30 Μαΐου 2011

Εκείνο το φως στην Πλατεία...



Όταν ο Πάγκαλος, η Μέρκελ, ο Καρατζαφέρης, ο Γιούνγκερ, και ο Τρισέ, ο Παπακωνσταντίνου, ο Πεταλωτής, ο Όλι Ρεν και ο Γιωργάκης μας συγκυβερνούν, τότε μας καταλαμβάνει ένα είδος κόπωσης που είναι και το χειρότερο γιατί μας κάνει να φαινόμαστε απαθείς ή απεγνωσμένοι: είναι η κόπωση της σκέψης που αντιμετωπίζει καταστάσεις διεστραμμένες… 


Είναι, ακριβώς, το είδος της κούρασης που περιγράφει ο Φερνάντο Πεσσόα στο Βιβλίο της Ανησυχίας: Δεν βαραίνει σαν τη σωματική κούραση ούτε ταράζει σαν την κούραση απ' τις συγκινήσεις. Είναι το βάρος της συνείδησης του κόσμου (σ.σ.: στην συγκεκριμένη περίπτωση του υπαρκτού πολιτικού "κόσμου"), το να μην μπορεί να πάρει η ψυχή ανάσα. Τότε, σπρωγμένες σαν τα σύννεφα απ' τον άνεμο, όλες οι ιδέες μέσα απ' τις οποίες εννοήσαμε τη ζωή, οι φιλοδοξίες και οι στόχοι που πάνω τους στηρίζαμε τις ελπίδες μας στη συνέχειά της, γκρεμίζονται, σκίζονται και καταρρακωμένες χάσκουν στάχτες κι απομεινάρια ομίχλης, κουρέλια από κάτι που δεν υπήρξε κι ούτε θα υπάρξει ποτέ.


Δεν υπήρξε κι ούτε θα υπάρξει ποτέ Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, δεν υπήρξε και δεν θα υπάρξει ποτέ Κεντροαριστερά, δεν υπήρξε και δεν θα υπάρξει ποτέ πολιτικό ήθος, πολιτικές και ιδεολογικές αρχές, ιδέες και ιδεολογίες, δεν υπήρξε και δεν θα υπάρξει ποτέ πολιτική αλήθεια, πολιτική ευαισθησία, πολιτικός αυτοσεβασμός, σεβασμός του πολίτη απ' τους πολιτικούς.


 Όταν ο σοσιαλισμός κι ο νεοφιλελευθερισμός δίνουν τα χέρια και γίνονται συντρόφια κι όταν οι "σοσιαλιστές" που εν ονόματι του σοσιαλισμού μας κυβερνούσαν δεν νιώθουν φρίκη μπρος σ' αυτή την βάρβαρη επιμειξία, αυτό το τέρας που γεννήθηκε μέσα στο σπίτι τους το ίδιο, δεν αντιδρούν, δεν επαναστατούν (δεν έχουν λόγο ή τον πνίγουν μπρος στη λιγούρα τους για κυβερνητικές καρέκλες) τότε...


Τότε η φρίκη που εκμηδενίζει τους σκεπτόμενους πολίτες είναι λιγότερο ευγενής και διαβρωτική, αγγίζει χώρους βαθύτερα νυχτερινούς: είναι η επιθυμία να μην έχουμε σκέψη, η επιθυμία να μην έχουμε υπάρξει ποτέ τίποτα, η συνειδητή απελπισία όλων των πολιτικών κυττάρων της ψυχής. Και η ξαφνική αίσθηση ότι είμαστε έγκλειστοι σε ένα σκοτεινό κελί δίχως όρια.. Μόνη έξοδος είναι εκείνο το αβέβαιο, ακόμα, ΦΩΣ στην Πλατεία Συντάγμα... 


Νίκος Τσαγκρής, 30/5/2011

16 Μαΐου 2011

Αλίμονο στους νέους...



Η κρίση μπήκε κι άραξε στα σπίτια μας. Στα σπίτια των μισθωτών και των συνταξιούχων. Και κάποιων μικρομεσαίων που πτώχευσαν ή πτωχεύουν, που το 'κλεισαν ή το κλείνουν το μαγαζί. Μπήκε, μας συστήθηκε, μας άγγιξε. Και τη δεχτήκαμε αγόγγυστα σχεδόν, σαν αναγκαίο κακό. Κι αρχίσαμε ήδη να τη σεβόμαστε: «Λέω, φέτος, να μην πάμε διακοπές το καλοκαίρι.. Είναι πολλά τα λεφτά αγάπη μου, δεν μας παίρνει...»
Η κρίση μπήκε στα σπίτια της «μεγάλης μεσαίας τάξης», τα σπίτια που, μέχρι σήμερα, συγκέντρωναν οικογενειακό εισόδημα από ενάμισι έως τρεισήμισι και τέσσερα χιλιάρικα τον μήνα. Εισόδημα που κουρεύτηκε βιαίως, όπως οι νεοσύλλεκτοι στο Κέντρο Διερχομένων: 20% έως 30% πάει το «μαλλί». Προς χάριν της Ευρωζώνης και εκείνων που την εφηύραν και τη... φοράνε. Και τη βγάζουν και, υπό τύπον μαστιγίου, την κραδαίνουν στις πλάτες μας.
Ωστόσο, το «στένεμα» παραμένει περισσότερο ψυχολογικό παρά πραγματικό, είναι ο φόβος μπροστά στην απειλή που έρχεται από το ευρωπαϊκό μας μέλλον και μας γυρίζει πίσω, στο ελληνικό μας παρελθόν. Τη μιζέρια της φτώχειας: γερμανική Κατοχή - ταπείνωση - πείνα - θάνατος. Είναι τυχαίο, άραγε, το γεγονός ότι η Γερμανία πρωτοστατεί και σ' αυτή την  απειλή που «έρχεται απ' το μέλλον»; Και είναι άστοχοι εκείνοι οι Έλληνες που μιλούν ξανά για γερμανική «Κατοχή»;
Εμείς οι παλαιότεροι δεν τη φοβόμαστε τη φτώχεια. Την έχουμε γνωρίσει από πολύ κοντά. Έχουμε μεγαλώσει, αξιοπρεπώς, μαζί της, καίγοντας στη δουλειά και στα τραγούδια τη μιζέρια της. Αλίμονο στους νέους που, μεγαλωμένοι σε μια εποχή πανωλεθρίας των ιδεών, απέμειναν να κολυμπούν στα αναβράζοντα νερά του εγωιστικού υπολογισμού: «Να περνάμε καλά»! Να περνούν καλά σαν φιλόπονα χάμστερ, περιορισμένα στον ρόλο του παραγωγού-καταναλωτή.
Όχι! Κάποτε πρέπει να αποσπαστούμε απ' τη λατρεία της αγοράς. Καλύτερα φτωχοί και ελεύθεροι Έλληνες παρά «Ευρωπαίοι» - δεσμώτες των τοκογλύφων των «αγορών» και των πολιτικών τοποτηρητών τους. Των Γερμανών κερδοσκόπων, αν θέλετε, και των άλλων εταίρων τους. Στην κερδοσκοπία. Και των δικών μας, βέβαια, πασών των κυβερνήσεων, από καταβολής Σημίτη. Από καταβολής της εισόδου μας στην ΟΝΕ, θέλω να πω, κούφια η ώρα...

Νίκος Τσαγκρής (χρονογράφημα δημοσιευμένο στο ΕΘΝΟΣ της Κυριακής)

6 Μαΐου 2011

Έρμαια στην παγίδα του χρόνου



Ο χρόνος παίζει μαζί μας σαν τη γάτα με το ποντίκι. Μας παίρνει μυρωδιά όπου κι αν κρυφτούμε, μας κυνηγάει αλύπητα, μας πιάνει στα νύχια του, αφήνει πάνω μας τα σημάδια του. Ξεφεύγουμε, αλλά σε λίγο το κυνηγητό ξαναρχίζει, και πάλι απ' την αρχή. Αλλά κι εμείς δεν καθόμαστε με σταυρωμένα χέρια, περνάμε στην αντεπίθεση: καταστρέφουμε τον χρόνο, όπου κι αν τον βρούμε.

Για να λέμε την αλήθεια, καλά κάνουμε. Και καλά να μην κάνουμε, από τη στιγμή που ως εργαζόμενοι πληρώνουμε τον «χρονοφόρο» μας στο επιλεγόμενο... παραγωγικό σύστημα, τον χρόνο που μας περισσεύει, τον ελεύθερο χρόνο μας δικαιούμεθα να τον καταστρέφουμε κατά βούλησιν. Ως παθητικοί θεατές της ζωής των άλλων ή της ζωής γενικώς. Ή, ακόμα χειρότερα, ως παθητικοί τηλεθεατές της ζωής...

«Είναι απλώς κάποιοι άνθρωποι», θα σχολίαζε με συγκατάβαση, αν μας έβλεπε, ο Φερνάντο Πεσόα: «Περπατούν στον δρόμο με τη συμπεριφορά εκείνη που χαρακτηρίζει την ενσυνείδητη κατάσταση κι όμως δεν έχουν συνείδηση κανενός πράγματος, γιατί δεν έχουν συνείδηση ότι έχουν συνείδηση». Συμφωνείτε;

Ο Αλμπέρ Καμί σε ένα δοκίμιό του για το παράλογο, το τοποθετεί πιο λογικά! «Υπάρχει ο Θεός ή ο χρόνος, αυτός ο σταυρός ή αυτό το σπαθί. Πρέπει να ζεις με τον χρόνο και να πεθαίνεις μαζί του ή να παραιτηθείς απ' αυτόν για χάρη της αιώνιας ζωής». Ο ίδιος προτιμούσε «το σπαθί του χρόνου» από τον «σταυρό της αιωνιότητας»: Απεχθάνομαι αυτήν τη λύση (σ.σ.: τη «λύση» της αιώνιας ζωής), θέλω τα πάντα ή τίποτα, θέλω να συμμαχήσω με τον χρόνο. Δεν θέλω να υπάρχει στον υπολογισμό μου νοσταλγία ή λύπη...

Μπορεί ωστόσο να υπάρχει και νοσταλγία, και λύπη, για τον χαμένο χρόνο. Και επιβάλλεται να υπάρχει  θυμός για τους εξουσιαστές – καταστροφείς του πολιτικού  χρόνου. Ναι, μιλάμε για την εγκληματική καταστροφή του χρόνου του πρωθυπουργού απ' τον πρωθυπουργό, του υπουργού απ' τον υπουργό, του βουλευτή απ' τον βουλευτή, κ.λπ., κ.λπ. Που έχει ως συνέπεια την καταστροφή του χρόνου διακυβέρνησης της χώρας, του χρόνου του ελληνικού Δημοσίου, του χρόνου του ελληνικού κράτους κ.λπ., κλπ. Και ως επακόλουθο την καθυστέρηση της χώρας, την πολιτισμική παραλυσία, την πολιτική και οικονομική κρίση…
Νίκος Τσαγκρής

2 Μαΐου 2011

Εξουσία με πλαστή ταυτότητα

Αν το πολιτικό σύστημα λειτουργούσε ως σύστημα παραγωγής και εφαρμογής πολιτικών και ιδεολογικών αξιών και όχι ως σύστημα νομής της κυβερνητικής εξουσίας, ίσως αποκτούσε αξία εκείνη η προεκλογική ομολογία του Γιώργου Παπανδρέου: «κυβερνούσαμε με πλαστή σοσιαλιστική ταυτότητα. Το «εκσυγχρονιστικό» ΠΑΣΟΚ δυσφήμισε τον σοσιαλισμό και την Αριστερά…». Μια ομολογία που, έντεχνα, εξαφανίστηκε τότε, ανάμεσα σε προεκλογικές μουτζούρες και ψεύδη…


Σε μια υγιή πολιτική πραγματικότητα η ομολογία αυτή (από τον πρόεδρο του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, που είναι και Πρόεδρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς) θα έπαιρνε την μορφή καταλυτικής μαρτυρίας για τα αίτια της παρακμής και της ήττας, όχι μόνο του ΠΑΣΟΚ αλλά και της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας εν γένει, που ολοκληρώθηκε με την πτώση του… τελευταίου των εκσυγχρονιστών, Τόνι Μπλερ. Μπορεί και τη μορφή μιας διδακτικής αναδρομής…


«Είμαστε η υπεύθυνη αριστερά, η αριστερά που προσπαθεί να κάνει τα ιδανικά της πράξη», επέμενε λίγο πριν την πρωθυπουργική εκπνοή του ο Κώστας Σημίτης, ως ο αίρων… τις αμαρτίες του δικού του κυβερνητικού κόσμου, αλλά και των κυβερνήσεων Μπλερ και Σρέντερ. Και της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας εν γένει: «Είμαστε η υπεύθυνη αριστερά»!.. Καμιά αντίρρηση εάν δεχτούμε ότι αριστερή υπευθυνότητα είναι η τέχνη της πολιτικής προσαρμογής. Έτσι ναι, μπορούμε να δεχτούμε ως αριστερή υπευθυνότητα την προσαρμογή των κυβερνητικών επιλογών των Μπλερ - Σρέντερ - Σημίτη, στο νεοφιλελεύθερο πολιτικό περιβάλλον.


Συνεχίζοντας τις στρεβλώσεις, πρέπει να δεχτούμε ότι υπεύθυνη αριστερά είναι η αριστερά που προσαρμόζεται τέλεια στις, όποιες, δοσμένες πολιτικοοικονομικές συνθήκες, προκειμένου να επιβιώσει κυβερνητικά. Να δεχτούμε, δηλαδή ότι ο οπορτουνισμός είναι το Α και το Ω μιας υπεύθυνης Αριστεράς. Και να δεχτούμε ότι η κυβερνητική «αριστερά» των Μπλερ - Σρέντερ – Σημίτη, και η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία εν γένει, υπήρξε η «υπεύθυνη ευρωπαϊκή Αριστερά», επειδή επέδειξε αξιοθαύμαστη προσαρμοστικότητα, μεταλλασσόμενη κατά συνθήκη, ακόμα και σε νεοφιλελεύθερη δεξιά, προκειμένου να επιβιώσει κυβερνητικά στο δεσπόζον διεθνές περιβάλλον του καπιταλιστικού ολοκληρωτισμού!..


Αρκεί. Έχουμε ήδη το πλέον εύγλωττο σχόλιο για την αριστερή υπευθυνότητα ή τα εκσυγχρονιστικά ψεύδη. Διαλέξτε και πάρτε. Ο νυν και όπως φαίνεται …αεί πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και της Σοσιαλιστικής Διεθνούς Γιώργος Παπανδρέου διάλεξε: «Κυβερνούσαμε με πλαστή σοσιαλιστική ταυτότητα» και, «Δυσφημίσαμε τη σοσιαλδημοκρατία»… Αν το ΠΑΣΟΚ λειτουργούσε ως σύστημα παραγωγής και εφαρμογής πολιτικών και ιδεολογικών αξιών, και όχι ως σύστημα νομής της κυβερνητικής εξουσίας, η ομολογία αυτή θα το συγκλόνιζε. Και θα αποκτούσε, ίσως, κάποια διδακτική ή και αναγεννητική, για το πολιτικό παρόν και μέλλον του, αξία. Κάτι αντίστοιχο, άλλωστε, θα συνέβαινε και στο…όλον πολιτικό σύστημα. Όμως σιωπή! Πολιτική σιωπή! Η ομολογία του Γιώργου, ως όφειλε(!), πήγε στράφι!


Ως όφειλε, διότι ήταν μια ομολογία κάλπικη, μέρος μιας κάλπικης αυτοκριτικής του ηγέτη ενός κάλπικου «σοσιαλιστικού» κινήματος που λειτουργεί μέσα σε ένα κάλπικο πολιτικό σύστημα. Το οποίο δεν δουλεύει ως σύστημα παραγωγής και εφαρμογής πολιτικών και ιδεολογικών αξιών αλλά ως σύστημα νομής της κυβερνητικής εξουσίας…

Νίκος Τσαγκρής