30 Σεπτεμβρίου 2015

Ο μόνος αντιμνημονιακός πόλος; Όχι δα


Ένας «αστικός μύθος» και πως καταρρίπτεται δια της απλής μεθόδου της κοινής λογικής. 

 «Καθώς θα εφαρμόζονται οι μνημονιακές πολιτικές από την κυβέρνηση Τσίπρα, τα λαϊκά στρώματα θα φεύγουν απ’ τον ΣΥΡΙΖΑ και θα έρχονται στη Λαϊκή Ενότητα.»… 

Δεν είναι πολιτική προφητεία ούτε αστρολογική πρόβλεψη, αλλά η μεγάλη μετεκλογική προσδοκία των στελεχών του σκληρού πυρήνα της Λαϊκής Ενότητας. Μια προσδοκία που αποκαλύπτει τη βασική ιδρυτική ιδέα του νεοσύστατου αυτού κόμματος. Την πολιτική θεωρία του, ίσως – τη στρατηγική του, εάν θέλετε: «Είμαστε ο φορέας πολιτικής υποδοχής της αντίστασης και της ελπίδας των λαϊκών στρωμάτων, που απομακρύνονται από τον ΣΥΡΙΖΑ λόγω εφαρμογής των μνημονιακών πολιτικών». 

Αρκεί, άραγε, μια σκέτη προσδοκία με ολίγη από αντιμνημονιακή θεωρία και… πράξη για τη μετεκλογική συντήρηση και την κοινοβουλευτική ευδοκίμηση του σχήματος που ονομάστηκε Λαϊκή Ενότητα; Γιατί όχι; Εδώ κοτζάμ ΚΚΕ συντηρείται, από τον εμφύλιο και μετά, με την προσδοκία της ταξικής ωρίμανσης και της κομμουνιστικής… αντεπίθεσης: «εμπρός / λαέ / μη σκύβεις το κεφάλι / ο μόνος δρόμος είναι / αντίσταση και πάλι». 

 Η διαφορά είναι ότι η μετεκλογική προσδοκία των στελεχών της Λαϊκής Ενότητας δεν είναι παρά η ηττημένη προεκλογική προσδοκία τους, σε μετεκλογική διασκευή: μια ακυρωμένη απ’ τη ζωή προσδοκία, που στηρίζεται σε μια φενάκη: «είμαστε ο μοναδικός αντιμνημονιακός πόλος, ο μόνος φορέας υποδοχής της αντιμνημονιακής ψήφου των λαϊκών στρωμάτων, που απομακρύνονται από τον, μνημονιακό, πια, ΣΥΡΙΖΑ»… 

Από το 80 ως το… 2,9% 

 Είναι; Όχι δα! Πέραν του μικρόκοσμου της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, μόνο κάποιοι δικοί μας (κάποιοι απόκοσμοι σύντροφοι του… εναπομείναντος ΣΥΡΙΖΑ), το πιστεύουν αυτό. Κατά τα λοιπά, η εντύπωση ότι η Λαϊκή Ενότητα είναι ο μοναδικός αντιμνημονιακός πόλος δεν είναι παρά ένας αστικός μύθος, που καταρρίπτεται με μια απλή λογική παρατήρηση: Η συντριπτική πλειοψηφία του εκλογικού σώματος (το 80% των Ελλήνων σύμφωνα με την πιο πρόσφατη μέτρηση) τάσσεται κατά των μνημονίων. Με βάση αυτόν τον συσχετισμό δυνάμεων (80 αντιμνημονιακοί – 20 μνημονιακοί), εάν η Λαϊκή Ενότητα ήταν πράγματι «ο μοναδικός αντιμνημονιακός πόλος», στις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου θα συγκέντρωνε το 80% των ψήφων. Ή το 60, ή το 40, άντε το 36,34% που πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ. Και όχι το 2,9% που πήρε ο… «μοναδικός αντιμνημονιακός πόλος»… 

 Χωρίς αστεία, με βάση την απλή λογική, με βάση το γεγονός ότι το 80% των Ελλήνων είναι εναντίον των μνημονίων και το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα (για να καταλαβαινόμαστε!) πλειοψήφησε των άλλων κομμάτων, μ’ αυτό το 36,34% έστω, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι, αν όχι «ο… μοναδικός αντιμνημονιακός πόλος», το πιο αντιμνημονιακό κόμμα ανάμεσα στα κόμματα που πήραν μέρος στις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου. 

Και είναι. Αλλά για να το δει κανείς δεν αρκεί η αγκυλωμένη αριστερή λογική, χρειάζεται καθαρή σκέψη, και λίγη περίσκεψη: Το 80% των Ελλήνων που είναι «αντιμνημονιακό», είναι ταυτόχρονα, κατά το ίδιο, περίπου, ποσοστό, υπέρ του ευρώ. Τουτέστιν υπέρ της παραμονής της χώρας στην ευρωζώνη και, βέβαια στην ευρωπαϊκή Ένωση… 

Εντός ευρωζώνης 

 Αυτό σημαίνει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων θέλει απαγκίστρωση απ’ τα μνημόνια εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της ευρωζώνης και του ευρώ. Με σκληρή διαπραγμάτευση, αλλά χωρίς ρήξη και Grexit και ολοκληρωτική χρεοκοπία, και οπισθοδρόμηση στο εθνικό νόμισμα και την οικονομική και γεωπολιτική απομόνωση. 

 Μ’ αυτή τη σκέψη – γνώση, και λίγη περίσκεψη, αιτιολογείται απολύτως ο εξοστρακισμός του… «μοναδικού αντιμνημονιακού πόλου» (εκ μέρους του αντιμνημονιακού εκλογικού σώματος) στην περιοχή της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Και, συνεπακόλουθα, αιτιολογείται και η επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα (για να καταλαβαινόμαστε!) ως του μόνου εναπομείναντος αντιμνημονιακού φορέα – ικανού να εκφράσει τα δικά του αντιμνημονιακά και ταυτόχρονα φιλοευρωπαϊκά «θέλω», από τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης. 

Τέλος, χωρίς μεμψιμοιρίες και ιδεοληπτικές αναστολές, οφείλουμε να δεχτούμε ότι πρώτος μεταξύ όλων (και όχι μεταξύ… ίσων) ανίχνευσε, υιοθέτησε και, μέσω της αξιοθαύμαστης διαχείρισης του τρίπτυχου δημοψήφισμα – 17ωρη διαπραγμάτευση – εκλογές, εξέφρασε το πλειοψηφικό αντιμνημονιακό «θέλω» ο Αλέξης Τσίπρας. 

 Υ. Γ: Με την ίδια λογική και την ίδια γνώση – σκέψη καταρρίπτεται και ένας δεύτερος, κοινοβουλευτικός αυτή τη φορά, μύθος, που κυκλοφόρησε προεκλογικά από τους σκληρούς πυρήνες των διαπλεκομένων κομμάτων. Και επιχειρείται να στερεωθεί και μετεκλογικά. Μιλώ για τον μύθο «Όλοι μνημονιακοί είμαστε» που, για ευνόητους λόγους θέλει τον ΣΥΡΙΖΑ ίδιο με τα μούτρα τους. Είναι θλιβερό, αλλά πρωταγωνιστές σ’ αυτή την νεοφιλελεύθερη καμπάνια είναι τα κορυφαία στελέχη της Λαϊκής Ενότητας. Όπως ο… σύντροφος Λαφαζάνης: « Η προηγούμενη αντιμνημονιακή Βουλή μεταμορφώθηκε αιφνιδίως σε μια Βουλή στην οποία επικρατούν σαρωτικά παλιές και νέες μνημονιακές δυνάμεις…», κλπ, κλπ.

Νίκος Τσαγκρής

23 Σεπτεμβρίου 2015

Τέλος η σιωπή και η αυτολογοκρισία


Οι Έλληνες έδωσαν μια δεύτερη ευκαιρία στον Αλέξη Τσίπρα, αυτή τη φορά χωρίς περιθώρια χάριτος 

«Η πολιτική ζωή του ελληνικού λαού τελειώνει περίπου το 404 π. Χ.», συνήθιζε να λέει ο Κορνήλιος Καστοριάδης• υπό την έννοια ότι η σύγχρονη Ελλάδα δεν κατάφερε ποτέ να ανασυγκροτηθεί ως κοινωνία των πολιτών: «η συγκρότηση ενός λαού σε πολιτική κοινωνία δεν είναι δεδομένη, δεν είναι κάτι που χαρίζεται, αλλά κάτι που δημιουργείται… ». 

Απ’ αυτή την άποψη, η τριπλή προσφυγή του Αλέξη Τσίπρα στον ελληνικό λαό μέσα σε εννέα μήνες δημιουργεί, αν όχι την αίσθηση της ομοίωσης, εκείνη της προσομοίωσης με μια ιδιότυπη συνθήκη άμεσης δημοκρατίας. Την αίσθηση μιας απόπειρας συγκρότησης του λαού μας σε «πολιτική κοινωνία». Και μια «συναίσθηση», ότι η συγκεκριμένη, πειραματική ας την πούμε, πολιτική κοινωνία απεφάνθη τρις: «ο λαός στην κυβέρνηση – ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία». Ή μήπως «ο λαός στην κυβέρνηση – ο Τσίπρας στην εξουσία»; 

«Ο λαός στην κυβέρνηση – ο ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα στην εξουσία», είναι μια τρίτη, (η πιο κοντινή στο προφίλ του εκλογικού αποτελέσματος) καστοριάδεια, να πούμε, προσέγγιση• ενώ μια τέταρτη πετάει έξω από το κάδρο τον λαό, τον ΣΥΡΙΖΑ, την «κοινωνία των πολιτών» και τον… Καστοριάδη της. Και, σαρκάζοντας την αλληλουχία απατηλών αισθήσεων και συναισθήσεων που αρθρώσαμε ως εδώ, αποφαίνεται: ήταν ένας προσωπικός θρίαμβος του Αλέξη Τσίπρα!.. 

 Χιλιάδες μικροί Καμύ 

 «Χαίρω πολύ!» είναι η απάντησή μου στη τελευταία προσέγγιση. Την αναγνωρίζω, την κατανοώ, την σέβομαι περισσότερο από κάθε βαρετή ανάλυση κάθε βαρύγδουπου αναλυτή εκλογικών αποτελεσμάτων, αλλά ελάχιστα με συγκινεί, γιατί με αφήνει απ’ έξω. Για την ακρίβεια, αφήνει απ’ έξω την κοινωνία των πολιτών. Και μαζί της χιλιάδες – δεκάδες χιλιάδες, ίσως – μέλη της, που «ανήκουν» στην Αριστερά. Και γράφουν, ερήμην της, την ιστορία της: 

 «Κύριε Καμύ, ανήκετε στην Αριστερά»; 
 «Ναι, παρά τη θέλησή της και τη δική μου» 

Παρά τη θέλησή της και με τη δική μου τραυματισμένη, με μια πικρή γεύση στο στόμα όπως όταν μασάς πικραμύγδαλο, με μεγαλύτερη αγωνία από ποτέ για το αποτέλεσμα των εκλογών και κυρίως το αύριο, θα πάω να ψηφίσω ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά αυτήν τη φορά η ψήφος μου έχει μια ποιοτική διάφορα: είναι ψήφος μηδενικής ανοχής. Τέλος η σιωπή και η αυτολογοκρισία. 
Καλή ψήφο σύντροφοι. 

Μόλις διαβάσατε το σημείωμα ενός διαδικτυακού φίλου, του Κυριάκου Αγγελάκου, όπως αναρτήθηκε στο «προφίλ» του στο facebook, λίγο πριν ψηφίσει στις εκλογές της Κυριακής. Ο Κυριάκος είναι ένα μέλος της «κοινωνίας των πολιτών» (αν υπάρχει τέτοια) και, σίγουρα, ένα ξεχωριστό μέλος της εκτός των τειχών της Αριστεράς κοινωνίας της αριστεράς, αν καταλαβαίνετε τι εννοώ: «Κύριε Καμύ, ανήκετε στην Αριστερά»; «Ναι, παρά τη θέλησή της και τη δική μου»… 

 Αγωνία για το αύριο 

Παραθέτω το «σημείωμα» του Κ. Α. ως τεκμήριο κουλτούρας των χιλιάδων μικρών Καμύ που συνιστούν την εκτός των τειχών της Αριστεράς κοινωνία της αριστεράς. Αλλά κυρίως, ως ποιοτικό αποτύπωμα των ενδόμυχων σκέψεων, των αισθημάτων και συναισθημάτων τους, της πολιτικής ψυχολογίας τους, στον δρόμο προς τις κάλπες της 20ης Σεπτεμβρίου: «Παρά τη θέλησή της (σ. σ: της Αριστεράς) και με τη δική μου τραυματισμένη, με μια πικρή γεύση στο στόμα όπως όταν μασάς πικραμύγδαλο, με μεγαλύτερη αγωνία από ποτέ για το αποτέλεσμα των εκλογών και κυρίως το αύριο, θα πάω να ψηφίσω ΣΥΡΙΖΑ». 

Μεγαλύτερης αξίας, ωστόσο, είναι η κατακλείδα του μικρού αυτού σημειώματος. Η οποία, πέρα από το γεγονός ότι προσφέρει πολύτιμη τροφή για τη σκέψη των αναλυτών εκλογικών αποτελεσμάτων, αποτελεί και ένα προαναγγελθέν σήμα κινδύνου – μια ευκρινή αποκωδικοποίηση των διαθέσεων της «κοινωνίας της Αριστεράς» απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ και τη νεοσυσταθείσα κυβέρνησή του: αυτήν τη φορά η ψήφος μου έχει μια ποιοτική διάφορα, είναι ψήφος μηδενικής ανοχής. Τέλος η σιωπή και η αυτολογοκρισία… 

 Έχω τη βεβαιότητα ότι παρόμοια είναι και η γενικότερη (πέρα από ιδεολογίες) διάθεση του συνόλου των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Έδωσαν μια δεύτερη ευκαιρία στην Αριστερά, μια δεύτερη ευκαιρία στον Τσίπρα, αλλά αυτή τη φορά η ανοχή είναι μηδενική, η περίοδος της κοινωνικής σιωπής τελειώνει: «Απλά οι Έλληνες ψήφισαν έξυπνα», αναλύει καλύτερα από κάθε Έλληνα «αναλυτή» ένας Γερμανός φίλος, ο Γκρέγκορ Γκίζι: ξέρουν ότι με μιαν άλλη κυβέρνηση θα υποφέρουν περισσότερο και ότι ο Τσίπρας πήρε όσα μπορούσε να πάρει και θα ξαναπάρει όσα περισσότερα μπορεί να πάρει… 

Ο Τσίπρας! Πάντα ο Τσίπρας!.. Ακόμα και ο Γερμανός κομμουνιστής τον τοποθετεί σε πρώτο πλάνο, στο κάδρο της ανάλυσής του: ήταν ένας προσωπικός θρίαμβος του Αλέξη Τσίπρα!..

Νίκος Τσαγκρής

16 Σεπτεμβρίου 2015

Αν όχι Τσίπρας, τότε… Σόϊμπλε!


Οφείλουμε να πάμε στις κάλπες με το βλέμμα στην πολιτική και όχι στις κενές ιδεολογικές αναφορές. 

 Εκλογές, δημοψήφισμα και πάλι εκλογές, μέσα σε εννέα μήνες. Και επειδή και οι τρείς εκλογικές διαδικασίες «κυοφορήθηκαν» σε χρόνο αντίστοιχο της ανθρώπινης κυοφορίας, μπορούμε να μιλάμε για εκλογές… τρίδυμες. Αρκεί το «παιδί» που θα γεννηθεί το βράδυ της Κυριακής να είναι κι αυτό συριζάκι! Όπως τα δυό προηγούμενα. Διαφορετικά… 

Διαφορετικά, κερδίζει ο Σόϊμπλε. Κι αυτό δεν το λέει ένας ταπεινός αρθρογράφος ενός πτωχού – πλην τίμιου εντύπου όπως η ΕΠΟΧΗ, αλλά σύσσωμη η ευρωπαϊκή Αριστερά: «Ο Σόιμπλε και όσοι τον στήριξαν έχασαν το πολιτικό παιχνίδι εξουσίας τους όταν προσπάθησαν να οδηγήσουν την Ελλάδα έξω από το ευρώ. Ένα Grexit θα ήταν μια καταστροφή, ιδίως για τους φτωχούς - όχι μόνο της Ελλάδας…» 

Είναι λόγια της Γκάμπι Τσίμερ αυτά, από την ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Γκάμπι Τσίμερ είναι η πρόεδρος της «Ευρωπαϊκής Αριστεράς» (ευρωομάδα GUE / NGL) και, στο δρόμο προς τις κάλπες, είναι ωφέλιμο θαρρώ, να τα αναπαράγουμε: μέσω εκπροσώπου έστω, να μάθουμε πώς μας βλέπουν και τι προσδοκούν από εμάς, εκατομμύρια Ευρωπαίοι – μέλη δεκάδων αριστερών και «πράσινων» κόμματων και κινημάτων. Να συνειδητοποιήσουμε, να αναλογιστούμε, τις ευθύνες μας, ως μέλη μιας πρωτοπόρου στο χώρο της σύγχρονης ευρωπαϊκής Αριστεράς, συλλογικότητας. Του ΣΥΡΙΖΑ. 

 Έτσι μας βλέπουν

 «Ο αγώνας μας συνεχίζεται!» διαμηνύει, δια στόματος Γκάμπι Τσίμερ, η ευρωαριστερά: «Ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας χρειάζονται την πλήρη στήριξή μας για να έχουν περισσότερες δυνατότητες στις επόμενες διαπραγματεύσεις για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και για την προώθηση ουσιαστικών κοινωνικών μεταρρυθμίσεων». 

Η ευρωπαϊκή Αριστερά – εκατομμύρια Ευρωπαίοι, μέλη δεκάδων σοσιαλιστικών και κομμουνιστικών κομμάτων και κινημάτων – γνωρίζει ότι οι συνέπειες του «συμβιβασμού του ΣΥΡΙΖΑ» θα είναι σκληρές για εμάς τους Έλληνες και την οικονομία μας, αλλά έχει επίγνωση ότι «ο Σόιμπλε και όσοι τον στήριξαν έχασαν το πολιτικό παιχνίδι εξουσίας τους όταν προσπάθησαν να οδηγήσουν την Ελλάδα έξω από το ευρώ». Και συνεπίγνωση ότι «ένα Grexit θα ήταν μια καταστροφή, ιδίως για τους φτωχούς - όχι μόνο της Ελλάδας…» 

Η ευρωπαϊκή Αριστερά πλην… Λαφαζάνη: «η λύση είναι έξοδος από την ευρωζώνη» λέει τώρα, ανοιχτά, ο πρωτεργάτης της διάσπασης του ΣΥΡΙΖΑ. Και με αξιοθαύμαστη… σαφήνεια εξηγεί: «το πέρασμα στο εθνικό νόμισμα για να εφαρμόσουμε ένα πρόγραμμα ανόρθωσης και ανασυγκρότησης της Ελλάδας». Στο τέλος, κλείνει με έναν αφασικό γρίφο: «Αν περιμένουμε από τρίτους να βγάλουν το φίδι από την τρύπα είναι λάθος. Θα είναι δική μας επιλογή η έξοδος από την ευρωζώνη»… 

Ποιοι είναι, αλήθεια, οι «τρίτοι»; Ποιους αρνείται να περιμένει για να βγάλουν το φίδι (την Ελλάδα;) απ’ την τρύπα (την ευρωζώνη;) ο ποιητής; Τον Σόϊμπλε, προφανώς. Ή τον Μιχαλολιάκο. Γιατί ο «τρίτος»… διαφοροποιείται: με το ευρώ δεν έχει πρόβλημα, από την Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να μας βγάλει… 

 Να κερδίσουμε τον πόλεμο 

 «Ούτε ρήξη ούτε συνθηκολόγηση: η δεύτερη είναι εύκολη, η πρώτη ευκολότερη», έγραφα προ μηνών, όταν κάποιοι από τους τωρινούς διασπαστές άρχισαν να υψώνουν τα λάβαρα της ρήξης στα κανάλια της διαπλοκής. «Διαπραγμάτευση – διαπραγμάτευση – διαπραγμάτευση», πρότεινα εμφατικά: «αν όχι σαν μια μυθική ελληνική εκστρατεία για τον εξανθρωπισμό των βάρβαρων ευρωπαϊκών (γερμανικών) κανόνων…», ως αταλάντευτη επιχείρηση εκπροσώπησης και διεκδίκησης του συλλογικού «θέλω» της πλειονότητας των Ελλήνων που ανέδειξαν και στήριξαν (και στηρίζουν) αυτή την κυβέρνηση, αυτή τη διαπραγμάτευση…» 

Κι έτσι έγινε: «Η Ελλάδα έδωσε μια πρώτη μάχη – ο πόλεμος συνεχίζεται», περιγράφει ο καθηγητής και διανοούμενος τις ιταλικής Αριστεράς Μάρκο Ρεβέλι, αντανακλώντας σαν κρυστάλλινος καθρέφτης την συλλογική γνώμη της ευρωαριστεράς. «Αλλά για να κερδηθεί», συνεχίζει, θα πρέπει να κινητοποιηθούμε όλοι μας με στόχους που ενώνουν και κερδίζουν συναίνεση». Και, σαν να απαντά για λογαριασμό μας στους αντιευρωπαϊστές της «πλατφόρμας», προσθέτει: «Το εθνικό πεδίο δεν αποτελεί το χώρο όπου μπορείς να αντέξεις τη συγκεκριμένη σύγκρουση των καιρών μας. Πρέπει να αναμετρηθούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο κερδίζοντας συναίνεση με ενωτικές, δημοκρατικές, κοινωνικά δίκαιες και αλληλέγγυες προτάσεις»… 

Λοιπόν, που λέτε, στο δρόμο προς τις κάλπες, οφείλουμε να είμαστε καθαροί, λυτρωμένοι από ψευδαισθήσεις και αυταπάτες, να πατάμε στο σήμερα, στο πολιτικό παρόν: ψηφίζουμε με το βλέμμα στην πολιτική και όχι στις κενές ιδεολογικές αναφορές. Μια νέα κυβέρνηση της Αριστεράς πρέπει να φαίνεται και να είναι αριστερή. Προοδευτική, φιλολαϊκή, αντισυστημική. Να περιγράφει συγκεκριμένες κυβερνητικές εφαρμογές (μεταρρυθμίσεις) που θα αμφισβητούν και θα ακυρώνουν αντίστοιχες μνημονιακές. Κι ακόμα, οφείλει να γράφει (να καθαρογράφει, αν θέλετε) το «αφήγημα» της Ελληνικής Αριστεράς – που είναι το αφήγημα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς – για το ευρωπαϊκό μέλλον.

Νίκος Τσαγκρής

9 Σεπτεμβρίου 2015

Γι αυτούς που παραδέχονται την ήττα

 
Μια αναγκαία παραδοχή για τη σταθεροποίηση της πολιτικής αξιοπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμματος της κυβερνώσας αριστεράς.

Αυτό που προέχει είναι η σταθεροποίηση της πολιτικής αξιοπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμματος της κυβερνώσας αριστεράς. Κάτι που φαίνεται ευκολότερο τώρα, μετά την απαλλαγή του από τα αντιευρωπαϊκά βαρίδια, τα αντιευρωπαϊκά «κόμματα» εντός του κόμματος…

Αλλά δεν είναι: η προεκλογική στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να κινείται στα όρια μιας εφικτής μετεκλογικής κυβερνητικής πολιτικής που πρέπει να φαίνεται και να είναι αριστερή. Προοδευτική, φιλολαϊκή, αντισυστημική. Να περιγράφει συγκεκριμένες κυβερνητικές εφαρμογές (μεταρρυθμίσεις) που θα αμφισβητούν και θα ακυρώνουν αντίστοιχες μνημονιακές. Κι ακόμα, οφείλει να γράφει (να καθαρογράφει, αν θέλετε) το «αφήγημα» της Ελληνικής Αριστεράς – που είναι το αφήγημα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς – για το ευρωπαϊκό μέλλον.

Εύκολο είναι; Ένα μεγάλο μέρος μελών και στελεχών του κόμματος, τα πιο ευαίσθητα ίσως – σύντροφοι αγαπημένοι, δοκιμασμένοι, ξεχωριστοί, – παραμένουν εγκλωβισμένοι σ’ εκείνο το συνειρμικό αίσθημα «ήττας» που αναδύθηκε το πρωινό της 13ης Ιουλίου μετά τη λήξη της 17ωρης διαπραγμάτευσης Τσίπρα – Μέρκελ – Ολάντ. Και, λίγες μέρες αργότερα, ενισχύθηκε από την μηδενιστική στάση του Λαφαζάνη και της παρέας του στη Βουλή. Την διάσπαση, εν τέλει, του ΣΥΡΙΖΑ.

Η παραδοχή της ήττας είναι μια θυμική, μια αστόχαστη παραδοχή, όχι επειδή δεν ταιριάζει στην Αριστερά («κι όμως εγώ δεν παραδέχτηκα την ήττα»*), αλλά επειδή αδικεί κατάφορα την σκληρή μάχη που έδωσε εκείνη τη νύχτα ο Αλέξης Τσίπρας: με αξιοθαύμαστη γενναιότητα και ευθύνη εθνικού ηγέτη, έφερε σε πέρας την εν λευκώ εξουσιοδότηση της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ελλήνων (61,3% μέσω του δημοψηφίσματος) να αποφύγει τη ρήξη (και το Grexit) και να διαπραγματευτεί για μια καλύτερη, απ’ αυτήν της τελικής πρότασης Γιούνκερ, συμφωνία…**

Η αλήθεια να λέγεται

Και την έφερε!.. Διότι, μνημόνιο – ξεμνημόνιο, η συμφωνία που απέσπασε εκείνη τη νύχτα ο Αλέξης Τσίπρας (με την αμέριστη συνδρομή του Ευκλείδη Τσακαλώτου), είναι ευκρινώς καλύτερη, ποιοτικά και ποσοτικά, από την απορριφθείσα μέσω του δημοψηφίσματος πρόταση Γιούνκερ, και αυτή είναι μια αδήριτη πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα, όμως, που χιλιάδες συριζαίοι αδυνατούν να αναγνωρίσουν, εγκλωβισμένοι σ’ εκείνο το συνειρμικό αίσθημα «ήττας» που λέγαμε: μα, «είναι μνημόνιο», θα μου πείτε. Και θα μου πείτε, «δεν υπάρχει καλό και κακό μνημόνιο»…

Αλήθεια; Όποιος το λέει αυτό, εκτός του ότι ανατρέπει τη θεωρία της… σχετικότητας, οφείλει να προτείνει μια εναλλακτική, ένα plan B, να πούμε. Και απ’ ότι ξέρω, μόνο ο Σόιμπλε κι ο Λαφαζάνης το έχουν: Grexit και επιστροφή στη δραχμή…

Είναι η αλήθεια. Την βλέπει, και την κάνει σημαία σύσσωμη η ευρωπαϊκή Αριστερά, την ενστερνίζονται εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ και, διάβολε, αρνούνται να την αποδεχτούν και να την κάνουν προεκλογική παντιέρα δεκάδες στελέχη – χιλιάδες μέλη του κόμματος: Δεν υπάρχει ήττα. Ούτε καν συνθηκολόγηση. Ήταν μια τακτική υποχώρηση σε συνθήκες ανοιχτού εκβιασμού με στόχο την άτακτη χρεοκοπία της Ελλάδας, μια σθεναρή αντίδραση για την αποτροπή ενός εξελισσόμενου πανευρωπαϊκού συστημικού πραξικοπήματος για την ανατροπή του Αλέξη Τσίπρα και της κυβέρνησής του, της κυβέρνησης της Αριστεράς…

Ήταν επικράτηση του Τσίπρα, νίκη της κυβερνώσας Αριστεράς. Και η νίκη αυτή θα ήταν οριστική εάν η «αριστερή πλατφόρμα» δεν λειτουργούσε σαν οπισθοφυλακή του Βόλφγκανκ Σόϊμπλε, αν δεν ανέτρεπε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.

Η εκλογική μάχη

Το τριγυρίζω τόση ώρα για να πω ότι προκειμένου να προχωρήσουμε μπροστά, θεωρώ ότι είναι εκ των ων ουκ άνευ για τον «όλον ΣΥΡΙΖΑ» μια αναγκαία παραδοχη: υπήρξαμε και παραμένουμε αντιμνημονιακοί, ενάντιοι ακόμα και στο… δικό μας μνημόνιο, αλλά αυτό το μνημόνιο είναι ότι καλύτερο μπόρεσε να αποσπάσει ο Αλέξης Τσίπρας μέσα απ’ τις ρωγμές που ο ίδιος και οι άμεσοι συνεργάτες του, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και μέλη της διαπραγματευτικής ομάδας, άνοιγαν συστηματικά, στρατηγικά, από την πρώτη ως την τελευταία μέρα της διαπραγμάτευσης, στο σκληροπυρηνικό σύστημα ελέγχου της ευρωζώνης. Με κέρδος, πέρα από την αποτροπή της άτακτης χρεοκοπία της χώρας μας και την συνδεόμενη αποτροπή της «αριστερής παρένθεσης, την αναστολή των εργασιών Σόιμπλε για τη συγκρότηση εκείνου του «τεχνοκρατικού τερατουργήματος», όπως το είχε αποκαλέσει ο Τσίπρας, που φιλοδοξεί να οδηγήσει «σε μια Ευρώπη εντελώς ξένη προς τις ιδρυτικές της αξίες».

 Έτσι, μ’ αυτή την παραδοχή ως κοινό – ειλικρινή τόπο, μπορεί να προκύψει η σταθεροποίηση της πολιτικής αξιοπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμματος της κυβερνώσας αριστεράς. Και μπορεί η προεκλογική μάχη να ολοκληρωθεί στα όρια μιας εφικτής μετεκλογικής κυβερνητικής πολιτικής που πρέπει να φαίνεται και να είναι αριστερή. Προοδευτική, φιλολαϊκή, αντισυστημική. Να περιγράφει συγκεκριμένες κυβερνητικές εφαρμογές (μεταρρυθμίσεις) που θα αμφισβητούν και θα ακυρώνουν αντίστοιχες μνημονιακές. Να γράφει (να καθαρογράφει αν θέλετε) το σύγχρονο «αφήγημα» της Ελληνικής για το ευρωπαϊκό μέλλον.

*Στίχος του Μανόλη Αναγνωστάκη
**Από παλαιότερο κείμενό μου στην ΕΠΟΧΗ
΄
Νίκος Τσαγκρής

2 Σεπτεμβρίου 2015

Μια ματιά στις «πίσω μας σελίδες»

 
Πριν γυρίσουμε οριστικά τη σελίδα με τις συνιστώσες, αξίζει τον κόπο να ρίξουμε μια ματιά στις «πίσω μας σελίδες»

Γυρίζοντας σελίδα, η αποχώρηση του Λαφαζάνη και της παρέας του από τον ΣΥΡΙΖΑ διαβάζεται και ως θετική εξέλιξη. Αρκεί ο «αναγνώστης» να είναι απαλλαγμένος από κομματικές και ιδεολογικές αγκυλώσεις, από δογματικές εμμονές και ιδεοληψίες. Να ζει στο πολιτικό παρόν. Τότε θα μπορέσει να «διαβάσει» την αποχώρηση ως απόδραση από την πραγματικότητα, ως λιποταξία. Και εντέλει ως απαλλαγή από ένα ανώφελο βάρος: ως απελευθέρωση των «δυνάμεων του πραγματικού» (του ΣΥΡΙΖΑ που συνεχίζει) από τις «δυνάμεις του φανταστικού»* (του ΣΥΡΙΖΑ που απέδρασε).

Ωστόσο, πριν γυρίσουμε οριστικά τη σελίδα με τις συνιστώσες, αξίζει τον κόπο να ρίξουμε μια ματιά στις «πίσω μας σελίδες», που λέει κι ο ποιητής. Να διαβάσουμε το λαϊκό δοκίμιο υπό τον τίτλο ΣΥΡΙΖΑ, ένα κόμμα που δεν υπήρξε ποτέ ως κόμμα:

Στη θεωρία, ο ΣΥΡΙΖΑ συστήθηκε ως ένα ευγενές πείραμα οργανωτικής συνύπαρξης των εκτός ΚΚΕ κοινοβουλευτικών και εξωκοινοβουλευτικών σχημάτων της Αριστεράς. Ως ένα «πολυτασικό» μεν, πολιτικά και οργανωτικά ενιαίο δε, κόμμα.

Στην πράξη, οι περισσότερες τάσεις μονιμοποίησαν τα σχήματά τους, λειτουργώντας ως μικρογραφίες κομμάτων εντός του κόμματος: με κάθετη οργανωτική δομή, ακόμα και με ημιπαράνομα διοικητικά όργανα και δική τους πειθαρχία…

 «Έτσι, μεγάλο μέρος του στελεχικού δυναμικού του ΣΥΡΙΖΑ, όλα τα προηγούμενα χρόνια και όσο η κυβερνητική εξουσία ερχόταν πιο κοντά, είχε αποδυθεί σε μια προσπάθεια επικράτησης του μικρού μαγαζιού του καθενός. Όπου ο καθένας και η τάση του θεωρούσε ότι είχε την πιο έγκυρη προσέγγιση στο πώς κλίνεται το επίθετο «αριστερός». Αυτιστικά, εντός των τειχών και πολύ μακριά από την πραγματικότητα…»*.

Δυο βασικά κεφάλαια

Εντάξει, αν συνεχίσουμε, σε προεκλογική περίοδο, να διαβάζουμε τις «πίσω μας σελίδες», κινδυνεύουμε να ξυπνήσουμε την 21η του Σεπτέμβρη με κυβέρνηση… Μεϊμαράκη. Ωστόσο, δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στους τίτλους δυό βασικών κεφαλαίων του δοκιμίου υπό τον τίτλο «ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα που δεν υπήρξε ποτέ ως κόμμα»:
1) Καμιά επαφή με την πραγματικότητα: τα στελέχη ορισμένων «τάσεων» (με πρώτη και καλύτερη την «Αριστερή Πλατφόρμα») δεν κατάφεραν ποτέ να σπάσουν το ιδεοφαντασιακό κέλυφος στο οποίο παρέμειναν περίκλειστοι από την εποχή της ΚΝΕ και του σοβιετικού μοντέλου, να βγουν στον 21ο αιώνα. Δεν απέκτησαν ποτέ το προτέρημα της ατομικής αυτογνωσίας και, καταλαβαίνετε, στάθηκε αδύνατον να συμβάλλουν στην κατάκτηση της συλλογικής πολιτικής αυτογνωσίας: να δουν την σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, που είναι πραγματικότητα ευρωπαϊκή και παγκόσμια, χωρίς παρωπίδες.
2) Η σχέση κόμματος – κυβέρνησης. Αχαρτογράφητη περιοχή: το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Τσίπρας και η παρέα του βρέθηκαν να κυβερνούν με την κριτική στήριξη (αυτό είναι το σωστό!) ενός αδύναμου κομματικού κορμού συντεταγμένων (πολιτικά – ιδεολογικά) δυνάμεων με ασταθή άκρα• αποτελούμενα από ένα συνονθύλευμα ασύντακτων ιδεολογικών αποκλίσεων.

Έτσι, ακόμα και οι βουλευτές, και οι υπουργοί οι προερχόμενοι απ’ αυτό το συνονθύλευμα, πολιτεύονταν ως αντιπολιτευόμενοι. Ανήμποροι να προσλάβουν το συλλογικό πολιτικό «θέλω» των Ελλήνων, το πλειοψηφικό κοινωνικό «θέλω», να το εκφράσουν στο επίπεδο της κυβερνητικής πολιτικής, της εφαρμοσμένης, δηλαδή, πολιτικής: γιατί η Αριστερά μπορεί να κυβερνήσει μόνον όταν οι συνθήκες είναι αυτές που τη βολεύουν – συνθήκες ιδεολογικού εργαστηρίου και επικοινωνιακής αντιπολίτευσης…**

Το κεφάλαιο Τσίπρας

Στις «πίσω μας σελίδες» παραμένει ένα ακόμα κεφάλαιο ανοιχτό: Το κεφάλαιο «Τσίπρας». Το μόνο χειροπιαστό πολιτικό κεφάλαιο του ΣΥΡΙΖΑ που, κατά κοινή ομολογία, αποτελεί πολιτικό κεφάλαιο και για την Ελλάδα και για την Ευρώπη. Τίποτε άλλο…

Απλά επαναλαμβάνω τον τελευταίο, σχετικό, αφορισμό μου: ο Αλέξης Τσίπρας δεν έγινε ποτέ αποδεκτός από το σύνολο του ίδιου του κόμματός του, της ίδιας της κυβέρνησής του, ως ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης, ο αδιαμφισβήτητος πρωθυπουργός. Ήταν υπό διαρκή αμφισβήτηση από τις «ασυνεπείς μειοψηφίες», τις συνιστώσες, τα κόμματα εντός του κόμματος. Εγκλωβισμένος στην χαοτική λειτουργία ενός κόμματος παραδομένου στις κραυγές και τους ψιθύρους ασυνεπών μειοψηφιών.

Ε, λοιπόν, οφείλουμε ως «κυβερνώσα Αριστερά» που, θέλουν – δε θέλουν ορισμένοι, είμαστε (είσαστε, για την ακρίβεια – προσωπικά ένα απλό μέλος – ένας ψηφοφόρος του ΣΥΡΙΖΑ θα παραμείνω ως το τέλος), να δούμε τη σχέση του κόμματος με την ηγεσία του, τον πρόεδρό του, τον εν δυνάμει πρωθυπουργό. Εντάξει, όχι τώρα, στο συνέδριο, μετά τις εκλογές.

Τώρα είναι η ώρα να γυρίσουμε σελίδα: να «διαβάσουμε» την έξοδο των «διαφωνούντων» από τον ΣΥΡΙΖΑ ως απόδραση από την πραγματικότητα, ως λιποταξία. Ως απαλλαγή από ένα ανώφελο βάρος, ως απελευθέρωση των «δυνάμεων του πραγματικού»: του ΣΥΡΙΖΑ που συνεχίζει στο μέλλον. Για να μην περάσει η «αριστερή παρένθεση»

*Ρούλα Καϊμάκη, ΑΥΓΗ 18/8/2015
**Ρούλα Καϊμάκη, ΑΥΓΗ 18/8/2015

Νίκος Τσαγκρής