Η καταλυτική δύναμη της απεργίας...

 

Σύγκρουση απεργών ναυτεργατών με ΜΑΤ στον Πειραιά. 20013

Το «πείραμα» Βρούτση προοιωνίζεται την οριστική επιχείρηση ακρωτηριασμού των κεκτημένων απεργιακών δικαιωμάτων

«Γίνονται απεργίες σε σάς; Καλά, αστυνομία δεν έχετε;» έλεγε ο Στάλιν στον Χάρυ Χόπκινς (σύμβουλο του Ρούσβελτ) το 1942. Ο ίδιος δεν είχε ανάγκη την αστυνομία. Τα ενσωματωμένα στο σοβιετικό κράτος συνδικάτα είχαν ως βασικό καθήκον την παρεμπόδιση όχι μόνο των απεργιών αλλά και των απεργιακών… σκέψεων. Το αυτό συνέβαινε σε όλο το βασίλειο της απολυταρχίας: από την Πορτογαλία του Σαλαζάρ και την Ισπανία του Φράνκο ως την Βολιβία του Μπαριέντος και το Πουάντ α Πιτρ της Γουαδελούπης το δικαίωμα στην απεργία ήταν στον γύψο…

Κάτι παρόμοιο, ωστόσο, συμβαίνει και στις σύγχρονες δημοκρατίες της Δύσης. Στην προχθεσινή δημοκρατία του Κώστα Καραμανλή, να πούμε, ή τη χθεσινή του Γιωργάκη Παπανδρέου και τη σημερινή, της μνημονικής συγκυβέρνησης: τα χειραγωγημένα από τα κυβερνητικά κόμματα ομοσπονδιακά συνδικάτα, υπονομεύουν, ή παρεμποδίζουν, ή σπάνε τις απεργίες…

Η δύναμη της απεργίας

Ωστόσο η δύναμη της απεργίας, αυτού του όπλου που ενώνει τους εργαζόμενους πέρα από τα ατομικά τους συμφέροντα, είναι τέτοια που, δίκαια, από τους κρατικούς γραφειοκράτες όλων των εποχών, θεωρείται ύψιστη απειλή κατά της ασφάλειας κάθε κράτους, κάθε καθεστώτος, κάθε κυβέρνησης: απεργούν οι Ρώσοι προλετάριοι το 1917; «Πνίξτε τους στο αίμα!». Απεργούν οι Ούγγροι εργάτες το 1956; Η κυβέρνηση Καντάρ μιλάει για πληρωμένη με δολάρια προδοσία του έθνους! Απεργούν οι μεταλλωρύχοι κασσίτερου στη Βολιβία; Ο δικτάτορας στέλνει επειγόντως τεθωρακισμένο τρένο στον τόπο του εγκλήματος: 40 νεκροί!.. Ιδίως οι κατ’ επίφαση «δημοκρατικές» κυβερνήσεις, φοβούνται τις απεργίες όπως ο διάβολος το λιβάνι. Και προκειμένου να τις ξορκίσουν, ειδικά όταν εκδηλώνονται στον εργασιακό χώρο που θεωρούν ως τσιφλίκι τους, (το κράτος, τις δημόσιες υπηρεσίες) τις ονομάζουν «πολιτικές απεργίες». Και επιβάλλουν την πολιτική επιστράτευση των απεργών. Τι γίνεται όμως όταν και το ακραία αντιδημοκρατικό μέτρο της πολιτικής επιστράτευσης δεν αρκεί για να τιθασεύσει τους απεργούς;

Βρούτσης α λα Γαλλικά

Απεργοι στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο Πτολεμαίδας 

Όταν τον Φεβρουάριο του 1963 οι Γάλλοι μεταλλωρύχοι απάντησαν με απεριόριστης διαρκείας απεργία στη διαταγή επιστράτευσής τους πού είχε εκδώσει ο Ζωρζ Πομπιντού, κλόνισαν το κύρος του πρωθυπουργού, του αρχηγού του κράτους και της κυβέρνησής του, πού επί έξι εβδομάδες έπεσαν στη σιωπή. Τότε, ο Μαρσέλ Βαλίν, μέλος τού Συνταγματικού Συμβουλίου της Γαλλίας και σύμβουλος του Πομπιντού επί εργασιακών… ζητημάτων, σήκωσε την παντιέρα του κρατικού ελέγχου των απεργιών. Με ένα μανιφέστο πανομοιότυπο με το «μανιφέστο» Βρούτση για την «αναγκαιότητα νομοθετικής παρέμβασης προς εκσυγχρονισμόν (!) των απεργιών». Το οποίο εν κατακλείδι υποστήριζε τα εξής:

«…H απεργία πού το Σύνταγμα αναγνωρίζει ως δικαίωμα δεν είναι κάθε ομαδική ή προμελετημένη διακοπή της Εργασίας. Πρέπει, επιπλέον, να έχει ως σκοπό της την υπεράσπιση επαγγελματικών συμφερόντων. Συνεπώς ή πολιτική απεργία δεν προστατεύεται απ' αυτή τη συνταγματική διάταξη. Το Συμβούλιο τού Κράτους νομίζει ότι ή αναγνώριση του δικαιώματος στις απεργίες δεν επιτρέπει την κατάχρηση αυτού του δικαιώματος και πιστεύει ότι αυτή ή αρχή πρέπει να αποτελεί τη βάση ενός πιθανού περιορισμού της ασκήσεως του. Ή κατάχρηση του δικαιώματος μπορεί να είναι αποτέλεσμα του «αιφνιδιασμού» και του «μη αναμενόμενου χαρακτήρος» μιας απεργιακής αποφάσεως. Θα μπορούσε λοιπόν κανείς να θεωρήσει την έννοια της καταχρήσεως του Δικαιώματος της απεργίας ως αρχή πού καθορίζει την καταδίκη απεργίας χωρίς προειδοποίηση και χωρίς διαπραγματεύσεις…».

 

Το «πείραμα» θα γίνει σχέδιο

 Απεργοί ναυτεργάτες στο Λίβερπουλ. 1959

Θέλω να πω ότι η παρέμβαση Βρούτση (κατ’ εντολήν του Σαμαρά και των κυβερνητικών εταίρων του βεβαίως) επιχειρούσε να «ζυμώσει» τις προθέσεις της μνημονιακής συγκυβέρνησης για μια επιχείρηση πλήρους ακρωτηριασμού των συνδικαλιστικών κατακτήσεων των Ελλήνων εργαζομένων. Στοχεύοντας, όπως ο Μαρσέλ Βαλίν, ο συνταγματολόγος σύμβουλος του Πομπιντού το 1962, στην αφαίρεση της απεργιακής δύναμης του αιφνιδιασμού (με νομοθετημένο τον χρόνο προειδοποίησης, και συμφωνημένο τον χαρακτήρα κάθε απεργίας). Ουσιαστικά μιλάμε για απαγόρευση κάθε απεργίας στον Δημόσιο και επίσης για την επαναφορά του εργοδοτικού δικαιώματος της ανταπεργίας (λοκ άουτ). Την επαναφορά δηλαδή αντεργατικών νόμων που καταργήθηκαν μετά από μακροχρόνιους μεγάλους αγώνες των εργαζομένων Ελλήνων.
Φυσικά, η «πειραματική» αυτή απόπειρα κατάλυσης της δύναμης της Απεργίας προκάλεσε την οργή των εργαζομένων και τις αντιδράσεις των κοινωνικών οργανώσεων και των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Και, υποτίθεται, ανεστάλη μετά και από τις μαϊμουδίστικες αντιδράσεις των κυβερνητικών συνεταίρων της Ν.Δ. Αλλά εν όψει μιας επερχόμενης (και μάλλον αναπόφευκτης) κλιμάκωσης της κοινωνικής αναταραχής το «πείραμα» θα επανέλθει με τη μορφή οριστικού σχεδίου. Και τότε, με τους ισχύοντες πολιτικούς συσχετισμούς, μόνο μια γενική απεργία διαρκείας θα μπορούσε να το προλάβει. Και να το ανατρέψει…

Νίκος Τσαγκρής