28 Δεκεμβρίου 2015

Η εξίσωση του Αινστάιν για την ανεργία


Η απώλεια του δικαιώματος στην εργασία στοιχειώνει τους Έλληνες με το αίσθημα της αποτυχίας…   

«Εάν το Α είναι η επιτυχία στη ζωή, τότε το Α ισούται με χ συν ψ συν ζ: το χ είναι η εργασία, το ψ είναι το παιχνίδι και το ζ είναι να κρατάς το στόμα σου κλειστό»… Αυτή είναι η εξίσωση του Άλμπερτ Αϊνστάϊν για την επιτυχία. Και αν την πάρουμε τοις μετρητοίς και επιχειρήσουμε να την επαληθεύσουμε πάνω μας, θα μας βγάλει αποτυχημένους: οι Έλληνες διαθέτουμε μόνο ένα από τα… προαπαιτούμενα της εξίσωσης του σοφού θείου Άλμπερτ, το «ψ». Δηλαδή το παιγνίδι, δεδομένου ότι από αρχαιοτάτων χρόνων υπήρξαμε λαός παιγνιώδης. Όμως δεν διαθέτουμε το «χ» και το «ζ». Που πάει να πει ότι, ελλείψει «χ», είμαστε στην πλειονότητά μας άνεργοι. Και ότι, ελλείψει «ζ», δεν το… βουλώνουμε. Κι αφήστε τον Κυριάκο να ποντάρει για την εκλογή του στη… βουβή πλειοψηφία. 

Λέω πως είμαστε στην πλειονότητά μας άνεργοι υπό την έννοια ότι ακόμα και οι εναπομείναντες (μερικώς ή γενικώς) εργαζόμενοι – των συνταξιούχων μη εξαιρουμένων – έχουμε φάει τόσες μισθολογικές κατραπακιές, τόσες πτωχευτικές ταπεινώσεις, ώστε βιώνουμε αντίστοιχες ψυχολογικές επιπτώσεις μ’ αυτές που βιώνουν οι άνεργοι. Tο πρώτο στάδιο ανεργίας χαρακτηρίζεται από την απόρριψη και τη συστηματική άρνηση της νέας κατάστασης: το άτομο αρνείται να αποδεχτεί ότι έχασε την εργασία του και ελπίζει ότι με κάποιο τρόπο θα επαναπροσληφθεί ή θα βρει άλλη καλύτερη εργασία… 

Το «πρώτο δικαίωμα» 

Ακολουθεί το στάδιο της απαισιοδοξίας και της ανησυχίας: ύστερα από αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες εύρεσης εργασίας αρχίζει να συνειδητοποιεί τη δεινή κατάστασή του. Τότε, συνήθως έπειτα από εννιά μήνες ανεργίας, ο άνεργος εισέρχεται στο στάδιο της απελπισίας και της κατάθλιψης: δεν βλέπει καμία διέξοδο ή προοπτική λύσης στο πρόβλημά του. Αισθάνεται αποτυχημένος… 

Ανεργία δεν είναι μόνο η απώλεια του μεροκάματου, η συντριβή του μισθού. Είναι ο χαμός ενός πρωτεύοντος – του πλέον πρωτεύοντος ανθρώπινου δικαιώματος: το δικαίωμα στην εργασία είναι αυτό πού ο Φουριέ, εδώ και πάνω από ενάμισι αιώνα, καθόρισε σαν «το πρώτο δικαίωμα, το μόνο χρήσιμο... που η παραδοχή του θα έφτανε για να κάνει ύποπτο τον πολιτισμό εκείνον που δεν μπορεί ούτε να το αναγνωρίσει ούτε να το παραχωρήσει». 

Αυτό το αναφαίρετο δικαίωμα, «το μόνο χρήσιμο», ορίζει και την πολυσύνθετη «χρησιμότητα» της εργασίας στον πολιτισμένο κόσμο. Ακόμα κι αν «χρησιμοποιείται» σαν καταφύγιο ή σαν «χαράκωμα ενάντια στη ζωή», όπως το βίωνε ο Φερνάντο Πεσσόα: Καταφεύγω λοιπόν, όπως άλλοι κάνουν στο σπιτικό τους, μέσα σ' αυτό το ξένο σπίτι, το ευρύχωρο γραφείο* της Ρούα ντους Ντοραδόρες. Οχυρώνομαι πίσω από το γραφείο μου – χαράκωμα. ενάντια στη ζωή. Αισθάνομαι τρυφερότητα, τρυφερότητα μέχρι δακρύων, γι' αυτά τα βιβλία, δικά μου και ταυτοχρόνως ξένα; όπου αφήνω τη γραφή μου, για το παλαιό μελανοδοχείο που χρησιμοποιώ, για τη γυρτή πλάτη του Σέργιου που φτιάχνει καταλόγους τιμών λίγο πιο κει. Τα αγαπώ όλα αυτά, ίσως γιατί δεν έχω τίποτε άλλο να αγαπήσω ή γιατί ίσως τίποτα δεν «αξίζει την αγάπη μιας ψυχής – κι αν αυτό το συναίσθημα πρέπει κάπου να το απευθύνουμε, καλύτερα τότε να το δώσω στη φτωχή όψη του μελανοδοχείου μου παρά στην πλατιά αδιαφορία των άστρων… 

Τα νούμερα ομολογούν 

Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, ο κόσμος της εργασίας στη χώρα μας βιώνει την «πλατιά αδιαφορία των άστρων»… Ποτέ άλλοτε η ανεργία δεν υπήρξε τόσο έντονη πάνω σε ένα φόντο τόσο θεαματικού πλουτισμού των ολίγων. Τα νούμερα του τελευταίου ευρωβαρομέτρου, μέσα στη φοβερή μονοτονία τους, ομολογούν: το 60% των Ελλήνων βιώνουν τη ζωή τους ανικανοποίητοι – ως αποτυχημένοι. Σε ποσοστό 83% δηλώνουν ότι δεν έχουν καμιά εμπιστοσύνη στο μέλλον (το αντίστοιχο ποσοστό στην ευρωζώνη είναι 34%). Όλοι οι Έλληνες (το 97%!) χαρακτηρίζουν «κακή» την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, ενώ οι περισσότεροι (το 70%) πιστεύουν πως η κατάσταση θα χειροτερέψει μέσα στους επόμενους 12 μήνες και ότι το μεγαλύτερο ζήτημα που καλείται να αντιμετωπίσει η χώρα είναι η ανεργία… 

Εύκολο είναι; Η ανεργία είναι ένα αναπόφευκτο προϊόν του καπιταλισμού και οι πολιτικοί, παραδοσιακά, αποδεικνύονται ανίκανοι να το αποτρέψουν, πόσο μάλλον να το απαλείψουν. Ίδωμεν… Προς το παρόν η ανεργία έχει κυκλώσει από παντού τους Έλληνες και τους στοιχειώνει – οι ψυχολογικές επιπτώσεις της απλώνουν το αίσθημα της αποτυχίας στον ψυχισμό ενός ολόκληρου λαού και τον συντρίβουν. Και τον κάνουν να ονειρεύεται την επιστροφή στην εργασία με την ένταση και το πάθος του Οδυσσέα για το νόστιμον ήμαρ… 

*Εκεί δούλευε ο Φερνάντο Πεσσόα ως μεταφραστής εμπορικής αλληλογραφίας

Νίκος Τσαγκρής

21 Δεκεμβρίου 2015

Όταν ο Γκάμπριελ παπαγαλίζει Τσίπρα


Ο εθνικισμός είναι ο μεγάλος εχθρός της Ε.Ε. Και μόνο η Νέα Ευρωπαϊκή Αριστερά μπορεί να τον αναχαιτίσει. 

«Στον αγώνα μας κατά του εθνικισμού πρέπει να αλλάξουμε την πορεία που ακολουθεί η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, να σπάσουμε το φαύλο κύκλο της λιτότητας στον οποίο έχουν μπει οι υπερχρεωμένες χώρες, οι οποίες αισθάνονται υπό κηδεμονία», απεφάνθη προ ημερών ο Γερμανός αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, από του βήματος του συνεδρίου του SPD, μπαίνοντας, προφανώς, στο πετσί ενός ξεχασμένου ρόλου του… 

Πέρα από αντικαγκελάριος της Γερμανίας, ο Ζ. Γκ. είναι και πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της χώρας του. Έτσι, όταν μιλάει σε κομματικό ακροατήριο, κάνει ό,τι κάνει κάθε… καλός κυβερνητικός σοσιαλδημοκράτης εδώ και μια εικοσαετία: απεκδύεται τον νεοφιλελευθερισμό που, με γερμανική συνέπεια, ως εταίρος της κ. Μέρκελ υπηρετεί, και το παίζει σοσιαλιστής… 

«Στον αγώνα μας κατά του εθνικισμού», είπε… Ποιόν αγώνα τους κατά του εθνικισμού; Ουδέποτε διεξήχθη τέτοιος αγώνας από τα κόμματα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, ειδικά απ’ το κόμμα του κ. Γκάμπριελ. Στην επόμενη φράση έκανε την υπέρβαση και φαντασιώθηκε… Τσίπρας στη θέση του Τσίπρα• υιοθετώντας τη ρητορική του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ: πρέπει να αλλάξουμε την πορεία που ακολουθεί η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, να σπάσουμε το φαύλο κύκλο της λιτότητας στον οποίο έχουν μπει οι υπερχρεωμένες χώρες, οι οποίες αισθάνονται υπό κηδεμονία». 

Ωστόσο, στο συνέδριο του SPD, μεταμφιεσμένος, έστω, σε πραγματικό σοσιαλιστή, ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ έθεσε το θέμα επί τάπητος: η αναχαίτιση του εθνικιστικού ρεύματος που ωθεί την Ευρώπη (και τον κόσμο) σε ένα εφιαλτικό πισωγύρισμα, προϋποθέτει την αναχαίτιση του νεοφιλελεύθερου οικονομισμού. (Άσχετα αν ο ίδιος, υπό την ιδιότητα του αντικαγκελαρίου της Γερμανίας, τον ευλογεί…) 

Ο Εθνικισμός 

Πτώση του Τείχους – Νέα Τάξη Πραγμάτων – Παγκοσμιοποίηση – Νεοφιλελευθερισμός – Οικονομική Κρίση – Γεωπολιτικό χάος, Εθνικισμός: Ο Εθνικισμός φορτίζεται εξαρχής με κάθε λογής ιδεοληψίες, αλλά τα βαρύτερα σύγχρονα φορτία του είναι η λιτότητα και η ανεργία, η ξενοφοβία, ο ρατσισμός. Κάποτε ο Μορίς Μπαρές, και αργότερα άλλοι κοινωνικοί και πολιτικοί στοχαστές, επιχείρησαν να αποσπάσουν τον εθνικισμό από το άθλιο περιτύλιγμά του, να τον μεταβάλουν σε σύμβολο μιας θεωρίας που αντιπαρατίθεται στον κοσμοπολιτισμό και αργότερα στον διεθνισμό… 

Τότε, ο εθνικισμός, φορτισμένος πια με μπόλικη φιλολογία και φιλοσοφία, μεταβάλλεται σε «μέθοδο για την υπεράσπιση των υλικών αγαθών κάθε χώρας». Και αργότερα, φιλοδοξεί να αποτελέσει φραγμό στην «εισβολή των ξένων» πραγμάτων (και προσώπων) γενικώς, αλλά «και στην απώλεια της συλλογικής μνήμης, στην παραμόρφωση του τοπίου, στον εξευτελισμό της ψυχής από την σύγχρονη χυδαιότητα». 

Ωστόσο, ο εθνικισμός δεν υπήρξε ποτέ δημιουργικός. Επιχειρεί, απλά, να ανακτήσει και, κυρίως, να υπερασπίσει την «κληρονομιά» ενάντια σ’ αυτούς που προσπαθούν να αλλάξουν την τάξη των πραγμάτων. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που ο εθνικισμός συνδέεται, κυρίως, με την συντήρηση. Την συντηρητική δεξιά και την ακροδεξιά… 

Τέλος του 20ου, αρχές του 21ου αιώνα υπήρξε η ανεμπόδιστη, από τις εθνικές πολιτικές ηγεσίες των χωρών – μελών της ΕΕ, καταιγιστική εισβολή της νεοφιλελεύθερης – ιμπεριαλιστικής, οικονομικής, πολιτικής και πολιτισμικής υποκουλτούρας στην Ευρώπη. Ακολουθεί η, επίσης ανεμπόδιστη, μάστιγα της οικονομικής κρίσης και της δημοσιονομικής καθαρότητας, Που, σε συνδυασμό με τους πετρελαϊκούς πολέμους και τις συνέπειές τους (τρομοκρατία, μετακινήσεις πληθυσμών, προσφυγιά) αναγκάζει τους λαούς της Ευρώπης να κλείνονται, όλο και πιο βαθιά, στο εθνικό τους καβούκι. Ακόμα και κοινότητες που αυτοπροσδιορίζονται ως αριστερές, εκφράζουν αποχρώντα εθνικιστικό λόγο (ενίοτε και πράξεις) χωρίς ντροπή: ενώ η πολιτική τους κινείται στα όρια του εθνικισμού, πιστεύουν βαθιά μέσα τους ότι αυτός ο εθνικισμός, ο δικός τους εθνικισμός, είναι… αριστερός εθνικισμός, αφού «εναντιώνεται στο ζυγό του φασιστικού νεοφιλελευθερισμού». Τι να κάνουμε; 

Ο εχθρός είναι εδώ 

Ο Ζαν Πολ Σαρτρ έλεγε «αναγνωρίστε τον εχθρό, πολεμήστε τον εχθρό». Οι Έλληνες τον αναγνώρισαν στη βαρβαρότητα του νεοφιλελεύθερου ευρωπαϊκού διευθυντηρίου. Και, με τον ΣΥΡΙΖΑ στην πρωτοπορία, τον «πολεμούν, διευρύνοντας, αργά μα σταθερά, τις ρωγμές στο σκληροπυρηνικό κέλυφος του «συστήματος: «Στον αγώνα μας κατά του εθνικισμού πρέπει να αλλάξουμε την πορεία που ακολουθεί η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, να σπάσουμε το φαύλο κύκλο της λιτότητας στον οποίο έχουν μπει οι υπερχρεωμένες χώρες, οι οποίες αισθάνονται υπό κηδεμονία», παπαγαλίζει τώρα τον Τσίπρα ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. Ο οποίος συγκυβερνά, τρόπος του λέγειν, με την Μέρκελ και τον Σόϊμπλε την Ευρώπη. Γιατί δεν το κάνει; 

Προφανώς , διότι η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, την οποία εκφράζει, έχει ενσωματωθεί οριστικά, έχει χάσει κάθε ίχνος πολιτικής αξιοπιστίας, είναι αδύνατον να επιστρέψει – ακόμα κι αν θέλει, δεν μπορεί. Μόνο η Νέα Ευρωπαϊκή Αριστερά μπορεί: Ελλάδα, Πορτογαλία, και τώρα Ισπανία!. Συνεχίζουμε…

Νίκος Τσαγκρής

16 Δεκεμβρίου 2015

Το… paranoid άρθρο ενός γερόλυκου


Καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ μαθαίνει να κυβερνά αποτελεσματικά, το σύστημα της διαπλοκής αποσταθεροποιείται και καταρρέει…

Διαλυμένη, ακέφαλη, ίσως και διασπασμένη οσονούπω (κατά πως ακούγεται), η Νέα Δημοκρατία, απαξιωμένο και αποψιλωμένο το ΠΑΣΟΚ, στερεμένο – σχεδόν αποξηραμένο το Ποτάμι. Κι ο ΣΥΡΙΖΑ μόνος στο σπίτι. Χωρίς αντίπαλο, χωρίς θεσμική, να πούμε, αντιπολίτευση. Εκτός αν δεχτούμε ως θεσμική αντιπολίτευση (πράγμα διόλου παράδοξο) την ακατάπαυστη αντικυβερνητική δράση των συστημικών ΜΜΕ. Τα οποία, ειρήσθω εν παρόδω, είναι αμφίβολο αν μπορούμε, εφ’ εξής, να τα αποκαλούμε «συστημικά»: η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ. ΕΛ. σταθεροποιείται, το «σύστημα» αποσταθεροποιείται. Καταρρέει. Πανικόβλητο, ντρεσάρει τα έντυπα και ηλεκτρονικά «σκυλιά» του. Να γαυγίζουν πιο δυνατά. Να καλύπτουν τα ισχνά γρυλίσματα της θεσμικής αντιπολίτευσης με τα δικά τους αντισύριζα παραληρήματα – ουρλιαχτά… 

Γελάει ο κόσμος. Και τρολάρει: «Τα μάθατε; Τελικά ο καστανάς ήταν του Λαφαζάνη. Της ΛΑΕ. Τον κάρφωσε με εντολή Τσίπρα ένας συριζαίος. Καστανάς κι αυτός. Να του πάρει το πόστο, να περάσει στον ΣΥΡΙΖΑ. Οι Ζητάδες ως κυβερνητική αρχή ήταν στο κόλπο. Και ενεργώντας με υπερβάλλοντα ζήλο συνέλαβαν τον πτωχό πλην τίμιο καστανά. Μαζί με τη φουφού του. Όμως, μετά τις καταγγελίες του Θέμου Αναστασιάδη, της Όλγας Τρέμη και άλλων ευαίσθητων, σε θέματα μικροπωλητών, κυριών και δεσποινίδων, επενέβη ο κ. Τσίπρας. Και απελευθέρωσε τον πτωχό καστανά. Της ΛΑΕ. Τώρα απειλεί να συλλάβει τον άλλο. Τον δικό του…». (συνεχίζεται…)* 

 Το… paranoid άρθρο 

Το καραβάνι προχωρά, τα σκυλιά ουρλιάζουν. Φάλτσα, παράταιρα, παραληρηματικά. Ενίοτε πονεμένα: «τις τελευταίες ημέρες παριστάμεθα μάρτυρες λόγων και έργων που θα μπορούσαν να είναι προάγγελοι πολιτικής ανωμαλίας», γράφει τις προάλλες, προλογίζοντας το βαρύγδουπο άρθρο του, ο σούπερ – ντούπερ συστημικός γερόλυκος. Ψάχνεσαι, θαρρείς ότι έχεις χάσει επεισόδιο, διαβάζεις να μάθεις τους προάγγελους της «πολιτικής ανωμαλίας». Εις μάτην. Το… βαρύγδουπο εξοκείλει σε έναν ξεκάρφωτο αναπροσδιορισμό του συγκροτήματος απ’ τον συγκροτηματάρχη: «οι δύο εφημερίδες, που ίδρυσε με την προτροπή του Ελευθερίου Βενιζέλου ο Δημήτριος Λαμπράκης στη δεκαετία του 1920, εκφράζουν, υπερασπίζονται και προωθούν τις ιδέες και τις πολιτικές θέσεις του δημοκρατικού Κέντρου»… 

Λίγο ακόμα και θα μας πει ότι θα πάψει να… αμαρτάνει σαμαροβενιζέλικά, σκέφτεσαι• ότι θα βάλει πλάτη υπέρ της Ένωσης Κεντρώων. Ναι, του Βασίλη Λεβέντη… Όμως όχι, ο συγκροτηματάρχης στρίβει αριστερά. Στην κυβέρνηση Τσίπρα. Φοβάται, λέει, αποστασία! Και δίνει… εντολή στους πορτιέρηδες της Βουλής: «Κλείστε την πόρτα και μην τους αφήνετε να φύγουν! Πολύ περισσότερο μην τους αναγκάσετε να φύγουν»… Τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, εννοεί!.. Παρανοϊκό; 

Εντελώς τυχαία, την ώρα που διάβαζα το paranoid άρθρο του σούπερ – ντούπερ γερόλυκου, πήρε το μάτι μου μια είδηση, σε διαδικτυακή σελίδα** που ασχολείται με τα ΜΜΕ… Θέλω να την διαβάσετε μαζί μου: «Νέα προθεσμία ζήτησε και έλαβε χθες, μέσω των δικηγόρων του, ο ισχυρός άνδρας του ΔΟΛ και του Mega, Σταύρος Ψυχάρης, από τους οικονομικούς εισαγγελείς (Παν. Αθανασίου και Γαληνό Μπρη). Ο Ψυχάρης επρόκειτο να δώσει εξηγήσεις, καθώς θεωρείται ύποπτος για ηθική αυτουργία σε απιστία, για την οποία ελέγχονται ως φυσικοί αυτουργοί στελέχη τραπεζών (Alpha Bank, Eurobank, Πειραιώς και Εθνική), που ως μέλη επιτροπών ενέκριναν τα θαλασσοδάνεια στον ΔΟΛ και σε άλλες επιχειρήσεις ΜΜΕ…» 

Πονεμένα γρυλίσματα… 

Ακολούθως ο ρεπόρτερ ξεκαθαρίζει ότι το νέο ραντεβού του συγκροτηματάρχη με τους εισαγγελείς κλείστηκε για τις 22 Δεκεμβρίου: «Χριστουγεννιάτικα!», σκέφτηκα. Κι αμέσως κατάλαβα ότι το «paranoid» κείμενο που διάβαζα, δεν ήταν ένα ακόμα άρθρο του σούπερ – ντούπερ αρθρογράφου, αλλά τα πονεμένα γρυλίσματα του πρώτη φορά παγιδευμένου στον ιστό της Δικαιοσύνης, γερόλυκου του ΔΟΛ. Κάτι σαν βουντού – κάτι σαν εξορκισμός – κάτι σαν… τουρλουμπούκι: «Η σημερινή κυβέρνηση δεν είναι απλώς χρήσιμη: είναι απαραίτητη. (…..) Έδωσε υποσχέσεις οικονομικών παροχών προς όλες τις κοινωνικές κατευθύνσεις και δεν τις τηρεί. (…..) Γι' αυτό αφήστε τον κ. Τσίπρα να κάνει τη δουλειά του… 

Αφήστε τους διαπλεκόμενους να βράζουν στο ζουμί τους, λέω εγώ. Γνωρίζοντας ότι εκτός του εκτελεστικού προέδρου του ΔΟΛ, στο μικροσκόπιο των οικονομικών εισαγγελέων βρίσκονται και οι λοιπές θαλασσοδάνειες εκδοτικές επιχειρήσεις… Και εντάξει, ο Τσίπρας, η κυβέρνησή, ο ΣΥΡΙΖΑ, κάνουν τη δουλειά τους. Και την κάνουν καλά: ήδη, μετά την υπερψήφιση και του δεύτερου πακέτου «προαπαιτουμένων», τρέχει το υπεσχημένο «παράλληλο πρόγραμμα», προσδίδοντας κοινωνικό χαρακτήρα στο κυβερνητικό έργο. Ενώ παράλληλα, η κυβέρνηση διαχειρίζεται με αποτελεσματικό και υποδειγματικά ανθρώπινο τρόπο τις τεράστιες ροές προσφύγων προς τη χώρα μας… 

Θέλω να πω ότι επιτέλους, ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνά. Και καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνά, η κυβέρνηση σταθεροποιείται, δυναμώνει. Καθώς δε η κυβέρνηση σταθεροποιείται και δυναμώνει, το σύστημα της διαπλοκής αποσταθεροποιείται. Και παραπαίει. 

* Ανάρτηση διαδικτυακού φίλου στο Facebook 
** To blog zoornalistas.blogspot.gr

Νίκος Τσαγκρής

9 Δεκεμβρίου 2015

Και μια, και δύο, και τρείς… Αριστερές


Μια ματιά στα προβλήματα που ταλανίζουν την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία με αφορμή ένα νέο βιβλίο του Ζακ Ζυλιάρ 

«Στην Πορτογαλία οι σοσιαλιστές συνεργάζονται με τη ριζοσπαστική αριστερά σε κυβερνητικό επίπεδο, ενώ στην Ελλάδα το ΠΑΣΟΚ παραμένει ουρά μιας παραλυμένης δεξιάς, που δεν μπορεί να στοιχηθεί ούτε στο ελάχιστο με τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία», γράφουμε και λέμε τελευταία. Κι αυτή η πρόταση, αυτές οι φράσεις, περιέχουν δυό αλήθειες κι ένα ψέμα: πράγματι, το ΠΑΣΟΚ παραμένει ουρά της δεξιάς. Και πράγματι, δεν «στοιχίζεται με τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία». 

 Από την άλλη, είναι αμφίβολο σε βαθμό… ψέματος αν το καμουφλαρισμένο υπό τον τίτλο «Δημοκρατική Συμπαράταξη» τωρινό ΠΑΣΟΚ είναι, πια, σοσιαλιστικό κόμμα• αν εκφράζει τους Έλληνες σοσιαλιστές – αν περιλαμβάνεται στην Αριστερά: «αριστερά είναι ό,τι κάθε στιγμή θεωρείται ως τέτοια από τους συγχρόνους της», υποστηρίζει ο Ζακ Ζυλιάρ*. Και αν συμφωνήσουμε μ’ αυτόν τον «αφ’ ορισμό», (προσωπικά συμφωνώ απολύτως), οφείλουμε να δούμε ότι αυτή τη στιγμή «θεωρείται από τους σύγχρονούς του ως τέτοια» (σ. σ: ως Αριστερά) ο ΣΥΡΙΖΑ. 

 Οφείλουμε να δούμε, ακόμα, αυτό που όλος ο (πλην ΠΑΣΟΚ} κόσμος βλέπει. Ότι η πλειονότητα των Ελλήνων σοσιαλιστών, των «σοσιαλδημοκρατών», των «κεντροαριστερών» αν θέλετε, δεν είναι πια ΠΑΣΟΚ, αλλά ΣΥΡΙΖΑ. Πράγμα που, κατά κάποιον τρόπο, εξηγεί το γεγονός ότι «το ΠΑΣΟΚ παραμένει ουρά μιας παραλυμένης δεξιάς», καθώς και το γεγονός ότι «δεν μπορεί να στοιχηθεί ούτε στο ελάχιστο με τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία»: Ό,τι απέμεινε ως ΠΑΣΟΚ, παραμένει «ουρά μιας παραλυμένης δεξιάς και δεν μπορεί να στοιχηθεί με τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία», διότι αν το κάνει (αν διαφοροποιηθεί από την ΝΔ και «ξανασκεφτεί» σοσιαλιστικά) θα αφομοιωθεί από την Αριστερά. Και όπως… συμφωνήσαμε, «αυτή τη στιγμή, Αριστερά είναι ο ΣΥΡΙΖΑ». 

 Η συνέντευξη του Ζακ Ζυλιάρ 

 Αν δούμε τα πράγματα της Ελληνικής Αριστεράς (αυτοεξαιρουμένου του ΚΚΕ) υπ’ αυτό το πρίσμα, έχουμε τον μίτο του νήματος που οδηγεί στην καρδιά των εξελίξεων στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Εκεί, θα δούμε τους σοσιαλιστές να χωρίζονται σε δύο στρατόπεδα: Τους «ρεαλιστές», οι οποίοι πιστεύουν ότι χωρίς ανάπτυξη δεν μπορεί να υπάρξει βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Και τους «άλλους», που ομνύουν πως η στρατηγική της ανάπτυξης είναι μια αυταπάτη και πως, μόλις η Αριστερά κατακτήσει την εξουσία, το μέλημά της πρέπει να είναι να προσφέρει το καλύτερο δυνατόν στους κοινωνικά αδύναμους: πρόκειται για μια διαφωνία στρατηγικής σημασίας – για «μια διαμάχη που διεξάγεται μεταξύ σοσιαλδημοκρατών με φιλελεύθερες τάσεις και κρατιστών σοσιαλδημοκρατών», όπως λέει ο Ζακ Ζυλιάρ, στη γαλλική Le Figaro… 

 Ο Ζακ Ζυλιάρ , με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του «Οι Αριστερές στη Γαλλία» στα ελληνικά, έδωσε μια συνέντευξη στην Μικέλα Χαρτουλάρη (Εφημερίδα των Συντακτών), όπου αναφέρεται και στο ζήτημα των εξελίξεων στο χώρο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και της εν γένει, ευρωπαϊκής Αριστεράς. Θέμα που, άλλωστε, πραγματεύεται στο βιβλίο του. 

 Η συνέντευξη ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και για τις εντόπιες εξελίξεις στην αριστερά. Που, άλλωστε, δεν είναι πια «εντόπιες» αλλά ευρωπαϊκές. Έτσι, μου έκανε δυσάρεστη εντύπωση το γεγονός ότι ελάχιστα απ’ τα δεκάδες κομματικά (έντυπα ή ηλεκτρονικά) μέσα της Αριστεράς την αναπαρήγαγαν, ενώ κανένα δεν την σχολίασε. Παρ’ όλο που ο ξεχωριστός Ευρωπαίος σοσιαλιστής Ζυλιάρ, αναφέρθηκε και στον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα με κολακευτικά λόγια – ίσως γι’ αυτό… 

 «Ένας εθνεγέρτης»… 

 Ακριβώς γι’ αυτό κι εγώ αποφάσισα να κλείσω το σημερινό σημείωμα με την αναπαραγωγή της κολακευτικής αναφοράς του Ζακ Ζυλιάρ στον Έλληνα Πρωθυπουργό. Να την διαβάσουν, τουλάχιστον, οι αναγνώστες της Εποχής: 

 «Ο Αλέξης Τσίπρας αξίζει τον έπαινο για το ότι πέτυχε να αφυπνίσει τον ελληνικό λαό, αλλά και την ίδια τη Δημοκρατία, που ήταν αποκοιμισμένη, διεφθαρμένη και κυνική. Είναι ένας εξαιρετικός εθνεγέρτης (eveilleur exceptionnel). 

»Αποκάλυψε το αδιέξοδο στο οποίο οδηγούνται τα ιστορικά εμπόδια και τώρα το πληρώνει πολύ ακριβά, αφού είναι υποχρεωμένος πλέον να ασχοληθεί με την οικονομία και όχι πια με την ιδεολογία. Δεν μπορούμε να πούμε πόσο θα κρατήσει αυτή η κατάσταση ούτε για πόσο θα έχει λαϊκή στήριξη.  

»Διότι είναι κι αυτό εντυπωσιακό: ότι ο κόσμος τον ακολούθησε σε όλη τη διαδρομή, ακόμα και των δικών του μετασχηματισμών. Κι εκείνος τους οδήγησε ως το χείλος της ουτοπίας και τώρα τους οδηγεί στο χείλος του ρεαλισμού. Είναι άγνωστο τι θα μείνει στο τέλος. 

»Αλλά είναι σίγουρο ότι ο εκδημοκρατισμός της ελληνικής πολιτικής είναι έργο του Τσίπρα, ο οποίος επανεισήγαγε τον λαό σε ένα τοπίο όπου κυριαρχούσαν οι προνομιούχοι, οι γραφειοκράτες και οι αιώνιοι «παράγοντες». Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, περισσότερη σημασία έχει ο πολιτικός απολογισμός του, παρά ο κυβερνητικός απολογισμός του. 

 *Ο Ζακ Ζυλιάρ, ιστορικός, συγγραφέας, αρθρογράφος, οργανικός διανοούμενος της λεγόμενης «Δεύτερης Γαλλικής Αριστεράς», αρθρογραφεί σήμερα στο αριστερό περιοδικό “Marianne”

Νίκος Τσαγκρής

2 Δεκεμβρίου 2015

Οι 4 αρχηγοί του αντισύριζα μένους


Αρχηγοί κομμάτων που συμπεριφέρονται ως εκπρόσωποι ενός διαπλεκόμενου πολιτικοοικονομικού – μιντιακού συστήματος που ξεψυχά  

«Ο αγράμματος, η άσχετη, ο γραφικός, ο εκτός θέματος... Τι πάει και μιλάει ο Αλέξης με όλους αυτούς; Συναίνεση με αυτούς; Τους πολιτικούς νάνους;», αναρωτήθηκε, σε σχόλιό της στο face book γνωστή, αποστασιοποιημένη από τον ΣΥΡΙΖΑ, συνάδελφος. 

 Ο «αγράμματος», η «άσχετη», ο «γραφικός» κι ο «εκτός θέματος»: τα social media χαλαρώνουν, ακόμα και στους πλέον ευσυνείδητους δημοσιογράφους, το ένστικτο της αυτολογοκρισίας. Έτσι, οι χαρακτηρισμοί που αποδόθηκαν από τη συγκεκριμένη συνάδελφο στα ανώνυμα υποκείμενα του σχολίου της, είναι ακομπλεξάριστα αντιπροσωπευτικοί. Εξαιρετικά επιτυχημένοι, κάτι που αποδεικνύεται απ’ το γεγονός ότι, σίγουρα, έχετε ήδη τοποθετήσει τον καθένα από τους τέσσερις αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης (που συμμετείχαν στο «συμβούλιο αρχηγών») στο κάδρο του χαρακτηρισμού που του αντιστοιχεί… 

Αξιοσημείωτη και δίκαιη είναι και η ουσία της απορίας της συναδέλφου (Τι πάει και μιλάει ο Αλέξης με όλους αυτούς; Συναίνεση με αυτούς; Τους πολιτικούς νάνους;), κι ας είναι μια απορία που μοιάζει αλαζονική• οι κανονικοί άνθρωποι, οι πολίτες που είναι Πολίτες, (και όχι οικονομικοί ή ιδεολογικοί – ιδεοληπτικοί πελάτες των κομμάτων και των πολιτικών), οι έμπλεοι πολιτικών εμπειριών Έλληνες πολίτες καταλαβαίνουν: «Υπάρχουν πολλοί για τους οποίους η έλλειψη καθαριότητας δεν αποτελεί την έκφραση μιας επιθυμίας όσο ένα ανασήκωμα των ώμων της εξυπνάδας. Και επίσης υπάρχουν πολλοί που η σβησμένη και ισοπεδωμένη ζωή τους δεν σημαίνει πως τη θέλησαν έτσι, ούτε σημαίνει μια φυσική παραίτηση από μια ζωή που δεν την επεδίωξαν, αλλά μια αδυναμία κατανόησης του εαυτού τους, μια αυτόματη ειρωνεία της γνώσης...»* 

 «Αρνήθηκαν, θα διαψευσθούν» 

 Λοιπόν, που λέτε, είναι μια «αυτόματη ειρωνεία της γνώσης»: τι πάει και μιλάει ο Αλέξης με όλους αυτούς; Συναίνεση με αυτούς; Τους πολιτικούς νάνους; 

 Η «θεσμική» λογική, η λογική του συντεταγμένου δημοκρατικού πολίτη, αντιλαμβάνεται ότι «όλοι αυτοί» (είτε γίγαντες – είτε νάνοι) είναι οι πολιτικοί εταίροι «του Αλέξη» στη Βουλή των Ελλήνων. Οι θεσμικοί εκπρόσωποι των υπολειμμάτων του απερχόμενου – πολιτικού συστήματος, του διεφθαρμένου πολιτικού συστήματος της μεταπολιτευτικής Ελλάδας. Το οποίο υπέστη την πενταετή αντιμνημονιακή, ας την πούμε, μήνι της πλειονότητας των Ελλήνων. Και συνετρίβη, μα δεν εξέλιπε… Έτσι, η συναίνεση «μ’ αυτούς τους πολιτικούς νάνους», υπό την έννοια που την ζήτησε «ο Αλέξης» (συναίνεση ανιδιοτελή, χωρίς ιδεολογικές παραχωρήσεις και μικροπολιτικά ανταλλάγματα), ως περίσσεια δύναμης για τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, είναι – και απεδείχθη – ουτοπία… 

Αρνήθηκαν – είναι ανεύθυνοι – θα διαψευστούν: «ο Αλέξης» τους ζήτησε, τουλάχιστον, να συνταχθούν σε μια κοινή εθνική κόκκινη γραμμή, «για μια ασφαλιστική μεταρρύθμιση που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος χωρίς περαιτέρω μειώσεις συντάξεων και αρνήθηκαν! Χωρίς να σκεφτούν ότι έτσι αδυνατίζουν τη διαπραγματευτική «γραμμή» της χώρας τους και… 
» Αυτό είναι το αίσθημα ευθύνης τους. 
» Βάζουν την κομματική τους επιβίωση πάνω από τα συμφέροντα εργαζομένων και συνταξιούχων. 
» Θα διαψευστούν. 
» Η κυβέρνηση θα καταθέσει την πρότασή της ώστε, μέσα στα πλαίσια των δεσμεύσεων που έχουμε αναλάβει, να καταστήσουμε βιώσιμο το ασφαλιστικό, χωρίς νέες επώδυνες περικοπές στις συντάξεις.** 

«Το καραβάνι προχωρά»… 

Γράφω αυτό το κείμενο στον απόηχο της γενικής απεργίας για ένα κοινωνικά δίκαιο ασφαλιστικό σύστημα, χωρίς περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Και σκέφτομαι ότι το αίτημα των απεργών είναι σχεδόν ταυτόσημο με την κυβερνητική διαπραγματευτική γραμμή («για μια ασφαλιστική μεταρρύθμιση που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος χωρίς περαιτέρω μειώσεις μισθών και συντάξεων). Πράγμα που, αυτομάτως, το μεταβάλλει σε εθνικό ζήτημα: το «εθνικό ζήτημα» για το οποίο «ο Αλέξης» πήγε και μίλησε με «όλους αυτούς• να αποσπάσει και τη δική τους συναίνεση στο εθνικό ζήτημα: να τους ζητήσει, τουλάχιστον, να συνταχθούν «σε μια κοινή εθνική κόκκινη γραμμή, για μια ασφαλιστική μεταρρύθμιση που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος χωρίς περαιτέρω μειώσεις συντάξεων…» 

Και αρνήθηκαν: «χωρίς να σκεφτούν ότι έτσι αδυνατίζουν τη διαπραγματευτική «γραμμή» της χώρας τους», είπε και έδειξε «ο Αλέξης»: Τα σκυλιά (του διαπλεκόμενου πολιτικοοικονομικού – μιντιακού συστήματος που ξεψυχά) ουρλιάζουν, αλλά το καραβάνι προχωρά!.. 

 Βλέπω ήδη τους τέσσερις «αρχηγούς» να παρελαύνουν, αγορεύοντας αντισύριζα μένος από το βήμα της Βουλής. Μα αφήστε τους. Οι κανονικοί άνθρωποι, οι Έλληνες πολίτες, που είναι Πολίτες και όχι οικονομικοί ή ιδεολογικοί – ιδεοληπτικοί πελάτες κομμάτων και πολιτικών, καταλαβαίνουν: «για εμάς δεν είναι παρά ο αγράμματος, η άσχετη, ο γραφικός, και ο εκτός θέματος». 

 * Φερνάντο Πεσσόα. Από το Βιβλίο της Ανησυχίας 
 **Λόγια από τη δημόσια δήλωση του πρωθυπουργού, μετά το «Συμβούλιο των Αρχηγών»

Νίκος Τσαγκρής

25 Νοεμβρίου 2015

Ο Αλέξης Τσίπρας χωρίς αντίπαλο


Ωστόσο η σχέση του ΣΥΡΙΖΑ (μιας μεγάλης μερίδας στελεχών και μελών του κόμματος) με την κυβέρνηση παραμένει, αν όχι ανύπαρκτη, ενοχική  

Από τότε που ο Γκράμσι διατύπωνε την ιδέα ενός κόμματος που θα λειτουργούσε ως «συλλογικός διανοούμενος», μέχρι σήμερα που το κόμμα (ο ΣΥΡΙΖΑ, ας πούμε) δεν λειτουργεί καν – ή, όταν λειτουργεί, λειτουργεί ως συλλογικός… ψυχαναλυτής – τίποτε δεν είναι όπως τότε: τότε, το κόμμα όφειλε να είναι ένα οργανωτικό σχήμα που «θα συγχωνεύει την θεωρία με την πράξη και θα αποτελεί ένα εργαλείο χειραφέτησης και απελευθέρωσης των μαζών». 

Φυσικά, υπήρχε ακόμα η «επαναστατική θεωρία». Και υπήρχε και η «επαναστατική πράξη». Και μπορούσε ο… «συλλογικός διανοούμενος» να τις πάρει, να τις ανακατέψει τρόπον τινά, και να δοκιμάσει να φτιάξει εκείνο το κόμμα – «εργαλείο χειραφέτησης και απελευθέρωσης των μαζών», που λέει ο λόγος. Διότι μόνο αυταπάτες χειραφέτησης «των μαζών» έφτιαχνε και τότε το Κόμμα, ήταν – δεν ήταν «συλλογικός διανοούμενος». Και μόνο στη σφαίρα της θεωρίας. Στην πράξη (την επαναστατική πράξη) δεν έφτανε ποτέ: ας όψεται εκείνος o… καταραμένος ο «συσχετισμός των δυνάμεων». Που δεν έβγαινε ποτέ… 

Σήμερα, η επαναστατική θεωρία συντηρείται με αυταρέσκεια στα υπόγεια του Περισσού (εκεί δεν είναι τα αρχεία του ΚΚΕ;), και με απαρέσκεια στις βιβλιοθήκες των αριστερών διανοουμένων, στα ράφια παρωχημένων τόμων πολιτικής φιλοσοφίας. Ενώ η επαναστατική πράξη (η Επανάσταση, για να ‘μαστε εξηγημένοι) στεγάζεται στις αποθήκες απωθημένων αμέτρητων αριστερών και αριστεριζόντων εγκεφάλων: σε ορισμένους εξ αυτών φυτοζωεί στην κατάσταση της νοσταλγίας. Σε άλλους, υπάρχει σαν είδος ενός τρελού σχεδίου, που το υπερασπίζονται άγρια ενάντια στην πραγματικότητα… 

 Η πραγματικότητα 

Στην πραγματικότητα, πέφτουν οι σφαίρες σαν το χαλάζι. Ποιες σφαίρες, δηλαδή, άνθρωποι – βόμβες ισλαμικής κατασκευής και προελεύσεως πες καλύτερα. Που αυτοαναφλέγονται και εκρήγνυνται στα κοσμικά στέκια της Δυτικής ευμάρειας, σκορπώντας ένα γύρω δολοφονικά θραύσματα μίσους για τις ζωές των άλλων. Και, «Έκρηξη Ισλαμοφοβικών επιθέσεων στη Δύση» ● «Ρωσικό μαχητικό κατέρριψαν οι Τούρκοι» ● «Οργή Πούτιν: Θα απαντήσουμε στην πισώπλατη μαχαιριά της Τουρκίας» ● «Ρώσοι βομβάρδισαν τουρκικό κομβόι – 7 νεκροί»… Και, και, και… 

Στην πραγματικότητα, η μεγάλη εικόνα, η πλανητική, προοιωνίζεται τρίτο παγκόσμιο πόλεμο. Πιο τρομακτικό απ’ τον πρώτο, πιο φρικτό απ’ το δεύτερο. Η μικρή εικόνα (της μικρής μας χώρας) είναι, όπως συνήθως, παραπλανητική. Ακόμα και στην πραγματικότητά της: «η κυβερνητική πλειοψηφία χάνει και πάλι δυνάμεις, παρότι ο Πρωθυπουργός είχε την ευκαιρία το περασμένο καλοκαίρι να εκκαθαρίσει το κόμμα του από τους διαφωνούντες της πρώτης διακυβέρνησης. (…) Σε ελάχιστο χρόνο η κυβέρνηση έχασε δύο βουλευτές και πλέον αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να καταγράψει νέες απώλειες, όταν θα έλθουν προς ψήφιση τα κρίσιμα νομοθετήματα για τη φορολογία των αγροτών και τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος. (…) Ο κ. Τσίπρας πέφτει θύμα των πρώτων λόγων του (…) μη μπορώντας να υπηρετήσει τα φιλολαϊκά χαρακτηριστικά του αριστερού κόμματός του. (…) Δεν είναι τυχαίο ότι ο Πρωθυπουργός κάνει λόγο για εθνική συνεννόηση, διεκδικώντας αν όχι υποστήριξη, τουλάχιστον ανοχή από τους πολιτικούς αντιπάλους του…»* 

 Ενοχικός στρουθοκαμηλισμός 

Αυτή η παραπλανητική, ακόμα και στην πραγματικότητά της, εικόνα, είναι μια στημένη εικόνα της κυβερνητικής και κομματικής (του κυβερνώντος κόμματος) «πραγματικότητας». Αλλά, – τι ειρωνεία! – δεν απέχει πολύ και από την εικόνα που έχει ο ΣΥΡΙΖΑ (μια μεγάλη μερίδα. κυβερνητικών ή μη, στελεχών και μελών του κόμματος) για τον ίδιο τον εαυτό του. Πράγμα που δίνει υπόσταση στη στημένη εικόνα της κυβερνητικής και κομματικής (του κυβερνώντος κόμματος) «πραγματικότητας». Έτσι, ενώ στην πραγματικότητα πήγαν όλα καλά – καλύτερα από κάθε λογική προσδοκία (τα ισοδύναμα βρέθηκαν, οι πλειστηριασμοί αποτράπηκαν, ο ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση επίσης, η ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών έγινε, η «δόση» εκταμιεύτηκε), ο… συλλογικός διανοούμενος μοιάζει να μην πήρε χαμπάρι• αποδεικνύοντας ότι η σχέση του με την πραγματικότητα είναι, αν όχι ανύπαρκτη, ενοχική: εξακολουθεί να στρουθοκαμηλίζει σε πεπερασμένες θεωρίες και πράξεις που φυτοζωούν μέσα του στην κατάσταση της νοσταλγίας. Ή σαν είδος ενός τρελού σχεδίου, που το υπερασπίζεται άγρια ενάντια στην πραγματικότητα… 

Στην πραγματικότητα, ο Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, δεν έχουν αντίπαλο, το ομολογεί και ο συστημικός αρθογράφος: «το πολιτικό κενό που αφήνει πίσω της η παρατεταμένη κρίση της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και η γενικότερη υποχώρηση της κατακερματισμένης αντιπολίτευσης, αναδεικνύουν στην παρούσα φάση τον κ. Τσίπρα σε μοναδικό εγγυητή της σταθερότητας στη χώρα (…)* 

Και όχι μόνο «της σταθερότητας», αλλά και της εξόδου της χώρας απ’ την μνημονιακή εποχή. Της επιστροφής στην οικονομική κανονικότητα, την εθνική ανεξαρτησία, την κρατική και την κοινωνική δικαιοσύνη: μόνος αντίπαλος, ας το παραδεχτούμε, ο… «συλλογικός διανοούμενος». 

 *Από δυό διαδοχικά δημοσιευμένα άρθρα, του ιδίου αρθρογράφου, στην εφημερίδα Το ΒΗΜΑ

Νίκος Τσαγκρής

18 Νοεμβρίου 2015

Η... απόβαση στο Χαλιφάτο - φάντασμα


Ο Φρ. Ολάντ υπόσχεται να συντρίψει το «Ισλαμικό κράτος», ένα χαλιφάτο – φάντασμα σε μια αχαρτογράφητη περιοχή   

Μια εβδομάδα πριν το μακελειό στο Παρίσι, έγραφα για το τερατώδες άνοιγμα της ρωγμής μεταξύ του ισλαμικού και του δυτικού κόσμου και την τραγική κατάληξή του. Τον εμφύλιο στη Συρία και τους Δυτικούς «μοχλευτές» του. Και τα μιλιούνια των προσφύγων. Που εγκαταλείπουν έντρομοι την βαρβαρότητα του «Ισλαμικού κράτους», αναζητώντας στέγη τροφή και προστασία στην ασφάλεια των ευρωπαϊκών μητροπόλεων… 

Τι τραγική ειρωνεία; Πριν το μελάνι στεγνώσει, το Παρίσι, η μητρόπολη του ευρωπαϊκού «φωτός», βυθίστηκε στο ματωμένο σκότος του ισλαμικού μίσους. Και έγινε η πιο ανασφαλής πόλη του κόσμου, στην πιο ανασφαλή χώρα του κόσμου: Φόβος και τρόμος – κατάσταση πολιορκίας – στρατοκρατία – κλειστά σύνορα!.. 

Σήμερα, μια εβδομάδα μετά τη νύχτα της μεγάλης σφαγής στο Παρίσι, τα τύμπανα του πολέμου της Δύσης κατά του ISIS, (του «Ισλαμικού κράτους») ηχούν αδύναμα και φάλτσα. Όπως η φωνή του προέδρου Φρανσουά Ολάντ στις Βερσαλλίες: «Είμαστε σε πόλεμο», είπε ο Γάλλος πρόεδρος. Και αμέσως μετά, «θα καταστρέψουμε το Ισλαμικό Κράτος», απείλησε• διευκρινίζοντας ότι η Γαλλία θα συνεχίσει τις επιχειρήσεις της στη Συρία, και ότι το αεροπλανοφόρο «Σαρλ Ντε Γκωλ» θα πλεύσει στη Μεσόγειο «για καλύτερο συντονισμό των δράσεων». Ύστερα... ξεκαθάρισε ότι «αυτοί οι δολοφόνοι δεν αντιπροσωπεύουν κανέναν πολιτισμό». 

 Παρίσι – Νέα Υόρκη 

Μάλιστα: Ο Γάλλος πρόεδρος κηρύσσει τον πόλεμο «στο κράτος του Ισλάμ» και στην επόμενη φράση του αυτοαναιρείται, αρνούμενος την ύπαρξη «κράτους του Ισλάμ», («αυτοί οι δολοφόνοι δεν αντιπροσωπεύουν κανέναν πολιτισμό») για να αυτοαναιρεθεί και στη μεθεπόμενη, δηλώνοντας ότι «η Γαλλία θα συνεχίσει τις επιχειρήσεις της στη Συρία. Κατά του «κράτους του Ισλάμ», προφανώς. 

Η λογική ανακολουθία στις δηλώσεις του Φρανσουά Ολάντ (ανακολουθία πολιτική, διπλωματική και στρατηγική) παραπέμπει στις ανοησίες που εκστόμισε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπους μετά την τρομοκρατική επίθεση στους Δίδυμους Πύργους. Που οδήγησαν στον φανταστικό πόλεμο της Δύσης «κατά της τρομοκρατίας» και στον πραγματικό της πόλεμο κατά του Αφγανιστάν και του Ιράκ. Με αποτέλεσμα την κρατική και κοινωνική αποδόμηση των δυό χωρών, την γεωπολιτική ισοπέδωσή τους. Και την αναγέννηση από τη ισλαμική σκόνη τους, του τυφλού μίσους κατά της Δύσης που ονομάστηκε ISIS. 

Η αντίδραση του Ολάντ στην τρομοκρατική επίθεση στο Παρίσι –όπως και η αντίδραση Μπους στην τρομοκρατική επίθεση στη Νέα Υόρκη – πασχίζοντας να περιορίσει τον πανικό, κινήθηκε αντίθετα στο αξίωμα της «ψύχραιμης λογικής»• με στόχο την παρανόηση, τον εκμηδενισμό της συγκίνησης, την εξάλειψη του συμβάντος: «να μας αφήσει ανίδεους να χάσκουμε με το στόμα ανοιχτό πάνω από την άβυσσο της λήθης και της βλακείας».* 

Το «Ισλαμικό κράτος» δεν υπάρχει, είναι ένας ματαιόδοξος αυτοπροσδιορισμός των τζιχαντιστών – μια αβέβαιη σοφιστεία των κατασκευαστών του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας»: μια αυξομειούμενη στρατιά φανατικών ισλαμιστών (τζιχαντιστών) που προέρχονται κυρίως από το Ιράκ, τη Συρία και το Αφγανιστάν και ζουν παντού στη Δύση. Και, όπως οι οριστικοί μηδενιστές, επιθυμούν την κατάργηση του παρόντος κόσμου και των δυνατοτήτων του. Χωρίς η επιθυμία τους να συνοδεύεται από κάποια σαφή άποψη για το τι θέλουν να βάλουν στη θέση του παρόντος κόσμου που θα καταργήσουν: «ένα Χαλιφάτο», λένε… 

Ο ανίσχυρος έγινε ισχυρός 

Πώς κάνεις πόλεμο από αέρος (από το αεροπλανοφόρο «Ντε Γκώλ») με ένα χαλιφάτο – φάντασμα, σύντροφε Φρανσουά; Πώς θα «συντρίψεις» το «Ισλαμικό κράτος», ένα μη-κράτος, που διαχέεται σε μια αχαρτογράφητη περιοχή μεταξύ Συρίας και Ιράκ (και Λιβάνου και Ιορδανίας, και Ισραήλ και Παλαιστίνης, και Κουβέιτ και Τουρκίας και Κύπρου) και διαθέτει «πρεσβείες» (ορμητήρια τζιχαντιστών) στο Παρίσι, τη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, τις Βρυξέλες και τις άλλες μητροπόλεις του «πολιτισμένου κόσμου»; 

Και δεν είναι το «Χαλιφάτο – φάντασμα», είναι η τρομακτική δύναμή του, η ασύμμετρη δύναμη του μηδενιστικού φανατισμού• που μετατρέπει δεκάδες (αύριο εκατοντάδες ή χιλιάδες;) ανθρώπινα σώματα σε αυτοαναφλεγόμενες βόμβες – ένα ψυχολογικό υπερόπλο που κλονίζει την αυτοπεποίθηση του ισχυρού και επαναφέρει ακόμα και την έννοια της «αποτροπής» στην εποχή της πυρηνικής ισορροπίας του τρόμου: στην διπολικότητα τής αποτροπής, έναν «πολλαπλασιασμό» που γεννούσε εκείνο πού ορισμένοι συγγραφείς αποκάλεσαν «το αποτέλεσμα μπούμερανγκ». 'Επιδιώκοντας να επιβάλουν στο «δυνατό»πού θέλει να είναι αποτρέπων, καταστροφές ανάλογες μ' αυτές πού τούς απειλεί, ο άλλος «δυνατός».** 

Καταλαβαίνετε, είναι αδύνατον να υπάρξει ολοκληρωμένη αποτροπή. Πόσο μάλλον «συντριβή» του ISIS με τον τρόπο του Ολάντ – που δεν είναι παρά ο τρόπος του Μπους: ένας τρόπος που οδήγησε στην κρατική και κοινωνική αποδόμηση του Αφγανιστάν και του Ιράν, την γεωπολιτική ισοπέδωσή τους. Και την αναγέννηση από τη ισλαμική σκόνη τους, του τυφλού μίσους κατά της Δύσης που ονομάστηκε ISIS.

* Andre Glucksmann, στο "Ο Ντοστογιέφσκι στο Μανχάταν"
** Ζωρζ Μπυί, Μικρή Πολιτική Εγκυκλοπαίδεια

Νίκος Τσαγκρής

11 Νοεμβρίου 2015

Σενάριο - σκηνοθεσία, Γιάννης Πανούσης


Ένα ρεπορτάζ για την «Πανουσιάδα» και τη φιλοξενία της στη ναυαρχίδα της μούφα – δημοσιογραφίας 

 Ένα σενάριο θέλει τον τέως υπουργό να γράφει ο ίδιος το σενάριο, μετά τη συγγραφή του αστυνομικού θρίλερ. Ή παράλληλα μ’ αυτήν, πράγμα που κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει. Προς το παρόν. Διότι δεν είναι καθόλου απίθανο να ενημερωθούμε σύντομα, και μάλιστα απ’ τον ίδιο τον σεναριογράφο – τέως υπουργό. Ο οποίος, είναι γνωστό, όταν πρόκειται για δημοσιότητα τα δίνει όλα, αρκεί να πάρει κάτι. Σε δημοσιότητα εννοούμε, και αφήστε τα υπονοούμενα. 

Λοιπόν, το σενάριο θέλει τον εγκληματολόγο – τέως υπουργό, μαζί με τη συγγραφή του υπό έκδοσιν βιβλίου του, να δουλεύει και το σενάριο της διαφημιστικής καμπάνιας που θα το προωθεί• με βασική στρατηγική, τη διαρκή συνύπαρξη – αλληλοσύνδεση της μυθοπλασίας του βιβλίου με τον «μύθο» του συγγραφέα του, «ενός υπουργού του οποίου η ζωή απειλείται από πολιτικούς που έχουν σχέση με τρομοκράτες». 

«Πολιτικοί που έχουν σχέση με τρομοκράτες απειλούν τη ζωή μου» ήταν, σύμφωνα με το σενάριο, το βασικό σλόγκαν της διαφημιστικής καμπάνιας που ο ίδιος ο συγγραφέας έγραψε για το βιβλίο του. Με έναν υπέρτιτλο γραμμένο για να υπακούει στη διαφημιστική στρατηγική της αλληλοσύνδεσης του βιβλίου με το μυθικό δράμα του συγγραφέα του: «ΣΥΓΚΛΟΝΙΖΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΟΥΣΗΣ. Και κολλητά, Έγραψε «διήγημα θανάτου» με όσα έζησε ως υπουργός». Ακολουθεί επεξηγηματικός υπότιτλος, στη στρατηγική της «αλληλοσύνδεσης» επίσης: «Το πόσο ψηλά και ως πού μπορούν να φτάσουν εναντίον μου, τα έχω γράψει σε "βιβλίο" με ονόματα και είναι κατατεθειμένα σε συμβολαιογράφο μήπως μου συμβεί κάτι»… 

Είναι ολοφάνερο: από την προηγούμενη Κυριακή, το υπό έκδοσιν αστυνομικό θρίλερ του εγκληματολόγου συνυπάρχει, διαρκώς αλληλοσυνδεόμενο, με τις «συγκλονιστικές» πολιτικές καταγγελίες του τέως υπουργού• όχι πια ως σενάριο αλλά ως τυπωμένη καμπάνια μιας βιβλιογραφικής και ταυτόχρονα δημοσιογραφικής μυθοπλασίας, στην πρώτη σελίδα μιας εφημερίδας μεγάλης κυκλοφορίας, της εφημερίδας Πρώτο Θέμα… 

Πως συνέβη αυτό; 

 Με τίτλο πανομοιότυπο με το σλόγκαν της διαφημιστικής καμπάνιας, το σενάριο της οποίας – σύμφωνα… με ένα σενάριο – έγραψε ο τέως υπουργός, παράλληλα με τη συγγραφή του βιβλίου του: «Πολιτικοί που έχουν σχέση με τρομοκράτες απειλούν τη ζωή μου». Και επίσης πανομοιότυπο με εκείνον της «καμπάνιας» υπέρτιτλο: ΣΥΓΚΛΟΝΙΖΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΟΥΣΗΣ. Έγραψε «διήγημα θανάτου» με όσα έζησε ως υπουργός». 

Βλέπετε, και εδώ ο υπέρτιτλος είναι γραμμένος για να υπηρετεί τη διαφημιστική στρατηγική της «αλληλοσύνδεσης». Όπως, άλλωστε, και ο επεξηγηματικός υπότιτλος: «Το πόσο ψηλά και ως πού μπορούν να φτάσουν εναντίον μου, τα έχω γράψει σε "βιβλίο" με ονόματα και είναι κατατεθειμένα σε συμβολαιογράφο μήπως μου συμβεί κάτι»… 

Αλήθεια, πώς συνέβη αυτό; Πως είναι δυνατόν μια μυθοπλασία – που δεν είναι ακριβώς μυθοπλασία, αλλά η μυθιστορηματοποίηση της ιδεολογικής αντιπαλότητας με την οποία, κάποια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, αντιμετώπιζαν, τον υπουργό Πανούση – να τυπωθεί στην πρώτη σελίδα μιας εφημερίδας μεγάλης κυκλοφορίας και να «πουληθεί» ως δημοσιογραφία; Ως «συγκλονιστικό ρεπορτάζ» που αποκαλύπτει ότι «κυβερνητικοί πολιτικοί που έχουν σχέση με τρομοκράτες απειλούν τη ζωή ενός υπουργού της κυβέρνησής τους»; 

Το πραγματικό ρεπορτάζ 

Για τις απαντήσεις σας παραπέμπω στο «Εγχειρίδιο κακής δημοσιογραφίας» του Ουμπέρτο Έκο. Και στο πρόσφατο άρθρο της «Εποχής» για το μιντιακό χάος, ( 25/10/2015), όπου περιγράφω τη «μούφα δημοσιογραφία» ως εμπεδωμένη πραγματικότητα: «το 70% των ειδήσεων (…..) είναι μερικώς ή απολύτως κατασκευασμένες, με συνήθη στόχο την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και τον Αλέξη Τσίπρα προσωπικά…». 

Σ’ αυτό το άρθρο είχα παραλείψει να σας υποδείξω ως ναυαρχίδα της «μούφα δημοσιογραφίας» στη χώρα μας, την εφημερίδα που διάλεξε ο εγκληματολόγος – τέως υπουργός για να διαπραγματευτεί την διαφημιστική καμπάνια του. Γιατί, σύμφωνα με ασφαλείς, αυτή τη φορά, δημοσιογραφικές πληροφορίες τον διάλεξε τον τόπο του εγκλήματος (τη συγκεκριμένη εφημερίδα) ο εγκληματολόγος. Και διαπραγματεύτηκε μαζί της: 

«O ίδιος ο υπουργός μάς προσέγγισε», μου αποκάλυψε άνθρωπος του στενού περιβάλλοντος του αφεντικού της… μούφα – ναυαρχίδας, του αποκαλούμενου και Κομιστή. Και, «φυσικά και διαπραγματεύτηκε την θεαματική προβολή του βιβλίου του, ως αντάλλαγμα των γαρνιρισμένων με πολιτική τρομοκρατία αντικυβερνητικών αποκαλύψεων», συμπλήρωσε. Αντάλλαγμα που πήρε, συμπληρώνω εγώ, με μια τεράστια βιβλιοπαρουσίαση στο καπάκι της δημοσιογραφικής μούφας υπό τον τίτλο «Πολιτικοί που έχουν σχέση με τρομοκράτες απειλούν τη ζωή μου»… 

 Έχω κι άλλο «ρεπορτάζ» για το θέμα του Θέματος, και τη μετεξέλιξή του (μέσω των συγγενών με την ναυαρχίδα της μούφα δημοσιογραφίας MEGAφώνων) σε κυρίαρχο γεγονός της εβδομάδας που πέρασε. Μα είναι «ρεπορτάζ» που δεν τεκμηριώνει παρά κάτι που ήδη γράψαμε: όταν πρόκειται για δημοσιότητα, ο συγκεκριμένος… επιστήμων τα δίνει όλα, αρκεί να πάρει κάτι. Σε δημοσιότητα εννοούμε, και αφήστε τα υπονοούμενα…

Νίκος Τσαγκρής

4 Νοεμβρίου 2015

Οι μοχλευτές και το καταραμένο φίδι…


Το τερατώδες άνοιγμα της ρωγμής μεταξύ του ισλαμικού και του Δυτικού κόσμου και η τραγική κατάληξή του   

Πως προέκυψε ο συριακός εμφύλιος και η έξοδος των μυρίων, τα μιλιούνια των Συρίων προσφύγων που διασχίζουν βουνά και θάλασσες για να αντικρύσουν τους φράκτες της ευρωπαϊκής καθαρότητας; Η πλέον αληθοφανής εκδοχή παραπέμπει στην ανισόρροπη αντίδραση ενός ανισόρροπου αμερικανού προέδρου, σε ένα γεγονός που συγκλόνισε τον κόσμο του 21ου αιώνα: την τρομοκρατική επίθεση των ισλαμιστών της Αλ Κάϊντα στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης: Κηρύσσω τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας – καλώ τους δυτικούς συμμάχους σε σταυροφορία για την εξάλειψη της, ήταν η αντίδραση… 

«Ήταν μια παρανοϊκή αντίδραση», υποστηρίζουν, έκτοτε, οι ιστορικοί αναλυτές, διαπορώντας: Αλήθεια, πώς διεξάγεται ένας πόλεμος ενάντια σε μια απρόσωπη έννοια όπως η τρομοκρατία – μια «σταυροφορία» για την εξάλειψή της; 

Αλλά ο «ανισόρροπος πρόεδρος», δεν κολλάει σε σχήματα της λογικής. Εντοπίζει την τρομοκρατία στην Ανατολή, διατυμπανίζει τη χριστιανική ανωτερότητα απέναντι στο οπισθοδρομικό Ισλάμ, διεγείρει την συμμαχία των μεγάλων κατά του κοινού εχθρού: Κράτη όλου του πολιτισμένου κόσμου ενωθείτε!... 

Περισσότερο από ανοησία ή αμετροέπεια, παραπάνω και από ατόπημα που οφείλεται στον ανισόρροπο ψυχισμό του, ο George W. Bush Jr, φανερώνει εδώ μια προκατάληψη τόσο παλιά όσο η συνθήκη της Βεστφαλίας (1648): Το Κράτος είναι εχθρός της τρομοκρατίας, ο τρομοκράτης είναι εχθρός του Κράτους, άρα κανένα Κράτος δεν θα μπορούσε να είναι τρομοκράτης, άρα… 

 Χαοτικές ρωγμές 

Άρα, αφανίζοντας τα… μη κράτη (Αφγανιστάν, Ιράκ), εξαφανίζουμε την τρομοκρατία; Αλλοίμονο, η τρομοκρατία είναι το πιο χρήσιμο γεωπολιτικό εργαλείο της νέας τάξης πραγμάτων, πιο χρήσιμο από… χίλιες πλατφόρμες εξόρυξης πετρελαίου. Άρα, προσθέτουμε στη λίστα των υπόπτων για τρομοκρατία νέα κοιτασματούχα κράτη: το Πακιστάν που υποθάλπει την Αλ Κάϊντα. Και το Ιράν, το Λίβανο και τη Συρία… 

Συρία. Ο μοιραίος τόπος αποκάλυψης του οικονομικού και γεωπολιτικού χάους που επικρατεί στις αρχές του 21ου αιώνα, όμως πιο εφιαλτικό, πιο τραγικό, πιο ματωμένο απ’ αυτό που είχαμε προβλέψει: μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου και τη φενάκη της μιας υπερδύναμης, αναδύονται αλλεπάλληλες κοινωνικές ρωγμές που κατατέμνουν τον πλανήτη και προκαλούν φυγόκεντρες δυνάμεις και την «υπερίσχυση των νόμων του Χάους, «προφητεύαμε» τότε που ξέσπασε η οικονομική κρίση, ως μέρος της δυσλειτουργίας της «παγκοσμιοποίησης». Λίγο πριν, ο Γάλλος στοχαστής Νικολά Μπαβερέζ, στο βιβλίο του «Καθ' οδόν προς το άγνωστο» όριζε τις αναδυόμενες «χαοτικές ρωγμές»: 
- Ρωγμές ιστορικές μεταξύ του παρακμάζοντος Βορρά και του αναπτυσσόμενου Νότου. 
- Ρωγμές πολιτικές μεταξύ των Δημοκρατιών και των πολιτευμάτων που αμφισβητούν τον πλουραλισμό και τις ατομικές ελευθερίες. 
- Ρωγμές ιδεολογικές ανάμεσα σ’ αυτούς που υποστηρίζουν μια κοινωνία ανοιχτή σε όλους και σ’ εκείνους που εκθειάζουν τα πλεονεκτήματα του έθνους… 
- Ρωγμές οικονομικές ανάμεσα στους υπέρμαχους του κινδύνου της αγοράς κι εκείνους της σταθερότητας του κράτους. 
- Ρωγμές θρησκευτικές και πολιτισμικές μεταξύ του ισλαμικού και του Δυτικού κόσμου… 

Να πέσει ο φράχτης 

Είναι γνωστό ποιοι και πώς μοχλεύουν, τις θρησκευτικές και πολιτιστικές ρωγμές μεταξύ του ισλαμικού και του Δυτικού κόσμου ώστε να επωφελούνται γεωπολιτικά από το άνοιγμά τους και να επιβεβαιώνουν την κυριαρχία τους. Αυτό που παραμένει σχετικά άγνωστο, ανεπαρκώς κεκαλυμμένο από την αμήχανη διπλωματία των «μοχλευτών», είναι το πώς μοχλεύτηκε ο εμφύλιος στη Συρία• ασφαλώς τερατωδώς, αφού κατέληξε σ’ αυτό το καταραμένο ανθρώπινο φίδι που, με την ουρά στη Μέση Ανατολή και το κεφάλι στην κεντρική Ευρώπη, να απειλεί να πνίξει τον Δυτικό κόσμο: όπως πνίγονται τα προσφυγόπουλα και οι προσφυγοπούλες στο πέρασμα του Αιγαίου…. 

Το τραγικό είναι ότι οι βασικοί μοχλευτές εξακολουθούν να μοχλεύουν τερατωδώς τον εμφύλιο στη Συρία: με προκάλυψη την CIA, ο Μπαράκ Ομπάμα τροφοδοτεί με πυρομαχικά και όπλα τους αντάρτες , ενώ Ρωσία και Κίνα στηρίζουν ποικιλότροπα το καθεστώς του Μπασάρ Αλ Άσαντ, με τον μοχλευτή Πούτιν να εμπλέκεται και παραπολεμικά. Στον ίδιο χρόνο, εμμένοντας στις συνήθεις – παραπληρωματικές των ΗΠΑ – μοχλεύσεις της, η Ευρωπαϊκή Ένωση απαλλάσσει Ομπάμα και Πούτιν από «τις ευθύνες για τη μεταναστευτική κρίση στην Ευρώπη». Και υψώνει φράκτες στο «καταραμένο φίδι»… 

Ναι, να πέσει ο φράκτης του Έβρου, όλοι οι φράκτες της Ευρώπης να πέσουν, οι πρόσφυγες να διασχίζουν πεζή τα Ελληνοτουρκικά σύνορα, να μπαίνουν ελεύθερα στην Ευρώπη, να βρουν ασφαλείς πατρίδες. Να γίνεται στην Τουρκία το τσεκ, να προωθούνται από εκεί, θεσμικά, στην Ευρώπη, να πάρει τέλος το έγκλημα στο Αιγαίο. Να σταματήσουν, όμως, εδώ και τώρα ΗΠΑ και Ρωσία και Κίνα και Ευρώπη να μοχλεύουν εμφυλίους και γεωπολιτικούς πολέμους. Διαφορετικά μας περιμένουν μαύρες μέρες: προτιμάτε μια αιωνιότητα πνιγμένη ή στραγγαλισμένη;

Νίκος Τσαγκρής

28 Οκτωβρίου 2015

Η ανατομία μιας υπουργικής ατάκας


Η κυβερνητική αλήθεια είναι απαραίτητη συνθήκη για την επιβίωση του ΣΥΡΙΖΑ. Αρκεί να μην είναι αλήθεια… ετεροχρονισμένη 

Αν υπήρχε βραβείο κυβερνητικής αλήθειας, θα το διεκδικούσε δικαιωματικά ο υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης, ειδικά μετά την ακομπλεξάριστη αναφορά του στην οικονομική κατάσταση του πρωθυπουργού, την ώρα που απαντούσε στην προκλητική ερώτηση του προκλητικού, τέως mega – δημοσιογράφου: «Φτωχός είναι; Ο πρωθυπουργός της χώρας δεν είναι εύπορος; Τι ερώτηση είναι αυτή που μου κάνετε; Με μία έννοια, είναι στους προνομιούχους οικονομικά. Έχει εισόδημα 70 – 80.000 ευρώ τον χρόνο. Δουλεύει και η γυναίκα του. Ένας που έχει 60.000 και 70.000 εισόδημα τον χρόνο, δεν είναι φτωχός. Μπορεί να δίνει 7.000, 10.000-17.000 ευρώ τον χρόνο στα ιδιωτικά….» 

Αναμφισβήτητα, αυτή είναι μία απάντηση πρωτοφανούς πολιτικής ειλικρίνειας, αποκαλυπτική της ρεαλιστικής ιδιοσυγκρασίας του υπουργού Παιδείας. Όμως το θέμα μας εδώ δεν είναι ο Νίκος και η ιδιοσυγκρασία του, μα η ουσία της τολμηρής απάντησής του, η κοινωνιολογική της «ανάγνωση»: «ο πρωθυπουργός της χώρας είναι εύπορος». Και αμέσως μετά, «με μια έννοια ανήκει στους οικονομικά προνομιούχους»… 

Με αυτές τις δυό προτάσεις, ο υπουργός τοποθετεί, κατά κάποιον τρόπο, ταξικά τον πρωθυπουργό. Και τον «τοποθετεί» στη μεσαία τάξη. Κατά πάσα πιθανότητα, βέβαια, και δια της μεθόδου της «εις άτοπον υπαγωγής», το συμπέρασμα• υπό την έννοια ότι θα ήταν απίθανο ένας τόσο «διαβασμένος» αριστερός, όπως ο εν λόγω υπουργός, να τοποθετούσε τον Αλέξη Τσίπρα στην τάξη των μεγαλοαστών. Την οικονομική ελίτ, όπως την λέμε σήμερα… 

Μια απούσα προϋπόθεση 

 Συνεχίζοντας την ανάλυση, παρατηρούμε ότι ο υπουργός, στη συνέχεια της απάντησής του, προσδιορίζει το ετήσιο εισόδημα του πρωθυπουργού (60 – 70 – 80. 000 το χρόνο), κάτι που ενισχύει την βεβαιότητα του αναλυτή ότι η τάξη στην οποία ο υπουργός «τοποθετεί» τον πρωθυπουργό είναι, πράγματι, η μεσαία τάξη. Και ότι αυτό το κάνει για να καταλήξει στην αριστερή, υπό τη έννοια της κοινωνικά δίκαιης, θέση, ότι αυτοί που, κυρίως, στέλνουν τα παιδιά τους στα ιδιωτικά σχολεία είναι – ναι, όπως και ο πρωθυπουργός! – εύποροι, οικονομικά προνομιούχοι, μέλη της μεσαίας τάξης: παίρνουν 60 – 70 – 80.000 ευρώ το χρόνο και γι’ αυτό μπορούν να ανταποκριθούν στην αύξηση των διδάκτρων που επιφέρει η επιβολή ΦΠΑ 23% στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια. 

 Όλα αυτά θα ήσαν υπέροχα, κοινωνικά δίκαια και επομένως «αριστερά», με μια προϋπόθεση: να λέγονταν και να πράττονταν σε παρελθόντα χρόνο. Και μάλιστα, προ εξαετίας, τουλάχιστον: στον παρόντα χρόνο, το γεγονός ότι ένας Έλληνας της μεσαίας τάξης καταφέρνει να έχει ετήσιο εισόδημα «60 – 70 – 80.000», μοιάζει απορίας άξιον, ακόμα και αν αυτός είναι ο πρωθυπουργός. Κατά την ίδια, δε, υπερβολή, είναι απορίας άξιον το ότι εξακολουθεί να «τοποθετείται», ένα έστω, άτομο, στη μεσαία τάξη. Μια τάξη που, άλλωστε, είναι αμφίβολο αν υπάρχει πια. 

Δεν υπάρχει! Και δεν μας χρειάζεται πια ούτε ο Βαλερστάϊν, ούτε ο Τσόμσκι, ούτε ο… Τσουκαλάς για να το τεκμηριώσουμε: πέρα από την επιστημονικά ομολογημένη «επίθεση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού κατά της παγκόσμιας μεσαίας τάξης με στόχο τη συρρίκνωσή της - τη συρρίκνωση της καταναλωτικής της δυναμικής», η οικονομική κρίση και οι μνημονιακές εφαρμογές διέλυσαν στην κυριολεξία τη μεσαία τάξη της χώρας μας, επαναφέροντας την κοινωνική διαστρωμάτωση στο θλιβερό προπολεμικό δίπολο «πλούσιοι και φτωχοί»*… 

Ο αφανισμός της μεσαίας τάξης 

 Αποκαλυπτική για τη συντριβή της ελληνικής μεσαίας τάξης στην περίοδο της οικονομικής κρίσης, είναι η φρέσκια έκθεση, (Οκτώβρης 2015) του ελβετικού χρηματοπιστωτικού οίκου Credit Suisse: η σημερινή αξία των περιουσιακών στοιχείων της μεσαίας τάξης στην Ελλάδα αγγίζει τα 678 δισ. δολάρια, τη στιγμή που στο pick του 2007 άγγιζε τα 1,2 τρισεκατομμύρια. Μιλάμε για μείωση της τάξεως του 43% και άνω, σημειώνει εμφατικά ο…οίκος. Και εξηγεί: αιτίες του αφανισμού της ελληνικής μεσαίας τάξης είναι η κατάρρευση της αξίας των ακινήτων, η βουτιά του χρηματιστηρίου και η κεφαλαιοποίηση των μετοχών, καθώς και το σημαντικό έδαφος που έχασε το ευρώ. Καμιά αναφορά βέβαια σε μνημόνια, PSI, περικοπές δαπανών, και μισθών και συντάξεων ο… οίκος. 

Ωστόσο, ο αφανισμός της μεσαίας τάξης είναι μια καταγεγραμμένη πραγματικότητα. Και είναι απορίας άξιον πως ο «διαβασμένος» υπουργός Φίλης δεν την υπολόγισε, όταν τοποθέτησε τον πρωθυπουργό εντός της, χρίζοντάς τον μέλος μιας ανύπαρκτης εισοδηματικά, (επομένως και κοινωνικά) τάξης. Από την οποία δεν απέμειναν παρά ελάχιστες χιλιάδες προνομιούχων μελών με μέσο εισόδημα… πρωθυπουργικής τάξεως. Ενώ οι υπόλοιποι, οι εκατοντάδες χιλιάδες των Ελλήνων της πάλαι ποτέ «μεγάλης μεσαίας τάξης», βιώνουν τον εφιάλτη μιας ακραία άδικης και βασανιστικής επαγγελματικής, περιουσιακής και εισοδηματικής απαξίωσης. Και ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ, γιατί δεν βρίσκουν τίποτε άλλο να ακουμπήσουν την ανάπηρη ελπίδα τους…

Νίκος Τσαγκρής

21 Οκτωβρίου 2015

Το μιντιακό χάος είναι συστημικό…


Ο νόμος για την αδειοδότηση των ΜΜΕ δεν αρκεί για την άλωση του συστήματος των διαπλεκομένων 

Ο ΣΥΡΙΖΑ μεταλλάχτηκε, έγινε συστημικό κόμμα, ψήφισε και εφαρμόζει μνημόνιο, αλλά τα αδελφά συστημικά κόμματα, η ΝΔ, η ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ, το ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι, δεν το κατάλαβαν, συνεχίζουν να τον υπονομεύουν να τον πολεμούν και να τον βρίζουν. Το ίδιο ακριβώς κάνουν και τα συστημικά Μέσα Ενημέρωσης, πράγμα που σημαίνει ότι κι αυτά δεν κατάλαβαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μεταλλάχτηκε, έγινε συστημικό κόμμα, ψήφισε και εφαρμόζει μνημόνιο. Έτσι, η μεγάλη πολιτική εικόνα της χώρας μοιάζει με ρωμαϊκή αρένα, στην οποία δεν υπάρχει θήραμα και τα συστημικά λιοντάρια τρώγονται μεταξύ τους. 

 Από την άλλη, μπορεί να πει κανείς, δικαιούται να το πει, ότι «ποια συστημικά κόμματα και ποια συστημικά Μέσα Ενημέρωσης, το σύστημα τώρα πια είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και τα συστημικά Μέσα τον υποστ…» Εντάξει, ως εδώ και μη παρέκει: κανένας δεν μπορεί να πει, δεν δικαιούται να πει, ότι στην παρούσα κατάσταση τα συστημικά Μέσα Ενημέρωσης υποστηρίζουν ΣΥΡΙΖΑ. Κι αυτό σημαίνει δυό πράγματα. Ή τα Μέσα Ενημέρωσης δεν είναι συστημικά ή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι το «σύστημα». Και ότι παρ’ όλο που ψήφισε και εφαρμόζει μνημόνιο, δεν μεταλλάχτηκε, δεν έγινε συστημικό κόμμα, πράγμα που γνωρίζουν τα συστημικά κόμματα, η ΝΔ, η ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ, το ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι, γι’ αυτό και συνεχίζουν να τον υπονομεύουν και να τον βρίζουν. Ακριβώς το ίδιο, άλλωστε, κάνουν και τα συστημικά Μέσα Ενημέρωσης, πράγμα που σημαίνει πως κι αυτά γνωρίζουν ότι, παρ’ όλο που ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε και εφαρμόζει μνημόνιο, ούτε μεταλλάχτηκε, ούτε συστημικό κόμμα έγινε… 

Το πληροφοριακό χάος 

 Ω άνδρες… συριζαίοι, (και οι γυναίκες βέβαια) ως ένας από τους πλέον έμπειρους σε ζητήματα σημειολογίας της διαπλοκής αριστερούς δημοσιογράφους, σας εμπιστεύομαι ένα αδιάψευστο σημάδι: αν δείτε αγάπες και λουλούδια στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και στα τηλεοπτικά δελτία ανησυχείτε! Ήγγικεν γαρ η… μετάλλαξη. Η αλλοτρίωση, η απαλλοτρίωση, η διαπλοκή. 

Προς το παρόν, πάμε… περίφημα: το 70% των ειδήσεων που παρακολουθούμε στα τηλεοπτικά δελτία και διαβάζουμε στα πρωτοσέλιδα των ηλεκτρονικών, αλλά και των εντύπων εκδόσεων των πολιτικών εφημερίδων και των ειδησεογραφικών sites και blogs είναι… μούφες: κατασκευασμένα απολύτως, είτε μερικώς (δια της μεθόδου του διαστρεβλωτικού editing) «ρεπορτάζ», με στόχο, κυρίως, την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και τον Αλέξη Τσίπρα προσωπικά. Στο υπόλοιπο 30% συνωστίζονται τα λίγα ΜΜΕ που προσπαθούν να είναι αντικειμενικά, μαζί με τα ούτως ή άλλως υποκειμενικά και προπαγανδιστικά κομματικά αντίστοιχα, καθώς και τα ακραία Μέσα κάθε ιδεολογίας, ιδεοληψίας ή διαστροφής. 

Αυτή είναι μια εμπεδωμένη πραγματικότητα που τη γνωρίζουν - οφείλουν να την γνωρίζουν, θαρρώ, όχι μόνο οι επαγγελματίες δημοσιογράφοι που διατηρούν «προφίλ» στα social media, αλλά και οι διανοούμενοι, και οι επιστήμονες, και οι καλλιτέχνες της… «μεγάλης διαδικτυακής παρέας μας» που λέει κι ο Ουμπέρτο Έκο. Ωστόσο πολλοί, πάρα πολλοί, εξ υμών αναπαράγουν και κοινοποιούν καθημερινά δεκάδες απ’ αυτές τις δημοσιογραφικές μούφες και τις σχολιάζουν κι από πάνω. Συμβάλλοντας, με την υποτιθέμενη αυθεντία τους, στον καθαγιασμό, την ευδοκίμηση και την εμπέδωση της «μούφα δημοσιογραφίας» ως κυρίαρχης… 

Δεν αρκεί το νομοσχέδιο 

Μιλάμε για ένα απίστευτα χαώδες και αναξιόπιστο πληροφοριακό κομφούζιο μέσα σε ένα απίστευτα χαώδες και ανεξέλεγκτο μιντιακό τοπίο: ένα εφιαλτικό σύστημα επικοινωνίας και πληροφόρησης που, αντί να ενημερώνει και να διαμορφώνει κοινή γνώμη, παραπληροφορεί και διαμορφώνει κοινή άγνοια. 

Τον σκληρό πυρήνα αυτού του συστήματος (τους καναλάρχες) επιχειρεί να «τιθασεύσει» η κυβέρνηση με την κατάθεση, την ψήφιση και την εφαρμογή του νομοσχεδίου για τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Οι δε αναταράξεις που προκάλεσε η συζήτησή του στη Βουλή, τα συντονισμένα ουρλιαχτά, οι κατάρες, και τα αναθέματα από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι κατά του… εισαγωγέα του νομοσχεδίου και του σύμπαντος ΣΥΡΙΖΑ, αποτελούν τεκμήριο επιτυχίας του εγχειρήματος. Και, σε συνδυασμό με τις πανομοιότυπες αντιδράσεις που εκφράστηκαν στα πρωτοσέλιδα των ηλεκτρονικών και εντύπων ιδιοκτησιών των μιντιαρχών (ίδια ουρλιαχτά, ίδιες κατάρες, ίδια αναθέματα) , αποδεικνύουν του λόγου το αληθές: «ΣΥΣΤΗΜΑ» είναι οι μιντιάρχες, οι ολιγάρχες χορηγοί τους και τα διαπλεκόμενα με αυτούς και… αλλήλους κόμματα, η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι… 

Ωστόσο, οφείλουμε να τονίσουμε ότι ο νόμος για την αδειοδότηση των ΜΜΕ, κάθε άλλο παρά αρκεί για την… τιθάσευση του συστήματος των διαπλεκομένων. Πόσο μάλλον για τον έλεγχο του χαοτικού τοπίου των μίντια και τον περιορισμό της «μούφα δημοσιογραφίας»: κανείς δεν ξέρει αν θα ξαναδούμε τις πραγματικές ειδήσεις τυπωμένες στις εφημερίδες. Και στα δελτία δημοσιογράφους που θα δίνουν χώρο στην κοινωνική αλήθεια. Κι όχι στην αλήθεια των αφεντικών τους…

Νίκος Τσαγκρής

14 Οκτωβρίου 2015

Ο Ιονέσκο στην πλατεία Κουμουνδούρου


Μια παραβολή από τη δεκαετία του ’70 που προβάλει στο παρόν το πιθανό μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ   

Γύρω στο 1978, ίσως λίγο αργότερα, στον καιρό της εξέγερσης και της φυλάκιση των Πολωνών εργατών (ένα – δυό χρόνια πριν την ίδρυση της «Αλληλεγγύης» του Λεχ Βαλέσα), ο Ζαν Ντανιέλ* βρισκόταν στην Ιταλία και απηύθυνε μια παράξενη έκκληση στους Ιταλούς κομμουνιστές: «Βιασθείτε να υπερασπιστείτε τους Πολωνούς εργάτες, διαφορετικά θα τους υπερασπισθεί η Δεξιά». 

«Οι αριστεροί προσπαθούν να ανακτήσουν τα πάντα, μεταξύ άλλων και τους σοβιετικούς αντιφρονούντες», σχολίαζε τότε ο Παριζιάνος πια, Ευγένιος Ιονέσκο στο περιοδικό Nouvelle Revue Française. 

 «Ο Ιονέσκο ήταν αντικομμουνιστής τότε», θα μπορούσε να πει κανείς και, πράγματι, κατά κάποιο τρόπο, ήταν: κατά τον τρόπο των κομμουνιστών και των σοσιαλιστών της Δυτικής Ευρώπης, των ευρωκομμουνιστών, όλων όσων απέρριπταν και καταδίκαζαν ήδη ως βάρβαρο και απάνθρωπο το «σοβιετικό μοντέλο». Όμως ακριβώς αυτούς, τους «αντισοβιετικούς» Ευρωπαίους αριστερούς, σάρκαζε ο μεγάλος Ρουμάνος: «οι αριστεροί προσπαθούν να ανακτήσουν τα πάντα, μεταξύ άλλων και τους σοβιετικούς αντιφρονούντες: τα κίνητρα τους είναι κομματικά, πολιτικά, απάνθρωπα, ευτελή. Δεν μισούν τη δεξιά, μισούν τους δεξιούς. Αν έπρεπε, για να σώσουν την ανθρωπότητα μαζί με τον εαυτό τους, να δώσουν το χέρι στους φύσει και θέσει εχθρούς τους, θα άφηναν την ανθρωπότητα να χαθεί…»!.. 

Είναι σαφές ότι πρόκειται περί ενός θυμικού αντικομματικού και αντιπολιτικού «παραληρήματος», μπορείς να το δεις όμως και σαν απογοητευμένη από τα κόμματα και τους πολιτικούς θέση, παντός καιρού: «Όσο προχωρώ τόσο δεν καταλαβαίνω», έλεγε καθώς γερνούσε ο Ιονέσκο, εκδηλώνοντας τον έντονο πολιτικό σκεπτικισμό του• που ξεπερνούσε ενίοτε, τα όρια του πεσιμισμού… 

 Το «πελατειακό» ήθος 

 «Βιασθείτε να υπερασπιστείτε τους αγρότες, διαφορετικά θα τους υπερασπιστεί η δεξιά», με εγκαλούσε τις προάλλες γνωστός δημοσιογράφος και συγγραφέας, θυμίζοντάς μου τον Ιονέσκο και το περιστατικό με τον Ζαν Ντανιέλ και τους Ιταλούς ευρωκομμουνιστές που σας διηγήθηκα. Και όχι μόνο η δεξιά, αλλά «και ο Ποτάμης, και η Φώφη και οι άλλοι», πρόσθεσε απειλητικά ο δικός μου... Ζαν Ντανιέλ. Υπάρχει η παρεξήγηση, βλέπετε, που μας «εγγράφει» στην χορεία των κομματικών και των κυβερνητικών παραγόντων, επειδή γράφουμε ένα άρθρο στην Εποχή. 

 Εν πάση περιπτώσει, του εξήγησα ότι το μόνο που μπορώ να κάνω για την περίπτωσή του είναι να γράψω. Να μεταφέρω, δηλαδή την έκκλησή του προς το κόμμα και την κυβέρνηση μέσω του εβδομαδιαίου άρθρου μου στην Εποχή. Κι αυτό κάνω: λοιπόν, ακούτε εσείς εκεί στο κόμμα και στην κυβέρνηση; «Βιασθείτε να υπερασπιστείτε τους αγρότες, (και τους συνταξιούχους – προπαντός τους συνταξιούχους!..) διαφορετικά θα τους υπερασπιστεί η δεξιά»!.. 

 Μήπως όχι; Καμιά διάθεση να υποστηρίξω τις αντιπολιτικές και αντικομματικές αιτιάσεις τού, ούτως ή άλλως, αντιφατικού και «παράλογου» Ιονέσκο. Είμαι υποχρεωμένος όμως να δεχτώ ότι τα κίνητρα της έκκλησης «Βιασθείτε να υπερασπιστείτε τους αγρότες διαφορετικά θα τους υπερασπιστεί η δεξιά», είναι «κομματικά», «πολιτικά, «απάνθρωπα» και ευτελή. Αν όχι με την ηθική σήμανση των χαρακτηρισμών του Ιονέσκο (στην περίπτωση της Έκκλησης του Ζαν Ντανιέλ προς την Ιταλική αριστερά του ’78), με την τρέχουσα πελατειακή πολιτική ηθική: Βιασθείτε να υπερασπιστείτε τούς αγρότες, ώστε να μην φορολογούνται με τον τρόπο που φορολογούνται οι υπόλοιποι εργαζόμενοι, διαφορετικά θα τους υπερασπιστεί η δεξιά και θα χάσετε τις ψήφους τους!.. 

 Επανάκτηση του κόμματος 

 Αυτή η αντίληψη των πολιτικών πραγμάτων, που δεν είναι αντίληψη αλλά νοοτροπία που γίνεται ήθος, και διαβρώνει και σαπίζει το πολιτικό σύστημα, δεν έχει – δεν πρέπει να έχει, την παραμικρή σχέση με τη σύγχρονη αριστερά, και μάλιστα την κυβερνώσα αριστερά, τον ΣΥΡΙΖΑ: δεν είμαστε «οι αριστεροί που προσπαθούν να ανακτήσουν τα πάντα», όπως θα ‘λεγε ο Ιονέσκο – άλλωστε ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το πρώτο ευρωπαϊκό κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς που έχει… ανακτήσει τα πάντα. Αυτό που απομένει είναι να ανακτήσει το ίδιο του το κόμμα, και να είναι αυτό ένα κόμμα η σκέψη του οποίου δεν θα είναι δογματική – ιδεοληπτική. Και τα κίνητρά του δεν θα γίνονται «κομματικά», «απάνθρωπα» και «ευτελή», ούτε καν με τη σήμανση του Ευγένιου Ιονέσκο: 

 «Μιλάμε για ένα κόμμα που δεν επαναπαύεται στις εκλογικές δάφνες ούτε αρκείται στο να στελεχώσει τον κυβερνητικό μηχανισμό ή να ακολουθεί το ρυθμό του κυβερνητικού έργου, αλλά για ένα κόμμα που έχει πλήρη συνείδηση ης σχετικής αυτοτέλειας του ρόλου του ως μετασχηματιστή της κοινωνίας»** 

 Και μιλάμε για μια κυβέρνηση τα μέλη της οποίας θα λειτουργούν απαρέγκλιτα στο πλαίσιο ενός θεσμοθετημένου αναδιανεμητικού στάτους, που θα μετασχηματίζει την ισχύουσα συστημική βαρβαρότητα σε κοινωνικό κράτος Δικαίου. 

 *Γάλλοαλγερινός μαρξιστής συγγραφέας και δημοσιογράφος, της παρέας των Καμύ και Σάρτρ 

**Από το άρθρο του Χ. Γεωργούλα με τον τίτλο «Για την κυβέρνηση λέμε πολλά, για το κόμμα θα πούμε τίποτα;» (ΕΠΟΧΗ, Κυριακή 04 Οκτωβρίου 2015)

Νίκος Τσαγκρής