, η συναίνεση «μ’ αυτούς τους πολιτικούς νάνους», υπό την έννοια που την ζήτησε «ο Αλέξης» (συναίνεση ανιδιοτελή, χωρίς ιδεολογικές παραχωρήσεις και μικροπολιτικά ανταλλάγματα), ως περίσσεια δύναμης για τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, είναι – και απεδείχθη – ουτοπία… 

Αρνήθηκαν – είναι ανεύθυνοι – θα διαψευστούν: «ο Αλέξης» τους ζήτησε, τουλάχιστον, να συνταχθούν σε μια κοινή εθνική κόκκινη γραμμή, «για μια ασφαλιστική μεταρρύθμιση που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος χωρίς περαιτέρω μειώσεις συντάξεων και αρνήθηκαν! Χωρίς να σκεφτούν ότι έτσι αδυνατίζουν τη διαπραγματευτική «γραμμή» της χώρας τους και… 
» Αυτό είναι το αίσθημα ευθύνης τους. 
» Βάζουν την κομματική τους επιβίωση πάνω από τα συμφέροντα εργαζομένων και συνταξιούχων. 
» Θα διαψευστούν. 
» Η κυβέρνηση θα καταθέσει την πρότασή της ώστε, μέσα στα πλαίσια των δεσμεύσεων που έχουμε αναλάβει, να καταστήσουμε βιώσιμο το ασφαλιστικό, χωρίς νέες επώδυνες περικοπές στις συντάξεις.** 

«Το καραβάνι προχωρά»… 

Γράφω αυτό το κείμενο στον απόηχο της γενικής απεργίας για ένα κοινωνικά δίκαιο ασφαλιστικό σύστημα, χωρίς περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Και σκέφτομαι ότι το αίτημα των απεργών είναι σχεδόν ταυτόσημο με την κυβερνητική διαπραγματευτική γραμμή («για μια ασφαλιστική μεταρρύθμιση που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος χωρίς περαιτέρω μειώσεις μισθών και συντάξεων). Πράγμα που, αυτομάτως, το μεταβάλλει σε εθνικό ζήτημα: το «εθνικό ζήτημα» για το οποίο «ο Αλέξης» πήγε και μίλησε με «όλους αυτούς• να αποσπάσει και τη δική τους συναίνεση στο εθνικό ζήτημα: να τους ζητήσει, τουλάχιστον, να συνταχθούν «σε μια κοινή εθνική κόκκινη γραμμή, για μια ασφαλιστική μεταρρύθμιση που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος χωρίς περαιτέρω μειώσεις συντάξεων…» 

Και αρνήθηκαν: «χωρίς να σκεφτούν ότι έτσι αδυνατίζουν τη διαπραγματευτική «γραμμή» της χώρας τους», είπε και έδειξε «ο Αλέξης»: Τα σκυλιά (του διαπλεκόμενου πολιτικοοικονομικού – μιντιακού συστήματος που ξεψυχά) ουρλιάζουν, αλλά το καραβάνι προχωρά!.. 

 Βλέπω ήδη τους τέσσερις «αρχηγούς» να παρελαύνουν, αγορεύοντας αντισύριζα μένος από το βήμα της Βουλής. Μα αφήστε τους. Οι κανονικοί άνθρωποι, οι Έλληνες πολίτες, που είναι Πολίτες και όχι οικονομικοί ή ιδεολογικοί – ιδεοληπτικοί πελάτες κομμάτων και πολιτικών, καταλαβαίνουν: «για εμάς δεν είναι παρά ο αγράμματος, η άσχετη, ο γραφικός, και ο εκτός θέματος». 

 * Φερνάντο Πεσσόα. Από το Βιβλίο της Ανησυχίας 
 **Λόγια από τη δημόσια δήλωση του πρωθυπουργού, μετά το «Συμβούλιο των Αρχηγών»

Νίκος Τσαγκρής